نوزاد زودرس

بازتاب ها، پاسخ های غیرارادی و خودکار بدن به انواع محرک ها مثل فشار، صدا و تحریک لمسی هستند که به عنوان ابزارهایی برای تعیین سطح بالیدگی عصبی و تشخیص اختلالات دستگاه اعصاب مرکزی مورد استفاده قرار می گیرند. بنا بر این مهم، هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر تحریکات لمسی حرکتی توسط مادر بر وضعیت بازتابی نوزادان زودرس بود. به همین منظور از میان نوزادان زودرس بستری در بخش نوزادان بیمارستان امیرالمومنین(ع) شهرستان سمنان در بازه زمانی یک الی دو ماهه، 40 نوزاد و مادر به صورت هدفمند انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه تجربی و کنترل تقسیم شدند. سپس، مادران گروه تجربی تا تکمیل دوره جنینی(40 هفته بارداری)، تحریکات لمسی حرکتی را روزی سه بار و هر بار به مدت 20 دقیقه بر روی نوزادان زودرس شان اعمال نمودند. در حالیکه گروه کنترل، تنها مراقبت های معمول را دریافت می کردند. از مقیاس ارزیابی رفتاری نوزادان به منظور بررسی وضعیت بازتابی نوزادان، در قبل از شروع مداخله و پس از آن، استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل واریانس مختلط نشان داد که با وجود بهبود بیشتر در بازتاب های نوزادان زودرس گروه تجربی نسبت به گروه کنترل، این افزایش معنادار نبود (05/ 0p≥). با این حال، با توجه به نتایج پژوهش حاضر می توان گفت که تحریکات لمسی حرکتی می تواند راهکاری برای بهبود وضعیت بازتابی نوزادان زودرس باشد و احتمالاً بازه زمانی بیشتری برای بروز اثرات سودمند مداخله، مورد نیاز است.

بر اساس داده های علم پزشکی، «نوزادان» وضع ویژه ای از جهت رضاع و حضانت دارند که این امر نقش مادران را در سلامت آنان بی بدیل ساخته است. شیر مادر برای نوزادان نارس با ویژگی های فوریت و ضرورت و انحصاری بودن همراه است؛ لذا تقابل وظایف شرعی مادر در قبال نوزاد و مسئولیت های شرعی او در قبال همسرش اجتناب ناپذیر است و نوعی چالش فقهی محسوب می شود. در این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی صورت گرفته، وجوب رضاع با عنوان اولی و وجوب کفایی حضانت برای مادر و نیز ملاکات باب تزاحم نشان می دهد که گرچه حکم کلی ممکن نیست و موضوع نیازمند بررسی موردی است، در غالب مواقع، وظایف مادر نسبت به نوزاد نارس شرعاً ارجح است. باتوجه به خروج موضوع از شمول قواعد لاضرر و لاحرج و نبود مرجِّح صریحی از نصوص در این باب، کشف حکم مبتنی بر مرجّحات باب تزاحم و قواعد اهم و مهم است.