قدرت تصمیم گیری

یکی از مسائل مورد توجه اندیشمندان جامعه شناسی، توجه به عاملیت و فاعل بودن زنان در کنش های روزمره اجتماعی و به طور کلی در رفتارهای اجتماعی می باشد. هدف اصلی این مطالعه جامعه شناختی عاملیت زنان با تأکید بر شهر کرمانشاه می باشد. این مطالعه با روش توصیفی و تکنیک پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه روی 400 نفر از زنان شهر کرمانشاه انجام گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و از آزمون های مقایسه میانگین ها و ضریب همبستگی استفاده به عمل آمد. در این مطالعه مسائلی مانند قدرت تصمیم گیریبعد از ازدواج، استقلال و آزادی، مالکیت و توانایی رفتن به اماکن مختلف برای زنان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از آن نشان می دهد که متغیرهایی مثل سن (26/0=r) میزان آرایش (31/0- =r)، میزان استفاده از رسانه های جمعی (33/0 =r)، وضعیت شغلی همسر (13/5 =f)، محل تولد (512/5 =f)، اوقات فراغت (31/0- =r) بر روی عاملیت زنان تأثیر معناداری دارد. اجرای استراتژی هایی مثل استراتژی ارائه خدمات مالی، استراتژی اشتغال و استراتژی مهارت های زندگی و حمایت اجتماعی می تواند عاملیت زنان را در جامعه تقویت نماید.

هدف مطالعه حاضر بررسی میزان بیگانگی اجتماعی و فرهنگی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج و عوامل مؤثر بر آن است. در سال های اخیر مفهوم بیگانگی توجه فزاینده متخصصان علوم اجتماعی را به خود جلب نموده است که عموماً به معنای جهت گیری منفی احساسات ناهماهنگ فرد، احساس بی معنایی زندگی، احساس جدایی از خویشتن و بیزار بودن از ارزش های جامعه تعریف می شود. در پژوهش حاضر با استنباط از نظریه های بیگانگی، سرمایه اجتماعی و نظریه های جامعه شناسی دین چارچوب نظری تدوین و از آن فرضیه های تحقیق استخراج شدند و با روش های اسنادی کتابخانه ای و پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه خود اجرا اطلاعات لازم جمع آوری شد. بنابراین جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج است که از بین آنها نمونه ای با حجم 392 نفر از دانشکده های مختلف به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم انتخاب گردید. یافته ها حاکی از آن است که میانگین بیگانگی اجتماعی دانشجویان براساس شاخص هایی چون احساس بی قدرتی، بی هنجاری، احساس انزوا، احساس بیگانگی از خود و احساس بیگانگی فرهنگی کمتر از حد متوسط و احساس بی معنایی دانشجویان بالاتر از حد متوسط است. همچنین میانگین میزان سرمایه اجتماعی، رضایت اجتماعی، دین داری و قدرت تصمیم گیری دانشجویان بالاتر از حد متوسط و میانگین سرمایه فرهنگی و میزان بهره گیری از رسانه های جهانی (ماهواره و اینترنت) در بین آنها پایین تر از حد متوسط به دست آمد و همچنین نتایج نشان داد که بین متغیرهای مذکور به استثنای میزان استفاده دانشجویان از رسانه های جهانی با میزان بیگانگی دانشجویان همبستگی معکوس و معناداری وجود دارد. همچنین تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان داد که از بین متغیرهای مذکور، سه متغیر قدرت تصمیم گیری، سرمایه فرهنگی و دین داری 7/18 درصد از کل واریانس بیگانگی در بین دانشجویان را تبیین می کنند.

عاملیت سازه ای متشکل از رشد سه حوزه شرایط اقتصادی و سایر تصمیم گیری ها نسبت به خانواده و خصوصاً مردان، آزادی جابجایی در فضاهای عمومی و بیان دیدگاه های فرد نسبت به برابری نقش ها نسبت به مردان را شامل می شود. علیرغم مفروضات گسترده نسبت به توانمندسازی و عاملیت زنان در ایران، پژوهش های جامعه شناسی نسبت به این سازه ها در سطح محدودی قرار دارند. هدف این مطالعه شناخت عوامل اقتصادی اجتماعی مرتبط با عاملیت زنان در جامعه با تأکید بر شهر کرمانشاه می باشد. این مطالعه با روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه محقق ساخته بر روی 400 نفر از زنان شوهردار شهر کرمانشاه انجام گرفت. جهت برآورد پایایی ابزار پژوهش از آلفای کرونباخ و برای روایی از اعتبار صوری، هم چنین برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های مقایسه میانگین ها و ضرایب همبستگی استفاده به عمل آمد. جهت آزمون مدل تجربی پژوهش از رگرسیون چند متغیره استفاده به عمل آمد. نتایج حاصل از آن نشان می دهد که متغیرهایی مثل سن (26/0=r)، میزان عزت نفس (177/0 =r)، میزان استفاده از رسانه های جمعی (33/0 =r)، وضعیت شغلی همسر (13/5 =f)، محل تولد (512/5 =f)، نگرش به فرزندآوری (25/0- =r) و محرومیت نسبی (19/0- =r) بر روی عاملیت زنان تأثیر معناداری دارد. لازم به ذکر است که عاملیت زنان می تواند منجر به توانمندی، میزان قدرت و انتخاب سبک مناسب زندگی و افزایش سرمایه فرهنگی زنان در جامعه منجر گردد.

هدف از اجرای این پژوهش، ارائه مدل مدیریت مدرسه محور بومی در مدارس ابتدایی استان بوشهر است. روش پژوهش آمیخته (کیفی و کمی) است. در این پژوهش، جهت شناسایی مؤلفه های مدیریت مدرسه محوری بومی، به تحلیل اسناد علمی موجود پرداخته شد. جهت تدوین مؤلفه ها به مصاحبه نیمه ساختاریافته از جامعه آماری که شامل صاحب نظران و مدیران مدارس می باشند، پرداختیم. در مرحله کمی با الگوی معادله ساختاری و تحلیل عاملی به اعتبارسنجی یافته های کیفی و الگوی ارائه شده مربوط می شود و پرسشنامه ای جهت ارزیابی مدل مدیریت مدرسه محور بومی، از منظر سند تحول طراحی گردید و در اختیار جامعه آماری قرار گرفت. جامعه آماری را کلیه مدیران ابتدایی (۴۸۷ نفر) تشکیل می دهند و طبق جدول مورگان، حجم نمونه تعداد ۲۱۷ نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. مؤلفه های مدل مدیریت مدرسه محور بومی، پرسشنامه ای ۳۵ گویه ای با اعتبارسنجی دورنی نظر نخبگان در سال ۱۳۹۷ و از منظر سند تحول بنیادین برپایه طیف لیکرت استفاده شده است. اعتبار ابعاد این مقیاس به روش آلفای کرونباخ (۰٫۹۶۹) به دست آمده است. روایی صوری و محتوایی آنها با استفاده از نظر متخصصان تأیید شد. نتایج حاصل از یافته های پژوهش دارای ۵ مؤلفه اصلی «فرهنگ سازمانی»، «جو سازمانی»، «قدرت تصمیم گیری»، «نظارت و کنترل» و «تعاملات بیرونی» و ۳۵ مؤلفه فرعی است که مورد استفاده در تمام مدارس سازمان آموزش و پرورش می باشد. همچنین در انتها نیز به ارائه و ارزیابی اعتبار الگو پرداخته شده است.

پژوهش حاضر، به منزله یکی از تحقیقاتی که در حوزه مفهوم قدرت انجام گرفته است، در پی پاسخگویی به این سؤال است که مجموعه عوامل مؤثر بر قدرتِ تصمیم گیری زنان در خانواده چیست؟ تحقیق حاضر، به منظور پاسخگویی به این سؤال، از مفاهیم نظریِ متفکران نظریه منبع بهره جسته است. از نگاه نظریه منبع، اشتغال، تحصیلات، منزلت شغلی، و مالکیت و داراییِ شخصی از جمله منابعی هستند که موجب افزایش قدرت تصمیم گیری زنان در خانواده می شوند. در این نوشتار، با استفاده از روش پیمایش و تکنیک پرسشنامه، به دنبال یافتن پاسخ سؤالات تحقیق بوده ایم. حجم نمونه را 350 تن از زنان شاغل و غیرشاغل شهر بابل تشکیل می دهند که از طریق نمونه گیری خوشه ایِ چندمرحله ای، به طور تصادفی، انتخاب شده اند. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که به طورکلی قدرت تصمیم گیری زنان در خانواده در سطح بالایی قرار دارد و میان اشتغال، تحصیلات، و دارایی شخصیِ زنان با افزایش قدرت تصمیم گیری در خانواده رابطه مستقیم و مثبت وجود دارد. اما میان درآمد و منزلت شغلی با قدرت تصمیم گیری در خانواده رابطه ای وجود ندارد.