مطالب مرتبط با کلیدواژه

تشکیلات قضایی


۱.

تشکیلات قضایی اسلامی و پیشنهاد تنوع دادگاه

کلیدواژه‌ها: حق الله حقالناس حق جامعه تشکیلات قضایی دادرسی قاضی تحکیم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۵ تعداد دانلود : ۴۵۲
جهان امروز نسبت به گذشته دچار دگرگونی ها و تحولات فراوانی گشته است. بسیاری از امور مأنوس در نزد انسان دیروز، امروز با رویه ای کاملاً متفاوت صورت می پذیرد. نحوه قضا و داوری اسلامی، بخشی از احکام فقهی است که هنوز تحولی در آن صورت نگرفته است. پرسش ما در این مقاله این است که آیا با عنایت به تحولات عصری، نیازی به تغییر در شیوه امر قضا و تشکیلات قضایی اسلامی وجود دارد؟ در پاسخ به این سؤال نویسنده بر آن است تا با در نظر گرفتن مبانی دینی و به خصوص مشروع بودن قاضی تحکیم فی الجمله و تفکیک داوری در حق ّالله و حق ّالناس در مسائل فقهی و با طرح این موضوع که حقوق اجتماعی امری سوای حق ّالله می باشد، اثبات نماید که می توان دادگاه های متنوعی به اقتضای دعاوی مطروحه مبتنی بر هر یک از: حقوق شخصی افراد، حقّ جامعه و حق ّالله، تعریف کردکه قاضیان رسیدگی کننده به دو نوع حقوق نخست را مردم بر می گزینند و برای رسیدگی به حق الله و آنچه در مرز آن قرار می گیرد از قاضی منصوب از سوی حاکم استفاده خواهد شد.
۲.

بررسی مبانی تشکیلات قضایی آل مظفر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تشکیلات قضایی آل مظفر ایلخانان قاضی القضات یارغو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۱ تعداد دانلود : ۷۰۲
ورود مغول ها به ایران، نه تنها یک رویداد نظامی بود، بلکه به تدریج حضور این اقوام و مهاجرت آنان به فلات ایران، تأثیرات خود را بر نظام اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی و نیز تشکیلات اداری بر جای نهاد. تشکیلات اداری یکی از اولین بخش هایی بود که در همان سال های آغازین تحت تأثیر حضور این اقوام قرار گرفت. این تأثیر به تدریج  و نه یکباره  کم رنگ تر شد؛ با این حال برخی عناصر پایدار آن برای سال ها و برای سلاله های پسین باقی ماند. هدف پیش روی این تحقیق، شناخت این تأثیرات در بخشی از تشکیلات اداری یعنی در حوزه نظام قضایی در حکومت آل مظفر (795-713ق) – و شناخت مبانی شکل گیری نظام قضایی این حکومت و با مسئله ارزیابی چگونگی فرآیند استمرار یا تضعیف نمادهای مغولی در نظام قضایی آل مظفر است. این پژوهش با روش توصیفی  تحلیلی و در حوزه مطالعات کتابخانه ای انجام شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که تشکیلات قضایی آل  مظفر بر سه رکن استوار بوده است: اقتباس از تشکیلات قضایی مخدومان اولیه آل مظفر یعنی حکومت ایلخانان؛ تشکیلات اداری در حکومت های مسلمان ایران پیش از ایلخانان؛ و سنت های محلی قلمرو آل مظفر در یزد و فارس. همچنین این بررسی نشان داد که عناصر و نماد های مغولی، علی رغم حضور در تشکیلات قضایی آل مظفر، به تدریج در محاق قرار گرفته است و سنت های ایرانی  اسلامی حضور و بروز پررنگ تری یافته اند