نقش پنج عامل بزرگ شخصیت در پیش بینی راهبردهای تنظیم شناختی هیجان با واسطه گری مؤلفه های صبر به منظور ارایه مدل(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
متون دینی- اخلاقی و همچنین پژوهش های روان شناختی اخیر بر نقش صبر در ارتقای سلامت روان تأکید فراوان کرده اند. در پژوهش حاضر مدلی ارائه شده است که در این مدل، نقش واسطه ای مؤلفه های صبر در ارتباط میان پنج عامل بزرگ شخصیت و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان مورد بررسی قرارگرفته است. بنابراین هدف این پژوهش تعیین نقش پنج عامل بزرگ شخصیت در پیش بینی راهبردهای تنظیم شناختی هیجان با واسطه گری مؤلفه های صبر بوده است. جامعه ی آماری پژوهش کلیه ی دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه پیام نور شیراز که در نیمسال دوم سال تحصیلی 94- 93 مشغول تحصیل بودند را شامل می شود. از میان این افراد، تعداد 296 دانشجو به روش نمونه گیری خوشه ای به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند و با تکمیل فرم کوتاه پرسشنامه ی پنج عامل بزرگ شخصیت، مقیاس صبر و پرسشنامه ی راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در این پژوهش شرکت کردند. نتایج این پژوهش نشان داد که پنج عامل بزرگ شخصیت به غیر از عامل گشودگی در تجربه توانستند به صورت مستقیم مؤلفه های صبر و راهبردهای مثبت و منفی تنظیم شناختی هیجان را پیش بینی نمایند. همچنین عوامل توافق پذیری (09/0 =β؛ 0001/0 P<)، وظیفه گرایی (04/0 =β؛ 0001/0 P<) و روان نژندگرایی (04/0- =β؛ 001/0 P<) به صورت غیرمستقیم راهبردهای مثبت تنظیم شناختی هیجان را پیش بینی نمودند و در این میان، مؤلفه های متعالی شدن و استقامت نقش واسطه ای را ایفا کردند. راهبردهای منفی تنظیم شناختی هیجان نیز توسط عوامل وظیفه گرایی (07/0- =β؛ 0001/0 P<) و روان نژندگرایی (09/0=β؛ 0001/0 P<) به صورت غیرمستقیم پیش بینی شد و مؤلفه ی رضایت صبر نقش واسطه ای نشان داد. از یافته های این پژوهش می توان این گونه نتیجه گیری کرد که مؤلفه های صبر می تواند به عنوان متغیر واسطه ای تأثیر ویژگی های شخصیتی منفی (مانند، روان نژندگرایی) بر راهبردهای تنظیم هیجان را تعدیل و اثرات ویژگی های شخصیتی مثبت (مانند، توافق پذیری و وظیفه گرایی) بر این راهبردها را تقویت نماید. بنابراین به روانشناسان پیشنهاد می شود که به منظور افزایش توانایی مراجعان در تنظیم هیجانات خویش از راهبردهای آموزشی صبر استفاده کنند.