مطالب مرتبط با کلیدواژه

رشد زبان


۱.

نیمرخ رشد زبان دانش آموزان با و بدون اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: فصلنامه توانبخشی ۱۳۸۹ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: گفتار اختلال نارسایی توجه- بیش فعالی رشد زبان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۰۰ تعداد دانلود : ۱۲۲۸
هدف: هدف تحقیق حاضر بررسی نیمرخ رشد زبان دانش آموزان با و بدون اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی است. روش بررسی: در این پژوهش مقایسه‌ای مورد– شاهدی، از بین دانش آموزان پایه اول ابتدایی شهر قزوین ۳۰ کودک (15 پسر و 15 دختر) با اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی با نمونه‌گیری ساده و ۳۰ کودک سالم که با گروه مورد همتاسازی شده بودند شرکت کردند. ابزارهای به‌کار رفته، آزمون رشد زبان (TOLD-P:3) برای ارزیابی زبان و گفتار، مقیاس درجه بندی کانرز برای معلمان به‌منظور ارزیابی اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی و آزمون ریون برای ارزیابی هوش بودند. داده‌های حاصل با روش تحلیل واریانس مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: بین نیمرخ رشد زبان دانش آموزان دارای اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی و دانش‌آموزان سالم تفاوت معناداری وجود داشت (001/0P<)، اما در بین گروه های جنسی در هر یک از گروه‌های مورد (۰/۲۵۴=P) و شاهد (۱/۰۰=P) تفاوت معنادار آماری وجود نداشت. واژگان تصویری، واژگان ربطی، واژگان شفاهی، درک دستوری، تمایزگذاری کلمه، گوش کردن، سازماندهی، صحبت کردن، معنی شناسی و نحو در گروه مورد به طور معناداری پایین تر از گروه شاهد بود، اما در تقلید جمله، تحلیل واجی و تولید کلمه بین دو گروه تفاوتی وجود نداشت. نتیجه گیری: کودکان با نارسایی توجه/ بیش فعالی در برخی از جنبه های رشد زبان از سطح پایین تری نسبت به کودکان طبیعی برخوردارند.
۲.

توانایی کودکان مبتلا به سندرم داون فارسی زبان در درک ساختارهای نحوی ساده و مرکب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و ادب پارسی دانشگاه علامه (زبان و ادب سابق) بهار ۱۳۸۸ شماره ۳۹

کلیدواژه‌ها: سندرم داون رشد زبان درک زبان ساختارهای نحوی ساده و مرکب

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی عصب شناختی رفتاری کارکرد مغز و اعصاب
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری نحو
تعداد بازدید : ۲۱۹۲ تعداد دانلود : ۲۲۲۹
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نحوه عملکرد دَه کودک مبتلا به سندرم داون فارسی زبان در درک ساختارهای نحوی ساده و مرکب برای شناسایی و ارزیابی نقاط ضعف و قوت آنان می باشد. به این منظور، تشابهات و تفاوت-های عملکرد زبانی آنان با عملکرد ده کودک طبیعی به عنوان گروه کنترل مورد ارزیابی قرار گرفت تا الگویی درباره رشد و عملکرد زبانی گروه داون در زمینه درک نحوی حاصل گردد. آزمودنی های پژوهش از هر دو جنسیت بودند و بر اساس سن عقلی 7-8 سال هماهنگ شدند. برای بررسی توانایی های نحوی کودکان، آزمون درک زبانی به صورت مطابقت تصویر-جمله تدوین گشت. پس از تحلیل داده های آزمون درک زبانی مشخص گردید که گروه داون در درک ساختارهای ساده، مرکب، مرکب همپایه و مرکب ناهمپایه بسیار ضعیف تر از گروه طبیعی عمل کردند و این مسئله در میانگین امتیازهای ساختارهای مرکب نمایان تر بود.
۳.

بررسی روند رشد مفاهیم عام در کودکان فارسی زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۹)

کلیدواژه‌ها: رشد زبان کودک فارسی زبان اسم جنس عبارت عام امکانات صرفی - نحوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۸ تعداد دانلود : ۴۲۰
عبارت های عام (مانند، گیاهان به آب نیاز دارند) به ویژگی های اصلی، پایدار و بی زمان کل مقوله اشاره می کنند و نقش مهمی در روند رشد پردازش مفهومی کودک ایفامی کنند. این عبارت ها نمی توانند با استفاده از یک قاعده کلی شناخته شوند و مجموعه ای از اطلاعات زبانی و فرازبانی برای شناسایی و درک آن ها نیاز است. در مطالعه حاضر، با اجرای دو آزمون، توانایی 16 آزمودنی کودک از دو گروه سنی 3-4 و 4-5 سال در درک و تولید مفاهیم عام با استفاده از امکانات صرفی و نحوی موجود در جمله مورد بررسی قرارگرفت. یافته های به دست آمده نشان داد که در هر دو آزمون صرفی و نحوی،کودکان گروه سنی 4-5 سال عملکرد بهتری در درک و تولید اسم جنس نسبت به گروه سنی 3-4 سال داشتند. همچنین، کودکان هر دو گروه سنی از امکانات صرفی بیشتر از امکانات نحوی در پردازش اسم جنس استفاده کردند.
۴.

ارزیابی رشد زبان استعاری در کودکان فارسی زبان: بررسی مقایسه ای

نویسنده:
منبع: علم زبان سال اول زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: شناخت رشد زبان کودک فارسی زبان درک استعاره نظریه شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۶ تعداد دانلود : ۶۴۹
در پژوهش حاضر، روند رشدی درک استعاره در کودکان فارسی زبان از سه گروه سنی 6، 7 و 8 سال مورد بررسی قرارگرفت. در زمینه درک استعاره در کودکان، دیدگاه های متفاوتی وجود دارد. به منظور ارزیابی توانش استعاری کودکان، آزمونی دوگزینه ای در قالب دو زیرآزمون درک استعاره های ادراکی- گزاره ای و روان شناختی-گزاره ای طراحی و تدوین گردید. پس از اجرای آزمون، عملکرد آزمودنی ها با روش های آماری توصیفی مورد تحلیل قرارگرفت. یافته های به دست آمده نشان داد که درک استعاره در کودکان روند فزاینده رشدی دارد؛ یعنی با افزایش سن و رشد شناختی، قدرت درک و تفسیر کودکان از مفاهیم استعاری به صورت منظم افزایش می یابد.
۵.

رشد زبان کودکان پیش دبستانی و رابطه آن باهوش کلامی، غیرکلامی و هوش کلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعلیم و تربیت دوره ۳۱ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۲۴

کلیدواژه‌ها: کودکان پیش دبستانی رشد زبان هوش کلامی هوش غیرکلامی هوش بهر کلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹۷ تعداد دانلود : ۳۱۹۱
پژوهش حاضر، باهدف بررسی رابطه هوش کلامی، هوش غیرکلامی و هوش بهر کلی با رشد زبان در کودکان عادی فارسی زبان دوره پیش دبستانی شهر نیشابور، در سال تحصیلی90-1389 انجام شده است. حجم نمونه 80 نفر (41 دختر و 39 پسر) از کودکان 5/6-5 ساله است که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند. برای تعیین هوش کلامی و هوش غیرکلامی به ترتیب از بخش کلامی و غیرکلامی (عملی) مقیاس هوشی وکسلر برای دورهپیش دبستانی (WPPSI) استفاده شده و از مجموع نمرات هوش کلامی و غیرکلامی این مقیاس هوش بهر کلی استنباط شده است. برای اندازه گیری رشد زبان از آزمون رشد زبان (TOLD-P:3) استفاده شده است. داده ها با بهره گیری از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون تی تحلیل شده است. یافته ها نشان داده اند که میان هوش کلامی، هوش غیرکلامی و هوش بهر کلی با رشد زبان رابط های مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین میان میانگین نمرات هوش کلامی، در دو جنس،به استثنای مؤلفه های اطلاعات، مشابهت ها و جملات، تفاوت معنادار وجود دارد؛ هوش کلامی پسران نسبت به دختران میانگین بالاتری دارد ومیان دختران و پسران در هوش غیرکلامی و همچنین رشد زبان، تفاوت معنادار وجود ندارد.
۶.

برازش نقش واسطه ای گفتار با خود در پیش بینی خودتنظیمی رفتاری بر اساس رشد زبان و دلبستگی ایمن در کودکان کاشت حلزون شده ی شنوایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی افراد استثنایی دوره جدید سال هفتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۲۵

کلیدواژه‌ها: دلبستگی ایمن خودتنظیمی رشد زبان کاشت حلزون گفتار با خود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۶ تعداد دانلود : ۶۵۷
هدف پژوهش حاضر بررسی پیش بینی خودتنظیمی رفتاری کودکان کاشت حلزون شده ی شنوایی بر اساس رشد زبان و دلبستگی ایمن؛ نقش واسطه ای گفتار با خود است. در این مطالعه همبستگی، 114 کودک کاشت حلزون شده با دامنه سنی 7-3 سال که حداقل یک سال از برنامه کاشت حلزون آن گذشته است بصورت روش در دسترس انتخاب شدند. آزمون رشد زبان (نیوکامل و هامیل، 1997)، مصاحبه اختلال در دلبستگی (اسمایک و زینه، 1999)، مشاهده ساختارمند خودتنظیمی ( پونیتز و همکاران، 2008) بر روی کودک، و مقیاس ساختارمند گفتار با خود (امرایی، حسن زاده، 1394) بروی مادران آنها اجرا شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که رشد زبان (37/0=b، 01/0>P) و دلبستگی ایمن (41/0-= b، 01/0>P) 49/0 واریانس گفتار با خود را پیش بینی می کنند. همچنین رشد زبان (25/0=b، 01/0>P) و دلبستگی ایمن (43/0-=b، 01/0>P) با میانجیگری گفتار با خود (19/0=b، 01/0>P) توانایی پیش بینی 58/0 از پراکندگی و واریانس خودتنظیمی رفتاری را دارند. پژوهش حاکی از داشتن نقش واسطه ای برای گفتار با خود برای رشد زبان و دلبستگی ایمن است که این امر در درجه اول نقش والدگری و دلبستگی را د ر رشد زبان و از طرف دیگر خودتنظیمی نشان می دهد و می تواند در راستای کاهش مشکلات رفتاری توجه به فاکتورهای والد محوری و زبان محوری در برنامه های پیشگیری و توانبخشی مورد تاکید قرار گیرند.
۷.

ارایه و ارزیابی مدل تأثیر رشد زبان، بر عملکرد اجتماعی کودکان دچار آسیب شنوایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه های علوم شناختی سال بیستم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۷۸) 84-92

کلیدواژه‌ها: کودکان با آسیب شنوایی رشد زبان عملکرد اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۹ تعداد دانلود : ۵۶۶
مقدمه: آسیب شنوایی پایدار دوره ی کودکی که باعث بروز مشکلات زبانی و گفتاری می شود، تا حد زیادی درهمان اوایل کودکی خود را نشان می دهد. پژوهش های گذشته، رابطه ی قطعی بین مهارت های زبانی و عملکرد اجتماعی کودکان را نشان می دهند.هدف این مطالعه، ارایه و ارزیابی مدل تأثیر رشد زبان بر کارکرد اجتماعی کودکان دچار آسیب شنوایی است. روش: برای سنجش رشد زبان و عملکرد اجتماعی، آزمون رشد زبان-3 (3- TOLD) و ارزیابی مهارت های اجتماعی کودکان خردسال ماتسون در شهر شیراز روی 120 کودک دچار آسیب شنوایی اجرا و برای تحلیل داده ها در نرم افزار - Amos ، از مدل معادله ی ساختاری استفاده شد. یافته ها: تأثیر سطح رشد زبان بر رفتارهای اجتماعی، مستقیم و معنادار است و 35 درصد تغییرات عملکرد اجتماعی، با رشد زبان پیش بینی می شود. نتیجه گیری: رشد زبان نقش مهمی در عملکرد اجتماعی کودکان دچار آسیب شنوایی دارد.
۸.

رشد و فراگیری زبان در کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعلیم و تربیت استثنایی سال هجدهم مرداد و شهریور ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۱۵۲)

کلیدواژه‌ها: تعامل گرایی رشد زبان سازه گرایی فراگیری زبان نهادگرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰۳ تعداد دانلود : ۱۲۹۸
زمینه: فراگیری زبان روندی طبیعی رشد و منحصر به انسان خردمند است که بر اساس آن کودک زبان مادری خود را به عنوان زبان اول فرامی گیرد. ساده ترین نظریه رشد زبان آن است که کودکان زبان را از راه تقلید زبان بزرگسالان می آموزند. احتمال دیگر آن است که کودکان زبان را از راه شرطی سازی فرا گیرند. چامسکی فرضیه ذاتی بودن زبان را پیشنهاد کرد. پیاژه اعتقاد داشت زبان فرآیندی شناختی و محصول رشد هوش عمومی است. به نظر ویگوتسکی اگرچه کودکان پایه های شناختی ذاتی برای فراگیری زبان دارند رشد زبان برای بیان کارکردها است. سرانجام آن که پیوندگرایان بر این باور هستند کودکان بدون حتی فهمیدن قواعد یا حتی بدون وجود قواعد زبان را فرامی گیرند. نتیجه گیری: اگرچه پژوهش های زیادی انجام شده هنوز دقیقاً مشخص نیست کودکان چگونه در شاهکار قابل توجه فراگیری زبان موفق می شوند. برخی تلاش ها برای مرتبط کردن رشد زبانی و شناختی با استفاده از مراحل پیاژه ای ناموفق بوده. پیشرفت های عمده ای در درک رشد زبانی و شناختی رخ داده اما این پیشرفت ها رابطه نزدیکی را نشان نداده اند. با توجه به وضعیت دانش امروز، انتخاب قاطعانه از نظریه های مختلف امکان پذیر نیست. منطقی به نظر می رسد که ترکیبی از مهارت های تقلیدی، ابزار فراگیری فطری زبان، رشد شناختی و تعاملات ارتباط اجتماعی به رشد زبان کمک کنند. این مقاله مروری است بر نظریه های رشد و فراگیری زبان در کودکان.
۹.

اثر تمرینات حرکتی متوالی بر رشد زبانی کودکان 4 تا 8 سال ناشنوا با کاشت حلزون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه های علوم شناختی سال بیست و یکم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۸۳) 42-51

کلیدواژه‌ها: تمرینات متوالی حرکتی رشد زبان کاشت حلزون تکواندو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۶ تعداد دانلود : ۲۷۱
مقدمه: یادگیری توالی یک بخش ضروری در رشد زبان است و کودکانی که در اجرای تکالیف توالی حرکتی مشکل دارند از نظر مهارت زبانی نیز ضعیف تر هستند. بنابراین هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر یک دوره تمرینات حرکتی متوالی بر رشد زبانی کودکان 4 تا 8 سال ناشنوا با کاشت حلزون بود. روش کار: این پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون _ پس آزمون و گروه کنترل بود. شرکت کنندگان در این پژوهش 22 کودک (13 پسر و 9 دختر) با محدود سنی 8-4 سال بودند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. سپس گروه آزمایش به مدت 12 هفته تمرینات متوالی تکواندو را انجام دادند. از آزمون های آگاهی واج شناسی و خواندن و نارساخوانی (نما) به ترتیب جهت سنجش آگاهی واج شناسی و عملکرد خواندن استفاده شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد، پس از 12 هفته تمرینات متوالی تکواندو نمرات آگاهی واج شناسی و عملکرد خواندن کودکان گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل به طور معناداری بهبود یافته است (05/0 P< ). نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه، به نظر می رسد ارتباط قوی میان سیستم های زبانی و حرکتی وجود داشته باشد و تمرینات متوالی تکواندو ممکن است یک روش تمرینی مفید برای کمک به رشد زبانی کودکان ناشنوا با کاشت حلزون باشد.
۱۰.

غنی سازی تجارب زبانی کودکان پیش دبستانی با تبار اقتصادی-اجتماعی پایین از طریق داستان خوانی مشارکتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی افراد استثنایی دوره جدید سال دهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۸ 1 - 32

کلیدواژه‌ها: مداخله زبانی داستان خوانی مشارکتی رشد زبان کودکان پیش دبستانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۹ تعداد دانلود : ۲۷۹
مداخله اولیه برای کاستن از مشکلات پایدار در زبان و ابعاد مرتبط با آن در کودکان در معرض خطر برای آسیب زبان از اهمیت برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف بررسی کارآیی برنامه داستان خوانی مشارکتی بر رشد مهارت های زبانی کودکان پیش دبستانی با تبار اقتصادی و اجتماعی پایین انجام گرفت. این مطالعه به شیوه شبه آزمایشی با طرح دو گروهی با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری اجرا شد. از دو مرکز پیش دبستانی در شهرک احمدآباد مستوفی طی غربالگری چند مرحله ای، 30 نفر از کودکانی که نمره آزمون رشد زبان آن ها یک تا دو انحراف معیار زیر میانگین (85-70) بود با تشخیص مشکلات زبانی انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. آزمودنی ها در گروه آزمایش (15 نفر) در قالب 4 گروه کوچک، طی 30 جلسه 45 دقیقه ای به صورت سه جلسه در هفته برنامه داستان خوانی مشارکتی را دریافت کردند. برای گردآوری داده ها، نسخه فارسی آزمون رشد زبان و گفتار روایتی اجرا شدند . داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیری و تک متغیری با اندازه گیری های مکرر تحلیل شدند. نتایج حاکی از تاثیر معنادار (001/0P=) برنامه در افزایش مهارت های معنی شناسی، نحو و به طور کلی رشد زبان و بهبود گفتار روایتی در آزمودنی های گروه آزمایشی است. بررسی نمرات تفاضلی مرحله پس آزمون و پیگیری حاکی از پایداری اثربخشی برنامه مداخله است . بر این اساس برنامه داستان خوانی مشارکتی به عنوان یک برنامه پیشگیرانه و پلی در جهت کم کردن شکاف واژگانی برای کودکان در معرض خطر توصیه می شود.
۱۱.

بررسی و مقایسه مؤلفه های زبانی کودکان 7 تا 12 ساله فلج مغزی با کودکان سالم با تمرکز برنقشه های توپوگرافیک الکتروآنسفالوگرافی کمّی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۲) 65 - 86

کلیدواژه‌ها: فلج مغزی رشد زبان آسیب شناسی زبان و گفتار نقشه مغزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۳ تعداد دانلود : ۳۲۸
  فلج مغزی یک اختلال حرکتی و وضعیتی است که در نتیجه یک ضایعه مغزی غیر پیش رونده ایجاد می شود و علائم آن به شکل آسیب های رشدی نمایان می شود. هدف پژوهش حاضر ارزیابی الگوهای الکتروفیزیولوژیک برآمده از نوار مغزی کمّی حین انجام تکلیف زبانی و گفتاری و تحلیل مقایسه ای مؤلفه های کارکرد زبانی و الگوهای فضایی مشترک استخراج شده بین کودکان فلج مغزی و سالم است.  در این پژوهش، 17 کودک فلج مغزی و 40 کودک سالم با دامنه سنی 7 تا 12 سال بررسی شدند. به منظور ارزیابی خصوصیات زبانی این کودکان از جمله ویژگی های آوایی واجی، نحوی و معناشناسی از آزمون رشد زبان بهره گرفته شد و نیز برای بررسی الگوهای الکتروفیزیولوژیک از نظر دامنه و فرکانس امواج و همچنین میزان هم آوایی امواج در نواحی مختلف از نوار مغزی کمّی شانزده کاناله استفاده شد. علاوه بر این، ارزیابی و خروجی کیفی آزمون رشد زبان برای مشخص کردن حوزه های نیازمند به بهبود در دو گروه سالم و فلج مغزی به صورت غالب، گزارش شد. نتایج این پژوهش نشان داد کودکان فلج مغزی در زیر- مقیاس های آزمون رشد زبان در مقایسه با کودکان سالم مشکل درخورتوجهی داشتند. همچنین، مشاهده شد کودکان فلج مغزی در خرده آزمون تکمیل دستوری، پایین ترین نمره را کسب کردند. نقشه مغزی بر پایه الکتروآنسفالوگرافی کمّی نشان داد تفاوت قدرت ارتعاش امواج مختلف و میزان هم آوایی امواج در باندهای فرکانسی مختلف در حوزه نیازمند به بهبود، بین دو گروه از نظر آماری معنادار است.
۱۲.

تأثیر دوزبانگی بر رشد زبانی: شواهدی از کودکان دوزبانه کردی کلهری و فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال چهاردهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۵ 129 - 149

کلیدواژه‌ها: رشد زبان دوزبانگی آزمون گفتار پیوسته آزمون رشد زبانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۲۲۶
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر پدیده دوزبانگی بر رشد زبانی دانش آموزان دو زبانه کردی ( گویش کلهری) و فارسی زبان پایه اول تا سوم ابتدایی در شهر کرمانشاه انجام گرفته است. برای انجام این پژوهش، 120 دانش آموز پسر و دختر پایه اول، دوم و سوم ابتدایی شهر کرمانشاه انتخاب شدند. آزمودنی های هر پایه تحصیلی شامل 40 نفر -یک گروه 20 نفره تک زبانه کرد و یک گروه 20 نفره دوزبانه- از دانش آموزان پسر و دختر بودند. به منظور ارزیابی رشد زبانی آزمودنی ها، از دو آزمون رشد زبانی تُلد و آزمون نمونه گفتار پیوسته استفاده شد. تحلیل آماری داده ها نشان داد که عملکرد دانش آموزان دوزبانه پایه اول در همه خرده آزمون های آزمون تُلد و نمونه گفتار پیوسته دچار تأخیر است (05/0P <). در پایه دوم، اختلاف معناداری بین عملکرد دانش آموزان دوزبانه و تک زبانه ها وجود نداشت. در پایه سوم، تحلیل آماری نشان داد که تفاوت عملکردی بین دانش آموزان تک زبانه و دوزبانه در خرده آزمون های درک دستوری، تکمیل دستوری، تمایزگذاری واژه، تحلیل واجی و شاخص ِمیانگین طول پاره گفتار معنادار نیست (05/0P >). با این حال، دوزبانه ها در مقایسه با تک زبانه ها در خرده آزمون های واژگان تصویری، واژگان ربطی، واژگان شفاهی، تقلید جمله، تولید واژه و شاخص غنای واژگانی از عملکرد بهتری برخوردار بودند و اختلاف عملکرد آن ها معنادار بود (05/0P <). همچنین، یافته ها نشان داد که دوزبانگی بر رشد زبانی کودکان تأثیر مثبت دارد. با این وجود، به نظر می رسد که چندین عامل مانند میزان تسلط دوزبانه ها به هر دو زبان، میزان در معرض بودن و به کارگیری دو زبان در محیط های گوناگون، رده های زبانی، آموزش، و عواملی از این قبیل، می توانند در تأثیر دوزبانگی بر رشد زبانی دخالت داشته باشند.
۱۳.

رشد واژگانی و نحوی دوقلوهای ناهمسان فارسی زبان از 21 تا 31 ماهگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علم زبان سال هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۴ 281 - 326

کلیدواژه‌ها: رشد زبان رشد واژگانی رشد نحوی زبان فارسی دوقلوی ناهمسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰ تعداد دانلود : ۱۱۴
پژوهش حاضر، رشد واژگانی و نحوی دوقلوهای ناهمسان فارسی زبان به نام های بهزاد و بهنام را در مدت ده ماه ( از آغاز 21 ماهگی تا آغاز 31 ماهگی) مورد بررسی قرار می دهد. این پژوهش در صدد است تا دریابد که با وجود رشد دو کودک در محیط زبانی یکسان، چه تفاوت ها و شباهت هایی در سرعت و دامنه رشد نحوی و واژگانی این دوقلوها وجود دارد. داده های این پژوهش از طریق  مشاهده و ثبت سریع داده ها در دفترچه یادداشت، ضبط صدا و تصویر  با استفاده از  دوربین فیلمبرداری و دستگاه ضبط صدا و همچنین، دفتر یادداشت های روزانه مادر دوقلوها که تولیدات زبانی کودکان در آن ثبت می شد، گردآوری شده اند.  بررسی داده های گردآوری شده و تحلیل مقایسه ای آن ها در هر ماه، تفاوت چشم گیری را میان رشد واژگانی و نحوی دوقلوها  نشان می دهد. اگرچه در ماه های اول پژوهش، بهزاد در مقایسه با برادر دوقلویش، بهنام، از توانایی زبانی بسیار بالاتری برخوردار بود، از ماه چهارم پژوهش افزایش قابل ملاحظه ای در سرعت رشد واژگانی و نحوی بهنام مشاهده گردید. با توجه به این که محیط رشد زبانی این دوکودک، چه در خانواده و چه فضای مهد کودک، غالبا یکسان بوده است، وجود تفاوت در مراحل رشد واژگانی و نحوی این دو کودک را می توان به تفاوت در استعداد زبانی ذاتی و وراثتی این دو نسبت داد؛ زیرا دوقلوهای ناهمسان از ساختار کروموزومی کاملاً یکسان برخوردار نیستند. نتایج این پژوهش نشان دهنده فعالیت های ذهنی خلاقانه در دو کودک است که وجود موارد متعددی از بسط و تعممیم افراطی گواهی بر این ادعاست.
۱۴.

ویژگی های زبانی و فرازبانی کودکان نارساخوان فارسی زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره سیزدهم بهمن و اسفند ۱۴۰۱ شماره ۶ (پیاپی ۷۲) ۳۸-۱
تعداد بازدید : ۲۱۳ تعداد دانلود : ۱۰۴
بررسی روند رشد زبان و آگاهی فرا زبانی کودک ازجمله مباحث اصلی مطرح در اختلالات یادگیری است. برخی معتقدند توانایی زبانی و فرازبانی نقش مهمی در توانایی خواندن کودکان نارساخوان و درنتیجه مشکلات آن ها دارد. بنابراین هدف از این پژوهش بررسی مهارت های زبانی و فرازبانی کودکان نارساخوان و طبیعی، و همچنین بررسی رابطه آن هاست. برای انجام این پژوهش میدانی شانزده دانش آموز نارساخوان و 32 کودک همتای سنی انتخاب شدند و بعد از اجرای آزمون های رشد زبانی و فرازبانی، نتایج آن ثبت و با نرم افزار اس.پی.اس.اس. تحلیل شد. براساس نتایج پژوهش حاضر در تمام خرده آزمون های رشد زبانی غیر از خرده آزمون واژگان ربطی تفاوت معناداری میان دو گروه طبیعی و نارساخوان وجود دارد. در بیشتر خرده آزمون های آگاهی واجی تفاوت معناداری بین دو گروه وجود دارد. برخلاف خرده آزمون قضاوت دستوری و آگاهی واژگانی، در خرده آزمون صرف زمان فعل تفاوت بین دو گروه کاملاً معنادار است. در گروه طبیعی و نارساخوان، میان هر یک از خرده آزمون های آگاهی فرازبانی با برخی خرده آزمون های رشد زبانی هم بستگی وجود دارد و اما در گروه نارساخوان، غیراز هم بستگی میان خرده آزمون های آگاهی واژگانی با خرده آزمون واژگان شفاهی رشد زبانی، در هیچ مورد هم بستگی معنادار نیست. بنابراین یافته ها مؤید فرضیه کنش متقابل بین رشد فرازبانی و زبانی است و نشان می دهد کودکان نارساخوان برخلاف تکالیف آگاهی واژگانی، در اکثر تکالیف زبانی و آگاهی واج شناختی و اگاهی نحوی دچار مشکل هستند، لذا با توجه به هم بستگی مهارت های زبانی با فرازبانی، تقویت توانایی زبانی نحوی و واجی آن ها همراه با مهارت های مربوط به آگاهی نحوی و آگاهی واجی ضروری و مفید است.
۱۵.

بررسی تفاوت های جنسیتی در مهارت های زبانی دانش آموزان پایه اول ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۵ تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ 227 - 238

کلیدواژه‌ها: دانش آموز پایه اول ابتدایی رشد زبان مهارت های زبان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳ تعداد دانلود : ۸۳
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تفاوت های جنسی در رشد زبان و مهارت های آن در میان دانش آموزان پایه اول ابتدایی شهرستان مریوان است.بدین منظور، 260 نفر (140 نفر پسر و 120 نفر دختر) از دانش آموزان پایه اول ابتدایی، که در سال تحصیلی 1389 1390 مشغول به تحصیل بودند، به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار تحقیق، آزمون رشد زبان TOLD-P-3 برای سنجش رشد زبان و مهارت های آن بود که شامل شش خرده مقیاس اصلی و سه خرده مقیاس فرعی است. داده ها با استفاده از آزمون t گروه های مستقل تحلیل شدند.یافته ها نشان داد بین مهارت های گوش کردن، صحبت کردن، معناشناسی، و نحو تفاوت معناداری در دختران و پسران وجود دارد. اما بین مهارت سازماندهی گفتار در دختران و پسران تفاوت معناداری وجود ندارد. به این معنی که دختران در مهارت های گوش کردن، صحبت کردن، معناشناسی، و نحو رشد بیشتری دارند، اما در مهارت سازماندهی کردن، دختران و پسران تقریباً همانند یکدیگر عمل می کنند و تفاوتی بین آن ها وجود ندارد ) 01 / 0(P≤.
۱۶.

روند رشد شاخص های ساختاری و معنایی کیفیت گفتار در دو گروه سنی 5تا6 و 6تا7 سال کودکان طبیعی فارسی زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه های علوم شناختی سال ۲۵ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۹۸) ۱۴۷-۱۳۷

کلیدواژه‌ها: گفتار پیوسته رشد زبان کیفیت گفتار میانگین طول گفته غنای واژگانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴ تعداد دانلود : ۱۳۴
مقدمه مطالعه عملکرد کودکان طبیعی و بررسی روند رشد مربوط به مقوله های زبانی مرتبط با سطوح زبان می تواند زمینه مناسبی برای طراحی آزمون های رشدی برای سنجش سطوح رشد زبان در کودکان طبیعی را فراهم آورد. گفتارپیوسته، از نوع توصیف یا گزارشِ گفتاری از رویدادهای مرتبط، مهارتی چندبعدی است که می تواند سطح دانش زبانی و همچنین شناختی را نشان دهد. از نمونه گفتار پیوسته فرد برای ارزیابی شاخص های رشدی کیفیت گفتار برای هر گروه سنی استفاده می شود. روش کار در این پژوهش با هدف بررسی روند رشد گفتار کودکان طبیعی فارسی زبان، 2215 گفته از کودکان 5 تا 7 ساله سالم فارسی زبان، از 200 نمونه گفتار توصیفی براساس فهرستی از شاخص های کیفیت گفتار تحلیل شده است. 100 نمونه گفتار متعلق به پسران و 100 نمونه گفتار متعلق به دختران بوده است. از سوی دیگر، 100 نمونه گفتار را کودکان 5 تا 6 سال و 100 نمونه گفتار را کودکان 6 تا 7 سال تولید کرده اند. کل گفته ها 17427 واژه را شامل می شود. یافته ها نتایج پژوهش نشان داد شاخص های تحلیل گفتار «تعداد گفته»، «تعداد واژه دستوری»، «تعداد اسم»، «تعداد فعل»، «تعداد ضمیر»، و «تعداد حروف پیوند» که همگی از نوع شاخص های ساختاری هستند، تفاوت چشمگیری در بین دو گروه نشان می دهند. نتیجه گیری یافته ها نشان می دهد که در فرایند رشد از گروه کودکان 5تا6 سال به 6تا7 سال، شاخص های ساختاری تحلیل گفتار رشد چشمگیرتری دارند و در ارزیابی فرایندهای رشدی می توان از آن ها استفاده کرد.
۱۷.

مقایسه رشد زبانی کودکان پیش دبستانی فارسی زبان و فارسی-ترکی زبان با استفاده از شاخص صرفی-نحوی PDSS(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال ۱۶ بهار ۱۴۰۳ شماره ۵۰ 223 - 248

کلیدواژه‌ها: دوزبانگی رشد زبان رشد صرفی-نحوی شاخص امتیازدهی رشد جمله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳ تعداد دانلود : ۵۹
پژوهش حاضر بر آن است تا به شیوه کمی به مقایسه رشد زبان در کودکان پیش دبستانی فارسی زبان و فارسی-ترکی زبان با استفاده از شاخص صرفی-نحوی امتیازدهی رشد جمله (پی.دی.اس.اس) بپردازد. به این منظور، 30 کودک فارسی زبان و 30 کودک فارسی-ترکی زبان در سه گروه سنی 37-46، 47-56 و 57-66 ماهه از مهدکودک هایی در استان همدان انتخاب شدند. برای همسان سازی آزمودنی ها از جنبه توانایی های زبانی و شناختی از پرسشنامه های «مهارت و تجربه زبان» و «ابزار غربالگری تکامل» بهره گرفته شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار اس.پی.ای.اس (نسخه 24) انجام شد. یافته های پژوهش نشان داد که بین رشد صرفی-نحوی کودکان فارسی زبان و فارسی-ترکی زبان فقط در بازه سنی 57-66 ماهگی تفاوت معناداری وجود دارد. این نتیجه گیری با یافته های پژوهش های بیاستاک و همکاران (Bialystok et al., 2008)  و بلوم (Blom, 2010) مبنی بر برتری عملکرد کلامی کودکان تک زبانه بر عملکرد کلامی همسالان دوزبانه آن ها همسو است. افزون بر این، شواهدی در حمایت از تأثیر مثبت دوزبانگی بر رشد زبان در کودکان پیش دبستانی یافت نشد.