مهارت تمرکز

زمینه : مهارت تمرکز یکی از مهارت های ضروری یادگیری بشمار رفته و از آن به عنوان مهم ترین عامل موفقیت عملکرد یاد می شود لذا در همین زمینه برای شناخت بهتر آن به ابزار اندازه گیری دقیق نیاز دارد. هدف : هدف از تحقیق حاضر، ساخت و تعیین ویژگی های روانسنجی ( پایایی و روایی) پرسش نامه مهارت تمرکز است. روش : کلیه دانشجویان دختر و پسر دانشگاه پیام نور اهواز، جامعه آماری تحقیق حاضر را تشکیل داده اند که از بین آنان 200 نفر (100 پسر و 100 دختر) به شیوه تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. روش تحقیق توصیفی– اکتشافی است و داده ها با کمک پرسش نامه محقق ساخته بدست آمد و جهت تجزیه و تحلیل آنها از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی استفاده شد. یافته ها : نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که پرسش نامه مهارت تمرکز از 13ماده و دو خرده مقیاس تمرکز ارادی با 8 ماده، و تمرکز غیر اردای با 5 ماده تشکیل شده و از پایایی و روایی نسبتا خوبی برخوردار است. بحث و نتیجه گیری : برای سنجش میزان تمرکز افراد از این پرسش نامه می توان در تحقیقات یادگیری و بالینی استفاده کرد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای فراشناخت بر مهارت تمرکز و امید تحصیلی در دانش آموازن با انگیزش تحصیلی پایین انجام شد. در این پژوهش از روش نیمه آزمایشی و طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری تمامی دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول سال تحصیلی 1402- 1401 در شهر همدان بودند. برای انتخاب نمونه به روش نمونه گیری در دسترس 40 دانش آموز دارای انگیزش تحصیلی پایین (بر اساس نمره پایین تر از 70 پرسش نامه انگیزش تحصیلی والرند و همکاران، 1992) انتخاب شدند و به تصادف در دو گروه آزمایش (20 نفر) و گروه گواه (20 نفر) قرار گرفتند. پس از گروه بندی و انجام پیش آزمون، طی 10 جلسه آموزش راهبردهای فراشناختی به گروه آزمایش ارائه شد. سپس از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسش نامه انگیزش تحصیلی والرند و همکاران (1992)، پرسشنامه مهارت تمرکز سواری و اورکی (1394) و پرسشنامه امید تحصیلی خرمائی و کمری (1396) بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس با بهره گیرى از نرم افزار spss27 استفاده گردید. یافته ها حاکی از آن بود که آموزش راهبردهای فراشناختی در بین دانش آموزانی که انگیزش تحصیلی پایینی داشتند، تأثیر مثبت و معنادار داشت. (p < 0/01). بنابراین می توان نتیجه گیری کرد که آموزش راهبردهاى فراشناختى موجب بهبود مهارت تمرکز و تقویت امید تحصیلی در دانش آموزان می شود و این عوامل در کنار هم انگیزش تحصیلی آن ها را افزایش می دهد. بر این اساس، پیشنهاد می شود معلمان دانش آموزان را برای نتایج بهتر یادگیری و انگیزشی به استفاده فعال تر و موثرتر از راهبردهای فراشناخت سوق دهند.