دیتاژورنالیسم

افزایش روزافزون داده ها و ضرورت تحلیل و بهره گیری از آن ها و نیز رقابت برای پاسخگویی به نیاز مخاطبان، گرایش رسانه ها به «دیتا ژورنالیسم» [1]را افزایش داده است. درک نقش و اهمیت دیتا ژورنالیسم می تواند موجبات استفاده از آن را در ایران فراهم کند. این پژوهش باهدف بررسی نقش دیتا ژورنالیسم در رسانه های آنلاین و مبتنی بر نظریه های «استفاده و رضایت مندی» [2]، «انتظار- فایده» و «حوزه عمومی» [3]انجام شده است. روش تحقیق آن، مصاحبه عمقی با 103 نفر از متخصصان دیتا ژورنالیسم است. این پژوهش، در تلاش برای پاسخ به 6 سؤال اصلی تحقیق اعم از نقش دیتاژورنالیسم در رسانه های آنلاین، تعریف دیتاژورنالیسم، آثار و آینده آن، نقش داده های بزرگ در آینده دیتاژورنالیسم و تمایل رسانه ها به این نوع روزنامه نگاری است. بنا بر یافته های پژوهش، متخصصان به 11 نقش دیتا ژورنالیسم ازجمله نقش های «روزنامه نگارانه»، «تسهیل تعامل مخاطبان»، «تحقق دموکراسی» و «اعتمادسازی» اشاره کرده و با تأکید به تمایل سایر رسانه ها به دیتا ژورنالیسم، رسانه های آنلاین را موفق تر در این بهره گیری دانسته اند. آینده دیتاژورنالیسم مثبت و رو به رشد ارزیابی شده و بر نقش داده های بزرگ در این مسیر تأکید شده است. کمک به تأمین منافع مخاطبان و رسانه ها و تأثیر بر دولت و کمک به بهبود تعامل آن ها از آثار دیتاژورنالیسم یاد شده است. همچنین مبتنی بر نتایج پژوهش، دیتاژورنالیسم ضمن یاری به رسانه ها در مسیر ایفای وظایف و نقش هایشان، می تواند در جلب رضایت مخاطبان و نیز کمک به احیای حوزه عمومی مؤثر باشد. [1]. Data journalism [2]. Uses and gratifications theory                        [3]. The Theory of the Public Sphere

تکنولوژی های ارتباطی و اطلاعاتی به ویژه شبکه های اجتماعی این توانایی را دارا هستند که با فراهم نمودن حوزه و فضای عمومی و شکل دهی به نوع جدیدی از حکومت گری تحت عنوان دولت الکترونیک یا حکومت گری الکترونیک زمینه هایی را برای تبادل اطلاعات و بحث و مشارکت گسترده تر شهروندان فراهم نمایند. پژوهش حاضر به بررسی تاثیر نقش شبکه های اجتماعی در تحقق دموکراسی دیجیتال می پردازد . هدف از انجام این پژوهش بررسی این امر است که تا چه اندازه شبکه های مجازی و دولت الکترونیک می توانند زمینه و شرایط تحقق دموکراسی دیجیتال را از طریق تشکیل حوزه عمومی فراهم سازند . جامعه آماری این پژوهش دانشجویان دانشگاه مازندران و ابزار به کار رفته پرسشنامه محقق ساخته می باشد . یافته های پژوهش نشانگر میزان استفاده بالا از شبکه های مجازی و خدمات دولت الکترونیک است. با این وجود استفاده از شبکه های اجتماعی و خدمات دولت الکترونیک به منظور فعالیت سیاسی در سطح متوسط و پایین قرار دارد به این معنی که تحقق دموکراسی دیجیتال به طور کامل صورت نگرفته اما،نتایج تبیینی با تایید فرضیه های اصلی تحقیق ناظربر وجود رابطه بین شبکه های اجتماعی ، دولت الکترونیک ودموکراسی دیجیتال می باشد.