سواد تبلیغاتی

تولید محتوای اثربخش در تبلیغات رسانه های دیداری، نیازمند تسلط بر اصول و روش های اثرگذار بر کارآمدی تبلیغات است. تولید محتوای اثربخش به جای تأکید بر محدودیت تبلیغات بازارهای رقیب (سیاست های سلبی) به رقابت پذیری و حق انتخاب آزادانه مخاطب احترام می گذارد (سیاست های ایجابی). با توجه به مشکلات به کارگیری سیاست های سلبی از یک سو و افزایش رقبای داخلی و خارجی برای رسانه های دیداری در ایران از سوی دیگر، لزوم توجه به سمت عرضه کنندگان محتوا (سیاستگذاران و تصمیم گیران رسانه) از اهمیت بسزایی برخوردار است تا بتوانند با تولید محتوای مناسب و جذاب برای تقاضا (مخاطبان)، با رسانه های رقیب به رقابت بپردازند؛ بنابراین، هدف از این مقاله، ردیابی و تحلیل شاخص ها و زیرشاخص هایی است که بر سواد تبلیغاتی تولیدکنندگان تبلیغات در رسانه های دیداری، اثربخشی بیشتری دارند؛ تا به کمک این شاخص ها عوامل اثرگذار بر تولید تبلیغات در رسانه های دیداری ایران ارزیابی و الگوهای آموزشی برای افزایش سواد تبلیغاتی طراحی شود. روش تحقیق این مقاله، تحلیل اسنادی (برای یافتن شاخص های عینی اثرگذار بر سواد تبلیغاتی)، تحلیل پیمایشی (برای یافتن شاخص های ذهنی اثرگذار بر سواد تبلیغاتی) و تحلیل تلفیقی برون دادهای حاصل از این دو مرحله است. یافته اصلی پژوهش نیز معرفی 10 شاخص به عنوان مهم ترین شاخص های اثرگذار بر سواد تبلیغاتی مدیران رسانه های دیداری ایران بوده است.

هدف: سواد تبلیغاتی برای مقاومت در برابر تأثیر پیام های تبلیغاتی عامل مهمی به شمار می رود؛ بنابراین این پژوهش با هدف مطالعه تأثیر ابعاد سواد تبلیغاتی بر استراتژی های مقاومتی کاربران در رسانه های اجتماعی اجرا شده است. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی است. در این مطالعه، اطلاعات از طریق پرسش نامه ای مشتمل بر ۴۱ سؤال جمع آوری شده است. این پرسش نامه در اختیار ۲۲۰ کاربر شبکه اجتماعی اینستاگرام که از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب شده بودند، قرار گرفت. پایایی پرسش نامه با محاسبه پایایی مرکب و آلفای کرونباخ و روایی هم گرای آن نیز به کمک شاخص میانگین واریانس استخراج شده (AVE) بررسی و تأیید شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها، از روش مدل سازی معادلات ساختاری مبتنی بر حداقل مربعات جزئی استفاده شد. یافته ها: نتایج این پژوهش تأثیر ابعاد انتقادی (مشکوک شدن به تبلیغات و بیزاری از تبلیغات) و برخی از ابعاد مفهومی (شناخت منبع تبلیغات و درک قصد فروش ادراک قصد متقاعدکننده) را بر استراتژی های مقاومت تأیید می کند. نتیجه گیری: توسعه مهارت های سواد تبلیغاتی، می تواند به افراد در ارزیابی انتقادی پیام های تبلیغاتی و تصمیم گیری آگاهانه کمک کند.