مطالب مرتبط با کلیدواژه

سیاست


۴۱.

بررسی اگمونت، اثر گوته از بعد درام تاریخی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: آزادی عشق استبداد سیاست تاریخ فرد درام تاریخی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۶۹ تعداد دانلود : ۱۲۸۳
گوته در اگمونت از یک موضوع تاریخی قرن شانزدهم که برای او بیانگر تاریخ اولیه آلمان است، بهره جسته و با اعمال تغییرات مطابق دیدگاه خود شخصیتی آفریده است که با تصورات او از یک درام تاریخی که تلفیقی از گذشته و حال، رئالیسم و ایده آلیسم است، سنخیت داشته باشد. گوته از اگمونت که در تاریخ شخصیت برجسته ای نیست، جوانی ساخته است که از تمامی وابستگی ها رهاست و یک عاشق بی پروای باب میل اوست و قرابت وی به مردم برای او انسانی است. اگمونت گوته بسیار دوست داشتنی تر از اگمونت تاریخی است و از محبوبیت خاصی در بین مردم برخوردار است. شخصیت به تصویر کشیده شده در این درام تاریخی برای گوته که در دوران جوانی خود شیفته عدالت خواهی و آزادی بود، سمبل مبارزه بر علیه استبداد می باشد، استبدادی که از آن گوته و اگمونت بیزار بودند. در این مقاله تفاوت شخصیت تاریخی اگمونت و شخصیت ارایه شده از وی در درام تاریخی اگمونت و هدف گوته از ارایه چنین شخصیتی در زمان تحریر آن مورد مداقه قرار می گیرد.
۴۲.

نمایی کلی از سیاست اخلاقی

کلیدواژه‌ها: عدالت اخلاق سیاست اخلاق سیاسی سیاست اخلاقی ، حق مداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰۲ تعداد دانلود : ۷۸۰
در نگاه ابتدایی، جمع اخلاق با سیاست ناممکن به نظر می رسد؛ زیرا اخلاق، از فضایل، صفات و افعال حسنه سخن می گوید، در حالی که سیاست، دغدغه قدرت و اعمال سلطه را در سر می پروراند. سیاست مدار در پی کسب، حفظ و توسعه قدرت و نیز تامین خواست های نفسانی خویش است، در حالی که انسان اخلاقی، با نگاه منفی به این امور، در اندیشه کسب فضایل و زدودن رذایل نفسانی است. در نگاه ثانوی به این دو موضوع می توان دریافت که چنین اختلافی را نمی توان لزوما از ذاتیات این مبحث به شمار آورد، بلکه می توان با یک بازنگری در تعریف سیاست، اخلاق را در کانون سیاست جای داد. از این رو، سیاستی که بر محور اخلاق سرو سامان می یابد، «سیاست اخلاقی» نام دارد.
۴۳.

چرایی نگاه متضاد به رابطه دین و سیاست نزد عبدالرازق مصری و امام خمینی (ره)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: دین خلافت امامت سیاست امام خمینی (ره) علی عبدالرازق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱۰ تعداد دانلود : ۹۶۷
علی عبدالرازق مصری و امام خمینی (ره)، از مهم ترین پرسشگران بنیادی ترین بحث در اندیشه سیاسی، یعنی نسبت دین و سیاست هستند، با این تفاوت که عبدالرازق می کوشد تا سکولاریزم را از نصوص دینی نتیجه بگیرد، ولی امام خمینی (ره) در تضاد با آن، نظریه وحدت دین و سیاست را اثبات می کند.مساله پژوهش حاضر این است که چرا عبدالرازق و امام خمینی (ره) با وجود پرورش دینی از موضعی درون دینی، به تضادی تئوریک در نسبت دین و سیاست می رسند. حل این مساله می تواند بر چالش بین سکولارهای مسلمان با پیروان وحدت دین و سیاست تاثیر جدی بگذارد و به یکی از پرسش های مبتلابه در اندیشه سیاسی اسلام پاسخ گوید. یک فرضیه در پاسخ به این چرایی، تضاد و تعارض یا تناقض نصوص دینی است که از نظر نویسنده باطل است؛ زیرا از سطحی نگری به آیات قرآن و ضعف شدید علمی حکایت دارد.این پژوهش تطبیقی با روش انتقادی خود در صدد است این فرضیه را به اثبات رساند که دلیل تضاد تئوریک عبدالرازق و امام خمینی (ره) در نسبت دین و سیاست، در تفاوت گفتمان آنان نهفته است.
۴۴.

ولایت و ولایتمدارى از دیدگاه امام و رهبرى

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: عرفان ولایت سیاست امام خمینى مقام معظم رهبرى ولایـتمدارى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۱۹
تـجـلى فـیـض الهـى در خـلقـت و هـدایـت بـشـریـت و نـیـز مـنـشـاء عـروج و تـکـامـل انـسـان ها ((ولایت )) است . ساختمان رفیع نظام هستى و دین حیاتبخش اسلام بر این بـنـیـان مـرصـوص بنا نهاده شده است . و ولایتمدارى تنها راه سعادت و نجات انسان ها از ضـلالت و گـمـراهـى اسـت . در ایـن مقاله به اختصار مفهوم و جلوه هاى ولایت در عالم غیب و شـهـود، عرفان و سیاست و شاخصه هاى ولایتمداران و آسیب هاى آن از دیدگاه امام و رهبرى بازخوانى مى شود.
۴۵.

نسبت سنجیِ هرمنوتیک و حقوق بشر در نگرش دینی مجتهد شبستری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تجربه دینی حقوق بشر هرمنوتیک سیاست قرائت دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷۹
محمد مجتهد شبستری از جمله نوگرایان دینی ایران معاصر است که بر مبنای معرفت شناسی هرمنوتیکی به ویژه با استفاده از هرمنوتیک دیالوگی گادامر و هرمنوتیک روشی بتی و هیرش به دین و متون دینی می نگرد. کانون نگرش دینی شبستری دو مقوله «پلورالیسم دینی» و «تجربه دینی» است که محصول قرائت وی از دین بر مبنای هرمنوتیک است. از نظر شبستری، اساساً مقوله دین در حوزه خصوصی جای دارد. از طرفی، شبستری در حوزه سیاست نیز نظراتی را ابراز نموده که مرکز ثقل آن مقوله «حقوق بشر» است. این مقاله به بررسی و سنجش نسبت میان این دو پرداخته است. حاصل کار اینکه تضمنات و استلزامات هرمنوتیک و مفاد و اصول حقوق بشر به روایت شبستری با یکدیگر سازگار نبوده و رابطه میان آنها از شفافیت و استحکام منطقی لازم برخوردار نیست زیرا «حقوق بشر» مبتنی بر نگرش سوژه محورِ مدرنیته است که تضمنات این نگرش با مبانی معرفت شناختی هرمنوتیکی خصوصاً با مبانی «هرمنوتیک دیالوگی»، ناهمخوان و متعارض است
۴۶.

بسترها ، زمینه‌ها و انگیزه‌های تغییر نام خلیج فارس

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: ایران سیاست خارجی سیاست خلیج فارس نامگذاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸۰
پس از انقلاب اسلامی ، زمزمه‌های تغییر نام خلیج فارس تقویت شد . با اینکه خلیج فارس در طی تاریخ بیش از 2500 ساله‌اش همواره با نام ویژه خود به نام دریای پارس یا مانند آن نامیده می‌شد ، اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی ، زمزمه‌های تغییر نام بیشتر شد . مقاله پیش روی به بررسی این پرسش‌ پایه‌ای می‌پردازد که چه زمینه‌ها و بسترهایی سبب ساز دست بردن به یک نام تاریخی و دیرینه می‌شود ؟ ..
۴۷.

تاملی آسیب‌شناختی بر مدیریت راهبردی در ایران امروز

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: ایران مدیریت تصمیم سازی سیاست راهبرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰۲
آنگاه که بر مدار دانش و افزایش سرعت فن‌آوری در نظام جهانی نظر می‌افکنیم بر فرآیند موجود در جامعه خویش افسوس می‌خوریم . رشک بردن بر دیگران بس است و فهم آسیب‌های فرهنگی ، تاریخی ، اجتماعی ، روانی و ... مورد نیاز . مقاله پیش‌ روی با طرح پرسش‌هایی تلاش دارد تا به این دغدغه بپردازد . پرسش‌هایی از جمله اینکه چرا تصمیم سازان ما نمی‌توانند به تحلیلی مشخص از شرایط مشخص کنونی دست یابند و تدبیری به هنگام و کارآمد بیاندیشند ؟ ...
۴۸.

تعاملی بر اقتصاد سیاسی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایران اقتصاد توسعه سیاست تجارت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹۳
در این نوشتار ، جنبه های مختلف تحول در شکل گیری اقتصاد سیاسی در ایران مورد بررسی قرار می گیرد . نویسنده با توجه به اهمیت موضوع ، به تجزیه و تحلیل رئوس نظری و عملی بحث پرداخته و رهیافت انتخاب عقلانی را در این حوزه مورد آزمون قرار می دهد . برای آزمون این فرضیه ، نویسنده تمامی عوامل و عناصر مؤثر در چرخه فرآیند سیاسی و اقتصادی در ایران از جمله نقش اقشار آسیب پذیر را بررسی کرده است . از نگاه نویسنده ، تاکید بر این رهیافت همه جانبه نگر یا فراگیر می تواند به نظریه پردازان در تجزیه و تحلیل بهتر اقدامات دولت ایران در اجرای سند چشم انداز بیست ساله توسعه اقتصادی ایران در آینده کمک شایانی نماید .
۴۹.

از سیاست مدرن تا سیاست پسامدرن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قدرت سیاست سیاست بازنمایی سلطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹۱ تعداد دانلود : ۱۱۸۹
در این مقاله نگارنده درصدد است تا در پرتو تغییراتی که در فضای مفهومی واژگان «سیاست» و «قدرت» از دوران مدرن به پسامدرن صورت گرفت، تاثیرات این تغییرات را بر «جامعه‏شناسـی سیـاسی تطبیقی»(Comparative Political Sociology) بنمایاند. در این مسیر، پس از مطالعه نظری چگونگی تغییر فضای مفهومی و نظام مدلولی واژگان مورد بررسی، مشخص می‏شود که به موازات سیاسی شدن پدیده های غیرسیاسی مدرن نظیر امور اجتماعی، فرهنگی و معرفتی در دستگاه نظری پسامدرن(با تاکید بر اندیشه های میشل فوکو)، حوزه «جامعه‏شناسی سیاسی»(Political Sociology) و بالطبع جامعه‏شناسی سیاسی تطبیقی هم از حیث گستره و هم از جهت موضوعی بسط یافته و لاجرم استفاده روش‌های تلفیقی را در دستورکار خود قرار داده اند. به‏علاوه، گسترش مرزهای سیاست موجب شده که مرز میان حوزه‏های مورد بحث با سایر حوزه‏های علمی کم رنگ‏تر شده و آن‌ها را به یک‌دیگر وابسته‏تر سازد.
۵۰.

نگاه قرآنی شهید اول به فلسفة سیاسی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: قرآن عدالت قضاوت مشارکت سیاسی شیعه سیاست شهید اوّل فلسفة سیاسی تقیه شایسته‌سالاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹۰
نویسنده در مقدمه، در پی کشف راز شهادت شهید اول است، در این رابطه شرایط سیاسی، اجتماعی و مذهبی زمان شهید را می‌شکافد و از اختناق ضد شیعی در حکومت ممالیک پرده برمی‌دارد، در نهایت تعصّب مذهبی و اتهام سیاسی را در شهادت شهید مؤثر می‌شناسد. در بخش اصلی مقاله، از عمل سیاسی و تئوری پردازی شهید سخن گفته و مؤلفه‌های اصلی تفکر سیاسی شهید را برمی‌شمارد که عبارت است از مبنای شایسته‌تر گزینی، که خود شایسته سالاری را در سطوح مختلف حکومت، در پی دارد. و در میان شایستگی‌ها عدالت در نگاه شهید مهم می‌نماید، در بخش دوّم و پایانی نوشته دیدگاه شهید را در باب مشارکت سیاسی توضیح می‌دهد که به چهارگونه: حراستی، حمایتی، نیابتی و شرکت ولایی در نظامهای طاغوتی، تقسیم‌پذیر است.
۵۱.

تربیت سیاسی در اندیشه امام خمینی (ره)

۵۲.

اندیشه های سیاسی و حکومتی سعدی در بوستان و گلستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حکومت سیاست سعدی گلستان بوستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۴۹ تعداد دانلود : ۳۴۶۴
بوستان و گلستان سعدی از جنبه های مختلفی مورد مطالعه و تحقیق قرار گرفته است. در این مقاله ضمن اشاره به پیشینه مطالعاتی در حوزه جامعه شناسی و ادبیات با روش مطالعات بینارشته ای یعنی جامعه شناسی ـ ادبی این دو اثر ارزشمند ادبیات فارسی را بررسی نموده ایم. در متن اصلی این مقاله از اوضاع سیاسی و حکومتی عصر سعدی و نیز نگاه سعدی به حاکمیت سخن رفته است. عدالت، محوری ترین اصل حکومتی از نظر سعدی است که در صورت رعایت آن، جلوه های مثبتش در جامعه نمایان می گردد جلوه هایی چون؛ رفع ظلم در جامعه، رفع نیازهای اقتصادی مردم، اجرای دقیق قوانین، آسایش مردم، توسعه عمرانی و عاقبت به خیری حاکمان در سرای فانی و باقی... در بخش دیگر این تحقیق به سیاست و نسبت آن با اخلاق و نیز به تلقی عرفی گرایانه سعدی اشاره شده است.
۵۳.

نقش ایلات اهل سنت شمال شرقی ایران در تصمیمات مذهبی سیاسی نادرشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سیاست مذهب نادرشاه ایلات اهل سنت شمال شرقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۶۲ تعداد دانلود : ۱۳۰۵
اندیشه وحدت مذاهب اسلامی ظاهراً برای نخستین بار توسط نادرشاه افشار در روز تاجگذاری وی اعلام گردید. این اندیشه که براساس نیاز و ضرورت زمان مطرح شد در کنار اهداف نظامی نادر، زمینه های ورود ایلات و طوایف اهل سنت را به ارتش وی فراهم آورد. نخستین گروه‏های طوایف اهل سنت طی دهه اول فعالیت نادر، پس از فتح هرات، وارد ارتش او شدند. این روند پس از آن هم ادامه یافت. این طوایف بنابر نقش برجسته ای که در نبردهای خارجی و داخلی نادر ایفا نمودند، به نوبه خود بر روی تصمیم گیری های نادر تأثیر گذاردند. نخستین مورد از نقش ایل‏های اهل سنت در سیاست‏گذاری نادر به هنگام محاصره بغداد در سال 1146 هجری روی داد. هنگامی که مزار امام ابوحنیفه، امام مذهب حنفی در کاظمین توسط برخی از سربازان متعصب شیعی مورد بی‏حرمتی قرار گرفت. امرای نظامی اهل سنت تقاضای ممانعت از تکرار این عمل را کردند. نادر نه تنها دستور جبران خسارات را داد، بلکه زیارت مزار ابوحنیفه و اعطای نذورات به آن را هم در برنامه های زیارتی خود گنجانید که در سال 1156 هجری موفق به اجرای آن شد. دومین مورد از نقش ایلات اهل سنت در تصمیم‏گیری‏های نادرشاه به هنگام شورش خوارزم در 1155ق روی داد. پس از کشته شدن والی منصوب نادرشاه بر خوارزم، و بروز اغتشاش و هرج و مرج در آن ایالت، سران اوزبک و خوارزمی اهل سنت از شاه خواستند ابوالغازی‏خان پسر ایلبارس، خان پیشین خوارزم را که به دستور نادر کشته شده بود، به عنوان والی جدید برگزیند.
۵۴.

نوگرایی و نوآوری در اندیشه امام خمینی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مسجد انسان کامل نوگرایی اخلاق طبیعت سیاست زیست محیطی روحانیت قداست

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی انقلاب اسلامی امام خمینی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی فقه سیاسی ولایت فقیه امام خمینی
تعداد بازدید : ۲۶۳۰ تعداد دانلود : ۹۶۶
نویسنده در این مقاله تلاش کرده است تا با نگاهی به مبحث نوگرایی در خصوص نظریه پردازان علوم مختلف، به وجود این خصلت در اندیشه های حضرت امام توجه خاص داشته باشد. وی این مقصد را در دو قسمت تحت عنوان «شیوه زیست روحانیت» و «بینشهای عمده نظری» به انجام می رساند. در قسمت اول بر این نکته تأکید می شود که چگونه حضرت امام نگرش نوینی از عالم دینی را به حوزه های سنتی روحانیت معرفی کردند. بحث قسمت دوم در دو بخش «سیاست معنوی» و «قداست طبیعت» پیگیری می شود. در بخش اول با ارائه تعریفی از عرفان و انسان به این نتیجه می رسد که با ورود عرفان و اخلاق در سیاست، انسانی ترین سیاستها بر جامعه حاکم می گردد. در بخش دوم، ابتدا انسان و عالم را با مسجد مقایسه کرده و برای آنان قداستی همتراز قداست مسجد قائل شده و در پایان نتایج زیست محیطی از این مقایسه گرفته است.
۵۵.

بررسی گفتمان امام خمینی در مورد زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: زن کشف حجاب مشارکت امام خمینی سیاست

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی حقوق حقوق بین الملل حقوق بشر حقوق زنان
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی انقلاب اسلامی امام خمینی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه فقه زن و خانواده مباحث کلی
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی فقه سیاسی ولایت فقیه امام خمینی
تعداد بازدید : ۲۲۴۷
امام خمینی به عنوان نمادی از فقه پویای شیعه که بر اساس مقتضیات زمان و مکان سخن گفته و حکم صادر کرده اند، درمورد مساله زنان نیز موضع گیریهای متنوعی داشته اند که اگر خواننده اظهارات و نوشته های ایشان ــ متن (Text) ــ را بدون شرایط زمانی و مکانی (Context) که در آن سخن گفته اند در نظر بگیرد، در تحلیل دچار اشتباه و انحراف خواهد شد. دیدگاههای امام خمینی در مقاطع مختلف، متناسب با منطق موقعیت و شرایط روز جامعه دچار تحول و تغییر شده است. این تحول در چهار مقطع زمانی مشخص قابل مطالعه است. در حالی که در دو مقطع اول که در اوج اقتدار رژیم پهلوی است، امام با هر نوع حضور و مشارکتی از سوی زنان در جامعه و حوزه سیاسی به دلیل مفسده هایی که بر حضور زنان مترتب است، مخالفت کرده اند. ایشان در دو مقطع بعدی که در آستانه حرکتهای انقلابی و دهه اول تثبیت نظام جمهوری اسلامی است مشوق و مروج حضور زنان در عرصه سیاسی ـ اجتماعی جامعه بوده اند. در این مقاله درصدد بیان چون و چرایی این تحول دیدگاه در مقاطع یادشده هستیم
۵۶.

دکترین، سیاست و استراتژی؛ نسبت‏سنجی نظری و مفهومی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: امنیت استراتژی سیاست دکترین مطالعات امنیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴۵ تعداد دانلود : ۲۰۷۴
در محافل سیاسی و عمومی و حتی در اغلب موارد در محافل علمی، مفاهیم دکترین، سیاست و استراتژی را گاه چنان متداخل و با معانی مشابه به کار می‏گیرند که تشخیص مرزهای نظری و مفهومی آنها مشکل می‏شود. در این مقاله، ضمن بررسی ارتباط مفاهیم دکترین، سیاست و استراتژی با مفهوم امنیت، به بررسی زمینه‏های تداخل و ابهام میان این مفاهیم پرداخته می‏شود و تلاش برای تعیین مرزهای نظری و مفهومی میان آنها در دستور کار قرار می‏گیرد. بدین منظور، ابتدا به تلاش‏های صورت‏گرفته برای ابهام‏زدایی از مفهوم امنیت به عنوان بستر نظری بحث اشاره می‏شود، سپس مرزهای نظری میان دکترین، سیاست و استراتژی بر اساس دیدگاه‏های مختلف بررسی شده و در پایان نیز مرزهای مفهومی آنها مورد بازبینی قرار می گیرد.
۵۷.

بازتاب هنر ، سیاست و مذهب ایرانی در نقوش برجسته صخره ای دوران اشکانی و ساسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: سیاست مذهب ساسانیان اشکانیان نقش برجسته صخره ای سبک های هنری الیماییان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۷۹
"ایجاد نقش برجسته های صخره ای یکی از سنت های خاور نزدیک باستان است که حاکمان وقت برای جاودان ساختن خواست ها و اندیشه های خود از آن بهره برده اند. این یادمان های ارزنده تاریخی نه فقط اطلاعات گرانبها در خصوص سبک های هنری آن زمان در اختیار پژوهشگران قرار می دهند، بلکه داده های ارزشمندی هستند که می توان به کمک آن ها حوادث تاریخی، اوضاع سیاسی، مذهبی و نظام های اجتماعی آن زمان را بازسازی کرد. نقش برجسته ها در حقیقت برگ هایی از کتاب مصور تاریخ، فرهنگ و هنر ایران هستند که در پس آن، اندیشه های فراوانی نهفته و تا امروز تمام مفاهیم آن ها به درستی آشکار نشده است. نقش برجسته ها در تحقیقات و مطالعات ایرانی از اهمیت بسیاری برخوردار است. شناخت و تفسیر صحنه های نقش برجسته ها، همواره از موضوعات مورد بحث محققان بوده و از جنبه های مختلفی مطالعه و تحقیق شده است. در این مقاله، نگارنده بر آن است با بررسی و تامل در نقش برجسته ها، بخشی از اندیشه حکومت های حاکم بر سرزمین ایران را بکاود."
۵۸.

دین مدنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دین سیاست مشروعیت دین مدنی تقدس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۸۰ تعداد دانلود : ۱۴۵۲
بشر از گذشته دور متوجه این واقعیت بوده است که اگر اکثر مردم یک جامعه قلباً به قوانین و مقررات سیاسی و اجتماعی دلبستگی داشته و برای آنها تقدس قایل باشند قانون¬پذیری شهروندان به مراتب بیشتر خواهد بود. مردم نیز برای نشان دادن ارادت قلبی خود و ماندگاری آن باورهای مقدس، به اجرای مراسم و تشریفات خاصی می¬پردازند. مجموع این باورهای مقدس به همراه نمودهای بیرونی آن دین مدنی یک جامعه نامیده می¬شود. این مفهوم را در یونان و روم باستان و سپس در آثار برخی جامعه¬شناسان و فیلسوفان سیاسی مانند روسو و دورکیم می¬توان یافت اما تفصیل و رونق تازة این بحث را بایستی از زمان انتشار مقاله "دین مدنی امریکا" (1967) به وسیله "رابرت ان بلا" دانست. این جامعه¬شناس آمریکایی مدعی شده که در جامعة امریکا، در کنار مسیحیت دین دیگری را کشف کرده که محور آن تقدس قوانین مدنی، افراد و اسناد مرتبط با آن است. وی این پدیدة کشف شده را "دین مدنی" نامید. "بلا" سرانجام در آثار بعدی خود متوجه سستی پایه¬های دین مدنی گردید و در زمره منتقدان آن قرار گرفت. این مقاله عهده¬دار بیان ریشه¬ها، باورها و ارزیابی دین مدنی است.
۵۹.

مبانی فلسفی فمینیسم رادیکال(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فمینیسم ایدئولوژی سیاست سلطه فمینیسم رادیکال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۲۶ تعداد دانلود : ۲۰۳۲
بخشی از جنبش دفاع از حقوق زنان، از نیمة قرن بیستم به بعد، تمایلات رادیکال از خود نشان داد و به نقد بنیادین گفتار مسلطی پرداخت که آن را علت اصلی فرودستی زنان می‌دانست. این علت از نگاه آنان، نظام مردسالاری بود که ریشه در روابط سلطة مرد/ زن در درون خانه داشت، و از اینجا به روابط سلطه در دنیای اقتصاد و سیاست می‌رسید. فمینیسیت های رادیکال در این موضع خود از گفتار فلسفی- سیاسی مطرح در نیمة قرن، یعنی نئومارکسیسم و نئوفرویدیسم، متأثر بودند. این مکاتب که با تأکید بر عنصر فرهنگ به جای اقتصاد، بیطرفی و واقع‌نمائی علم و اعتبار آداب و رسوم رایج را مورد تردید قرار دادند، و اغفال را صفت مهم نظام سرمایه‌داری دانستند، سرمشقی برای فمینیسم رادیکال شدند. مقالة حاضر در پی تقویت این فرضیه است که همانطور که دیدگاه های شالوده‌شکن کسانی مثل بنیامین و مارکوزه به‌ویژه در باب سیاست، به سبب ماهیت زیر و زبرکنندة خود، شانس اندکی برای تحقق داشت و به زودی جای خود را به اصلاح‌طلبی دهة هفتاد سپرد، فمینیسم رادیکال، به‌ویژه ربطی که میان تعریف از امر سیاسی و وضع زنان مطرح می‌کند، هم سرنوشتی متفاوت نمی‌تواند داشته باشد.
۶۰.

روشنفکری و سیاست در گذر تاریخ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی سیاست تاریخ نظام سیاسی روشنفکر تمدن زندگی سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۹۸
روشنفکری‌ و سیاست‌ پیوندی تنگاتنگ‌ و دیرینه‌ را با هم‌ یدک‌ می‌کشند. این‌ مقاله‌ درصدد است‌ تا ضمن‌ باز تعریف‌ مفهوم‌ روشنفکری‌، ارتباط‌ بین‌ این‌ مفهوم‌ و سیاست‌ را در طول‌ شش‌ دوره‌ از تاریخ‌ تمدن‌ غرب‌ بررسی‌ کند: 1) دوره‌ یونانی‌ ـ رومی‌ (تا سده‌ 5 میلادی‌)، 2) مسیحیت‌ دوره‌ اول‌ از سده‌ 5 تا سده‌ 11 میلادی‌، 3) مسیحیت‌ دوره‌ دوم‌ از سده‌ 11 تا سده‌ 16 میلادی‌، 4) از ظهور دولت – ملت ها‌ تا پایان‌ سده‌ هجدهم‌، 5) از سده‌ 19 میلادی‌ تا پایان‌ جنگ‌ جهانی‌ اول‌، 6) قرن‌ بیستم‌ و جریان های‌ روشنفکری‌. در نهایت‌ مقاله‌ حاضر نقش‌ روشنفکری‌ و سیاست‌ را در طی‌ تاریخ‌ تمدن‌ غرب‌ به‌ سه‌ گونه‌ تحلیل‌ می‌نماید: 1) نقد نظام‌ سیاسی‌، 2) مشارکت‌ در زندگی‌ سیاسی‌ و 3) کناره‌گیری‌ از سیاست‌..