هویت علمی

دانشگاهها به تربیت و آماده سازی کسانی در جامعه می پردازند که مقدرات کشور در دست آنهاست و دارای کارکردهای اساسی در زمینه پرورش منابع انسانی، تولید و انتشار دانش و همچنین اعتلای فرهنگ جامعه می باشند. وظیفه دانشگاهها با توجه به نقش کلیدی آنها در توسعه جامعه، به تولید علم بسنده نمی شود، بلکه اصلاح و هدایت جامعه، تقویت تفکر و تعقل، مسئولیت پذیری، توسعه سرمایه اجتماعی، خودباوری و بسیاری شاخصهای دیگر توسعه را نیز به عهده دارند. در این مقاله ضمن اشاره به نقش دانشگاه در جامعه، کارکردهای آن مطرح و بیان شده است که مدیریت دانشگاهها برای اینکه اثربخشی لازم را در جامعه داشته باشند، باید هویت دانشجویی را شناسایی و تبیین کنند. شناسایی و تحقق بخشیدن به هویت دانشجویی یکی از معیارهای مهم دانشگاه اسلامی مطلوب جامعه ماست. اجزای هویت دانشجویی که مورد توجه قرار گرفته است عبارتند از: هویت علمی، هویت معنوی، هویت اجتماعی، هویت سیاسی و هویت نمادین. این اجزا در این مقاله توضیح داده شده و پیشنهادهای لازم برای هرکدام از آنها ارائه شده است. برای تبیین مطلب، از نظرات معمار کبیر انقلاب، حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری استفاده شده است.

هدف از پژوهش حاضر رتبه بندی مؤلفه های برنامه درسی پنهان (روش تدریس، روش ارزشیابی، تعاملات استاد و دانشجو، فضای کالبدی و فیزیکی، جو اجتماعی دانشگاه، روحیه علمی دانشجویان، محتوای دروس، قوانین و مقررات) ازنظر اهمیت شان در شکل گیری هویت علمی از دیدگاه دانشجویان دانشکده علوم تربیتی دانشگاه شهید بهشتی در سال تحصیلی 1395-1394 بود. روش پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی و جامعه آماری کلیه دانشجویان زن و مرد رشته علوم تربیتی دانشکده علوم تربیتی (95=N) که با استفاده از جدول مورگان تعداد 76 نفر به عنوان نمونه به روش تصادفی ساده انتخاب گردید. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته شامل 32 گویه با مقیاس پنج گانه لیکرت بود که روایی صوری و محتوایی آن توسط کارشناسان و اساتید تأیید و پایایی آن از طریق روش ضریب آلفای کرونباخ (84/0) محاسبه گردید. جهت تجزیه وتحلیل داده ها در سطح آمار توصیفی از (فراوانی، میانگین، درصد) و در سطح آمار استنباطی از (ضریب همبستگی اسپیرمن، رگرسیون خطی ساده، آزمون من- ویتنی، آزمون فریدمن) استفاده شد. طبق نتایج به دست آمده از دیدگاه دانشجویان میان تمامی مؤلفه های برنامه درسی پنهان و شکل گیری هویت علمی شان رابطه و همبستگی مثبت معنا داری وجود دارد. علاوه بر این ازنظر دانشجویان تمامی مؤلفه ها قدرت پیش بینی هویت علمی را داشته و مؤلفه ی «جو اجتماعی دانشگاه» نسبت به بقیه مؤلفه ها ازلحاظ تأثیرگذاری بر هویت علمی بااهمیت تر و مؤلفه ی «روحیه ی علمی» کم اهمیت تر رتبه بندی گردید. در رابطه با اختلاف میانگین مؤلفه ها در بین دانشجویان زن و مرد هیچ گونه تفاوت معنی داری مشاهده نگردید.

هدف اصلی این پژوهش، فهم تطور مفهومی مدیریت آموزشی از مجرای کنکاش در مقاله های این حوزه بوده است. برای دستیابی به هدف مذکور از روش تحلیل استنادی [1] بهره گرفته شده است. در این راستا، تعداد 9385 مدرک نمایه شده در «وب او ساینس» طی سال های 2015-1900 میلادی با استفاده از نرم افزار «هیست سایت» مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته های به دست آمده حاکی از شناسایی چهار اقلیم دانش با عنوان های «رهبری آموزشی و عملکرد مدرسه»، «سنتزپژوهی مطالعات اثربخشی مدارس»، «رهبری توزیعی» و «مفاهیم مرتبط با سازمان آموزشی» می باشد. در پایان، ضمن بحث در مورد علل شکل گیری اقلیم های مذکور، پیشنهادهایی برای بهبود وضعیت مدیریت آموزشی در داخل کشور ارائه شده است.

پژوهش حاضر با هدف توصیف پدیده ساختار علمی مدیریت آموزشی از نگاه و برداشت استادان این رشته دانشگاهی انجام شد. تحلیل اطلاعات از طریق انجام مصاحبه های نیمه ساختارمند با توجه به رویکرد پژوهشی پدیدارشناسی توصیفی و با بهره گیری از روش تحلیلی هفتگانه کلایزی پی گیری شد. مشارکت کنندگان اعضای هیأت علمی دارای رتبه علمی از استادیار تا استاد، به تعداد 17تن بودند. یافته های پژوهش که در 6 مؤلفه اصلی و 15 زیرمؤلفه طبقه بندی شد، بازنمای تجربه و برداشت صاحب نظران و اندیش ورزان این رشته است. نتایج نشان داد که بین اعضای هیأت علمی رشته مدیریت آموزشی نسبت به ساختار علمی این رشته اتفاق نظر وجود ندارد و هویت علمی رشته در سه بخش بنیان نظری، ماهیت بین رشته ای و قلمروی رشته، دارای دو جهان بینی متفاوت است. مؤلفه های متفاوت از جمله: اصالت علمی، پایان هویت جویی، کارکردگرایی بین رشته ای، بازنگری بین رشته ای، مربی سازمان ها و رهبر آموزش و پرورش وجود این تفاوت در جهان بینی را تأیید کرد. ضمن آن که این تفاوت معنی دار اندیشه و قضاوت از زاویه دیگر، می تواند پیام آور پویایی رشته مدیریت آموزشی باشد، زیرا وجود چنین دیدگاه های مختلفی، افزون بر بازنمایی اهمیت آن در چالش برانگیزی هویت علمی رشته مدیریت آموزشی، دربردارنده رشد و توسعه نظری این رشته در درازمدت خواهد بود.

هدف: هدف این پژوهش، تدوین الگوی پیشایندهای بی صداقتی تحصیلی در دانش آموزان دختر مدارس تیزهوشان در مقطع متوسطه دوم بود. روش: روش پژوهش، بر اساس ماهیت، توصیفی - همبستگی و بر اساس هدف، بنیادی بود. جامعه آماری مشتمل بر دانش آموزان دختر مدارس تیزهوشان مقطع متوسطه دوم استان لرستان بود. نمونه آماری به منظور پوشش دادن داده های لازم برای تحلیل معادلات ساختاری برابر با 480 نفر در نظر گرفته شد. روش نمونه گیری به صورت دردسترس و پرسشنامه ها به صورت داوطلبانه و به شیوه نظرسنجی اینترنتی تکمیل و در نرم افزار آموس تحلیل شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه بی صداقتی تحصیلی ویترسپون و همکاران، ارزش مدرسه تومینن، سوینی و همکاران، اخلاق تحصیلی گل پرور، هویت علمی وینسنت رز و شانن و نظارت والدین سیه، ین و چو بود. یافته ها: یافته ها نشان داد که اخلاق تحصیلی، هویت علمی و ارزش مدرسه رابطه علّی معنادار با بی صداقتی تحصیلی دارند، ولی نظارت والدین بدون رابطه علّی معنادار با بی صداقتی تحصیلی دانش آموزان بود. نتیجه گیری: بر اساس یافته ها می توان نتیجه گرفت که به منظور کاهش بی صداقتی تحصیلی در دانش آموزان مدارس تیزهوشان در آموزش مجازی باید بر مؤلفه های فردی و شخصیتی همچون اخلاق تحصیلی، هویت علمی و درک ارزش مدرسه تمرکز کرد و تمرکز بر نیروهای بیرونی مانند نظارت والدین نمی تواند زمینه ساز کاهش این رفتار مخرب در فضای آموزشی مجازی باشد.