مطالب مرتبط با کلیدواژه
۸۱.
۸۲.
۸۳.
۸۴.
۸۵.
۸۶.
۸۷.
۸۸.
۸۹.
۹۰.
۹۱.
۹۲.
۹۳.
۹۴.
۹۵.
۹۶.
۹۷.
۹۸.
۹۹.
۱۰۰.
حمل و نقل
حوزه های تخصصی:
هدف: از زمانی که سازمان جهانی بهداشت به طور رسمی ویروس کرونا را به عنوان یک بیماری همه گیر در سراسر جهان شناسایی کرد، کشورهای مختلف وارد مرحله ای جدید و البته ناشناخته شدند . شیوع ویروس کرونا علاوه بر ایجاد خطرها و مشکلات جدی برای سلامتی مردم، تأثیرات و پیامدهای قابل توجه و گاهی جبران ناپذیر را برای تجارت و اقتصاد جهانی به همراه آورد . از این رو هدف این مطالعه بررسی علیت بلندمدت بین شیوع بیماری کرونا به عنوان یک متغیر مجازی و متغیرهای منتخب اقتصادی نظیر صادرات، حمل و نقل، بیکاری و رشد اقتصادی است. روش: بدین منظور از الگوی تصحیح خطای برداری ( VECM ) طی دوره زمانی 1358 تا 1400 در ایران بهره گرفته شد. یافته ها: بر اساس معنا داری آماری ضریب جز تصحیح خطا، می توان نتیجه گرفت که در الگو به جز صادرات و بیکاری، سایر متغیرها (حمل و نقل، رشد اقتصادی، شیوع کوید- 19 ) نمی توانند جهت تعدیل خطای کوتاه مدت به سمت تعادل بلندمدت تلاش کنند و موجب برقراری تعادل بلندمدت در سیستم شوند. زیرا ضریب جز تصحیح خطا فقط برای صادرات و بیکاری در این الگو، از لحاظ آماری منفی و معنادار است. بنابراین فقط رابطه علیت از سایر متغیرها به صادرات و بیکاری وجود دارد. نتیجه گیری: با اتکا به این مفهوم که معناداری روابط پویای بلندمدت در الگو، بر اساس معنا داری آماری ضریب جز تصحیح خطاست، می توان نتیجه گرفت که در الگو به جز صادرات و بیکاری، سایر متغیرها در الگو(حمل و نقل، رشد اقتصادی، شیوع کوید 19) نمی توانند جهت تعدیل خطای کوتاه مدت به سمت تعادل بلندمدت تلاش کنند و موجب برقراری تعادل بلندمدت در سیستم شوند.
مقایسه و کارکرد مدیریت ایمنی، مدیریت بحران و مدیریت ریسک در بخش حمل و نقل
حوزه های تخصصی:
مدیریت ایمنی ابزار تصمیم گیری در بهبود عملکرد مستمر یک سیستم است که در آن حفظ جان انسان ها به عنوان هدف غایی تعریف می شود. در سیستم حمل و نقل نیز بخش ایمنی همواره جایگاه خاصی داشته است ولیکن امروزه با توجه به شناسایی و بروز انواع خطرات و بحران های ناشی از آن که تا پیش از این از یک سو برخورد با آنها در سیستم ایمنی تعریف نشده بود و از سوی دیگر در حد توان بخش ایمنی سازمان نبوده است، مطرح گردیده. جهت مقابله با این خطرات از شیوه های مدیریت ریسک و مدیریت بحران در سطوح بالای سازمان به صورت غیر منسجم استفاده می گردد. جهت برخورد ساختار یافته با خطرات و حوادث ناشی از آن لازم است تا از مدیریت ایمنی، بحران و ریسک در کنار یکدیگر استفاده شود. در این مطالعه با بررسی هر یک از این روش های مدیریتی از لحاظ مراحل، فرآیندها و حیطه عملکرد به مقایسه کارکرد آنها بر حسب سه شاخص محدوده تحت پوشش، چرخه مدیریت و نوع و منشأ خطرات پرداخته شده است. سپس جایگاه و نقش هر کدام از این شیوه ها در برخورد با خطرات و حوادث منتج شده از آنها در سه بخش شناخت، برنامه ریزی و عملیات مشخص گردیده. در نتیجه نظام ساختار یافته ای جهت برخورد با خطرات و حوادث ناشی از آن با بهره گیری از سه شیوه مدیریتی ذکر شده ارائه گردیده است که در آن مدیریت ریسک همانند چتری مدیریت ایمنی و مدیریت بحران را در بر می گیرد.
بازنمایی چالش های ژئوپلیتیکی پیش روی طرح ابتکاری یک کمربند یک جاده چین(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
ژئوپلیتیک سال هجدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۶۶)
1 - 34
حوزه های تخصصی:
در چارچوب دکترین ظهور مسالمت آمیز که برای تهدیدزدایی از قدرت یابی چین در نظم جهانی قرن بیست و یکم مطرح شد، شی جینپینگ، رییس جمهور چین، جهت احیای جاده ابریشم، طرحی را اعلام داشت که از دو مؤلفه تشکیل شده بود و با نام "ابتکار یک کمربند، یک جاده" معروف شد. به تحقق رساندن این ابتکار، مستلزم عبور از چالش های فراوانی است که مهم ترین آنها را می توان چالش های ژئوپلیتیکی دانست. پژوهش حاضر به روش توصیفی– تحلیلی و به شیوه کتابخانه ای به منظور بازنمایی چالش های ژئوپلیتیکی پیش روی دولت چین برای تحقق بخشیدن به"ابتکار یک کمربند یک جاده" انجام گرفته است. پرسش اصلی ما در این پژوهش این است که چه چالش های ژئوپلیتکی بر سر راه این ابتکار وجود دارد و فرض مقاله مبتنی بر ارائه چالش های 12گانه ای است که عملی شدن این ابتکار را مورد تردید قرار می دهد. در نتیجه یافته های تحقیق، فرضیه ما را تایید می نماید.
تحلیل و بررسی رفتار سفر شهروندان در شهرهای میانی ایران و مقایسه آن با کشورهای پیشرفته (مطالعه موردی شهر بیرجند)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
جغرافیا و مطالعات محیطی سال بازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۱
81 - 94
حوزه های تخصصی:
در این مقاله یک چارچوب مفهومی برای تحقیق در مورد رفتار سفر از طریق تعریف دامنه هدف تحقیق، برنامه های اساسی فعالیت های انسانی و مفهوم سازی مسافر به عنوان یک بازیگر شبکه حمل و نقل در مورد زیرساخت ها و شبکه های انسانی و پرداختن به محتوای اجتماعی فعالیت ها ارائه شده است. همچنین بررسی و تجزیه و تحلیل رفتار مسافران در شهرهای میانی ایران (شهر بیرجند)، از جمله فرکانس سفر افراد مختلف در روز، هدف سفر و انتخاب حالت ارائه شده است. سپس تفاوت بین شهر بیرجند در کشور ایران و کشورهای پیشرفته (آمریکا، انگلستان و هلند) در رفتار مسافران مقایسه، و داده های بدست آمده تجزیه و تحلیل می گردد. این تحقیق که از نوع بنیادی است و روش آن ترکیبی (کمی – کیفی) به صورت پیمایشی و توصیفی و تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش از بین استفاده کنندگان از شبکه حمل و نقل عمومی شهر بیرجند و حجم نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران انتخاب شده است که در طی آن 389 نفر شامل 202 نفر مرد و 187 نفر خانم انتخاب می گردد. نتایج حاکی از آن است که افراد در سنین بالای 60 سال بیشتر از سنین زیر 60 سال رفتن به خرید و سرگرمی و تربیت بدنی را انتخاب می کنند. و زنان بیشتر از مردان به خرید می پردازند، و برعکس بیشتر مردان سرگرمی و تربیت بدنی را نسبت به زنان انتخاب می کنند. با افزایش سن، افراد مسن بیشتر پیاده روی را به عنوان حالت اصلی سفر انتخاب می کنند و افراد کمتری دوچرخه یا اتومبیل موتوری را برای سفر انتخاب می کنند.
مسئولیت مدنی متصدی حمل و نقل ریلی کالای محترقه و خطرناک در حقوق ایران و اسناد بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مسئولیت مدنی ناشی از حمل و نقل وجغرافیای وقوع آن از مهم ترین موضوعاتی است که با توجه به تغییرات نوین در چگونگی و وسایل آن ، مورد توجه قوانین داخلی کشورها و اسناد بین المللی قرار گرفته است. رژیم مسئولیت مدنی ناشی از حمل و نقل نیز با توجه به شرایط اقتصادی و جغرافیایی کشورها و پایبندی به اسناد بین المللی متفاوت از هم می-باشند.در سیستم حقوقی برخی از کشورها مسئولیت مبتنی بر تقصیر است ودر برخی دیگراز نظام های حقوقی، مسئولیت مطلق در مسئولیت های قراردادی به ویژه در عرصه حمل و نقل کالاهای خطرناک یا پیش فرض مسئولیت در سوانح و خدمات بیمه ای نیز مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی به مسئولیت مدنی ناشی از حمل این کالاهادر حقوق ایران واسناد بین المللی پردا خته است .در حقوق ایران در خصوص حمل این کالاها ،قوانین جامعی وجود ندارد لذا برای تعیین شرایط حمل و میزان مسئولیت متصدی باید به قوانین داخلی چون آیین نامه ی حمل کالاو مسافر با راه آهن ، قانون تجارت ، قانون مدنی ، قانون مسئولیت مدنی، قانون اصلاح قانون بیمه اجباری وسیله نقلیه موتوری در مقابل اشخاص ثالث و کنوانسیون های بین المللی با عنوان کنوانسیون RID,SMGS(ضمیه Cکنوانسیون کوتیف) که ایران به آن پیوسته استناد نمود .
تعیین عوارض ورود به محدوده مرکزی شهر براساس هزینه های اجتماعی (مطالعه ی موردی شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تحقیقات اقتصادی دوره ۵۲ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۱)
841 - 858
حوزه های تخصصی:
سیاست قیمت گذاری محدوده به عنوان یک سیاست مدیریت تقاضا، دارای تجربیات جهانی در زمینه درونی سازی هزینه های بیرونی تراکم ترافیک است. یکی از اصلی ترین سئوالات در این سیاست، نحوه ی تعیین سطح عوارض می باشد. در این پژوهش با استفاده از مفاهیم هزینه های اجتماعی و نقطه تعادل نمودارهای عرضه و تقاضا تلاش شده یک روش نوین برای تعیین سطح عوارض در این سیاست ارائه شود. در این نقطه تعادل، عوارض دریافتی از خودروهای شخصی که وارد محدوده می شوند با هزینه ی نهایی خودروها در شهر برابر است. نمودار تقاضا با استفاده از اطلاعات به دست آمده از مصاحبه تمایل به پرداخت رانندگان خودروی شخصی با رویکرد رجحان بیان شده ترسیم شده است. نمودار عرضه نیز از محاسبه ی هزینه های اجتماعی ترافیک خودروها شامل آلودگی صوتی، آلودگی هوا، شلوغی شبکه، خدمات ترافیکی و تسهیلات با استفاده از نتایج تخصیص ماتریس سفر خودروها به شبکه حمل ونقل در حالات مختلف حاصل شده است. با محاسبه ی نقطه برخورد منحنی تقاضا و منحنی عرضه (هزینه ی نهایی)، سطح عوارض برای هر بار ورود به محدوده ی مرکزی در شهر اصفهان در ساعت اوج تعیین شده است. در این سطح عوارض، بیش از 75 درصد از استفاده کنندگان از خودروی شخصی از استفاده از خودروی شخصی انصراف می دهند و با وسیله های دیگر به مرکز شهر سفر می کنند. طبقه بندی JEL : R41
مقایسه ی اندازه ی اقتصادی پایدار و واقعی شهر مبتنی بر حضور دولت مطالعه موردی: کلان شهرهای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تحقیقات اقتصادی دوره ۵۳ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۵)
779 - 803
حوزه های تخصصی:
هدف این مطالعه تعیین اندازه ی پایدار کلان شهرهای ایران طی سال های 94-1385، با استفاده از تابع مازاد، مبتنی بر حضور دولت به عنوان ارائه دهنده ی کالا و خدمات عمومی می باشد. بدین منظور در این تحقیق با استفاده از روش مستقیم یا روش تابع مازاد کل که از تفاوت بین درآمد کل قابل تصرف و تمام هزینه های کار و زندگی یک خانوار در نواحی شهرهای بزرگ به دست می آید، اندازه ی پایدار کلان شهرهای ایران برآورد شده است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که هزینه های کل و منافع کل شهری با افزایش جمعیت شهر افزایش می یابد؛ مقایسه نتایج اندازه ی پایدار و واقعی برای کلان شهرهای ایران نشان می دهد که اندازه ی پایدار شهرهای تهران و مشهد کمتر از جمعیت واقعی است و فقط 83% از کل جمعیت تهران و 91% از کل جمعیت شهر مشهد می توانند منافع خالص کسب کنند، اما برای سایر کلان شهرهای ایران، جمعیت پایدار بیشتر از جمعیت واقعی است؛ از بین کلان شهرهای ایران، شهر ارومیه بیشترین انگیزه مهاجرت و شهر اصفهان کمترین انگیزه مهاجرت را به خود اختصاص داده اند. طبقه بندی JEL : R10، R12، R41
مکانیسم تأثیر شکل شهری و کاربری زمین بر حمل و نقل و آلودگی هوای کلانشهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
باغ نظر سال نوزدهم تیر ۱۴۰۱ شماره ۱۰۹
35 - 46
حوزه های تخصصی:
بیان مسئله: آلودگی هوای تهران یکی از چالش های عمده مدیریت شهری است. امرزوه مشکل آلودگی هوا و تراکم ترافیک درکلانشهر تهران مانند بیشتر شهرهای بزرگ کشورهای جهان بسیار نگران کننده است. در این میان کاربری زمین و حمل و نقل دو بخش عمده هستند که دارای بیشترین سهم در آلودگی محیط زیست می باشند.هدف پژوهش: انگیزه این مقاله، بررسی کارایی کاربری زمین شهری، نحوه توزیع کاربری ها و تأثیر آنها بر حمل و نقل و آلاینده ها است. بدین منظور این سوال مطرح شد که تاثیر کارایی کاربری زمین شهری و توزیع کاربری های شهر تهران بر حمل و نقل و آلودگی هوا در دو دهه اخیر به چه صورت بوده است؟ روش پژوهش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی بوده و گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی-کتابخانه ای، داده های شهرداری و تصاویر ماهواره ای انجام شده است. در این تحقیق از تصاویر ماهواره لندست و نرم افزارهای تخصصیENVI53، ArcGIS 10 ،Google Earth Pro وSPSS 24 استفاده شد.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش، بیانگر گسترش شهر تهران، از بین رفتن پوشش گیاهی و تبدیل آنها به اراضی ساخته شده است. شهر تهران طی دو دهه گذشته، از نظر مساحت ساخته شده شهر رشد بیشتری نسبت به رشد جمعیت داشته است، که بیانگر ناکارآمدی زمین طی این دوره زمانی است. به عبارتی گسترش شهر بیشتر به سمت حاشیه با تراکم جمعیتی کم بوده است. بررسی همبستگی میان انواع کاربری زمین طی دوره زمانی2016- 2004، حاکی از رشد پراکنده شهر تهران است. در چنین شرایطی ساکنین بیشتر از خودرو شخصی استفاده می کنند که این امر باعث افزایش ازدحام ترافیکی، مصرف بالای سوخت و تشدید آلودگی هوا می شود.
پویایی شناسی رفتار مدیریت دانش بر حمل و نقل زنجیره تامین و لجستیک مبتنی برمتدولوژی پویایی سیستم (SD)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
امروزه زنجیره های تامین درسازمان ها به سمت بکارگیری سیستم های اثر بخش تردر حرکت هستند و بدون شک ،دانش یکی از اجزای لاینفک چنین سیستم هایی است ،در زنجیره تامین مهمترین و اساسی ترین فرایند حمل و نقل است.بنابراین بهره گیری از روشهایی جهت کسب، ذخیره سازی و بکارگیری دانش درسیستم حمل و نقل و لجستیک می تواند باعث مزیت رقابتی در زنجیره تامین سازمان گردد .هدف این پژوهش ارائه مدلی پویا برای ارزیابی مولفه های مدیریت دانش است تا سازمان را در کسب عملکرد بالاتر در حمل و نقل و توزیع یاری نماید. برای درک بهتر از رفتار سیستم، باید روابط بین متغیرهای سیستم تدوین شود و با استفاده از رایانه، مقدار متغیرها در طول زمان شبیه سازی شود. برای این منظور از نرم افزار ونسیم استفاده شده است. برای بدست آوردن فرمول ها از نظرات خبرگان و صاحب نظران آشنا با مدیریت دانش و زنجیره تأمین و پویایی سیستم بهره گرفته شده است. ضرایب و مقادیر ثابت با کمک آمارهای قبلی شرکت پتروشیمی و صاحب نظران شرکت محاسبه شده است.که درنهایت خروجی ها و نتایج نشان از تاثیر مثبت بکارگیری دانش بر حمل ونقل و لجستیک زنجیره تامین دارند.
واکاوی اثرات اجرای قانون هدفمند سازی یارانه ها در بخش حمل و نقل و انرژی بر شاخص های توسعه گردشگری روستایی مورد: گردشگری روستاهای شهرستان بروجرد(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
فضای گردشگری سال هفتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۲۶
71 - 86
حوزه های تخصصی:
با اجرای تحول تاریخی قانون هدفمند سازی یارانه ها در سال 1389، جراحی اقتصادی دوران گذر از اقتصاد یارانه ای به اقتصاد رقابتی و آزاد پس از گذشت دو دهه انتظار، عملیاتی شد و تحقیقات در مورد این موضوع را از منظر نظارت و ارزیابی اثرات بعد از اجرا، وارد عرصه جدیدی نمود. از آن جایی که طرح هدفمندی یارانه ها در بخش حمل و نقل و انرژی در رأس برنامه های تحول اقتصادی دولت قرارگرفته؛ اجرای این طرح گردشگری سکونتگاه های روستایی را نیز همگام با سایر بخش ها از سیاست های خود متأثر ساخته است. در تحقیق حاضر تلاشی صورت می گیرد تا اثرات هدفمندی یارانه ها در بخش حمل و نقل و انرژی بر شاخص های توسعه گردشگری سکونتگاه روستایی شهرستان بروجرد، به صورت «ارزیابی حین اجرا» بررسی شود. نوع تحقیق کاربردی و روش پژوهش، توصیفی - تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و میدانی که جهت تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه، از دو روش آمار توصیفی و آمار استنباطی (آزمون همبستگی کندال تائوبی، اسپیرمن و رگرسیون چند متغیره) استفاده می شود. در نهایت نتایج دلالت بر وجود رابطه معنادار بین شاخص های هدفمندی یارانه ها با شاخص های توسعه گردشگری در ناحیه مورد مطالعه دارد؛ بنابراین ارتقاء شاخص های عملکرد هدفمندی یارانه ها برای دستیابی به توسعه گردشگری در روستاهای شهرستان بروجرد به مثابه یکی از راهبردهای اثرگذاری است که باید بیش از پیش مورد توجه دولت قرار گیرد.
پهنه بندی تصادفات جاده ای با هدف تعیین نقاط حادثه خیز با استفاده از GIS (نمونه موردی مسیر همدان- ملایر)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آمایش محیط سال نهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳۴
155 - 175
حوزه های تخصصی:
حمل و نقل از دیدگاه علوم مختلف دارای مفاهیم متنوعی است و از جنبه های مختلفی می تواند مورد بررسی قرار گیرد در برنامه ریزی شهری یکی از مهمترین مسائلی که در حوزه حمل و نقل برون شهری مورد توجه قرار میگیرد موضوع مهم تصادفات جاده ای و عواملی است که در بروز آن نقش ایفا میکند. لذا در همین راستا محقق در این پژوهش به عنوان یک پژوهش کاربردی به جمع آوری اطلاعات تصادفات صورت گرفته و برداشت میدانی این نقاط در طول مسیر همدان ملایر به صورت مشاهده مستقیم و تحلیل آن بر روی تصاویر هوایی منطقه پرداخته است. محقق در این تحقیق با تعیین دقیق نقاط مورد نظر در سالهای 92 و 91 ابتدا نسبت به دسته بندی نوع تصادفات اقدام و سپس اطلاعات را دسته بندی و در دیتا بیس نرم افزار Arc Gis وارد نموده است. نتایج تحلیلی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و نرم افزار مورد نظر بصورت نقطه ای و پهنه ای ویژگی مسیر در قالب نقشه های کاربردی ترسیم نموده است که در نهایت مسیر همدان – ملایر در چهار طیف، امن، نسبتاً امن، خطر ناک و حادثه خیز پهنه بندی و راهکارهای لازم در کاهش تصادفات جاده ای ارائه گردیده است.
بررسی تأثیرات تراکم شهری بر سیستم حمل و نقل درون شهری (مطالعه موردی: بافت مرکزی شهر ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آمایش محیط سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۷
163 - 182
حوزه های تخصصی:
راهبرد بلند مرتبه سازی و توسعه فضایی در ارتفاع به عنوان محصول رشد جمعیت و همچنین کمبود زمین مناسب جهت ساخت و ساز دهه های اخیر در شهرهای جهان به ویژه شهرهای بزرگ رواج یافته است. در شهر ایلام مانند بیشتر شهرهای ایران هسته اصلی و مرکزی شهر در بافت قدیمی این شهر که عمده ترین مراکز سیاسی و تجاری را نیز شامل می شود قرار دارد. این بخش مرکزی شهر ایلام به علت ساختار شهری و پراکنش کاربری های جاذب سفر که در این قسمت از شهر واقع شده، حجم زیادی از جابجایی هایی سطح شهر را به خود اختصاص داده است. در این پژوهش سعی گردیده است با تحلیلی علمی و مبتنی بر دانش، اثرات کارکردی تراکم ساختمانی بر شبکه حمل ونقل در بافت مرکزی شهر ایلام مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. پژوهش حاضر با رویکرد توسعه ای– کاربردی و ترکیبی از روش های تحقیق (توصیفی/ تحلیلی و میدانی) به بررسی موضوع در بافت مرکزی شهر ایلام پرداخته است. لازم به ذکر است جهت تجزیه و تحلیل یافته ها از نرم افزارهای Visio ، Grafer، ArcGIS، SPSS و دیگر برنامه های موردنیاز و تکنیک آنتروپی (Entropy) استفاده گردیده است. بر اساس نتایج تحقیق، ضعف دسترسی و ساختار نامناسب شبکه حمل و نقل شهری و موقعیت فضایی کاربری ها و تراکم ساختمانی بیش از حد در بافت قدیم (مرکزی) شهر، نارسایی در سامانه حمل و نقل عمومی را به وجود آورده و نامنسجم بودن تردد عابر پیاده و وسایل نقلیه در ساختار شهری بافت مرکزی ایلام را نشان می دهد.
ارزیابی و تحلیل توسعه فضایی شهری در چارچوب الگوی رشد هوشمند با تأکید بر شاخص های تراکم، کاربری و حمل و نقل (مطالعه موردی: شهر رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
برنامه ریزی منطقه ای سال دوازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۴۷
131 - 148
حوزه های تخصصی:
گسترش سریع شهرها و به تبع آن پراکنش افقی شهرها اکثر کشورهای جهان را با مشکلات متعددی مواجه ساخته است. تلاش های زیادی برای بر طرف ساختن اثرات منفی گسترش پراکنده شهرها به عمل آمده که عمده ترین آن ها راهبرد "رشد هوشمند" به عنوان یکی از راهکارهای مقابله با "پراکندگی" توسعه شهری است. بنابراین هدف پژوهش حاضر ارزیابی روند توسعه فضایی شهر رشت به لحاظ میزان تناسب با شاخص های رشد هوشمند است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی می باشد. اطلاعات مورد نیاز از مطالعه اسناد به صورت پیمایش (پرسشنامه) با استفاده از مدل های هلدرن، آنتروپی شانون و آنتروپی نسبی، ضریب جینی و مدل WASPAS و با استفاده از نرم افزارهای GIS جمع آوری شده است. نتایج به دست آمده نشان داده ،در دوره 40 ساله 1355 تا 1395 مقدار 59 درصد رشد شهر ناشی از رشد جمعیت و 41 درصد ناشی از رشد پراکنده بوده است. در تمامی دوره های زمانی پدیده پراکندگی در توسعه فضایی شهر رشت تأثیر گذار بوده، لیکن این پدیده به شکل نوسانی در دوره های زمانی نزولی و صعودی بوده است که استنباط می گردد،افزایش میزان جمعیت شهری باعث اثرگذاری بر توسعه فضایی شهر رشت شده به طوری که در هر دوره 10 ساله افزایش جمعیت شهری پدیده خزش را در دوره بعدی به همراه داشته است. بنابراین افزایش جمعیت شهری اولین و مهم ترین دلیل رشد شهری است ، رشد هوشمند؛ علاوه بر توزیع متعادل جمعیت در مناطق شهری، به دنبال استفاده بهینه از زمین می باشد ،که برابر نتایج تحقیق مناطق 5 گانه شهر رشت در تمام مؤلفه های رشد هوشمند شهری، با هم متفاوت هستند و از وضعیت یکسانی برخوردار نیستند؛ یعنی جمعیت متعادل در مساحت های نا متعادل سکونت دارند. در بین مناطق شهر رشت، منطقه 5 دارای بدترین وضعیت از نظر مؤلفه های رشد هوشمند شهری با وزن 423/0 و مناطق 1، 3 و 4 به ترتیب با وزن های 873/0، 814/0 و 535/0 در رتبه های بعدی قرار دارند. هم چنین منطقه 2 رشت دارای بهترین وضعیت از نظر مؤلفه های رشد هوشمند شهری با وزن 878/0 می باشد.
نقش حمل و نقل در توسعه گردشگری روستایی از منظر شاخص های اقتصادی در دوره پسا کرونا، مطالعه موردی: دهستان حصار ولیعصر (شهرستان آوج- استان قزوین)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های جغرافیای اقتصادی دوره ۳ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۹
59 - 76
حوزه های تخصصی:
شیوع کووید 19 و اتخاذ سیاست های سختگیرانه منجر شد مناطق روستایی به عنوان مقاصد گردشگری ارزان مورد توجه گردشگران داخلی قرار گرفت. از این رو، تحقیق حاضر به بررسی نقش حمل و نقل روستایی در توسعه گردشگری روستایی در ابعاد شاخص های اقتصادی پرداخته است. قلمرو مکانی تحقیق روستاهای گردشگرپذیر دهستان حصار ولیعصر (شهرستان آوج- استان قزوین) در افق زمانی تابستان 1400 است. تحقیق حاضر از نوع پژوهش های کاربردی و به روش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر ابزار پرسشنامه است. جامعه آماری تحقیق 8 روستای گردشگرپذیر دهستان حصار ولیعصر شهرستان آوج بود که با استفاده از فرمول کوکران (p و q برابر با 5/0) تعداد 190 مورد به عنوان نمونه انتخاب شد. روایی گویه های پرسشنامه با بهره گیری از نظرات متخصصین و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ انجام گرفت و میزان 768/0 محاسبه شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری t تک نمون ه ای، همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره خطی استفاده شد. نتایج نشان داد در بعد اقتصادی، شاخص های افزایش ساخت و ساز خانه های دوم گردشگری (99/3) و افزایش سرمایه گذاری و شکل گیری سرمایه (69/3) بیشترین تأثیر مثبت را از توسعه حمل و نقل روستایی پذیرفته اند. همچنین، نتایج رگرسیون خطی چند متغیره نشان داد که حمل و نقل روستایی با ضریب تعیین 846/0 در توسعه گردشگری در ابعاد اقتصادی تأثیر معنادار و مثبتی دارد. به طوری که، با توجه به مقادیر بتا یک واحد تغییر در انحراف معیار شاخص های متغیر مستقل از قبیل "افزایش ساخت و ساز خانه های دوم گردشگری"، "تنوع فرصت های شغلی و درآمدی"، "بهبود دسترسی به خدمات"، "بهبود زیرساخت های گردشگری در روستا" و "افزایش سرمایه گذاری و شکل گیری سرمایه در روستا" در اثر توسعه حمل و نقل روستایی، به ترتیب به اندازه0/401، 0/291، 0/333، 0/260، 0/800، واحد در توسعه گردشگری روستایی از دیدگاه پاسخگویان تأثیر مثبت دارد.
تحلیل چالش ها و راهکارهای گسترش تولید دانش بنیان و استفاده از اتوبوسهای برقی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
بهبود مدیریت سال شانزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۵۸)
46 - 71
استفاده از اتوبوس های برقی بر کاهش ترافیک و آلودگی هوا تأثیر زیادی دارد. هدف این مقاله بررسی چالش های پیش روی کشور برای تولید و بهره مندی از این محصول و راهکارهای رفع این چالشها بود. در این تحقیق از طریق مطالعات اسنادی و انجام مصاحبه های عمیق نیمه هدایت شده، داده ها جمع آوری و از طریق روش تحلیل محتوای کیفی مورد بررسی قرار گرفتند. جامعه هدف خبرگان شرکتهای تولید کننده اتوبوس الکتریکی و نهادهای مرتبط بودند. تعداد 72 گزاره در قالب 10 مقوله فرعی و در نهایت 6 مقوله اصلی دسته بندی شدند که مقوله های اصلی عبارت بودند از توانمندسازی، هزینه، همکاری فناورانه و همسوسازی فرهنگی. سپس نسبت به تشکیل گروه متمرکز اقدام و چالشها و راهکارهای استخراج شده اعتبار سنجی و نهایی شدند. از جمله چالشهای مهم عبارتند از وابستگی به خارج در قوای محرکه برقی، مقرون به صرفه نبودن عملیات اتوبوس رانی، قیمت بالای اتوبوس برقی، زیرساخت انجام برخی آزمونهای تخصصی برای دریافت استاندارد، و نقصان فرهنگ سازی برای استفاده از این محصول جدید بودند. برخی راهکارهای مهم هم عبارتند از داخلی سازی موتور الکتریکی و متعلقات با حمایت دولتی از شرکتهای داخلی، ایجاد زنجیره تأمین مشترک برای شرکتهای اتوبوس ساز، تهیه مدل کسب و کار مبتنی بر مشارکت دولتی _ خصوصی و اجرای ماده 12 قانون رفع موانع تولید، اقدامات فرهنگی و ترویجی مبتنی بر اقتضائات فناوری و محصول جدید، طراحی سامانه شب شارژ باتریهای اتوبوس و طراحی اتوبوسهای پایه برقی.
نسل پنجم رهبران چین و ابتکار کمربند اقتصادی جاده ابریشم(مقاله علمی وزارت علوم)
چینِ نو طی سه دهه گذشته تلاش کرد تا با اتخاذ راهبردی که به تدریج خیزش مسالمت آمیز نام گرفت، نگرانی سایر قدرت های بزرگ و همسایگان منطقه ای خود در خصوص افزایش قدرت این کشور را تعدیل و از موضوع جهشِ اقتصادی و افزایشِ قدرت جهانی چین حساسیت زدایی کند. با به قدرت رسیدن «شی جین پینگ» به مثابه نماد نسل پنجم رهبران چین، به نظر می رسد این کشور اکنون خود را در سطحی از قدرت می بیند که نقشی پویاتر در عرصه های منطقه ای و بین المللی ایفاء کرده و(البته بدون درگیری خصومت آمیز با رقبای منطقه ای و جهانی) با سهم خواهی فزاینده در حوزه های استراتژیک تعریف جدیدی از خود در چهارچوب رویای چینی و احیاء قدرت چین ملی ارائه کند. هدف این پویایی جدید، نهادینه سازی جایگاه این کشور، به مثابه یک قدرت بزرگ چند بُعدی (اقتصادی- سیاسی- فرهنگی- استراتژیک) است. چین تحت رهبری «شی جین پینگ» در همین راستا ابتکارات اقتصادی ↔استراتژیک متعددی را در سطح بین الملل آغاز کرده است؛ از جمله: فعال شدن بریکس، تأسیس بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیایی، تأسیس بانک بریکس، اهمیت یافتن روز افزون سازمان هم کاری شانگهای، .... و البته «ابتکار کمربند اقتصادی جاده ابریشم» که به «طرح مارشال» چین معروف شده است. مقاله حاضر ضمن تحلیل «نظری» کنش گری های جدید چین در عرصه بین الملل به ارزیابی «عملی» ابتکار کمربند اقتصادی جاده ابریشم، ریشه های اقتصادی ↔استراتژیک شکل گیری این ابتکار، میزان جدّی بودن رهبران چین برای اجرای آن و پیامدهای تحقق این طرح پرداخته است.
نقش بارنامه در قراردادهای تجاری بین المللی و بررسی تطبیقی آن با نظام حقوقی انگلستان
حقوق خصوصی گستردگی و کاربرد زیادی دارد و به همین دلیل با نظام اقتصادی جامعه رابطه ی مستقیم دارد که دارای اهمیت فراوانی می باشد.عقود و تعهدات و قرارداد ها نیز در حقوق خصوصی اهمیت زیادی دارد. برای اینکه در قراردادهایمان به مشکل برنخوریم بایستی مفاد آن واضح و دقیق باشد. و هدف از انعقاد هر قرارداد نیزاجرای مفاد آن و التزام به آثار ناشی از قرارداد است. برای این که قرارداد در مسیر اجرای خود به مانعی برخورد نکند باید طرفین، نزاع و اختلاف در مورد شرایط اعتبار، عبارات قراردادی و چگونگی اجرای آن نداشته باشند. بارنامه نیز به دلیل قابلیت ها و کاربردهای فراوان آن مانند ایجاد تعهد احراز مسئولیت ازاهمیت زیادی برخوردار است.بارنامه به طور کلی بر روابط متصدی حمل ونقل و فرستنده کالا قابل اجرا میباشد و میتواند به عنوان سند و دلیلی بر انعقاد قرارداد باربری، حتی شرایط و کرایه توافق شده بین طرفین ،به حساب آورده شود.
پژوهشی علمی بر وجه تسمیه واژگان قرآنی کِشتی(فُلک، سفینه، جاریه، ماخره)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات قرآنی سال هشتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۲۹
9 - 31
حوزه های تخصصی:
یکی از راه های خداشناسی، دریاشناسی و امور متعلق به آن در صنعت حمل و نقل است. نقد و بررسی تکرار بیش از سی مورد از نام های مختلف کشتی در قرآن کریم، با کاربری های تجاری، مسافربری، و چند منظوره؛ و واکاوی قسم خوردن خداوند به کشتی های شناور، از مهم ترین مباحث این پژوهش است. ظرفیت و کاربری محدودتر «سفینه» نسبت به «فُلک» باعث شده که این نوع کشتی در حدّ صید ماهی و یا صرفاً مسافربری از آن یاد شود. نقش بادهای دریایی در حرکت، سکون، یا واژگونی کشتی ها، و نقش وصفی «مواخر» در رفت و آمد کشتی های بزرگ و غول پیکر(فُلک) به وسیله باد، و نصب دکل های بادبانی عظیم الجثه، تصویری زیبا از بزرگی و کوه آسا بودن این کشتی ها را در قرآن به نمایش گذاشته است.
ارزیابی رضایت مندی شهروندان از سیستم حمل و نقل درون شهری همدان(مقاله علمی وزارت علوم)
حمل و نقل یکی از مهم ترین زیربناهای تشکیل دهنده زندگی شهری است که شکل و چگونگی توسعه اجتماعی و اقتصادی شهر را تعیین می کند. در این راستا، بررسی کیفیت حمل و نقل شهر همدان که می تواند در توسعه آن بسیار مفید باشد؛ مورد توجه قرار گرفت. جهت ارزیابی میزان رضایتمندی شهروندان از سیستم حمل و نقل از مدل رگرسیون غیرخطی و شبکه عصبی مصنوعی استفاده شد. بدین منظور ابتدا با تدوین پرسش نامه ای که بر اساس سه شاخص اصلی (وضعیت تجهیزات و تأسیسات، وضعیت ساختار کالبدی و وضعیت مدیریت و شیوه خدمات رسانی) پایه ریزی گردید؛ دیدگاه شهروندان جمع آوری شد. سپس با اتحاذ این شاخص ها به عنوان متغیر مستقل و میزان رضایت مندی به عنوان متغیر وابسته، یک مدل رگرسیون غیرخطی اجرا شد. میزان همبستگی و جذر میانگین مربعات خطای خروجی از این مدل به ترتیب به مقدار 914/0 و 334/0 مقدار بدست آمد. در رویکردی دیگر با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی، یک مدل با ساختار سه نرون ورودی، یک لایه پنهان و یک نرون خروجی پایه ریزی شد. همبستگی خروجی این مدل به مقدار 998/0 مقدار و جذر میانگین مربعات خطای آن در حدود 6 برابر کمتر از مدل رگرسیونی محاسبه شد. نتایج نشان دادند که مدل شبکه عصبی با تخمین توأمان روابط خطی و غیرخطی، از انعطفاف پذیری و قابلیت مناسب تری نسبت به رگرسیون غیرخطی برخوردار است. از طرفی شاخص های قیمت گذاری با ضریب (853/0)، برابری و رفاه با (795/0) و کاهش تقاضای سفر با (790/0) مقدار، اثرگذارترین شاخص ها در رضایت مندی شهروندان از شبکه حمل و نقل شهری هستند.
ارزیابی زیست پذیری شهری در کلان شهر مشهد با تاکید بر شاخص حمل و نقل(مقاله علمی وزارت علوم)
امروزه عوامل متعددی در زیست پذیری یک مکان تأثیر دارند که از جمله آن ها می توان به حمل ونقل، حضور مردم، اختلاط کاربری، مسکن، ایمنی و امنیت، حس تعلق، کارایی و پاکیزگی محیطی و... اشاره کرد. موضوع حمل و نقل به طور بالقوه بازتابی از اهمیتی است که حمل و نقل در زندگی روزمره ایفا می کند. حمل و نقل برای یک جامعه عملگرا لازم است از آنجایی که مردم را قادر می سازد به اشتغال، تحصیلات، مواد غذایی، بهداشت و خدمات اجتماعی و دیدار با خانواده و دوستان دسترسی داشته باشند. هدف اصلی این پژوهش تحلیل زیست پذیری شهری کلانشهر مشهد با تاکید بر شاخص حمل و نقل می باشد. روش تحقیق این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش، توصیفی- تحلیلی می باشد. با استفاده از نرم افزار GIS نقشه های مربوط به وضعیت هر کدام از زیر شاخص های عینی براساس محدوده مناطق کلان شهر مشهد ترسیم گردیده است. برای شاخص ذهنی که دارای 6 گویه است، از پرسشنامه استفاده گردید. حجم نمونه در کل مناطق شهر مشهد برابر با 402 نفر بوده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که منطقه 11 کلان شهر مشهد، بهترین منطقه از نظر شاخص حمل و نقل می باشد. پس از منطقه 11، مناطق 1 و 8 به لحاظ حمل و نقل دارای بهترین شرایط می باشند. بدترین منطقه هم به لحاظ حمل و نقل، به ترتیب مناطق 6، 5 و 2 می باشند. حدود 54 درصد مناطق شهر مشهد در سطح بسیار نامطلوب حمل و نقل به لحاظ زیست پذیری شهری قرار دارند.