نازی آباد

به دلیل نیاز گسترده به احیای حس تعلق اجتماعی در شهرهای امروز، هدف مجموعة مدیریت شهری به نوعی سیاست گذاری، برنامه ریزی و مدیریت شهری در «محله» است و با طرح موضوعاتی چون محله محوری، شهروندمداری و مشارکت شهروندی بیش از هر زمان دیگری در راستای تجدید ساختار محله ای تلاش می شود. در پژوهش حاضر، با نگاهی به مقولة برنامه ریزی محله مبنا، ابعاد مختلف آن مطرح و سطح پایداری محلة نازی آباد بررسی می شود. بعد از انتخاب «نازی آباد» به عنوان محلة مورد پژوهش، با استفاده از مدل کوکران 381 نفر از ساکنان برای جامعة نمونه درنظر گرفته شدند. روش تحقیق با توجه به اهداف و ماهیت موضوع «سطح پایداری محله ای» و در ارتباط با پرسش های تحقیق، توصیفی- اکتشافی است. به منظور گردآوری اطلاعات از دو روش مطالعات اسنادی و پیمایشی استفاده شده است. براساس بررسی های صورت گرفته، میزان پایداری محلة نازی آباد از لحاظ اجتماعی و زیست محیطی متوسط رو به پایین و از نظر اقتصادی متوسط است؛ بنابراین، میزان موافقت با این نظر که محلة نازی آباد از نظر شاخص توسعه، محله ای پایدار محسوب می شود در حد متوسط رو به پایین است. درادامه، رابطة متغیرهای شغل، میزان درآمد و تحصیلات با شاخص پایداری محله آزمون شد و مشخص شد بین شغل ساکنان و میزان پایداری محلة نازی آباد رابطة ضعیف و مثبت وجود دارد و بین میزان درآمد و تحصیلات ساکنان با میزان پایداری محلة نازی آباد رابطه ای وجود ندارد.

تاب آور نمودن جوامع شهری علی الخصوص محلات نابه سامان و فرسوده دارای اهمیت خاصی است. تاب آوری را می توان میزان استقامت سیستم ها و توانایی آن برای جذب تغییر و اختلال آن برای جذب تغییر و اختلال و درعین حال حفظ روابط میان متغیرهای دولت یا افراد مطرح نمود. بر این اساس، پژوهش حاضر به دنبال سنجش و ارزیابی تاب آوری محله نازی آباد در ابعاد کالبدی، اقتصادی، اجتماعی است. محله نازی آباد در منطقه ۱۶ شهرداری شهر تهران قرار دارد و در زمره قدیمی ترین محله های تهران است که در جنوب شهر واقع شده است. هدف این پژوهش بررسی وضعیت محدوده موردمطالعه جهت ارائه راهبردهای کارآمد است. این پژوهش ازنظر ماهیت، توصیفی - تحلیلی بوده و باتوجه به هدف، جزو تحقیقات کاربردی است و ازنظر روش، کمّی است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که 68 درصد از بافت محله در وضعیت آسیب پذیری زیاد قرار دارد. میزان مهاجرت ساکنین بومی در سطح محله سیر صعودی را طی می کند. نرخ رشد جمعیت با روند نزولی همراه بوده است. نتایج پژوهش در بعد کالبدی از طریق تولید نقشه آسیب پذیری بافت محله در ارتباط با وضعیت تاب آوری مشخص شده است و بخش قابل توجهی از بافت محله تاب آوری ضعیفی دارد. در بعد اجتماعی، سیر صعودی مهاجرت ساکنین بومی معضلاتی همچون کاهش حس تعلق ساکنین را به همراه دارد و همین موضوع باعث کاهش میزان سرمایه های اجتماعی در شرایط بحرانی می شود. در بعد اقتصادی طبق نقشه کاربری زمین، محله از بافت تجاری قابل توجهی برخوردار است و پهنه های تجاری سیلوی تهران و کارخانه بلور، در مقیاس جهانی ثبت میراث فرهنگی شده است، لذا فرصت های شغلی بسیاری وجود دارد که برنامه ریزی و ارائه راهبردهای کارآمد باعث پیشرفت و تاب آور شدن محله به لحاظ اقتصادی، اجتماعی و کالبدی می شود.