مدل مرجع

امروزه یکی از دغدغه‌های اصلی سازمان‌ها، استفاده از امکانات و ابزارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات به‌منظور یکپارچه سازی اطلاعات و سیستم‌های اطلاعاتی در سطح سازمان و افزایش بهره‌وری در کلیه سطوح است. به‌ این منظور مدل‌ها، چارچوب‌ها و متدولوژی‌هایی مختلف معماری سازمانی(مانند FEAF،TOGAF) ارایه شده است که سازمان‌ها را در جهت دستیابی به یک طرح جامع فناوری اطلاعات و ارتباطات یاری می‌نماید. از آنجایی که این متدولوژی‌ها عام بوده و به‌صورت تخصصی برای صنایع مختلف طراحی نشده‌اند، از‌این‌رو ممکن است زمان و هزینه بسیار زیادی را جهت پیاده سازی به خود اختصاص دهند و به‌علاوه باعث عدم یکپارچگی برنامه‌ریزی‌های مرتبط با فناوری اطلاعات و ارتباطات برای صنایع مختلف گردند. به جهت گستردگی فعالیت‌های مرتبط با توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در سازمان‌ها و هم‌چنین تنوع صنایع، نیاز به مدل‌های مرجع فنی ویژه صنایع احساس می‌شود تا بتوان بر اساس آن‌ها اصول و جوانب مختلف فنی فناوری اطلاعات و ارتباطات را در سازمان‌ها با توجه به نیاز تخصصی صنایع مورد توجه قرار داد. افزون بر این، بتوان فعالیت‌های مرتبط با توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات را در صنایع به‌ویژه در راستای تحقق دولت الکترونیک یکپارچه نمود. در این مقاله پس از بررسی مدل‌های مرجع معتبر در سطح جهان به انتخاب یک مدل مرجع مناسب پرداخته شده و سپس با توجه به اسناد بالادستی دانشگاه‌های ایران در سطح کشور این مدل بومی‌سازی شده است.

در سال های اخیر در جامعه سیستم داینامیک توجه به رویکردهای سیستم داینامیک کیفی افزایش یافته است. یکی از روش های استخراج مدل های سیستم داینامیک که در رویکردهای کیفی نیز استفاده فراوانی از آن شده است روش مدلسازی گروهی است که در آن مشتریان و صاحب نظران در فرایند مدلسازی مشارکت داده شده و مبتنی بر مدل های ذهنی افراد مشارکت کننده به استخراج متغیرها و ساختارهای کلیدی و نهفته در سیستم می پردازند. در این میان بررسی و مقایسه مدل های حاصل از جلسات گروهی با مدل های مرجع حاصل از ادبیات موضوع می تواند روشی برای تست و ارزیابی مدل گروهی باشد و بینش های جدیدی را ایجاد کند. در این مقاله به ارزیابی و مقایسه مدل های استخراج شده از جلسات مدلسازی گروهی پروژه "طراحی پارک فناوری هوایی" با مدل مرجع حاصل از مطالعات ادبیات موضوع؛ با استفاده از رویکرد نسبت فاصله در سه سطح عناصر، سطح حلقه های علت و معلولی و سطح مدل کامل به منظور اعتبار سنجی مدل حاصل از مدلسازی گروهی می پردازیم. همانطور که از نتایج حاصل از رویکرد نسبت فاصله مشخص شد مقدار 84/6 MDR= بود که بیانگر این است که مدل حاصل از مدلسازی گروهی با مدل مرجع مطابق و همانند بودند. مقادیر EDR و LDR نیز بیانگر تشابه مدل در سطح عناصر و حلقه ها بودند. در نتیجه می توان گفت مدل حاصل از مدلسازی گروهی دارای اعتبار و با مطالعات ادبیات موضوع و مدل حاصل از آن تطابق دارد.

توسعه کاربردها و خدمات یادگیری الکترونیکی در بستر شبکه های ارتباطی و اطلاعاتی در کنار ارتقای کمّی و کیفی قلمرو فعالیت و نوع خدمات و دامنه ارائه آنها ، سبب گسترش روزافزون تهدیدهایی شده است که کمابیش همین شبکه ها و زیرساخت های مخابراتی، محمل بروز آنها هستند. این موضوع پرداخت درست و کارآمد الزامات امنیتی را به ضرورتی اجتناب ناپذیر نزد تصمیم سازان امنیتی این حوزه تبدیل کرده است. بر این اساس، در مقاله حاضر تلاش شده است با بهره مندی از یافته های سایر پژوهش ها و تجربه های مؤثر در حوزه امنیت یادگیری الکترونیکی و به کمک روش فراترکیب، مدلی مرجع برای تبیین الزامات امنیتی در حوزه مطالعه شده ارائه شود. ساختاری که جایگاه تعریف الزامات امنیتی یادگیری الکترونیکی را مشخص می کند و می تواند به عنوان مرجعی برای تبیین الزامات امنیتی این حوزه به کار گرفته شود.