مجله علمی

ارتباط علمی یکی از محورهای اساسی نهاد اجتماعی علم است. مجلات علمی تخصصی یکی ازمجاری تولید علمی و ارتباط علمی تلقی شده و سعی در ایفاء دو کارکرد فوق میان اندیشمندان درحوزه های مختلف علمی را عهده‌دار هستند. بررسی تاریخی علوم نشان می دهد که عوامل موثری درشکل‌گیری، پیدایش، رشد و توسعه یافتگی علوم به طور عام و دانش مدیریت به طور خاص نقش داشته‌اند که از آن میان می‌توان مجلات علمی تخصصی را مورد نظر قرار داد. مجلات علمی تخصصی نشریات تخصصی هستند که با فاصله زمانی منظم و در مدت نامعلوم منتشر شده وبه ایفاء دو کارکرد اجتماعی تولید علمی و ارتباط علمی می‌پردازند. تعداد متعدد، متنوع و مختلفی مجلات علمی تخصصی در حوزه دانش مدیریت منتشر می‌شود که گذشت دهه‌های مختلف 1930 تاکنون معرف آن است که برتعداد مجلات علمی منتشره افزوده گردیده است. مقاله حاضر سعی در بررسی تحلیل محتوای گرایش‌های پژوهشی در مجلات علمی تخصصی مدیریت دارد.براین اساس پژوهشی بااستفاده ازاطلاعات موجوددرپایگاه اطلاع رسانی اینترنتی مطالعات سازمانی(کامیینگز، 2005)و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا انجام گردیده است. اطلاعات مربوط به 2868 فهرست مقالات چهار مجله علمی تخصصی مدیریتی جمع‌آوری گردید که در طی سال‌های 2001-1981 میلادی منتشر شده و فهرست مقالات مذکور قابل چاپ در 197صفحه بوده‌اند.متغیرهای مستقل تحقیق شامل تعداد مقاله، سال انتشار، نوع مجله، تعداد نویسنده و متغیر وابسته مربوط به گرایش‌های 24 گانه پژوهشی سازمانی در نظر بوده است. داده‌های پژوهش پس از‌ جمع‌آوری برای طبقه‌بندی و تجزیه و تحلیل‌های آمار توصیفی و استنباطی از برنامه کامپیوتری SPSS کدبندی و استخراج شده است.

چاپ یک مقاله در مجله ای علمی پژوهشی، به مثابه ورود آن مقاله به عرصه علم و پذیرفته شدن یافته ها و تحقیقاتِ پژوهشگر است. مطمئناً حل چنین فرایندی نیازمند کار دقیق و موشکافانه است و می تواند ارائه کننده اطلاعات روزآمد، کاربردی و مبتنی بر تجربیات و یافته های جدید پژوهشگر باشد. اهمیت این مسئله زمانی بیشتر می شود که دیگر محققان و پژوهشگران بر اساس این مقاله دست به تحقیقات جدیدتر زده و به لحاظ اعتبار علمی از آن مقاله به عنوان یک مرجع استفاده نمایند. از سوی دیگر، تولید علم نیز با داوری جامعه علمی گره خورده و در واقع داوری علمی اساس کار مجلات علمی است. این مقاله با تحلیل محتوای اسنادِ داوریِ مقالات رد شده در مجله نوآوری های آموزشی سعی کرده است عمده ترین اشکالات وارده بر مقالات را از دیدگاه داوران مجله شناسایی، دسته بندی و به ترتیب اولویت ارائه نماید. به همین منظور به تحلیل محتوای 402 سند داوری در مورد 207 مقاله پرداختیم. یافته های این پژوهش نشان می دهد که اصلی ترین اشکالات وارد شده از نظر هیئت تحریریه در مرحله نخست عبارت است از عدم انتخاب موضوع مناسب و نداشتن ساختار علمی (5/82 درصد) و در مرحله دوم عدم ورود به بحث و نتیجه گیری (9/14 درصد). فقدان پپیشینه پژوهش (8/13درصد) و نداشتن چارچوب نظری  (8/11 درصد) نیز در مراتب بعدی قرار دارند.  

هدف از این مطالعه شناخت ویژگی های محتوایی مقالات موجود در مجله «دانش حسابداری» وابسته به دانشگاه شهیدباهنر کرمان است. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کیفی و توصیفی بوده و با استفاده از داده های موجود در «مجله دانش حسابداری» انجام شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تکنیک تحلیل محتوا به عنوان روش اصلی پژوهش استفاده شده است. جامعه مورد بررسی در این پژوهش، کلیه مقالات منتشرشده در مجله دانش حسابداری از سال 1389 تا پایان سال 1401 می باشد که جمعا شامل 385عنوان مقاله می شود. در پژوهش حاضر با مراجعه به تک تک شماره ها و محتویات مقالات، اطلاعات لازم مانند نوع مقاله، جنسیت نویسندگان، وابستگی سازمانی، گرایش موضوعی و... جمع آوری و به کمک نرم افزار اکسل تحلیل گردید. یافته های پژوهش حاکی از آن است که 972نفر در نوشتن مقالات نقش داشته اند که80درصد آنان مرد و20درصد زن بوده اند. بررسی میزان مشارکت علمی نویسندگان در نگارش مقالات نشان می دهد که مقالات دو نویسنده ای با سهم حدود 50درصد در تولید مقالات بیشترین نقش را از لحاظ تعداد نویسندگان ایفا می کنند. پس از آن مقالات سه نویسنده ای حضور دارند (حدود 39درصد) و مقالات تک نویسنده ای کمترین فراوانی (حدود 3درصد) را به خود اختصاص داده اند. 30درصد از نویسندگان مقالات استادیار،20درصد دانشیار، 18درصد کارشناس ارشد و مابقی سطوح علمی، جایگاه پایین تری را کسب کرده اند. در بررسی وابستگی سازمانی نویسندگان، دانشگاه الزهرا فعال ترین دانشگاه و دانشگاه های شیراز و تهران در رتبه های بعدی خلق آثار قرار دارند. از نظر موضوعی56درصد مقالات در حوزه حسابداری مالی، 17درصد حسابرسی، 10درصد حسابداری مدیریت، 8درصد حاکمیت شرکتی، 6درصد مالیات و 3درصد در سایر حوزه ها بوده است. نقش مردان نسبت به زنان در تولید مقالات این نشریه بیش از سه برابر است. 97درصد آثار حاصل کار گروهی و3درصد حاصل کار انفرادی است. استادیاران در جایگاه نخست تولید مقاله و پس از آن دانشیاران قرار دارند، این نتیجه احتمالا به دلیل مسائل مربوط به ترفیع پایه اساتید به خصوص استادیاران و دانشیاران است. نتایج کسب شده حاکی از آن است که اکثریت نویسندگان مقالات این نشریه، وابسته به مراکز علمی معتبر کشور می باشند و نیز این نتایج نشان از پایبندی نشریه به حوزه های تخصصی تعریف شده خود دارد، به طوریکه تمامی مقالات چاپ شده از لحاظ موضوعی در حوزه های تعریف شده برای نشریه قرار می گیرند.