کمیجان

"مقاله حاضر می کوشد بخشی از یافته های یک پیمایش انجام شده را که برگرفته از مطالعات اسنادی و میدانی نگارنده در دو شهر و 67 روستای منطقه کمیجان استان مرکزی ایران طی پنج سال است، از مناظری تازه مانند ریخت نگاری آیینی، خاستگاه شناسی نمایشی و بلاگردانی شرقی با رویکرد انسان شناسی آیین، مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و مصاحبه با 119 نفر از سالمندترین افراد ساکن و آگاه محلی انجام شده و با تکیه بر سابقه زیست انسان در منطقه که از هزاره سوم قبل از میلاد مسیح تاکنون نشانه شناسی شده، به گردآوری، ثبت و ریخت نگاری چهل و هشت آیین نمایشی مردمی پرداخته است. در نهایت، از میان یافته های تحقیق به بررسی یکی از کهن الگوهای آیینی نمایشی تحت عنوان «قارا ایسکیورمه» می پردازد. نتایج حاصل از پژوهش تایید می کند قارا ایسکیورمه (سیاه سرفه) یکی از یافته های این پژوهش در زمینه بلاگردانی است و بیانگر هوش سرشار، اندیشه بکر و قریحه هنرمندانه مردم روستاه های کمیجان ایران اعم از آذری ها، فارس ها و تات ها است. "

امروزه توجه به نقش مناطق بینابینی در برهم کنش سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از مسائل مهم مورد توجه پژوهشگران باستان شناس است. در این میان، بررسی های باستان شناسی نقش مهمی در شناخت تاریخ تحولات سیاسی و فرهنگی در مناطق گوناگون دارد. در این راستا، یکی از اهداف بررسی و مطالعه شهرستان کمیجان، دستیابی به نقش مناطق بینابینی در تاریخ تحولات ادوار مختلف زندگی انسان در منطقه است. شهرستان کمیجان منطقه ای حائل بین مرکز فلات ایران و زاگرس بوده و به عنوان منطقه ای بینابینی در تبادلات فرهنگی از گذشته ایفای نقش نموده است. منطقه پیشگفته از نقطه نظر ریخت شناسی از یک دشت هموار و وسیع با سلسله کوه هایی در اطراف آن تشکیل شده است. محدوده دشت مذکور که از غرب به دشت فامنین همدان، از شرق به دشت فراهان و از جنوب به دره سرسبز شراء محدود می گردد. در مقایسه با مناطق پایکوهی و میانکوهی در دوره های مختلف زمانی پذیرای جوامع مختلف انسانی بوده و نقش عمده ای در ارتباطات منطقه ای بر عهده داشته است. رودخانه قره چای مهمترین رودخانه جاری در این منطقه است که در بخشی از دشت جریان پیدا می کند. بررسی و شناسایی باستان شناسی شهرستان کمیجان در سال ۱۳۸۶ در وسعتی به مساحت ۱۶۲۵ کیلومتر مربع به انجام رسید. در نتیجه بررسی های صورت گرفته مجموعه ای متشکل از ۹۰ اثر تاریخی شامل محوطه ها، تپه های باستانی، سنگ نگاره ها و بناهای تاریخی شناسایی شدند که از نقطه نظر تاریخگذاری در محدوده ای بین دوران پیش از تاریخ تا قرون معاصر جای گرفتند.

در نیم قرن گذشته، تغییرات عمده ای در طرز تفکر توسعه روستایی رخ داده و توجه به اصل معیشت پایدار روستایی به طور بالقوه در کشورهای درحال توسعه به جهت تلاش برای کاهش فقر در روستاها، مطرح شده است. این درحالی است که در گذشته تمرکز اصلی جهت توسعه روستایی و تأمین معیشت روستاییان تمرکز بر افزایش بهره وری فعالیت های کشاورزی بود. در حال حاضر بسیاری از برنامه ریزان حرکت اقتصاد روستایی به سمت فعالیت های متنوع خارج از مزرعه را موتور محرکه رشد روستایی می دانند. تحقیق حاضر با هدف تبیین چالش ها و موانع فراروی اشتغالات خارج از مزرعه در نواحی روستایی با رویکرد تئوری بنیانی انجام گرفت. نوع تحقیق کاربردی و از نظر  ماهیت توصیفی – تحلیلی است. گردآوری داده ها به صورت کتابخانه ای و میدانی با استفاده از ابزار مصاحبه و مشاهده و تجزیه و تحلیل آن ها به روش کیفی با استفاده از نرم افزا  Maxqdaانجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل 20 نفر از شاغلین در اشتغالات خارج از مزرعه (صنعت، خدمات و گردشگری) ساکن در 4 روستای سمقاور، وفس، آمره و فتح آباد می باشد، افراد پاسخ دهنده به صورت انتخاب شده یا توصیه شده با مشخصات مشابه بودند. مدت زمان مصاحبه از هر فرد به طور میانگین 15 دقیقه بوده و جریان مصاحبه دارای انعطاف و در خور اهمیت بحث دارای مدت زمان بیشتر یا کمتر بوده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که در بخش موانع، افزایش قیمت و دشواری تهیه مواد اولیه و قطعات با 25.8 درصد بیشترین مقدار، در بخش مزیت های موجود احساس نیاز همیشگی به محصولات تولیدی در بازار با 27.1 درصد، در بخش تهدیدهای موجود وجود محصولات شرکتی با قیمت کمتر در بازار با 16.7 درصد و در بخش فرصت های موجود کاهش قیمت ارز، مواد اولیه و قطعات با 14.7 درصد بیشترین مقادیر را داشتند. در آخر نیز مدل پارادایمی فعالیت در مشاغل کشاورزی روستاییان تشریح و علل و شرایط، مفاهیم و پیامدهای آن بررسی شد.