آب خانگی

هدف عمده در این مطالعه، تعیین کشش قیمتی تقاضای آب کشاورزی در مناطق مورد مطالعه بوده است. در این بررسی از داده های سری زمانی سالهای 74-1360 مصرف آب خانگی شهرستان تنکابن و اطلاعات به دست آمده از پرسشنامه 127 کشاورز دشت قزوین در سال 1374 برای براورد تابع تقاضای آب استفاده شده است. در این پژوهش همچنین روش برنامه ریزی خطی و اقتصاد سنجی بری تخمین توابع تقاضا به کار رفته است.در بخش کشاورزی، زارعان براساس سطح زیرکشت به دو گروه دارای زمین بیشتر از 10 هکتار و کمتر از 10 هکتار تفکیک شده اند. با استفاده از داده های پرسشنامه، تمایل به پرداخت آب بران در بخش کشاورزی مشخص شد و نتایج نشان داد:1-متغیرهای مستقل به کار رفته در مدل تقاضای آب خانگی، توانسته است 91 درصد تغییرات مصرف سالانه آب را توضیح دهد.2- با افزایش یک درصد قیمت آب خانگی، تقاضای آب به میزان کمتر از یک درصد کاهش یافته است.3- گروه زارعان دارای زمین کمتر از 10 هکتار، با افزایش قیمت، میزان تقاضای خود را بیشتر از گروه دارای زمین بالای 10 هکتار کاهش می دهند.4- نرخ تمایل به پرداخت زارعان در منطقه مورد مطالعه، 5.7 ریال برای هر متر مکعب آب آبیاری بوده است.

در این تحقیق، به منظور بررسی اثر هدفمندی یارانه ها و عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر میزان تقاضای آب خانوارها، از سیستم معادلات تقاضای تقریباً ایده آل استفاده شده است. این مدل، با استفاده از داده های تلفیقی و روش رگرسیون های به ظاهر نامرتبط و به کارگیری اطلاعات 146،729 خانوار شهری در کشور طی سال های 1393-1386 تخمین زده شده، و نتایج تحقیق نشان می دهد که قانون هدفمندسازی یارانه ها، اثر معنی داری بر تقاضا و مصرف آب خانگی نداشته است. همچنین نتایج این تحقیق نشان داد که کشش قیمتی و درآمدی تقاضای آب خانگی به ترتیب، برابر 94/0- و 64/0 می باشد. در بین متغیر اقتصادی-اجتماعی، متغیرهای بعد خانوار و جنس سرپرست خانوار بر مصرف آب خانوار شهری اثر معنادار و مثبت، متغیرهای سواد سرپرست خانوار و همچنین داشتن ماشین لباسشویی، اثر معنی دار و منفی دارند. داشتن ماشین ظرفشویی و سطح زیربنای محل سکونت خانوار بر مصرف آب خانگی، اثر معنی دار ندارد.

امروزه تأمین آب آشامیدنی شهری، از چالش های جدی در مدیریت شهری است. در نتیجه تخمین مصرف آب منازل مسکونی و شناسایی عوامل مؤثر بر الگوی تقاضای آب، از موارد مهم در مدیریت و برنامه ریزی تقاضای آب شهری و در نتیجه کنترل بحران آب است. راه حل مؤثر، تنها عرضه آب نیست بلکه اتخاذ سیاست ها و تدابیر لازم مبتنی بر الگوی مصرف و توجه کافی به عوامل تقاضای آب از اهمیت بالایی برخوردار است. در مقاله حاضر، به بررسی پارامترهای تاثیرگذار بر الگوی تقاضای آب شرب خانوارها پرداخته می شود. روش انجام این تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده، به طوری که ابتدا عوامل موثر بر الگوی مصرف آب شناسایی و سپس نسبت به تهیه پرسشنامه اقدام شده است. بدین منظور با توجه به مطالعات مختلف و استفاده از نظر خبرگان و متخصصان دراین زمینه معیارها و شاخص های مختلفی در نظر گرفته می شود که می تواند بر الگوی مصرف آب شرب تاثیرگذار باشد. این معیارها شامل عوامل اقتصادی، آموزش، جداسازی آب شرب و بهداشتی، فنی مهندسی و تکنولوژی، مباحث قانونی و نظارتی و تبلیغات و اطلاع رسانی بوده است. در مرحله بعد براساس پرسشنامه میانگین نظرات در مورد هر یک از شاخص ها به دست آمده و در نهایت با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی، اولویت بندی شاخص ها انجام شده است. نتایج به ترتیب اولویت، شامل معیارهای فنی و مهندسی و تکنولوژی، جداسازی آب شرب و بهداشتی، مباحث قانونی و نظارتی، آموزش، اقتصادی و تبلیغات و اطلاع رسانی بوده است.