ساخت یا خرید

ﺍﺯ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎی ﺍﺳﺎﺳی ﺑﺮﺍی ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎی تولیدی و همچنین ﺍﺯ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ راهبردی ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ، تصمیم گیری در مورد خرید قطعات(برون سپاری) و یا ساخت قطعات توسط کارخانه می باشد. به این منظور این پژوهش یک روش شناسی مبتنی بر مدل های ریاضی جهت حل مسئله ارائه نموده است. روش شناسی مطالعه حاضر توانایی بررسی تصمیم ساخت یا خرید به منظور توسعه سبد محصولات را با استفاده از رویکرد تلفیقی تصمیم گیری چندمعیاره و روش برنامه ریزی خطی چندهدفه صفر و یک دارد. در این پژوهش ابتدا با بررسی ادبیات موضوع و پیشینه تحقیق، عوامل و شاخص های مقدماتی تصمیم گیری ساخت یا خرید شناسایی شده و اهمیت آنها با استفاده از نظرات خبرگان دانشگاهی مورد بررسی قرار گرفته و عوامل با اهمیت بالاتر، به عنوان عوامل نهایی انتخاب شدند. از بین آنها، عواملی که ماهیت کیفی داشتند به همراه گزینه های ساخت (تولید) در داخل و برون سپاری به سایر تولیدکننده ها، با استفاده از روش فرآیند تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) مورد رتبه بندی و استخراج امتیازات قرار گرفتند. سپس با توجه به عوامل کیفی و مقادیر مربوطه و عوامل کمی، مدل برنامه ریزی خطی چندهدفه صفر و یک طراحی گردید. در نهایت مدل ریاضی طراحی شده با توجه به عوامل تصمیم گیری در یک شرکت تولیدی لوازم بهداشتی، از بین سه گزینه تولید در داخل و برون سپاری به دو شرکت خارجی، پیاده سازی گردید.

    سازمان های دولتی برای تحقق اهداف و ماموریت های خود باید از سازمان های لخت به سمت سازمان های چابک حرکت کنند. بر مبنای اصل 44، یکی از سیاست های اصلی سازمان های دولتی در راستای چابک سازی، تمرکز بر ماموریت های اصلی و برون سپاری فناوری ها و فعالیت ها با استفاده از ظرفیت های تحقیقاتی و صنعتی کشور می باشد.  بنابراین، یکی از مسایلی که همواره پیش روی سازمان های دولتی است، مساله ی تصمیم گیری در خصوص برون سپاری می باشد، در این مقاله ضمن بررسی روند تصمیمات برون سپاری، مدلی برای تصمیم گیری در خصوص برون سپاری و یا ساخت،  با رویکرد تحلیل سلسله مراتبی   به کمک نرم افزارExpert choice  ارائه می گردد. فرایند تصمیم گیری در این مدل بدین ترتیب است که ابتدا برون سپاری در سطح سامانه مورد بررسی می شود و این کار تا سطح اجزای سامانه ادامه پیدا می کند. تصمیم گیری در سه مرحله صورت می گیرد. در مرحله اول براساس معیارهای اهمیت راهبردی، حفظ دانش فنی و امنیت اطلاعات، تصمیم تولید در هسته و یا شبکه اتخاذ می گردد. در مرحله دوم تصمیم در خصوص تولید در شبکه داخلی و شبکه بیرونی مبتنی بر معیارهای کیفیت، قیمت و تحویل دهی صورت می گیرد . در مرحله سوم، تصمیم گیری نهایی بر اساس ظرفیت صورت می گیرد. این مدل بر روی یک سامانه واقعی در یک سازمان دولتی اجرا شد. نتایج تصمیم حاصل از مدل مورد توافق خبرگان و تصمیم گیرندگان بود.