ریسک اختلال

امروزه رقابتی شدن بازارها و توسعه مفاهیم مدیریتی، شرکت ها را وادار به طراحی و مدیریت بهتر زنجیره های تامین کرده است. مدیریت زنجیره تامین بر یکپارچه سازی اعضای زنجیره تاکید دارد. زیرا برای افزایش کارایی یک زنجیره تامین نمی توان تصمیمات آن را به طور جداگانه در نظر گرفته و به بهینه سازی آن پرداخت. از آنجایی که نقش بالای عامل مکان یابی، مسیریابی در ادامه حیات یک زنجیره تامین پوشیده نیست، لذا یکپارچگی این عناصر یک زنجیره تامین کارا و موثر را به دست خواهد داد. این پژوهش، مساله طراحی شبکه زنجیره تامین مواد غذایی فاسد شدنی با ریسک اختلال را مورد مطالعه قرار می دهد که شامل مکان یابی تسهیلات، تخصیص جریان بین تسهیلات و تصمیمات مسیریابی می باشد. در این پژوهش مراکز توزیع مواد غذایی را از نقاط تامین دریافت نموده و به مراکز تقاضا تحویل می دهند. هدف پژوهش حاضر ارائه مدلی فازی جهت مکان یابی مراکز توزیع به همراه مسیریابی خودروهای توزیع از تامین کننده به نقاط تقاضا می باشد. مدل ارائه شده توسط نرم افزار گمز و روش LP-metric حل شده است. نتایج تحقیق به همراه تحلیل حساسیت آن بیانگر آن است که هر چه ما اهمیت بیشتری برای هزینه ها قائل شویم و هزینه بیشتری پرداخته شود، کمبود کاهش می یابد و هر چه از اهمیت و توجه به هزینه ها کاسته شود، کمبود افزایش می یابد. همچنین هر چه به هزینه توجه بیشتری شود درصد پوشش بیشتری خواهیم داشت و همه مناطق را با بالاترین هزینه می توانیم پوشش دهیم.

بهکارگیری همزمان اصول پایداری و تابآوری در فرایند انتخاب تأمینکننده و تخصیص سفارش، نقش بسیار مهمی در دستیابی به پایداری و تداوم فرایندهای کسبوکار در شرایط وقوع اختلالها دارد. در این پژوهش، رویکردی ترکیبی، شامل ارزیابی و رتبهبندی تأمینکنندگان براساس معیارهای پایداری و مدلسازی مسئله انتخاب تأمینکننده پایدار- تابآور و تخصیص سفارش تحت ریسکهای اختلال معرفی میشود. درحقیقت، برای تعیین امتیاز پایداری تأمینکنندگان، یکی از تکنیکهای تصمیمگیری چندمعیاره (VIKOR) به کار میرود که نتایج حاصل از آن، پارامتر ورودی برای مدل ریاضی است. مدل ریاضی پیشنهادی از نوع برنامهریزی تصادفی دومرحلهای با هدف حداقلسازی هزینه کل و بیشینهسازی عملکرد پایداری در شرایط اختلال است که با استفاده از روش محدودیت اپسیلون حل و برای بررسی اثر تغییر پارامترها بر نتایج نهایی، تحلیل حساسیت نیز انجام میشود. همچنین برای نشاندادن عملکرد مدل پژوهش، از موردی مطالعاتی (زنجیره تأمین ایرانخودرو) استفاده میشود. نتایج نشان میدهد با افزایش ضریب اهمیت عملکرد پایداری در زنجیره تأمین، ارزش کلی فرایند تأمین در زمان اختلالها افزایش مییابد و منبعیابی چندگانه و استفاده از ظرفیت منعطف تأمینکنندگان، یک استراتژی مؤثر تابآور برای کاهش شدت اختلالهاست.

از میان تصمیمات مربوط به زنجیره تأمین شیر، تصمیمات مربوط به تأمین شیر خام از دامداری ها و حمل آن تا محل تولید محصولات لبنی بسیار حائز اهمیت است. در این پژوهش، یک مدل ریاضی مکان یابی مسیریابی از نوع امکانی دومرحله ای مبتنی بر سناریو به منظور طراحی یکپارچه شبکه زنجیره تأمین شیر از دامداری تا کارخانه ارائه شده است. شیر تولیدی دامداران یا توسط خود دامدار تحویل شده یا به وسیله وسایل نقلیه جمع آوری می شود. وقوع اختلال در قالب سناریوهای محتمل در نظر گرفته شده است. در صورت وقوع اختلال، درصدی از ظرفیت مراکز جمع آوری و تعدادی از مسیرهای موجود در شبکه از دسترس خارج می شوند. به منظور برخورد با عدم قطعیت های موجود در پارامترهای مسئله از یک روش برنامه ریزی امکانی ترکیبی که ترکیبی از دو روش خیمنز و همکاران (2007) و برنامه ریزی شانسی مبتنی بر اندازه ی اعتبار می باشد، استفاده شده است؛ همچنین به دلیل پیچیدگی بالای مدل ریاضی ارائه شده و کاهش زمان حل مدل در ابعاد بالا، از الگوریتم آزادسازی لاگرانژ بهره گرفته شده است. مدل ارائه شده به اخذ تصمیمات بهینه در فرآیند جمع آوری و تحویل شیر از دامداری ها به مراکز تولید با توجه به محدودیت های موجود کمک می کند. نتایج محاسباتی، کارایی روش حل را نشان می دهد.

هدف: شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته با هدف طراحی، راه اندازی و بهره برداری از جریان مواد بین مراکز زنجیره ای ایجاد شده است؛ اما زنجیره های تأمین با ریسک های متفاوتی اعم از عملیاتی و اختلال مواجهند که هر یک از آن ها می تواند به خسارات جبران ناپذیری منجر شود؛ بنابراین طراحی یا بازطراحی زنجیره های تأمین جهت تاب آوری در برابر ریسک های متفاوت، یکی از برنامه های بسیار مهمی است که به طور بالقوه بر عملکرد زنجیره تأمین تأثیر می گذارد. هدف از اجرای این پژوهش، طراحی شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته تاب آور تحت شرایط ریسک های عملیاتی و اختلال است که در یکی از شرکت های فعال در حوزه صنایع غذایی استان تهران با ملاحظات چند محصولی بودن، صورت پذیرفته است. روش: در این پژوهش، مسئله زنجیره تأمین حلقه بسته تاب آور، به صورت شبکه ای از گره ها (مکان های تولیدی) در نظر گرفته شده است که از طریق یال ها (مسیرها) به یکدیگر متصل هستند. مدل به صورت برنامه ریزی عدد صحیح فرمول ندی شده است که توابع هدف آن، شامل بیشینه کردن تعداد گره ها در برآورد میزان تقاضا و کمینه سازی هزینه ها بر اساس یک سری از سناریوها با رویکرد مالوی بررسی می شود. یافته ها: الگوریتمی بر پایه برنامه ریزی عدد صحیح مختلط، جهت طراحی زنجیره تأمین حلقه بسته تاب آور با در نظر گرفتن ریسک های عملیاتی و اختلال با رویکرد مالوی بر پایه سناریو ارائه شده است. نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهد که با طراحی و ارائه مدل پیشنهادی بر اساس مدل سناریومحور مالوی، چنانچه اختلال یا ریسک عملیات در زنجیره تأمین محصولات رخ دهد، طبق سناریوهای تعیین شده، شرکت از یک سو می تواند به میزان 484/99 واحد از تقاضاها را برآورده کند و از سوی دیگر، به مقدار 50/790 واحد هزینه ها را کاهش دهد.