مدل مکان یابی

در نسل جدید نبردها و در میدان های منازعات آینده، سرعت عمل بالا و پشتیبانی سریع و دقیق منابع و تجهیزات به واسطه پیش بینی مکان بهینه مراکز آمادی از عوامل اصلی موفقیت محسوب می شوند. در این تحقیق تلاش گردیده با استفاده از مدل های ریاضی مکان یابی و همچنین تکنیک های تصمیم گیری چندمعیاره فازی، مدلی علمی برای پیش بینی مکان بهینه مراکز آمادی در جنگ های آینده، ضمن در نظر گرفتن محدودیت هایی مانند طول مسیر و هزینه عملیاتی ارائه گردد. تحقیق حاضر از منظر هدف کاربردی و از منظر ماهیت توصیفی پیمایشی بوده که از هر دو شیوه کتابخانه ای و میدانی برای گردآوری اطلاعات و از روش هدفمند قضاوتی در مرحله نمونه گیری استفاده نموده است. در مسیر تحقیق در گام اول، شاخص های تأثیرگذار شناسایی و در سه محور: "سرعت جریان آمادی"،" امنیت مسیرهای پشتیبانی" و "امکان استقرار منابع و تجهیزات" با کمک تکنیک تحلیل سلسله مراتبی فازی و بهره گیری از نظرات خبرگان سازمانی وزن دهی می شوند. سپس اهمیت نسبی گزینه های بالقوه تحقیق با کمک فرماندهان و مدیران عملیاتی محاسبه می گردد و در ادامه مدل ریاضی مسئله با کمک داده های به دست آمده و روش های مکان یابی روی شبکه طراحی و ارائه می گردد. در انتها نیز با کمک چند سناریو طراحی شده و شناسایی 15 گزینه به عنوان کاندیدهای انتخاب مرکز آمادی (گره های شبکه) به تشریح مدل پیشنهادی و تحلیل نتایج حاصله می پردازیم.

هدف: پایانه ها، مراکز عمده مسافربری شهری هستند که نقش مهم جمع آوری تقاضا و پخش آن را در شبکه بر عهده دارند. عملکرد صحیح پایانه ها درگرو برنامه ریزی درست آن ها است که بخش مهمی از آن به مکان یابی اصولی آن ها اختصاص می یابد. مسئله مکان یابی پایانه های اتوبوس رانی درون شهری ازجمله مسائل بهینه سازی محسوب شود. روش شناسی پژوهش: روش مذکور مبتنی بر چهار مرحله متوالی است که بر اساس آن، در مرحله اول و دوم نقاط کاندید احداث پایانه اتوبوس رانی درون شهری با توجه به شبکه خطوط اتوبوس رانی و محل تمرکز خطوط و همچنین با توجه به پایانه های موجود انتخاب می شوند. در مرحله سوم هزینه ساخت و تملک، ارزش دسترسی به کاربری های مجاور و همین طور میزان پوششی که هر یک از نقاط کاندید در سطح شهر ایجاد می کنند، نقاط کاندید ارزش گذاری می شوند. درنهایت، در مرحله چهارم، مسئله به کمک روش برنامه ریزی آرمانی از حالت چند هدفه به یک مسئله تک هدفه بیشینه سازی تبدیل می شود که درنتیجه آن نقاط برتر از بین نقاط کاندید شناسایی می شوند. به منظور درک بهتر روش پیشنهادی، مسئله مکان یابی پایانه ها در مورد شهر شیراز پیاده سازی گردید که درنهایت الگوریتم پیشنهادی 3 نقطه را به عنوان نقاط نهایی جهت ساخت پایانه اتوبوس رانی درون شهری برگزید. یافته ها: بررسی نتایج حاصل از مدل و پارامترهای نقاط برگزیده نشان می دهد که این نقاط، ازجمله نقاط مهم و تأثیرگذار جهت ساخت پایانه هستند و با خط مشی سازمان اتوبوس رانی شهرداری شیراز در جهت مکان یابی پایانه ها نیز همخوانی نسبت خوبی دارد. اصالت/ارزش افزوده علمی: در این مقاله از روشی ابتکاری جهت حل مسئله مکان یابی پایانه ها استفاده شده است که موجب تقویت دانش موجود می شود.

به موازات پیشرفت دانش بشر در عرصه های مختلف، احتمال آسیب پذیری آن ها در برابر بحران های طبیعی و انسانساخت به نحو محسوسی افزایش یافته است. یکی از موضوعات مهم از دیدگاه مدیریت بحران، شناسایی مکان های مناسب جهت استقرار کاربری های آسیب پذیر به منظور کمک رسانی سریع در زمان بحران است. مقاله حاضر به دنبال مکانیابی این کاربری ها بر اساس معیار های کارآمد در شهر مشهد است. روش مطالعه حاضر توصیفی و مکانیابی است و از نظر هدف کاربردی می باشد. جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای و اسناد و آمار منتشر شده بوده است. معیارهای متعددی با استفاده از نظر کارشناسان خبره تعیین گردید و تعیین درجه اهمیت معیارها و زیرمعیارها و اولیت بندی کابری های آسیب پذیر با کمک روش تحلیل عاملی تاییدی و تحلیل سلسله مراتبی و نرم افزارهای مربوطه انجام شد. باستناد تلفیق لایه های مختلف اطلاعاتی، امکان تعیین درجه آسیب پذیری فراهم گردید لذا براساس تحلیل های صورت گرفته، برخی پهنه های آسیب پذیر، وضعیت مناسبی از منظر معیارها نداشته لذا معیارهای ترکیبی مطابق با وضعیت شهر شامل مطلوبیت، سازگاری و غیره برای بهبود شرایط مکانیابی ارائه و مدل متناسب با این امر پیشنهاد گردید.