دفاعی

در مراکز تحقیق و توسعه دفاعی با توجه به محدودیت منابع، امکان انجام همه پروژه های توسعه محصول جدید دفاعی وجود ندارد، لذا اولویت بندی این پروژه ها ضروری است. از روش هایی که می توان در این خصوص بکار گرفت، تصمیم گیری چند شاخصه است. یکی از پیش نیازهای اساسی برای استفاده از این روش، شناسایی شاخص های مناسب با در نظر گرفتن رویکرد دفاعی، دسته بندی آن ها و درنهایت وزن دهی به آن شاخص ها می باشد که در این پژوهش موردبررسی قرارگرفته است. روش پژوهش حاضر ازنظر گردآوری داده ها، از نوع توصیفی- پیمایشی و ازنظر هدف با توجه به آنکه از نتایج یافته ها برای حل مسئله موجود در سازمان استفاده می شود کاربردی می باشد. جامعه آماری این تحقیق، صنایع دفاعی، و خبرگان مورداستفاده در این تحقیق مدیران و کارشناسان مراکز تحقیق و توسعه و مدیران پروژه های طراحی محصول هستند. در این مقاله پس از مصاحبه میدانی گسترده با متخصصان مراکز تحقیق، شاخص های موردبررسی جهت اولویت بندی پروژه های توسعه محصول جدید دفاعی در 5 حوزه دفاعی، سازمانی و استراتژی، دانشی و فنی، ریسک و بازار استخراج گردید؛ چون تعداد شاخص های شناسایی شده گسترده بودند، این امر درنهایت خطای انتخاب پروژه را افزایش می داد؛ بنابراین به منظور کاهش شاخص ها از تکنیک داده کاوی شاخص ها با روش تحلیل مؤلفه های اصلی استفاده گردید. این روش بر روی 42 شاخص شناسایی شده، با کمک امتیاز های داده شده بر روی 21 پروژه، انجام گرفت و درنهایت تعداد شاخص ها به 25 شاخص در 5 حوزه بیان شده کاهش یافت و با توجه به خوشه بندی شاخص ها عناوین مرتبط با هر خوشه تعیین گردید. همچنین پس از وزن دهی با روند برآورد نسبت، حوزه دفاعی با وزن 0.29، بیشترین اهمیت و حوزه بازار با وزن 0.09 ، پایین ترین اولویت را کسب نمودند.

آینده نگاری فناوری فرآیندی پیچیده و شدیداً وابسته به ساختارهای بومی است. هدف کلی آینده نگاری فناوری، عام نوظهوری است که ممکن است منافع اقتصادی, دفاعی و اجتماعی زیادی را دربر داشته باشند. ماهیت جنگ در حال تغییر و تحول بوده و سرعت این تغییر از هر زمان دیگری در تاریخ معاصر بیشتر است. نیروی زمینی قرن بیست و یکم برای آن که بتواند در بالاترین سطح ممکن به سرعت استراتژیکی و برتری مانور دست پیدا کند، بایستی از طریق فناوری های رزم زمینی تاثیرات مربوط به آگاهی از فضای صحنه نبرد و آتش و مانور دقیق را به طور هم زمان مورد استفاده قرار دهد. هنگامی که این تغییرات به طور کامل با هم تلفیق گردند، هم افزایی حاصل از این قابلیت های مختلف موجب می شود که نیروی زمینی در میادین جنگ آینده به عامل مهمی در تصمیم گیری های ملی تبدیل شود. آینده-نگاری فناوری های دفاعی مورد نیاز در جنگ آینده، ابزاری است، که به فرماندهان و مدیران ارشد در ایجاد درک راهبردی از فناوری، به منظور اخذ تصمیمات کلان کمک می کند. این مقاله با هدف شناسایی فناور های مورد نیاز نیروی زمینی در جنگ آینده به روش دلفی تهیه گردیده است. مبانی نظری پژوهش حاضر در جنگ آینده از نظریات هافمن و کیلکولِن و در شناسایی فناوری از نظریات ون ویک و فال تأثیر گرفته است. در ادامه از نظرات خبرگی اساتید دانشگاه در حوزه های دفاعی، صنعت و فناوری بهره برداری، و داده های حاصله به روش آمیخته تجزیه و تحلیل و در نهایت فناروری های شناسایی شده ارائه گردید.

نظر به اهمیت فناوری در صنایع دفاعی و تاثیر آن در اقتدار و امنیت کشور، اکتساب فناوری در این صنایع، از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین دلیل، مبادله فناوری میان صنایع و سازمان های دفاعی جایگاه ویژه ای دارد و فن بازار دفاعی، ابزار مهمی برای اکتساب فناوری در این بنگاه ها به حساب می آید. جامعة آماری در این پژوهش، شامل خبرگان کلیدی در بخش دفاع است. شیوه نمونه گیری در این پژوهش، تمام شماری است. برای تحلیل داده های پژوهش، از دو نرم افزار لیزرل و پی ال اس استفاده شده است که هر دو مبتنی بر روش مدل سازی معادلات ساختاری هستند. که در این میان از لیزرل برای تحلیل عاملی تأییدی و از نرم افزار پی ال اس، برای سنجش ارتباط میان متغیرهای مستقل با متغیر وابسته و استخراج راهبردهای اساسی موفقیت در فن بازار، استفاده شده است. براساس تحلیل محتوای مصاحبه با گروهی از خبرگان دفاعی، این نتیجه به دست آمد که فعالیت های فن بازار دفاعی در کشور، موفق نبوده و اساساً موفقیت فن بازار دفاعی تحت تأثیر عوامل طرف عرضه، عوامل طرف تقاضا، عوامل محیطی (خارجی) و سازوکارهای داخلی فن بازار قرار دارد. همچنین نتایج بیان گر آن است که فرهنگ و گفتمان سازی؛ تعمیق و گسترش نوآوری دفاعی؛ تعاملات و دیپلماسی دفاعی؛ دانش و یادگیری سازمانی؛ توسعة نهادافزار و اشراف اطلاعاتی از راهبردهای اساسی برای موفقیت فن بازار هستند.

پیوندهای ساکنان مناطق مرزی با آن سوی مرز و آسی بپذیری های مختلف در فضای پیرامونی کشور به این مناطق جایگاه و اهمیتی خاص بخشیده و مطالعه آنها را از جنبه دفاعی امنیتی ضروری و اجتناب ناپذیر کرده است. اهداف این پژوهش بررسی و تحلیل ملاحظات دفاعی و امنیتی در آمایش سرزمینی استان اردبیل است تا به این سؤال پاسخ دهد که چه ملاحظاتی را باید در آمایش استان اردبیل از جنبه دفاعی و امنیتی در نظر گرفت؟ روش تحقیق در این پژوهش توصیفی تحلیلی است و برای گردآوری داده ها از منابع کتابخانه ای، مشاهدات میدانی و سیستم اطلاعات جغرافیایی بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان م یدهد محرومیت و حاشیه ای بودن استان، وجود موانع سر راه ارتباطات و پیوند مناطق مرزی با مناطق مرزی کشور همجوار، استفاده کامل و مطلوب نکردن از ظرفیت ها و بسترهای ارتباطی موجود، گرایش ها و اولویت های استراتژیک دولت جمهوری آذربایجان به غرب و قرار دادن بستر جغرافیایی خود در اختیار دشمنان ایران، پایین بودن تراکم جمعیتی شهرستان های مرزی، پایین بودن میزان رشد جمعیت استان، نداشتن عمق سرزمینی مناسب و در نتیجه استقرار نامناسب اماکن نظامی و غیرنظامی از اصلی ترین و مهم ترین مسائل در آمایش دفاعی و امنیتی این استان به شمار م یروند.