ژئوپلتیک شیعه

با وقوع انقلاب اسلامی در ایران و توفیق اسلام در ایفای نقش ایدئولوژیک برای آن، مذهب و دین به منزله عامل جدید قدرت در نظام بین الملل مطرح شد. انقلاب اسلامی با این ایدئولوژی فراملی، ادعای غرب مبنی بر قیادت جوامع بشری را به چالش کشیده است. با این حال، بررسی علل نگرانی غرب از انقلاب اسلامی با رجوع صرف به چالش-های ایدئولوژیکی، و نقش مذهب به مثابه عامل جدید قدرت، گمراه کننده خواهد بود. در این نوشتار سعی شده است تا علل نگرانی غرب از انقلاب اسلامی در منطقه در دو سطح تحلیل ایدئولوژیک و ژئوپلتیک مورد توجه قرار گیرد.

در حال حاضر جمعیت مسلمانان جهان به بیش از یک میلیارد نفر رسیده است و بر اساس آماری که از منابع مختلف ارائه شده است شیعیان بیش از 20 درصد این جمعیت یعنی جمعیتی بیش از دویست میلیون نفر را تشکیل داده اند. جمعیتی که با توجه به متأثر بودن آنها از انقلاب اسلامی ایران و علاقه آنها به شهرهای مقدس از جمله مشهد، پتانسیل خیلی خوبی را برای ایران و علایق ژئوپلیتیکی آن فراهم نموده است. در این مقاله با روش تحقیقی توصیفی- تحلیلی سعی شده است تا به اهمیت ایدئولوژی تشیع، به عنوان یک عنصر موثر بر ژئوپوپلیتیک شیعه، با تأکیدبر زائران حضرت امام رضا(ع) پرداخته شود؛ امری که مبنای خودآگاهی و بیداری در انقلاب ایران و سایر جنبش های اسلامی منطقه می باشد.

موفقیت اسلام شیعی در ایفای نقش ایدئولوژی انقلاب در ایران، تشیع را به عنوان مهم ترین عنصر اثرگذار در سطح ژئوپلیتیک شیعه و جهان اسلام مطرح کرده است. با قدرت گرفتن ایران در منطقه و به قدرت رسیدن شیعیان در عراق و همچنین افزایش محبوبیت «حزب الله» لبنان و یمن، دیگر نمی توان قدرت شیعیان را نادیده گرفت. قدرتی که با تلفیق ایدئولوژی انقلاب و فلسفه فکری شیعه متحول شده است. ایدئولوژی انقلاب اسلامی ایران توانسته با این پیوند عمیق پیروان بی شماری در جهان پیدا کند. گروه های آرمانگرای اسلامی که با ایدئولوژی انقلاب ایران جان تازه گرفته اند و توانسته اند سد محکمی در برابر دشمنان انقلاب ایجاد نمایند که به سبب آن امنیت مرزهای ایران اسلامی را در پی داشته است.       این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی در پاسخ به این پرسش است که اساساً نقش ژئوپلتیک شیعه با گسترش ایدئولوژی انقلاب اسلامی درکیفیت امنیت مرزهای جمهوری اسلامی ایران چیست؟ نتایج تحقیق نشان داد نقش ژئوپلتیک شیعه با گسترش ایدئولوژی انقلاب اسلامی باعث ارتقای امنیت مرزهای ایران می شود. پیوند گروه های آرمانگرا با ایدئولوژی انقلاب اسلامی توانسته منافع ایران را در کیلومترها دورتر فراهم کند. اگرچه حراست از مرزهای جغرافیایی ترسیم شده بر روی نقشه یک کشور امنیت را برای آن فراهم می نماید، ولی انتقال کنشِ متقابلِ بین ایدئولوژی انقلاب اسلامی با سایر ایدئولوژی ها در خارج از حدود مرزهای سیاسی امنیت مرزهای جمهوری اسلامی ایران به دنبال خواهد داشت.