چارچوب فرهنگی

"نقش متغیرهای فرهنگی در قلمرو مطالعات اجتماعی همیشه محل مناقشه بوده است. بسیاری اساسا تبیین های فرهنگی را مهمل دانسته و به طور کلی تاثیر متغیرهای فرهنگی را در رخدادهای اجتماعی نادیده گرفته و از آن به عنوان یک عنصر فرعی یاد می کنند. بعدها با شکل گیری آنچه که به چرخش فرهنگی شهرت یافته نوعی بازنگری در نقش و اهمیت مولفه های فرهنگی به وجود آمد. چنین موجی، اشکال مختلف علوم اجتماعی و رشته های وابسته به آن را تحت تاثیر خود قرار داد. نتیجه چنین چرخشی آشکارا در مطالعات مربوط به انقلاب های اجتماعی موثر بود. نظریات فرهنگی مربوط به انقلاب بعد از این چرخش، کم و بیش اهمیت خود را در مقابل سایر رقبا پیدا کردند. اما رخدادی که این گرایش را به اوج رساند، انقلاب اسلامی ایران بود. انقلاب ایران گذشته از پیامدهای اجتماعی، تاثیری آشکار بر اقبال نظریات فرهنگی در باب انقلاب داشت. در این نوشتار سعی شده به اختصار ریشه های چرخش فرهنگی توضیح داده شود و در قدم بعدی به نظریاتی اشاره شود که به صورت عام بر مبنای متغیرهای فرهنگی شکل گرفته اند. در نهایت هدف نویسندگان این مقاله، نشان دادن تاثیرات این موج فکری در تبیین های فرهنگی مرتبط با انقلاب اسلامی است. "

هدف اساسی نوشتار حاضر این است که نشان دهد؛ سفرهای زیارتی، ارتباطات میان فرهنگی اجتماعات شیعی را تقویت می کند. بررسی انجام شده بر تجارب ارتباطی یک نمونه تصادفی 598 نفره از زائرین خارجی از چهار ملیت عراقی، عربستانی، کویتی و بحرینی در مشهد نشان می دهد که؛ سفر زیارتی با دو ویژگی طول و تعداد سفر، تأثیر کاملا معنادار و مثبت بر ارتباطات میان فرهنگی (روابط اجتماعی و فرهنگی مهمان- میزبان) دارد. اگرچه، نا آشنایی های زبانی، مانعی برای ارتباط میان فرهنگی است، اما با کنترل آماری اثر مانع زبانی، تأثیر طول و تعداد سفر بر ارتباطات میان فرهنگی، همچنان معنادار و مثبت باقی می ماند. یافته مذکور، اولا متضمن این معناست که زیارت به عنوان یک مناسک مذهبی، فرصت ارتباطات غیرکلامی متعددی را بین مهمان و میزبان فراهم می آورد؛ که با وجود ناآشنایی های زبانی، ارتباطات میان فرهنگی را تقویت می کند و دوم اینکه؛ زیارت و سفرهای زیارتی این پتانسیل را دارد که علی رغم موانع زبانی و تفاوتهای فرهنگی زائرین، پیوندهای اجتماعی گوناگونی را در بین پیروان یک مذهب از ملیت های مختلف ایجاد نماید.