هلیه مرکبه

بنابر قاعدة فرعیت، ثبوت محمول برای «موضوع» فرع ثبوت مثبت له (موضوع) است، نه فرع ثبوت محمول ثابت (محمول). بر این قاعده، در مواردی از جمله در حمل ذاتیات بر ذات و حمل وجود بر ماهیت اشکال می‌شود. این اشکال، پاسخ‌های گوناگونی دارد. یکی از پاسخ‌ها این است که قاعده در هلیات بسیطه جاری نمی‌شود؛ زیرا مفاد آن همچون ثبوت محمول برای موضوع (ثبوت شی لش‍ئ) نیست. پاسخ دقیق‌تر از صدرالمتألهین است که بنابر اصالت وجود، ماهیت عارض بر وجود و فرع بر آن است و در واقع، قضیه از باب عکس الحمل است. مفاد دیگر قاعده این است که ثبوت محمول برای موضوع، فرع ثبوت محمول نیست. چه بسا محمول عدمی بوده و برای موضوع، ثابت باشد. از نظر صدرالمتألهین‌ـ پیرو شیخ الرئیس‌ـ تا محمول وجود نداشته باشد، صفت برای موضوع قرار نمی‌گیرد. بنابراین، محمول عرضی گونه‌ای موجود است.