سازمان بسیج

دین در ((وضعیت انقلابی)) موضوع مطالعه ای است که در آن نقش و عملکرد دین در دو تجربه انقلابی فرانسه و ایران مورد بررسی و مقایسه قرار می گیرد. مروری گذرا بر زمینه ها و روند شکل گیری انقلاب 1789 فرانسه و جریانات و حوادث متعاقب آن نشان می دهد که کلیسای کاتولیک و باور مسیحی به عنوان یکی از اجزای برپا دارنده نظام حاکم و حافظ وضع موجود مورد تعرض و ادبار انقلابیون قرار داشت. به بیان دیگر، مسیحیت نه تنها هیچ نقشی در فرایند بسیج انقلابی فرانسه بازی نکرد، بلکه در مرحله رادیکالیزه شدن انقلاب بعضا مواضع ضد بسیج نیز به خود گرفت.همین مساله در انقلاب ایران صورت کاملا متفاوتی یافت؛ تا جایی که دین با احراز موقعیت ایدئولوژیک توانست رهبری و سازماندهی بسیج انقلابی را نیز به عهده بگیرد و تجربه جدیدی را در سلسله انقلابات به ثبت برساند. از بررسی تطبیقی تجربه انقلابی فرانسه و ایران چنین به دست می آید که به جز عوامل و شرایط ساختاری تاثیر گذار، تفاوت های این دو انقلاب را اولا در تمایزات آموزه ای اسلام و مسیحیت و ثانیا در عملکرد گذشته و مواضع سیاسی- اجتماعی همان وقت متولیان این دو دین باید جست.

در ادبیات سرمایه اجتماعی همواره سه مولفه مهم، سرمایه کلان یا نهادی، میانی یا سازمانی و خرد یا تعاملات اجتماعی وجود دارد. این تحقیق به منظور شناخت میزان سرمایه اجتماعی میانی یا سازمانی در کشور با تاکید بر سرمایه اجتماعی سازمان بسیج در استان های کشور صورت گرفت. روش انجام تحقیق از نوع تحلیل داده های ثانویه می باشد که تحلیلی بر روی 14200 مورد است. سطوح تحلیل این تحقیق از نوع کلان بوده و واحد تحلیل استان های کشور است. نمرات حاصل شده از داده ها برای امکان مقایسه با شاخص ها به کمک نرم افزار اکسل و فرمول تراز صد یکسان سازی شدند. سرمایه اجتماعی سازمانی پس از محاسبه میزان اعتماد، آمادگی برای همکاری و مشارکت در صورت نیاز، میزان فعالیت های داوطلبانه، میزان کمک به سازمان ها به تفکیک استان های کشور بررسی شد. سپس بر اساس چارچوب نظری تحقیق رابطه سرمایه اجتماعی سازمانی و سرمایه اجتماعی سازمان بسیج با شاخص های ذکر شده و میزان احساس امنیت در استان های کشور توسط تکنیک تحلیل مسیر با کمک نرم افزار لیزرل بدست آمد. یافته های تحقیق نشان می دهد در استان های کشور میان اعتماد به بسیج، کمک سازمانی به بسیج، پاسخگویی بسیج به نیازها در استان های کشور و بر اساس ویژگی های جمعیت شناختی تفاوت معناداری وجود دارد و متغیرهای ذکر شده با احساس امنیت در استان های کشور رابطه همسو دارند.

سازمان بسیج به عنوان یک سازمان مردم نهاد، می تواند در رشد و شکوفایی کشور در حوزه فرهنگ تأثیرگذار باشد. هدف اصلی این تحقیق، تدوین مدلی به منظور بررسی تأثیرگذاری سازمان بسیج بر مؤلفه ها و شاخص های فرهنگ است. اهداف فرعی نیز شناسایی و استخراج شاخص ها و ابعاد فرهنگی متناسب با نیازهای کشور و تأیید شاخص های استخراج شده با استفاده از نظر خبرگان و روش دلفی بوده است. ابتدا با مطالعه اسناد فرهنگ، شاخص های فرهنگی شناسایی شدند. پس ازآن، این شاخص ها در قالب پرسشنامه دلفی قرار گرفته و پس از تأیید اولیه اعتبار آن طی فرآیند دلفی، توسط خبرگان موردبررسی قرار گرفتند. پس از جمع آوری نظرات خبرگان در طی برگزاری چند مرحله روش دلفی و بررسی روایی و پایایی جواب های جمع آوری شده با استفاده از معادلات ساختاری، اقدام به تدوین مدلی برای بررسی تأثیرگذاری سازمان بسیج بر روی شاخص های تأییدشده از سوی خبرگان شد. مدل به دست آمده حاکی از آن است که از بین شاخص های مورد تأیید خبرگان، شاخص های استقلال ملی، هویت، وحدت و انسجام، به ترتیب در رتبه های اول تا سوم از نظر تأثیرپذیری از سازمان بسیج قرار گرفتند. در نهایت باید گفت که عملکرد سازمان بسیج در تأثیرگذاری بر شاخص های فرهنگ، در برخی موارد خوب و در برخی موارد ضعیف بوده است؛ بنابراین سازمان بسیج به عنوان بزرگ ترین سازمان مردم نهاد کشور و با توجه به رسالت فرهنگی که در روح این سازمان نهفته است، باید با تلاشی بی وقفه و برنامه ریزی در سه قالب بلندمدت، میان مدت و کوتاه مدت در زمینه فرهنگ، سعی در تأثیرگذاری بیشتر بر شاخص های فرهنگ در کشور داشته باشد.

این پژوهش با هدف طراحی مدل مدیریت دانش بر مبنای عوامل بومی مؤثر بر مدیریت دانش با رویکرد تئوری داده بنیاد انجام شده است. نوع مطالعه از طیف مطالعات کیفی و به روش نظریه داده بنیاد انجام گرفته است. جامعه آماری شامل همه افراد آگاه در حوزه مدیریت دانش سازمان بسیج استان آذربایجان شرقی می باشد. نمونه گیری به روش هدفمند بوده و حجم نمونه با استفاده از این روش و رسیدن به حد اشباع نظری 31نفر تعیین گردیده است. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه عمیق و نیمه ساختمند است. تجزیه و تحلیل داده ها با رهیافت نظام مند نظریه داده بنیاد به کمک نرم افزار MAX-QDA انجام شده است. مطابق این رویکرد در مرحله کدگذاری باز، عبارات مستخرج از مصاحبه ها که مختص فضای سازمان بسیج و برگرفته از فرهنگ وتفکر بسیجی می باشند که در 230 کد اصلی و 70 مقوله خلاصه شده و در کدگذاری محوری 27 طبقه شناسایی گردیده است. در مرحله نمایش بصری، مدل مورد نظر مطابق الگوی پاردایمی با دسته بندی کدهای کلیدی در شش دسته طراحی شده است. اعتبارسنجی پژوهش با استفاده از چهار معیار اعتبارپذیری، انتقال پذیری، قابلیت اطمینان و تأییدپذیری، انجام شده است. بر اساس نتایج پژوهش، مفاهیم طرح شده در شرایط علّی باعث ایجاد و توسعه پدیده یا مقوله محوری یعنی مشارکت عموم اعضای بسیج در فرآیندهای مدیریت دانش می شود. از طرفی شرایط زمینه ای و مداخله گر مکشوف با تأثیرگذاری بر کنش ها و تعاملات، منجر به اجرای صحیح راهبردهای فرآیند مدیریت دانش در سازمان بسیج و در نتیجه ظهور پیامدها و تحقق ارزش آفرینی یعنی معرفت الهی و رشد معنوی، تبدیل شدن به سازمان پیشرو و دانش آفرین، افزایش بهره وری، ارتقاء روحیه جهاد علمی، ارتقاء روحیه مردم یاری، افزایش اعتماد عمومی به بسیج و نیز غرور ملّی و یأس دشمنان می گردد.