قواعد بنیادین

ویژگی برجسته دنیای امروزی در این قرار گرفته که هم به یکسانی و هم به تمایزات نگاه شود . در همین راستا ، اصول و قواعد حقوق بشر در بستر گوناگونی و گستردگی فرهنگها و ارزشها و باورهای ملتهای عضو ملل متحد نمایان می‌شود . پژوهش پیش روی در همین زمینه به این پرسش کلیدی می‌پردازد که چگونه می‌توان قاعد بنیادین حقوق بشر در جامعه بین المللی را همراه با احترام به باورهای بومی و دیرینه فرهنگی هر کشور - ملتی جهان شمول نمود ؟ نویسنده با بهره‌گیری از پیمان‌نامه‌های بین المللی حقوق بشر ، حق شرط کشورها بر آنها ، رای دادگاه اروپایی حقوق بشر ، تفسیرهای ویژه برخی کشورها از حقوق بشر ، نسبت گرایی فرهنگی و گفتگوهای تئوریک و آکادمیک حقوق بشری این فرضیه را مورد آزمون قرار می دهد : همه فرهنگها و کشورهای شمال و جنوب از زمینه نسبی فراگیری و جهان شمولی قواعد بنیادین حقوق بشر بین المللی برخوردارند

تحقیق پیش رو با هدف بررسی قواعد بنیادین در حکمت متعالیه در پاسخ به این پرسش شکل می گیرد که سازوکار انکشاف قواعد بنیادین در حکمت متعالیه چگونه است؟ پاسخ به این پرسش مستلزم توجه به دو بخش هستی شناسی قواعد بنیادین و روش شناسی اکتشاف قواعد بنیادین در فضای حکمت متعالیه است. هستی شناسی قواعد بنیادین با توجه به مبانی ملاصدرا در سه بخش هستی شناسی، نفس شناسی و معرفت شناسی در بخش حق های تکوینی قرار دارد که با وجود صاحب حق تحقق می یابد و نیازی به جعل مستقل از وجود صاحب حق ندارد. بخش دوم یعنی روش شناسی اکتشاف قواعد بنیادین بر اساس مراجعه به آفرینش است که این حق را خالق در آغاز تولد برای موجودات قرار داده است. به این اساس می توان به قواعد بنیادین در سه بخش حقوق طبیعی، حقوق غریزی و حقوق فطری با ملاحظه حکم عقل عملی که می گوید «به اقتضای ذاتت عمل کن» دسترسی پیدا کرد. حقوق طبیعی حق هایی است که بر اساس نفس نباتی شکل می گیرد که می توان به حق حیات نباتی، حق تغذیه، حق رشد و حق ازدواج اشاره کرد. حقوق غریزی با ملاحظه نفس حیوانی به دست می آید که می توان به حق حیات حیوانی، سودگرایی و دفاع اشاره کرد و درنهایت حقوق فطری برآمده از نفس انسانی است که حق حیات انسانی و حق عبادت بندگی پاره ای از آنهاست.