مطالب مرتبط با کلیدواژه

پیش‏فرض


۱.

هرمنوتیک و تأثیر آن بر فهم متون دینى

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: تفسیر فهم هرمنوتیک متن مفسر زمینه متن پیش‏فهم پیش‏فرض

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۱۶
هرمنوتیک را مى‏توان با عنوان فشرده «دانش تفسیر متون» معرفى نمود. علم هرمنوتیک براى رشته‏هایى که با متون دینى سروکار دارند، اهمیت بسزایى دارد.در این مقاله ابتدا با تعریفى اجمالى از هرمنوتیک، به تأثیر آن بر فهم متون دینى اشاره شده، با تبیین نظریه مؤلّف‏مدارى، مفسّرمدارى و متن‏مدارى، هدف از تفسیر متون دینى، درک قصد و مراد جدى صاحب سخن دانسته شد؛ یعنى تفسیر متن دینى، مؤلّف‏مدار است. از طرفى، تفسیر متن دینى، متن‏محور نیز هست؛ یعنى از مجراى متن به دنبال درک مراد مؤلّف مى‏گردد؛ بدین معنا که مراجعه به متن و ساختار زبانى، پلى است براى رسیدن به قصد و نیت مؤلّف. تفسیر متن دینى نه آن چنان «متن محور» است که مؤلّف را نادیده بگیرد و نه آن چنان مؤلّف محور است که به جاى آغاز از متن، با روان‏شناسى‏گروى، مستقیما به دنبال جغرافیاى فکرى و فرهنگى و اجتماعى مؤلّف باشد. این مقاله نظریه مفسّرمدارى که ذهنیت و پیش‏داورى‏هاى مفسّر (تفسیر به رأى) را در فهم متون دخالت مى‏دهد، صحیح ندانسته و براى متن، معنایى نهایى قایل است و اختلافات علما در دین به نحو موجبه جزئیه را مى‏پذیرد، نه به نحو موجبه کلیه.
۲.

مبانی نظریه اتحاد عقل و معقول

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: عاقل معقول مبنا اتحاد پیش‏فرض ابتناء

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۱۲۹
بررسی تاریخی نظریه اتحاد عاقل و معقول نشان می‏دهد که این نظریه در حوزه اندیشه اسلامی، نخست در عرفان مطرح شد و پس از آن ملاصدرا آن را در فلسفه صورتبندی کرد. صدرالمتألهین برای نیل به این هدف، برخی از اصول فلسفه خود را به عنوان مقدمه به کار گرفت و به این ترتیب نه تنها اتحاد عاقل و معقول را با دلایل و براهین فلسفی به اثبات رساند، بلکه این نظریه را با دستگاه فلسفی خود متلائم ساخت. نگارنده در این مقاله مقدمات یاد شده را به عنوان مبانی نظریه اتحاد عاقل و معقول مورد بحث قرار داده است. این مقاله گام دوم در جهت بررسی تحلیلی این نظریه است که در پی انتشار مقاله «نگاهی به پیشینه نظریه اتحاد عاقل و معقول» (متین شماره 11 و 12) به نگارش درآمده است.