افسردگى

دین و دین‏دارى چه تأثیراتى بر سلامت روان آدمى دارد و کدام شواهد تجربى نقش مثبت دین و دین‏دارى بر سلامت و بهداشت روانى را مدلل مى‏سازد؟ مؤلف براى پاسخ به سؤالات فوق به چند طبقه از تحقیقات انجام شده با عناوین و نتایج زیر اشاره مى‏کند: الف) دین‏دارى و خودکشى؛ بین تعداد کسانى که به کلیسا مى‏روند و میزان خودکشى رابطه معکوس وجود دارد. ب) دین‏دارى و بزهکارى؛ بین میزان رفتن به کلیسا و بزهکارى رابطه منفى وجود دارد. ج) دین‏دارى و اعتیاد؛ افراد مذهبى کمتر به استفاده از مواد مخدر روى مى‏آورند. د) دین‏دارى و رضایت‏مندى از ازدواج؛ مهم‏ترین عامل رضایت‏مندى در ازدواج‏هاى پایدار، مذهب تلقى مى‏شود. ه ) دین‏دارى و افسردگى؛ میزان افسردگى بیمارانى که داراى باورهاى مذهبى قوى‏ترى هستند از سایر گروهها کمتر است. و) دین‏دارى و فشار روانى؛ افراد مذهبى کمتر به مشکلات روانى دچار مى‏شوند. ز) افزایش صله رحم موجب سازگارى اجتماعى بیشترى مى‏شود، و بالاخره توکل به خدا سبب کاهش اضطراب مى‏گردد.

بالا رفتن سن ازدواج یکى از معضلات مهم جوامع بشرى است; زیرا با افزایش سن ازدواج، جوانان از شیوه بهنجار ارضاى غریزه جنسى و آثار و فواید آن محروم مى شوند. در جوامع گذشته پسران و دختران با رسیدن به سن بلوغ، یا کمى بعد از آن اقدام به ازدواج مى کردند و مجرّد ماندن یک نقص اجتماعى محسوب مى شد. اما با پیچیده تر شدن جوامع و ایجاد خواسته ها و انگیزه هاى کاذب، ذائقه اجتماعى تغییر یافت و به تبع این تغییر ذائقه، نیاز طبیعى و غریزى به ازدواج سرکوب و این روند، تا جایى پیش رفته که امروزه در بعضى جوامع غربى، جوانان بکلى از ازدواج سرباز زده اند و آن را مانعى براى آزادى خود تلقّى مى کنند. تنها زمانى به ازدواج روى مى آورند که نشاط جوانى را از دست بدهند و نیازمند یک پرستار یا مراقب هستند. متأسفانه این فرهنگ اشتباه جوامع اسلامى از جمله جامعه اسلامى ما را نیز تحت تأثیر خود قرار داده است، به گونه اى که افزایش رو به تزاید سن ازدواج در کشور، مشکلات فراوانى به دنبال داشته است. مشکلاتى همچون افسردگى و از بین رفتن نشاط در جوانان، ابتلا به وسواس زیاد در انتخاب همسر، مشکل آفرینى فرزندان بزرگ و ازدواج نکرده در خانه، افزایش اضطراب و نگرانى ـ بخصوص در دختران ـ بلاتکلیفى، از دست رفتن طراوت و زیبایى، ناامیدى و تصمیم به عدم ازدواج به خاطر کاهش میل به ازدواج، بى دقتى در انتخاب همسر، احتمال افزایش انحرافات، و ده ها مشکل از این قبیل که جوانان ما را، به چالش کشانده است.1 از این رو، بر همه مسئولان و دست اندرکاران مسائل اجتماعى لازم است به این مسئله به عنوان یک مشکل فوریتى نگاه کنند و تمام همّت و تلاش خود را براى رفع آن مصروف نمایند.

"به منظور بررسى روایى مقیاس نومیدى بک، نسخه انگلیسى آن، با رعایت اصول مربوط به ترجمه آزمون‏هاى روانى، از انگلیسى به فارسى برگردانده شد.سپس، آزمون به دست آمده، همراه با آزمون افسردگى بک، روى گروهى از دانشجویان رشته‏هاى مختلف که به صورت تصادفى خوشه‏اى انتخاب شده بودند، اجرا گردید.نتایج حاکى از آن بود که بین مقیاس نومیدى و آزمون افسردگى بک، همبستگى معنى‏دارى در جهت مثبت وجود داشت.علاوه بر این، افراد داراى افسردگى بالا و شدید نسبت به افراد داراى افسردگى پایین و خفیف، در مقیاس نومیدى بک، نمرات بالاترى کسب نمودند و تفاوت آنها از لحاظ آمارى معنى‏دار بود.این یافته‏ها حاکى از روایى همزمان مقیاس نومیدى بک در بین دانشجویان مى‏باشد.همچنین، با استفاده از روش بازآزمایى، پایایى بالایى براى مقیاس فوق پیدا شد. ضریب همسانى درونى(آلفاى کرونباخ)مقیاس نیز نسبتا بالا بود و پرسشهاى مقیاس با نمره کل آزمون همبستگى مثبت و معنى‏دار داشتند.با انجام تحلیل عاملى روى داده‏هاى به دست آمده بر اساس مقیاس نومیدى بک، پنج عامل زیر استخراج گردید:1-یأس در دستیابى به خواسته‏ها؛2- عدم اطمینان به آینده؛3-بدبینى؛4-نومیدى در مورد آینده؛5-انتظار منفى نسبت به آینده. "

هدف این پژوهش، بررسى اثربخشى درمان شناختى- رفتارى بر احساس گناه و نشخوار فکرى دانشجویان افسرده بود. روش : پژوهش حاضر به روش آزمایشى با دو گروه آزمایش و کنترل با 40 نفر از دانشجویان افسرده ای که به مرکز مشاوره رجوع کردند انجام شد. تشخیص توسط روان پزشک انجام شد و مبتلایان به صورت گمارش تصادفى در دو گروه آزمایش و کنترل جاى گرفتند. کسانی که در آزمون افسردگى بک نمرات بالاتر از ۲۰ داشتند وارد پژوهش شدند و از پرسشنامه احساس گناه شومر و پرسشنامه نشخوار فکرى نولن و همکاران، براى بررسى شدت علایم و به دست آمدن خط پایه استفاده شد. متغیّر مستقل (درمان شناختى- رفتارى) طى 12 جلسه بر گروه آزمایش ارائه شد و مجدد هر سه پرسشنامه از هر دو گروه آزمایش و کنترل گرفته و میانگین و انحراف استانداردها مقایسه و تحلیل شد. یافته ها : یافته ها نشان داد نمرات دانشجویان در گروه آزمایشى در هر سه پرسشنامه(افسردگى بک، احساس گناه، نشخوار فکرى) کاهش معنادار داشته است. نتیجه گیرى : روان درمانى به روش شناختى- رفتارى بر کاهش علایم احساس گناه و نشخوار فکرى مبتلایان به افسردگى مفید و اثربخش است.