راهنمایی تحصیلی

"این تحقیق به برسی روند دانش آموزی دوره راهنمایی تحصیلی آموزش و پرورش استان فارس ، بر اساس شاخص های هدف برنامه دوم توسعه طی سالهای 77 - 1373 می پردازد . در این رابطه نسبت ثبت نام ( پوشش ظاهری ) ، نرخ ثبت نام ، نرخهای ارتقا ، تکرار پایه ، ترک تحصیل و گذر ، نسبت دانش آموزان دوره راهنمایی تحصیلی از کل دانش آموزان و نسبت دانش آموزان غیر انتفاعی از کل دانش آموزان دوره راهنمایی تحصیلی مورد بررسی قرار گرفته است . این تحقیق از نوع توصیفی - ارزشیابی است . جامعه آماری تحقیق شامل کلیه دانش آموزان دوره راهنمایی تحصیلی است که در 56 ناحیه ، شهرستان و منطقه آموزشی در برنامه دوم توسعه به تحصیل اشتغال داشته اند . "

هدف این پژوهش نیازسنجی دبیران ادبیات فارسی دوره راهنمایی تحصیلی شهرستان ایذه از دیدگاه مدیران، کارشناسان و دبیران به آموزش های ضمن خدمت در سال تحصیلی 1387-88 می باشد. بر این اساس سوالات تحقیق با توجه به نیاز های آموزشی: شیوه های مدیریت کلاس درس، شیوه های تقویت انگیزه تحصیلی، شیوه های نوین تدریس و شیوه های ارزشیابی دانش آموزان مطرح شده اند. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مدیران، کارشناسان و دبیران ادبیات فارسی دوره راهنمایی بوده است که تعداد 211 نفر به عنوان نمونه به صورت تصادفی طبقه بندی انتخاب شده اند. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه ای محقق ساخته شامل دو بخش جمعیت شناسی و متغیرهای آن مشتمل بر42 سوال بسته پاسخ بود. جهت سنجش روایی آن از روایی صوری استفاده شده و پایایی آن بر اساس آلفای کرونباخ 0.87 برآورد شده است. نوع روش این پژوهش با توجه به ساختارآن توصیفی-پیمایشی بود. برای تجزیه و تحلیل داده های آماری از روش های آمار توصیفی چون فراوانی، درصد و میانگین و از روش های آماراستنباطی t تک متغیره، t هتلینگ، t مستقل، تحلیل واریانس و آزمون توکی استفاده شد. نتایج آماری پژوهش نشان داد که نیاز دبیران در زمینه شیوه های مدیریت کلاس درس با میانگین 3.87، شیوه های تقویت انگیزه بامیانگین3.89 ، شیوه های ایجاد راهبردهای نوین تدریس با میانگین3.80 و شیوه های ارزشیابی دانش آموزان با میانگین 3.78 بیشتر از سطح متوسط بوده است. بیشترین میزان نیازدبیران در زمینه شیوه های مدیریت کلاس با میانگین 4.21 و کمترین میزان نیاز دبیران، مربوط به شیوه های ارزشیابی دانش آموزان با میانگین 3.50 بود. به علاوه بین نیاز دبیران با توجه به سابقه، سمت و جنسیت تفاوت وجود نداشت. اما با توجه به مدرک تحصیلی تفاوت وجود دارد.

در نظام آموزشی ایران، هدایت تحصیلی دانش آموزان به منظور ارتقا آمادگی تحصیلی/شغلی و دست یابی به موفقیت ، از وظایف مشاوران مدرسه است. مطالعه حاضر با هدف پدیدارشناسی تجارب زیسته 10 نفر از مشاوران مدارس شهر تهران، در سال تحصیلی 99-1398 به روش نمونه گیری دردسترس انجام شد. تحلیل مضامین و کدگذاری مصاحبه ها به روش کلای زی صورت پذیرفته و حاصل آن استخراج 160 مضمون، 54 مقوله فرعی و 24 مقوله اصلی بود. مقولات اصلی در چهاربخش تحت عناوین؛ 1- ضرورت ها و الزامات برنامه هدایت تحصیلی، 2- شایستگی های مورد نیاز دانش آموزان، 3- عوامل مرتبط با مدرسه و خانواده، و 4- چالش های هدایت تحصیلی موجود، دسته بندی شدند. دو بخش؛ ضرورت ها و الزامات برنامه، و شایستگی های مورد نیاز با پژوهش های مشابه خارجی هم-سو بوده اما در رابطه با پژوهش های داخلی، این دوبخش جنبه نوآوری دارند. بخش های 3و4 که به عوامل مرتبط و چالش هاپرداخته اند، با پژوهش های داخلی و خارجی هم سو می باشند.

راهنمایی تحصیلی دوره دکتری نقش مهمی در موفقیت این دوره دانشگاهی دارد. اساتید راهنما در ارائه راهنمایی تحصیلی شیوه ها، سلایق و باورهای مختلفی دارند. مطالعه این ویژگی ها و انسجام بخشی آن ها در چارچوب هایی نظری (سبک های راهنمایی تحصیلی) رویکردی است که می تواند زمینه ساز پدید آوردن فهمی عمیق تر از پدیده راهنمایی و همچنین ساخت ابزارهایی برای شناسایی و ارزیابی وضعیت راهنمایی تحصیلی دوره دکتری باشد. بر همین اساس در این پژوهش با استفاده از روش مرور روایتی، ادبیات حوزه آموزش عالی در منابع داخلی (25 مقاله) و خارجی (58 مقاله) مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت و 6 سبک شناسی برای راهنمایی تحصیلی دوره دکتری شناسایی شد که عبارتند از سبک شناسی اندرسون، گور، گاتفیلد، مینهارد و همکاران، مورفی و همکاران، و ویلکیناس. این سبک شناسی ها در مقاله توصیف شده و یک مقایسه کلی نیز میان آن ها صورت گرفته است. بررسی این سبک شناسی ها نشان داد که ابعاد تربیتی و اخلاقی راهنمایی تحصیلی و همچنین تفاوت های موجود میان راهنمایی گروه های تحصیلی مختلف، مهم ترین موضوعات مغفول در این سبک شناسی ها می باشد. به علاوه مشخص شد که عمده ی تمرکز این سبک شناسی ها بر یکی از اهداف دوره دکتری (پرورش پژوهشگران) بوده و می توان ارائه سبک شناسی هایی با تمرکز بر هدف مهم دیگر دوره دکتری (تولید علم) را نیز پیشنهاد نمود.

این پژوهش با هدف ارزیابی عملکرد طرح شهاب در بهبود روند راهنمایی و هدایت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه در شهر ارومیه انجام شد. این مطالعه از نوع کاربردی بود و با استفاده از رویکرد ترکیبی (کمی و کیفی) انجام گرفت.در بخش کمی، طرح تحقیق از نوع توصیفی-پیمایشی بود. جامعه آماری شامل مدیران، معلمان و دانش آموزان مقطع متوسطه در شهر ارومیه بود و با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 10 مدرسه و در هر مدرسه مدیر، 10 معلم و 20 دانش آموز به عنوان نمونه انتخاب شدند. از پرسشنامه محقق ساخته برای گردآوری داده های کمی استفاده شد.در بخش کیفی، از روش تحلیل محتوای کیفی و مصاحبه نیمه ساختاریافته برای شناسایی چالش ها و موانع اجرای موثر طرح شهاب بهره گرفته شد.نتایج نشان داد که طرح شهاب تا حد زیادی در بهبود روند راهنمایی تحصیلی دانش آموزان موفق بوده است. اما در زمینه بهبود هدایت تحصیلی دانش آموزان، عملکرد آن تا حدودی مطلوب ارزیابی شد. همچنین، چالش هایی مانند کمبود زیرساخت های فناورانه، کمبود منابع مالی، آموزش ناکافی معلمان و مقاومت برخی از دانش آموزان و والدین در پذیرش طرح شهاب شناسایی شد.در مجموع، یافته های این پژوهش نشان داد که برای ارتقای عملکرد طرح شهاب در تمامی ابعاد، توجه به رفع چالش ها و تقویت زیرساخت ها و آموزش کارکنان از ضروریات است.