مرتبه

حساب شصتگانى که از ارکان حساب دوره اسلامى به شمار مى رود، علاوه بر محاسبات نجومى، در محاسبات دقیق، مانند به دست آوردن جذر و کعب اعداد صحیح غیر شصتگانى نیز کاربرد داشته است و ریاضیدانان مسلمان، پیش از ابداع و رواج کسرهاى اعشارى، براى نمایش قسمت کسرى اعداد از کسرهاى شصتگانى بهره مى جستند. نظام عددنویسى و حساب شصتگانى سابقه اى بس طولانى در تاریخ ریاضیات دارد. سومرى ها در حدود 2000 ق. م این نظام عدد نویسى را ابداع کردند و حساب مبتنى بر آن را گسترش دادند. حساب شصتگانى متشکل از چهار عمل اصلى و استخراج جذر و کعب اعداد شصتگانى است. رسالهء مورد بررسى در این مقاله که منسوب به شرف الدین طوسى، ریاضیدان بزرگ ایرانى است- دربرگیرندهء استدلال بر روش ضرب، تقسیم شصتگانى، برمبناى تناسب است.