پرسشی

این تحقیق به روش کتابخانه ای انجام شده و در آن از کتابهای تفسیری شیعه و سنی، که آیات را از جنبه بلاغی نیز بررسی کرده اند، استفاده شده است. از آنجا که قرآن عنوان سند نبوت پیامبر (ص) و منبع اصلی هدایت امت است و مهمترین و زیباترین روش حکیمانه خداوند برای برنامه انسانسازی را در بردارد، استفهامهایی در آن هست که به صورت غیرمستقیم بیان شده است. در این تحقیق به جستجوی استفهامهای مجازی قرآن کریم پرداخته شده است. استفهام از اقسام انشای طلبی است و انشاطلبی در ذیل علم معانی قرار می گیرد. به استفهام، انشاطلبی می گویند؛ زیرا متکلم طلب چیزی می کند که هنگام سؤال وجود ندارد. استفهام در یک تقسیم بندی کلی به دو نوع حقیقی و مجازی تقسیم می شود. در استفهام حقیقی یا توضیحی، انسان از مسائلی بی خبر است و مایل به درک حقیقت آنهاست؛ ولی در استفهام مجازی یا اعتراضی هدف توضیح نیست، بلکه ایراد است که عبارتند از: 1- انکار 2- تقریر 3- توبیخ 4- تعجب 5- تسویه 6- تهکم 7- تحضیض 8- امر 9- تعظیم 10- تهدید 11- تنبیه 12- استبعاد

صفت یکی از مقوله های زبان فارسی است که انواعی دارد و از زوایای مختلف مورد بحث قرار می گیرد. صفت های اشاره، پرسشی و تعجبی جزء صفت های غیربیانی هستند که چه از نظر ساختار و چه کاربرد، از گذشته تاکنون با تحوّلاتی مواجه شده است. گاه کاربرد و ساختار پیشین را حفظ کرده است و با همان شیوه ادامة حیات داده اند، گاه نیز با تحوّلات اندک یا فراوان نسبت به دوره های پیشین، وارد حوزة زبان شده اند. تحلیل این صفت های سه گانه، با در نظر گرفتن سِیر تاریخی آثار، واقعیّات تازه ای را فراروی خوانندگان قرار می دهد. این مقاله ذکر نمونه های متعدّد از متونی که غالباً اثر برجستة عصر خویش هستند، از یک سو، شکل کاربرد یا ساختار این صفت ها را تحلیل کرده است و از دیگر سو، این امکان پیش روی خواننده قرار گرفته تا خود، تفاوت ها و طباق های هر دوره ای را نسبت به دورة پیشین دریابد و چون تحلیل مقوله های دستوری به میدان وسیعی نیاز دارد، پژوهندگان این مقاله را بر آن داشته تا پژوهش میدانی خود را گسترده تر کنند و آثار متعدّدی را بررسی نمایند.