حضرت معصومه

این مقاله به مناسبت سالروز ارتحال بانوی کرامت، حضرت فاطمه معصومه گزارشیکوتاه از زندگانی، عظمت و منزلت خدایی دخت والاگهر حضرت موسی بن جعفر(علیهما السلام) تقدیم مینماید. آن چه سبب تأسف است آن که خفقان حکومت سیاه هارون امکان تجلی وشکوفایی انوار طیبه فرزندان امام کاظم علیه السلام را چنانکه باید، نداد و آنان همواره تحت مراقبت نظام ننگین عباسی بوده اند و نتوانستند فضایل خود را در جامعه مسلمانان آشکار کرده، انسانیت تشنه را از سرچشمه های دانش و معنویت خود سیراب سازند. از این رو گستره حیات طیبه این بزرگان در هاله ای از ابهام فروماند و تاریخ نتوانست عرصه های بیشتری را در شرح حال آنان بنگارد. تنها راه ورود به شبستان عظمت وجودی آنان و تنها دروازه برای راه یافتن به گلستان حیات آنان روایاتی است که از سویامامان شیعه به یادگار مانده است. اینک با استفاده از آن سخنان، رهیافت هایی را برایشناسایی قدر و منزلت بانوی آب و آینه در اختیار شیفتگان و ارادتمندان ملکه بزرگ عصمت و طهارت قرار میدهیم.

شیخ عبدالرزاق خائف قمی (م 1329 ش) ضمن آنکه «روضه خوان حرم حضرت معصومه» بود، شاعری نیرومند و با این وجود طناز است که هم زمان در همه صورت های ادبی شعر، از قصیده و غزل تا قطعه و رباعی و در حوزه ستایش معصومان و کربلا شعر سروده است. دیوان وی قبل از مشروطه، به صورت مختصر منتشر شده است؛ اما نسخه اصل آن در کتابخانه آیت الله العظمی مرعشی برجای مانده که چند برابر متن چاپی است. در این مرور سعی کرده ام آنچه وی درباره مسائل اجتماعی و سیاسی ایران و به ویژه قم سروده است و نیز نمونه ای از اشعار وی را درباره خاندان تولیت با هدف شناخت بهتر فرهنگ این شهر بیاورم. خائف قمی از نزدیکان تولیت و سال ها در حرم به کار روضه خوانی مشغول بود؛ با این وجود در مدرسه باقریه، از مدارس جدید این شهر نیز معلمی می کرد.