لپتبن

چاقی عارضه پیچیده ای است که با تجمع بیش از حد بافت چربی مشخص می شود. چاقی با بسیاری از مشکلات سلامتی از جمله بیماری های عروقی مرتبط است.کشف هورمون لپتین باعث پیشرفت هر چه بیشتر تحقیقات در زمینه چاقی شد. دلیل عمده این پیشرفت آن بود که نشان داد از بافت چربی سیگنال های آوران به سیستم عصبی مرکزی صادر می شود. لپتین که توسط ژن چاقی تولید می شود یک هورمون پروتئینی است با توده مولکولی kDa 16 که به طور عمده از بافت چربی ترشح می شود در تنظیم وزن بدن نقش کلیدی داشته باشد. بهتر است بگوییم که لپتین به عنوان یک مکانیزم هشدار دهنده برای تنظیم محتوای چربی بدن عمل می کند. این هورمون با افزایش فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک و لیپولیز موجب بالا رفتن انرژی مصرفی می گردد. لپتین با تاثیر بر گیرنده های هیپوتالاموسی اشتها را نیز مهار می کند. بنابر این اثر خالص عملکرد لپتین در جهت کاهش وزن است، اما کمبود این هورمون و یا مقاومت نسبت به اثرات آن، هر دو می تواند سبب افزایش وزن شود. مقاومت لپتین که با افزایش آن در خون همراه است، در چاقی انسان بسیار شایع تر از کمبود این هورمون می باشد. در سال های اخیر پژوهش های فراوانی بر همراهی لپتین با افزایش فشار خون شریانی و ضربان قلب تاکید کرده اند. لپتین مستقل ازCRP ، که خود یک نشانگر التهابی است، با بیماری های عروقی مرتبط است و این یافته اشاره بر اهمیت میزان چربی بدن در بروز مشکلات قلبی عروقی دارد. گیرنده های لپتین بر روی دیواره اندوتلیوم و سلول های عضلات صاف عروق وجود دارد. به همین دلیل لپتین اثرات واسطه ای گیرنده ای را بر توان و رشد عروقی اعمال می کند. در سطح سلولی لپتین عضلات صاف عروق را برای پرولیفریشن تحریک می کند. کلسیفه شدن عروقی نیز در مدل های تجربی به وسیله لپتین شتاب گرفته است. این هورمون فشار اکسیداتیو در دیواره عروق را افزایش می دهد که موجب آسیب آنها می گردد. بنابراین در یک جمع بندی کلی می توان به این نتیجه رسید که میزان لپتین در خون، با سلامت قلبی عروقی مرتبط است.بیشتر تحقیقات نشان داده اند که رژیم غذایی متعادل وکم چرب و تمرین بدنی، سطوح لپتین را در خون کاهش می دهند، حتی اگر کاهش وزن قابل ملاحظه ای نیز رخ ندهد.کاهش لپتین از طریق ورزش، با تغییرات تعادل انرژی، بهبود حساسیت انسولین و تغییرات مناسب لیپید های خون همراه است. بررسی تغییرات لپتین همراه با فعالیت بدنی از مباحثی است که به خصوص در چاقی نوجوانی و جوانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این زمان هنوز دیگر فاکتور های خطر بیماری های عروقی خود نمایی نمی کنند، در حالی که مطالعات بسیاری بر آغاز روند خشکی و آسیب عروقی در سنین نوجوانی تاکید دارند.