خود واقعی

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه نقش پیش بینی کننده سبک های تربیتی والدین در چگونگی شکل گیری خودهای واقعی، ایده آل و بایدی و نیز فاصله بین خودهای واقعی با خودهای ایده آل و بایدی در دختران و پسران دانشجو طراحی و اجرا گردید. بدین منظور تعداد 263 نفر دانشجو (136 پسر و 127 دختر) به عنوان نمونه غیراحتمالی در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه های روش تربیتی و مقیاس خودگسستگی (مقیاس اندازه گیری فاصله خودها) را تکمیل نمودند. نتایج تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل های همبستگی نشان داد که بین نمرات انواع خودها و ابعاد محبت ـ طرد و کنترل ـ آزادی همبستگی معناداری وجود دارد. با استفاده از تحلیل رگرسیون نشان داده شد که سبک های تربیتی استبدادی و طردکننده در مقایسه با سایر سبک ها معتبرترین پیش بینی کننده ها برای انواع خودها و فاصله خودها می باشند، به نحوی که این پیش بینی با شکل گیری خودهای واقعی و ایده آل رابطه، منفی دارد. البته در پیش بینی شکل گیری خود بایدی با سبک تربیتی استبدادی جهت رابطه، مثبت و با سبک تربیتی طردکننده منفی می باشد. هم چنین سبک تربیتی استبدادی نقش پیش بینی کننده منفی در پیش بینی فاصله بین خودهـای واقعی و ایده آل و نقش پیش بینی کننده مثبت برای پیش بینی فاصله خودهای واقعی و بایدی دارد. در تبیین نتایج بدست آمده به نقش کیفیت ارتباطات به خصوص ارتباطات نزدیک والد ـ فرزند و نیز نقش سبک های تربیتی والدین از طریق جامعه پذیری بر شکل گیری نظام خود و فاصله های مطلوب و نامطلوب بین انواع خودها اشاره شده است.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی و مقایسه ی خودپنداره در رؤیا و خود واقعی در سبک های هویتی مختلف در بین دانش آموزان دختر است. روش: پژوهش حاضر شامل دو بخش بود. در بخش نخست متغیر هویت و خودپنداره به صورت زمینه یابی و از طریق پرسش نامه های سبک هویت برزونسکی و خودپنداره راجرز و بخش رؤیا از طریق تحلیل محتوا و فرم رؤیای اخیر دامهاف مورد بررسی قرار گرفت. گروه نمونه با توجه به متغیرها و ماهیت پژوهش 180 دانش آموز دختر است که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند. برای تجزیه وتحلیل داده های بخش اول از روش های تحلیل واریانس یک راهه و بخش دوم از سیستم Hull / Vn Dy Ksl استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که ویژگی خودمنفی نگری خودپنداره رؤیا در سبک های اطلاعاتی و سردرگم هویت، هر دو در سطح 01/0P= معنی دار است، اما در سایر ویژگی های خودپنداره بین سبک های هویتی مختلف تفاوت معنی داری وجود ندارد. همچنین تفاوت معناداری بین خود واقعی در سبک های مختلف وجود ندارد. نتیجه گیری: یافته های پژوهش بیان کننده اهمیت تصور فرد از مفهوم خود در شکل گیری هویت بوده و دارای کاربردهای نظری و کاربردی را درزمینه ی مفهوم خود و هویت است.

نظریه درماندگی آموخته شده توسط مارتین سلیگمن در اواخر دهه 60 و اوایل دهه 70 میلادی ارائه گردید. براساس این نظریه، آموخته های ذهنی پیشین در عملکرد پیش رو تأثیر شگرفی دارد. درماندگی آموخته شده به افراد می آموزد که ماندن در درماندگی آموخته شده آن ها را به انفعال و بی تحرکی می کشاند و می تواند افراد را درمرداب عقب ماندگی، ثابت نگه دارد. این که چه زیرساخت های روانی جامعه را به سمت توسعه رهنمون می کند و یا چه عوامل روانی انفعال جوامع را در پی دارد، از جمله مواردی بود که محقق را به کنکاش در این خصوص سوق داد.هدف از نگارش این مقاله شناسایی عوامل روانی تأثیرگذار در روند توسعه و نقش این عوامل در پیشبرد توسعه در کشورهای کمترتوسعه یافته است. در این مقاله، نوعی همبستگی و رابطه علی و معلولی میان متغیر مستقل (نقش درماندگی آموخته شده) بر متغیر وابسته (روند توسعه) وجود دارد. روش جمع آوری اطلاعات به صورت مطالعات کتابخانه ای و اسنادی است. یافته ها نشان داد که تفاوت بین خود واقعی و خود آرمانی آغازگر تنش و تضاد فکری است و چنین روندی با این تفکر همراه است که هرچه در جهت برون رفت از درماندگی تلاش شود، موفقیت و پیشرفتی حاصل نمی شود و این دقیقاً همان مبانی ای است که سلیگمن در درماندگی آموخته شده می آموزد. از آنجا که خودپنداره فرد از واقعیت برمبنای عدم توانایی خود در حل مشکلات و به دنبال آن عدم تبدیل شدن به یک فرد و جامعه توسعه یافته قرار دارد، فرد هیچ گونه تلاشی در جهت فائق آمدن بر شرایط مستولی ندارد. اینجاست که با درماندگی آموخته شده مواجه هستیم. به نظر می رسد راه برون رفت از درماندگی آموخته شده، بیشتر از آن که جنبه فناورانه داشته باشد، ریشه در مشکلات روانی فرد، و به دنبال آن، جامعه دارد. بنابراین، بهترین گزینه در این مسیر می تواند استمداد ازروان شناسان در جهت درمان و شکستن حلقه بسته درماندگی آموخته شده باشد.

شکل گیری خودواقعی و آرمانی در مسیر تجربه شغلی یکی از مهم ترین مراحل جامعه پذیری شغلی است. هدف این مطالعه سنجش شکاف بین خودواقعی و آرمانی دانشجویان و دانش آموختگان دانشگاه، پیش و پس از تجربه شغلی است. روش این مطالعه کمی از نوع پیمایش است. شیوه نمونه گیری خوشه ای تصادفی است و 354 نفر از دانشجویان و دانش آموختگان دوره تحصیلات تکمیلی دانشگاه تهران از 4 رشته تحصیلی بر اساس تقسیم بندی بچر، از علوم مختلف نرم محض، نرم کاربردی، سخت محض و سخت کاربردی انتخاب شدند. نتایج حاصل نشان می دهد به طور میانگین ارزیابی پاسخگویان از وضعیت خود واقعی نمره 70/94 و ارزیابی از خود آرمانی نمره 86.9 به دست آمده است. تحلیل میانگین نمره شکاف بین خود واقعی و خودآرمانی حاکی از آن است که متغیر دانش آموختگی و گذراندن دوره جامعه پذیری دانشگاهی از یک سو و شاغل بودن به ویژه اشتغال مرتبط با رشته تحصیلی و جامعه پذیری شغلی مرتبط از سوی دیگر، عوامل مهمی در درک واقعیت ها و کاهش شکاف است، همچنین یا دانشجویان شاغل به تحصیل در رشته های نرم (روان شناسی و حقوق) کمتر از شاغلان به تحصیل در رشته های سخت (شیمی و مهندسی کامپیوتر) شکاف خود آرمانی تا خود واقعی را تجربه می کنند. این مطالعه تأثیرات مثبت جامعه پذیری دانشگاهی و شغلی بر کاهش شکاف خودواقعی و خود آرمانی در طول تجربیات تحصیلات دانشگاهی و شغلی در بین دانشجویان و دانش آموختگان مطالعه شده را تأیید می کند.

 مسئله محوری این پژوهش ادراک و تفاسیری است که افراد پس از ورود به عرصه اشتغال از فاصله خود واقعی و خود ایده آل شان پیدا می کنند، فاصله ای که به عنوان مسئله ای تولیدکننده سایر مسائل اجتماعی کمتر موردتوجه جامعه شناسان قرار گرفته است. این مطالعه به لحاظ روش شناسی کیفی و با کاربست تکنیک مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شده است. پژوهشگران از طریق مصاحبه با 33 دانشجو و دانش آموخته از دانشگاه تهران درصدد پاسخگویی به این پرسش برآمده اند که پدیده ورود دانش آموختگان به عرصه اشتغال و تغییراتی که به تبع این امر در خودانگاره آنها حاصل می شود به پیدایش کدام نوع مسائل اجتماعی دامن می زند. نتایج نشان می دهد که بی هنجاری، ستیز فرهنگی و اختلال سه مسئله اجتماعی است که جامعه دچار بی سازمانی باید خود را برای مواجهه با آنها آماده کند. این مطالعه همچنین روشن می کند که فاصله خود واقعی تا خود ایده آل می تواند به بی سازمانی اجتماعی و بی سازمانی شخصیتی منتهی گردد. در بحث بی سازمانی اجتماعیِ اختلال، عدم تخصص گرایی، عدم توجه به مقررات کسب وکار، عدم وجود مقررات کسب وکار، فساد اداری و عدم شایسته سالاری و دربحث بی سازمانی اجتماعیِ ستیز فرهنگی، ورود به مسائل غیرقانونی، مهاجرت،عدم منزلت شغلی و مدرک گرایی  مورد توجه قرار می گیرد. بی سازمانی شخصیتی هم در کدهای یأس فلسفی، خشم، احساس شرم، عدم استقلال،مادی گرایی و خساست علمی توصیف می شود. .در این پژوهش دانشجویان و دانش آموختگان رشته روانشناسی کمتر از سایر رشته ها مشکلات داشتند و این نشان می دهد که ساختار این رشته درمقام نماد علوم نرم صلابت بیشتری دارد.