رف خوانی

این مقاله با دید تحلیلی، مسئله از دست دادن منابع را در کتابخانه ها ـ با نگاهی به کتابخانه های آستان قدس رضوی ـ مورد بررسی قرار میدهد و ضمن اشاره به روشهای مرسوم حفظ و نگهداری منابع، به محدودیتهای هر یک از آنها نیز به صورت اجمالی میپردازد و راهکارهای جنبی به کار گرفته شده برای کاهش نگرانی کتابداران و ابوابجمعداران نسبت به منابع از دست رفته ازجمله مسئله افت و میزان آن را بررسی مینماید. پس از آن، بحث اصلی یعنی پیامدهای نگرانی مدیران و ابوابجمعداران بر مدیریت منابع را مورد تبیین قرار میدهد و در نهایت راهکارهایی را برای کاهش نگرانی کتابخانه ها تحت عناوین بازنگری در مورد میزان درصد افت منابع، پیگیری نظام مند دیرکرد منابع کتابخانه، انجام رف خوانی منظم و دقیق، اختصاص درصد افت قانونی متغیر برای کتابهای خاص، اختصاص درصد افت قانونی متغیر برای انواع کتابخانه ها ارائه مینماید.

هدف: یکی از مصادیق کاربردی مدیریت اطلاعات، پالایش اطلاعات است که این امر در کتابخانه ها از طریق انجام فرایند رف خوانی صورت می گیرد و سبب ارتقای فرایندهای کتابخانه ای می شود. هدف از این مطالعه بررسی اشکالات پیش آمده در فرایندهای کتابخانه ایی و رفع آن از طریق انجام فرایند رف خوانی در کتابخانه دانشکده مدیریت بوده است. روش پژوهش: این مطالعه توصیفی با مرور اطلاعات کاربرگه ای کتاب ها و لوح های فشرده کتابخانه دانشکده مدیریت و مقایسه آن با اطلاعات موجود در نرم افزار و دفتر ثبت در سال 1398 انجام شد. با انجام پروژه رف خوانی، اطلاعات 21859 کتاب و لوح فشرده در دفتر ثبت به ترتیب قرار گرفتن منابع در قفسه ها با اطلاعات آن در نرم افزار مقایسه گردید و موارد عدم تطبیق از طریق نشانه گذاری در دفتر ثبت انجام شد. سپس نتایج به دست آمده، تحلیل و رفع اشکال گردید. یافته ها: با انجام رف خوانی اشکالات مربوط به فرایند فهرست نویسی مانند اصلاحات مربوط به شماره مدرک(86 مورد)، اصلاحات مربوط به رده (341 مورد)، اصلاحات مربوط به شماره های ثبت (5796 مورد)، اصلاحات مربوط به برچسب و بارکد (578 مورد)، فرایند وجین (5332 مورد) و منابع مفقودی ( 1658 مورد) به تفکیک مشخص و ارائه شد. نتیجه گیری: انجام پروژه رف خوانی و رفع اشکالات پیش آمده، از سردرگمی کاربران و کتابداران جلوگیری کرده و باعث ساماندهی مجموعه کتابخانه، سازماندهی خرید در فرایند مجموعه سازی، ساماندهی بودجه، افزایش فضای رشد مجموعه و استفاده بهینه از فضای کتابخانه و در نهایت بهبود عملکرد کتابداران در بخش های مختلف کتابخانه و افزایش کیفیت خدمت رسانی به مراجعان کتابخانه می شود.