جریان مالی

یک مدل بهینهسازی چند هدفه برای یکپارچهسازی جریان مالی و فیزیکی در برنامهریزی اصلی زنجیره تأمین

آنچه که ضامن بقا و توسعه هر زنجیره تامین در بلند مدت است، رشد متوازن در سه بعد اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی است و ملاحظه این ابعاد در طراحی و برنامه ریزی زنجیره تامین، منجر به توسعه پایدار زنجیره تامین و در نهایت شکل گیری زنجیره تامین پایدار می گردد. از طرف دیگر یکپارچگی میان جریان های مالی و فیزیکی نقشی حیاتی در عملکرد موفق زنجیره تامین دارد. بر این اساس در این تحقیق مدلی جهت برنامه ریزی یکپارچه مالی-فیزیکی زنجیره تامین حلقه بسته پایدار در میان مدت ارائه می شود. اهداف این مدل عبارتند از بیشینه سازی سود، کمینه سازی تاثیرات زیست محیطی و اجتماعی و همچنین کمینه سازی انحراف نامطلوب شاخص های مالی از حد مطلوب خود. برای مواجهه با ماهیت چند هدفه مدل، از روش برنامه ریزی آرمانی استفاده شده است و مدل در یک مورد واقعی در صنعت بازیافت پلاستیک پیاده سازی شده است. مدل ارائه شده شامل برنامه ریزی تولید، توزیع و جمع آوری ضایعات می شود و به صورت چند دوره ای و چند محصولی طراحی شده است. نتایج تحقیق تاثیر مثبت ملاحظه شاخص های مالی در برنامه اصلی زنجیره تامین حلقه بسته پایدار را نشان می دهد.

در پژوهش حاضر، جریانات موجودی و مالی در زنجیره های تأمین بررسی می شود. هدف این پژوهش، ارائه روشی برای بهینه سازی این دو جریان در زنجیره ها است. درصد بازگشت سرمایه به عنوان متغیر وابسته و سه جزء تشکیل دهنده چرخه تبدیل نقدینگی که نمایانگر جریانات مالی و فیزیکی به شمار می روند، به عنوان متغیرهای مستقل هستند. داده های اعضای زنجیره شش صنعت شامل خودرو و قطعات، دارو، غذایی، پتروشیمی، فلزی و معدنی استخراج و با دو سناریوی «بازنگری در روزهای متغیرهای وابسته بدون تغییر در چرخه تبدیل نقدینگی در کل زنجیره» و «کاهش در روزهای متغیرهای وابسته به همراه کاهش در چرخه تبدیل نقدینگی» صورت مسئله پژوهش تعریف شده و با استفاده از مدل سازی مبتنی بر عامل و نرم افزار نت لگو شبیه سازی شده است. بر اساس نتایج سناریوی اول درصورتی که روزهای نگهداری موجودی در پایین دست زنجیره کاهش و به بالادست زنجیره انتقال یابد و در مقابل دوره پرداخت به بالادست کوتاه تر شود، دوره بازگشت سرمایه برای کل زنجیره بهبود می یابد؛ همچنین بر اساس نتایج سناریوی دوم، به نسبت میزان کاهش چرخه تبدیل نقدینگی از طریق بهره وری در سایه همکاری اعضای زنجیره، بهبود عملکرد شاخص بازگشت سرمایه قابل ملاحظه است.