مطالب مرتبط با کلیدواژه

برابری


۶۱.

بررسی و نقد مسئله زن از دیدگاه دکتر نصر حامد ابوزید

نویسنده:
منبع: مطالعات دین پژوهی سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳ 5 - 19

کلیدواژه‌ها: زن نصر حامد ابوزید تاریخمندی سکولاریسم هرمنوتیک برابری ارث پوشش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۸ تعداد دانلود : ۴۶۵
این مقاله در تلاش است تا با بررسی و تببین مبانی اندیشههای ابوزید، به واکاوی دیدگاههای وی در خصوص مسئله زن در عصر حاضر بپردازد. مهمترین مبانی فکری ابوزید در مسئله زنان، تفکر سکولاریستی وی در خصوص مرجعیت عقل انسانی، تاریخمندی متون دینی، هرمنوتیک فلسفی گادامر، زبانشناسی خاص وی و تفاوت معنا و فحوا است که به او این اجازه را میدهد تا مدعی شود، یک محصول فرهنگی است که در زمینه فرهنگی-اجتماعی خاصی شکل گرفته که جدای از فرهنگ آن روزگار نیست. بنابراین، بسیاری از احکام مختص زنان مانند ارث، پوشش و ازدواج و طلاق را اموری تاریخمند و تأویل پذیر میداند که مربوط به عصر نزول است و در عصر حاضر کارایی ندارد. در عصر حاضر، ضروری است تا متفکران اسلامی، احکام و قوانینی متناسب با این عصر برای زنان وضع کنند.
۶۲.

تحلیل محتوای اخبار مربوط به تغییرات آب و هوایی در وبسایت های فارسی زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۵۱ 227 - 263

کلیدواژه‌ها: شریعتی زن اسلام حقوق برابری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۳ تعداد دانلود : ۳۳۵
  پژوهش «تحلیل محتوای اخبار مربوط به تغییرات آب و هوایی در وبسایت های فارسی زبان»، به بررسی پوشش اخبار مربوط به گرمایش زمین و تغییرات آب و هوایی در رسانه های آنلاین عمومی فارسی زبان در سه ماهه تابستان 1396 می پردازد. برجسته سازی، مسئولیت اجتماعی رسانه و ارتباطات زیست محیطی، چارچوب نظری اصلی این پژوهش را تشکیل می دهند. این تحقیق با استفاده از تحلیل محتوا و با ابزار پایش رسانه ای صورت گرفته است. از مهم ترین نتایج آن می توان به افزایش حدود دو برابری تعداد محتواهای تولید شده در تابستان 96 نسبت به تابستان 95 اشاره کرد. از میان 1042 رسانه بررسی شده، 245 رسانه به پوشش اخبار مربوط به تغییرات آب و هوایی پرداخته اند و تعداد خبرهای منحصربه فرد (بدون تکرار) تعداد 304 عدد بوده است. خبرگزاری ایسنا، باشگاه خبرنگاران جوان، خبرگزاری مهر، خبرآنلاین و تسنیم رسانه هایی بودند که به ترتیب بیشترین مطالب را درباره تغییرات آب و هوایی در سه ماهه تابستان 96 منتشر کردند.
۶۳.

What Medical Ethics Have to Offer both Moral and Political(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۲ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۴۵) 1 - 10

کلیدواژه‌ها: کثرت گرائی برابری اسکان فلسفه اخلاق پزشکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۶ تعداد دانلود : ۱۷۴
The four principles of medical ethics -- autonomy, justice, non-maleficence, and beneficence -- can be interpreted as being based on a respect for human life.  Human life, however, is also understood to be multidimensional.  Like folk psychology, medical ethics understands there to be physical, social, mental, and metaphysical/spiritual aspects of human nature. These four categories are a very useful framework of analysis for the larger fields of moral and political philosophy.  The four principles of medical ethics are also compatible with four concepts of equality derived from four different moral and legal systems in Western Civilization which had their separate foundations in religion (Canon Law), nature (Roman Law), society (English Common Law), and the individual (Social Contract Theory). There is, thus, a relationship between the concept of a respect for personal dignity and our common humanity in medical ethics and the concept of equality in the Western liberal political tradition. Medical ethics bring some coherence to the moral categories. They are, also, one source of an applied moral philosophy that can enable cross-cultural understanding and dialogue. Medical ethics have, at least, the capacity to provide a well-balanced source of accommodation in a pluralistic global community, without alienation or coercion.
۶۴.

ﺿﻤﺎﻧﺖ اﺟﺮای ﺣﻘﻮق مصرح ﻣﻠﺖ در ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﯽ ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان

نویسنده:
منبع: پژوهش ملل بهمن ۱۳۹۹ شماره ۶۱ 91-105
تعداد بازدید : ۶۵۰ تعداد دانلود : ۲۸۲
ﯾﮑﯽ از دﻏﺪﻏﻪ ﻫﺎی اﺻﻠﯽ ﻧﻈﺎم ﻫﺎی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ آن ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﯽﺷﻮد ﺣﻘﻮق ﻣﻠﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﺟﻬﺎن در ﺗﻼش ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ آن را ﺳﺮﻟﻮﺣﻪ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﯽ ﻗﺮار دﻫﻨﺪ. در ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﯽ ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان بعنوان ﻋﺎﻟﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﺳﻨﺪ ﺣﻘﻮﻗﯽ ﮐﺸﻮر، ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ﺑﻪ دور از اﻓﺮاط و ﺗﻔﺮﯾﻂ اﯾﻦ ﻣﺒﺤﺚ ﻣﺤﻮری و اﺻﻠﯽ ﻧﻈﺎم ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﻮرد ﺗﺎﮐﯿﺪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. بطورﮐﻠﯽ ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﺣﻘﻮق ﻣﻠﺖ ﻣﺼﺮح در ﻓﺼﻞ ﺳﻮم را در ﺳﻪ ﻣﺤﻮر ﻣﺴﺎوات، اﻣﻨﯿﺖ و آزادی ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﺮد. ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﯿﺖ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع، در مقاله ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺗﺒﯿﯿﻦ و ﺑﺮرﺳﯽ ﺣﻘﻮق ﻣﻠﺖ در ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﯽ ﭘﺮداﺧﺖ ﻣﯽﺷﻮد و ﺿﻤﺎﻧﺖ اﺟﺮاﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد را ﻣﻮرد ﮐﻨﮑﺎش ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﯿﻢ داد. بطورﮐﻠﯽ ﻫﺪف از اﻧﺠﺎم اﯾﻦ مقاله آﮔﺎﻫﯽ رﺳﺎﻧﺪن ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﯽ اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ درﺧﺼﻮص ﺣﻘﻮق و ﺗﮑﺎﻟﯿﻒ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آﻧﻬﺎ و ﺿﻤﺎﻧﺖ اﺟﺮاﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ روش اﻧﺠﺎم ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ- ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ اﺳﺖ و ﻧﺘﯿﺠﻪ ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﮑﺎﯾﺖ از آن دارد ﮐﻪ ﻫﻤﻪ اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﯽ ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺑﺮاﺑﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺮاﺑﺮی ﺣﻘﻮق و ﺗﮑﺎﻟﯿﻒ و اﺟﺮای اﯾﻦ ﺣﻘﻮق ﺑﺪون وﺟﻮد ﺿﻤﺎﻧﺖ اﺟﺮا ﻣﯿﺴﺮ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.
۶۵.

حق جزء مؤلف عدالت

نویسنده:
منبع: دانشنامه های حقوقی دوره سوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۶ 77 - 100

کلیدواژه‌ها: حق عدالت هم وجودی حق ها آزادی برابری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۴۳۷
حق در قلمرو مسائل سیاسی، اخلاقی و حقوقی، دارای اهمیت فراوانی است. نویسندگان مکاتب گوناگون هر یک وجوهی از مفهوم و نهاد حق را بررسی و تلاش نموده اند دستگاهی فکری در این زمینه ارائه دهند. از جمله این کاوش ها، مطالعات و نظریه پردازی های پروفسور هیلل استاینر، فیلسوف سیاسی معاصر، است که بر وجود نوعی ملازمه و ارتباط خاص میان دو مفهوم «حق» و «عدالت» تاکید می کند، به نحوی که مجموعه نظرات و استدلال های خود را زیر عنوان «حق چون جزء مؤلف عدالت» به میان نهاده و درنهایت حق را جزء جداناپذیر عدالت دانسته است. البته ربط حق و عدالت برخاسته از رابطه «هم وجود»ی میان حق ها است. نظریه یادشده بر «آزادی گرایی» بنیان نهاده شده و لذا عدالت را حول محور این ارزش بنیادین بنا کرده است. در این جستار، پس از تبیین نظریه پروفسور استاینر، آن را تحلیل و نقد خواهیم کرد.
۶۶.

تحلیل بنیادین اصل عدم مداخله در حقوق مالی دیگری(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: تحقیقات بنیادین علوم انسانی سال ششم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۹) ۱۳۳-۱۴۹
تعداد بازدید : ۳۷۱ تعداد دانلود : ۳۵۹
انسان حق تعیین سرنوشت خویش را دارد و تنها او بر حقوق مالی خویش مسلط است. نظم و انضباط اجتماعی نیز در جامعه ایجاب می کند که حقوق مالی اشخاص از ثبات نسبی برخوردار باشد و در معرض تزلزل و تشویش ناشی از مداخله دیگران قرار داده نشود. به موجب اصل عدم مداخله، امکان دخالت در حقوق مالی بدون اراده صاحب حق مالی وجود ندارد. اعتبار این اصل ازطریق پاره ای از اصول مبنایی نظیر اصل کرامت، برابری و آزادی انسان ها و حق تعیین سرنوشت قابل اثبات است. به موجب اصل نخست، خداوند با بخشیدن نعمت تعقل و برتری دادن انسان بر سایر مخلوقات، انسان را تکریم کرده است و براساس اصل دوم، انسان ها در ذات و خلقت با یکدیگر برابرند و هیچ موجبی برای تقدم برخی از انسان ها وجود ندارد؛ از منظر اصل سوم، آزادی انسان ایجاب می کند که آزادنه و خلّاقانه تصمیم بگیرد و تصمیم گیرنده خارجی نقشی در تحمیل اراده به وی نداشته باشد و در آخر تعیین سرنوشت حق هر انسانی است که با اراده خویش می تواند آن را تعیین کند. در این مقاله نویسنده از طریق تحلیل محتوایی و توصیفی، ضمن معرفی اصل عدم مداخله در حقوق مالی دیگری، مبانی آن را تبیین کرده است.
۶۷.

چالش های فقهی و حقوقی قصاص مرد در برابر زن در رویارویی با کرامت انسانی

نویسنده:
منبع: مطالعات فقه و اصول دوره دوم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 79 - 93

کلیدواژه‌ها: کرامت انسانی قصاص نفس برابری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۴ تعداد دانلود : ۲۷۵
اصل احترام به کرامت انسانی، نقش اساسی را در بنیان نهادن هنجارهای اخلاقی مرتبط با حقوق بشر ایفا می کند. در سیاست کیفری اسلام، این اصل مورد توجه خاصی قرار گرفته است. قانون گذار ایران نیز به تبعیت از شریعت مقدس اسلام، در قانون اساسی خود که مشروعیت یا عدم مشروعیت قوانین و مقررات دیگر بر اساس آن مورد ارزیابی قرار می گیرد، در اصول مختلفی کرامت انسانی را مورد تأکید قرار داده است. با دقت نظر در متون قانونی ایران در نگاه اول با نوعی چالش در بطن آن مواجه می شویم. به عنوان مثال برخی مجازات ها مانند قصاص، رجم، صلب، قطع عضو و ... را به گونه ای وهن به حیثیت انسانی دانسته اند؛ اما باید دید استدلال موافقان و مخالفان این گونه مجازات ها چیست؟ بر همین اساس تحقیق حاضر متعاقب توضیحی مختصر در باب کرامت انسانی، مجازات قصاص نفس را مورد مداقه قرار داده است و نگارندگان به این نتیجه رسیده اند که اصل مجازات قصاص، تنافی با کرامت انسانی ندارد ولی عدم برابری زن و مرد در این مجازات را تأمل برانگیز دانسته و مورد نقد قرار داده اند.
۶۸.

تلقی متفکران عصر مشروطیت از مفهوم برابری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش سیاست نظری پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۸ 191-220

کلیدواژه‌ها: برابری اقلیت های دینی زنان مشروطه خواهان و مشروعه خواهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۳ تعداد دانلود : ۳۳۴
همزمان با جنبش مشروطیت و تغییر نظام سیاسی از (سلطنت مطلقه به مشروطه)، مباحثه درباره ایده برابری نیز در میان متفکران این عصر رواج یافت. متفکران این عصر (مشروطه خواه و مشروعه خواه) چه تلقی ای از برابری داشتند؟ مقاله حاضر بر اساس چهار مؤلفه معنای هستی شناسانه، ابعاد، قلمرو و دامنه شمولیت، تلقی متفکران عصر مشروطیت از برابری را بررسی می کند. روش مقاله حاضر، خوانش متن محورانه است. یافته های تحقیق بدین قرار است: متفکران دینی مشروطه خواه همچون نائینی و محلاتی بر برابری قانونی (و نه طبیعی) ملت از جمله برابری اقلیت های دینی و زنان در ابعاد مدنی، اجتماعی، در امور نوعیه (و نه شرعی) تأکید داشتند و برابری سیاسی را خاص عقلای ملت می دانستند. متفکران سکولار مشروطه خواه همچون آخوندزاده و طالبوف و متفکران مشروطه خواه میانه همچون مستشارالدوله و ملکم خان همزمان بر برابری طبیعی و قانونی (قراردادی) ملت در ابعاد مدنی، اجتماعی و سیاسی در قلمرو عمومی تأکید داشتند. در مقابل، مشروعه خواهان همانند شیخ فضل الله نوری، علی اکبر تبریزی و نجفی مرندی بر نابرابری طبیعی (به ویژه از منظر دینی) باور داشتند و برابری مدنی، اجتماعی- سیاسی اقلیت های دینی و زنان را در تضاد با برتری ذاتی دین اسلام می دانستند.
۶۹.

تأملی بر مفهوم برابری در نظام حقوقی ایران با رویکردی به اسناد فراملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه حقوق اسلامی سال بیست و دوم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۵۳) 275 - 296

کلیدواژه‌ها: برابری عدم تبعیض نظام استخدام قرارداد دولت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸ تعداد دانلود : ۴۱۵
شهروندان فارغ از ویژگی های فردی خویش (نظیر نژاد، جنسیت، مذهب، طبقه اجتماعی و...) باید تحت سیطره نظام حقوقی واحدی قرار گیرند. حکومت مدرن، جامعه ای برابر را رهبری می کند و اعضای این جامعه باید به گونه ای یکسان، مطیع قدرت عمومی باشند. بدیهی است که واسطه این روابط، قانون است که به مثابه خواست عمومی در جامعه حکم فرماست. نمود واقعی برابری در عرصه قراردادی، جایی است که شرایط برابر برای همه شهروندان برای دستیابی به قراردادهای اداری فراهم گردد. بنابراین تفاوت های ذاتی و اکتسابی شهروندان نمی تواند مانعی در دستیابی به قراردادهای دولت تلقی شود. در ایران نیز قانون اساسی در اصول اولیه خود، برابری شهروندان را از جهات خاصی پذیرفته است. بنابراین فرض تبعیض بین شهروندان از حیث نژاد، مذهب، عقیده سیاسی، موقعیت و... پذیرفته شده نیست. از آنجا که این امور نه حصری، بلکه تمثیلی است، می توان عنوان کرد که در دسترسی به خدمات عمومی که یکی از مهم ترین آنها حق انعقاد و استفاده از قراردادهای استخدامی است، این برابری باید حفظ گردد.مفهوم برابری یکی از چالش برانگیزترین مفاهیمی است که در خصوص آن، تعاریف گوناگونی ارائه شده است. این دوگانگی و ابهام در مفهوم برابری، ارائه یک دسته بندی دقیق و متوازن از آن را نیز، با مشکل روبه رو می سازد. با این حال در یک تقسیم بندی کلی، برابری را به برابری حقوقی، برابری فرصت و برابری نتیجه، تقسیم کرده اند. در این مقاله نگارنده به روش توصیفی تحلیلی به بررسی مفهوم برابری در حقوق ایران و اسناد فراملی اشاره خواهد داشت.
۷۰.

اصل برابری ورود به خدمات عمومی در پرتو آرای دیوان عدالت اداری

نویسنده:
منبع: فصلنامه رأی دوره سوم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۸) 41 - 60

کلیدواژه‌ها: خدمات عمومی برابری اصول حقوق اداری دستیابی به مشاغل عمومی دیوان عدالت اداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۹ تعداد دانلود : ۲۸۸
اصل برابری غایت حمایت از حقوق شهروندان به شمار می رود.اصل  برابری در ورود به خدمت عمومی یا برابری در دستیابی به مشاغل عمومی ازمصادیق اصل برابری در حوزه حقوق اداری محسوب می شود.این اصل متضمن این مفهوم است  که تمامی شهروندان صرف از نظر از جنس ، مذهب ، نژاد و قومیتشان از این امکان برخوردار باشند که بر اساس صلاحیت و شایستگی مورد نیاز هر شغل ، بتوانند به آن  شغل نائل آیند. قوانین ایران نسبت به رعایت این اصل رویکردی متناقض دارد.  در حقوق اداری ایران علی رغم تصریح  قانون مدیریت خدمات کشوری  به ایجاد فرصت برابر برای همه ی افراد در ورود به استخدام دولتی ، اندراج برخی شرایط در آگهی استخدامی دستگاه های اجرایی کشور نظیرشرط جنسیت  ، اعمال تفاوت میان معدل مدارک داوطلبین دانشگاه های مختلف کشور و یا شرط بومی بودن جهت استخدام ازسویی و دستورالعمل ها و مصوبات دستگاه های اجرایی از سوی دیگر موجبات نابرابری در ورود  شهروندان به خدمت عمومی را فراهم آورده است. از این روی نقض اصل برابری در ورود به خدمت عمومی موضوع بسیاری از شکایت های مطرح شده در دیوان عدالت اداری  ایران به شمار می رود. در این تحقیق ضمن بررسی اصل برابری در ورود به خدمت عمومی در پرتو قوانین ایران به تبیین و تحلیل برخی آرای دیوان عدالت اداری ایران  در خصوص اصل مذکور می پردازیم .
۷۱.

اعتلای جایگاه حقوق بشری زنان با تأکید بر نظام حقوقی

نویسنده:
منبع: فقه و حقوق نوین سال دوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۵ 49-64

کلیدواژه‌ها: حقوق بشر حقوق زنان برابری کنوانسیون منع تبعیض علیه زنان نظام حقوقی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۶ تعداد دانلود : ۱۶۸
بدون شک، در جهان امروز یکی از شاخص های مهم توسعه انسانی، میزان حضور زنان و نحوه ایفای نقش آنان در عرصه های گوناگون است و از سوی دیگر، در عصر جهانی شدن علایق و حقوق افراد حتی در محدوده قلمرو سرزمین خودشان نیز با ملاحظات بین المللی گره خورده است. این امر مقوله حقوق زنان را به روابط بین المللی کشانده و ورود حقوق زنان به عرصه بین المللی، سبب شکل گیری روابط پرفراز و نشیب کشورها با سازمان های بین المللی فعال در حوضه حقوق بشر شده است. همچنین، مسأله حقوق و آزادی های اساسی نوع بشر در طول قرون و اعصار گذشته، انگیزه اصلی مبارزات علیه ظلم و بی عدالتی را تشکیل داده است که یکی از برجستگی های حقوق بین الملل در نیمه ی اول قرن حاضر توسعه ی فراوان آن در زمینه حقوق بشر و زنان می باشد. اگرچه زنان از قرن ها پیش برای به دست آوردن حقوق خود مبارزه می کرده اند اما مبارزه برای رعایت حقوق بشر زنان توسط جنبش بین المللی، مبارزه ای تازه است. کنوانسیون منع تبعیض علیه زنان از دستاوردهای مهم جهت اعتلای حقوق بشری زنان می باشد حال آنکه به سبب وجود برخی تعارض ها با شرع مقدس اسلام، دولت ایران این کنوانسیون مهم را تصویب نکرده است. لکن به جهت بررسی اعتلای جایگاه حقوق بشری زنان با تأکید بر نظام حقوقی ایران نگارندگان نوشتار حاضر سعی دارند بر اساس روش توصیفی- تحلیلی و مستند به منابع معتبر و تفاسیر اسناد و رویه های حقوق بین الملل موضوع مورد بحث را بررسی نمایند.
۷۲.

تحلیل شبکه معنایی عدالت با تأکید بر رویکرد برابری پیچیده مایکل والزر(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۵ 147 - 166

کلیدواژه‌ها: عدالت برابری برابری پیچیده شبکه معنایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۶ تعداد دانلود : ۳۵۹
شبکه معنایی عدالت لایه های پیچیده معنایی است که ترکیب این معانی و ارتباط وثیقی که میان آنها برقرار است، مفهوم عدالت را پدید می آورد. در این پژوهش سعی شده است با تحلیل شبکه معنایی ایزوتسویی به مفهوم عدالت نگریسته شود و با توجه به این نظریه، عدالت نه مفهومی تک بعدی بلکه مفهومی متکاثر و محصول برهم نهی شبکه ای از معانی است که تنها در ساختاری جامع از مفاهیم فهم می گردد. تأثیر ترمینولوژی عدالت بر ارائه نظریه عدالت امری متداول در ادبیات عدالت پژوهان معاصر است به گونه ای که هر نظریه ای از عدالت مبتنی بر مفهوم شناسی خاصی از عدالت است. به نظر می رسد ایده های گوناگون عدالت با تأکید بر گونه خاصی از معنای عدالت، نگاهی تک بعدی به عدالت داشته اند و بالمآل نظریه ای تک بعدی حاصل آمده است. در این پژوهش سعی شده است با عنایت به شبکه معنایی ایزوتسویی که تحلیل شبکه ای را برای بررسی معانی واژگان پیشنهاد می کند، به عدالت نگریسته شود. بر این اساس عدالت نه یک مفهوم تک بعدی بلکه مجموعه ای بهم پیوسته از معانی است که در ساختاری منسجم ایده عدالت را محقق می سازند. در میان نظریه های عدالت معاصر، رویکرد برابری پیچیده به خوبی نظریه ای مبتنی بر شبکه معانی ارائه می دهد. در ساختار برابری پیچیده علاوه بر اصالت بخشی به برابری، سایر آموزه های حقوقی و اخلاقی عدالت نیز پاس داشته می شود. نتیجه آنکه توجه به ابعاد مختلف عدالت از حیث مفهومی با عنایت به دیدگاه شبکه معنایی و از دیدگاه نظری با توجه به نظریه برابری پیچیده، نظریه ای جامع را در خصوص عدالت فراهم می آورد که در نهایت تعارض میان معیارهای عدالت را مرتفع می سازد.
۷۳.

جهات مشترکه عمومیه در اندیشه نائینی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و چهارم بهار ۱۴۰۰ شماره ۹۳ 51 - 72

کلیدواژه‌ها: میرزای نائینی جهات مشترکه عمومیه مالیات نمایندگی برابری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۲۲۶
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی مفهوم جهات مشترکه عمومیه از دیدگاه آیت الله نائینی است. نائینی نظام محکمی از اندیشه، براساس مبانی شیعی تدوین کرد و توانست برای مشروطیت ایران مبنایی اصیل فراهم آورد. سوال اصلی پژوهش آن است که این مفهوم به چه معنایی بوده و چه جایگاهی در اندیشه نائینی دارد. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی بوده و براساس یافته های پژوهش، مفهوم جهات مشترکه نوعیه با برخی مفاهیم مانند نوع، مشترکات نوعیه، مصالح نوعیه در اندیشه نائینی پیوند نزدیکی دارد و برای فهم این مفهوم باید آنها را در یک منظومه فکری دید. همچنین او این مفهوم را در هنگام طرح دو مفهوم مهم نمایندگی و نقش مردم در امور حسبیه به کار برده است. به اعتقاد نائینی، در حکومت حوزه ای وجود دارد که همه مردم در آن اشتراک دارند. او از مفاهیمی مانند برابری، شورا، مالیات و امر به معروف و نهی از منکر برای توضیح این مفهوم استفاده می کند. از میان این مفاهیم، مفهوم برابری جایگاه مهمی دارد و در حقیقت طرح جهان مشترکه عمومیه مبنا و مدخلی برای مفهوم برابری در اندیشه شیعی است.
۷۴.

مؤلفه های برابری سیاسی در تحقق عدالت از منظر تساوی گرایان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال هفدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۳۴) 597 - 624

کلیدواژه‌ها: برابری برابری سیاسی برابری فرصت تساوی گرایان عدالت عدالت توزیعی مشارکت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۰ تعداد دانلود : ۲۵۲
پژوهش حاضر به دنبال پاسخ گویی به این سؤال است که از دیدگاه تساوی گرایان برای رسیدن به یک وضعیت عادلانه در جامعه، چه نسبتی بین برابری سیاسی و عدالت برقرار است؟ بعد از تبیین مؤلفه های برابری سیاسی بر اساس نظریه «جیمز کلمن» و طراحی الگوی تحلیل مبتنی بر آراء «آدام سویفت» و «جان کیکس»، به بررسی نقش مؤلفه های برابری سیاسی در تحقق عدالت با روش توصیفی تحلیلی و راهبرد «پس کاوی» پرداخته شد. مؤلفه های برابری سیاسی که شامل برابری مشارکت، برابری توزیعی، برابری قانونی و برابری فرصت است، در سه سطح از روابط بین برابری سیاسی و عدالت دسته بندی می شود: سطح کمینه، متعارف و بنیادستیز. یافته های پژوهشی این مقاله مدلی را نشان می دهد که در آن رابطه مستقیمی بین مؤلفه های «برابری مشارکت» و «برابری قانونی» در «وضعیت عدم تعارض برابری سیاسی با سایر ارزش ها» جهت تحقق عدالت وجود دارد. در خصوص مؤلفه «برابری توزیعی» نیز تنها بر اساس مشخص شدن اصول توزیع و میزان منابع در «تئوری عدالت توزیعی» موردپذیرش، می توان وضعیت و رابطه این مؤلفه را با عدالت تعیین کرد. و نهایتاً در وضعیت «تعارض برابری با سایر ارزش های اساسی» صرفاً زمانی می توان مؤلفه «برابری فرصت» را عاملی برای تحقق عدالت دانست که سطح برابری ایجاد شده در «شرایط»، مانع از حقوق فردی افراد و کارایی کلی جامعه نگردد.
۷۵.

نقد و بررسی کتاب حوزه های عدالت: درد فاع از کثرت گرایی و برابری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال ۲۱ شهریور ۱۴۰۰ شماره ۶ (پیاپی ۹۴) 193-212
تعداد بازدید : ۲۴۲ تعداد دانلود : ۱۹۵
والزر در «حوزه های عدالت» تبیینی از اصول عدالت توزیعی را ارائه می دهد که بر فهم معانی خیرهای مختلف اجتماعی مبتنی است. این تبیین از عدالت، «تکثرگرایانه» و بر ایده «برابری پیچیده» بنا شده است. مقصود والزر آن است که هریک از حوزه ای حیات اجتماعی، معیارهای خاص خود برای توزیع خیرهای اجتماعی را دارد و نباید معیارهای یک عرصه را به عرصه های دیگر تسری داد. نقطه مقابل عدالت مطلوب والزر، جباریت وسلطه است که به معنای سلطه معیار عدالت در یک عرصه به عرصه های دیگرحیات اجتماعی است. تنوع اصول توزیع خیرهای اجتماعی، تلاش برای ایجاد سازگاری میان کثرت گرایی و برابری، و مخالفت با سلطه سرمایه بر عرصه قدرت سیاسی از نقاط برجسته نظریه عدالت والزر محسوب می شوند. از سوی دیگر، منتقدان والزر معتقدند خصلت محافظه کارانه والزر موجب می شود نتواند موضع انتقادی مشخصی درباره شیوه های نادرست توزیع خیرهای اجتماعی اتخاذ کند. عدم ارائه معیاری مشخص برای فهم معیارهای اجتماعی توزیع خیر، نسبیت معناهای اجتماعی و ناتوانی در ارائه معیاری برای نقد روشهای نادرست در توزیع خیرهای اجتماعی از جمله مهمترین انتقاداتی است که بر نظریه عدالت والزر وارد شده است. موضوعات علوم سیاسی عنوان مقاله [English] A Critique on the Book “Spheres of Justice: A Defense If Pluralism and Equality نویسنده [English] Mohammad Shojaiyan Assistant professor, Faculty of Political Sciences, Research Institute of Hawzah and University, Qom, Iran
۷۶.

پراکنش فضایی شاخص های توسعه خدمات شهری با استفاده از تکنیک تشخیص نسبی مرکب در کالبد شناسی سکونتگاه های شهری استان گلستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی سال دوم تابستان ۱۳۹۶شماره ۲ (پیاپی ۶) 11 - 26

کلیدواژه‌ها: خدمات شهری تکنیک KOPRAS اولویت بندی برابری استان گلستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۱ تعداد دانلود : ۱۷۸
شناخت نابرابری ها و توزیع نامناسب امکانات، در چارچوب محدوده های جغرافیایی مختلف قابل طرح است و لازمه گام برداشتن در این راستا، شناخت وضعیت موجود هر یک از اجزای مجموعه های برنامه ریزی، اعم از استان، شهرستان و شهر، و در نتیجه پی بردن به اختلافات و تفاوت های موجود و سیاستگذاری با هدف رفع و کاهش نابرابری ها در هر یک از این فضاهاست، چرا که فضا یک بعد اساسی و بنیادی در جامعه انسانی است و عدالت و بی عدالتی در فضا نمایان می شود. با این تفاسیر هدف مقاله حاضر، تعیین پراکنش خدمات شهری در سطح شهرها و به بیانی دیگر درجه توسعه و میزان نابرابری های ناحیه ای در مناطق 29 گانه شهری استان گلستان است. روش پژوهش توصیفی– تحلیلی است و از مدل های آماری و کمی استفاده شده است. برای شناخت سطوح برخورداری مناطق شهری استان گلستان، با استفاده از آمار و اطلاعات سالنامه آماری سال 1394ش، از شاخص های خدمات شهری استفاده و نتایج آن با بهره گیری از مدل تشخیص نسبی مرکب (KOPRAS) ارزیابی شده است. برای ارزیابی داده ها از نرم افزارهای رایانه ای Excel و SPSS و برای ترسیم نقشه ها از نرم افزار ArcGIS9.3 استفاده شده است. نتیجه حاصل از این پژوهش نشان می دهد که امکانات و خدمات شهری در مناطق شهری استان گلستان به صورت هماهنگ و عادلانه توزیع نشده اند، به نحوی که شهر گرگان، مرکز سیاسی - اداری و پرجمیعت ترین نقطه شهری استان با ضریب توسعه (100) برخوردارترین شهر استان و شهر سنگدوین، از شهرهای کوچک و تازه تأسیس استان، با ضریب اولویت (074/23) محروم ترین نقطه شهری در استان گلستان است.
۷۷.

نظریه وضع طبیعی و تأثیر آن بر جنبش فمینیستی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حقوق اسلامی سال هفدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۶۵ 107 - 136

کلیدواژه‌ها: وضع طبیعی حقوق طبیعی جایگاه زن برابری فرادستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۶ تعداد دانلود : ۱۵۳
برخی فلاسفه حقوق طبیعی بر این باوراند که نمی توان با معیار قرار دادن جوامع مدنی و قوانین و مقررات رایج در این جوامع حقوق طبیعی را استنباط کرد زیرا در این جوامع تشخیص آنچه طبیعی است از آنچه طبیعی نیست کار آسانی نبوده و گاهی نیز گمراه کننده است. از این رو، این اندیشمندان در صدد بر آمده اند با تحلیل عقلی، وضعی را تحت عنوان وضع طبیعی ترسیم کنند که مشخصاً مقطع قبل از وضع قوانین را مد نظر قرار می دهد و می کوشند با تحلیل این برهه، حقوق طبیعی را استنباط کنند. در این مقاله جایگاه زن در وضع طبیعی از منظر فیلسوفانی همچون توماس آکویناس، توماس هابز، جان لاک و ژان ژاک روسو مورد بررسی قرار می گیرد. توصیف وضع طبیعی به عنوان وضعی که در آن برابری حکم فرما است زمینه را برای ایجاد تغییر در اندیشه فرودستی زنان نسبت به مردان فراهم کرد و به سنگ زیرین شکل گیری جنبش های فمینیستی تبدیل شد.
۷۸.

نقش قوه قضاییه در شکل گیری مؤلفه های فرهنگی قانون گرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دیدگاه های حقوق قضایی بهار ۱۴۰۰ شماره ۹۳ 255-237

کلیدواژه‌ها: برابری جامعه شناسی حقوق گرایش مثبت به قانون مشروعیت هنجار اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۲ تعداد دانلود : ۲۰۹
شواهد گوناگون، مؤید آن است که ایران هنوز جامعه ای قانون گرا نشده است. منظور از قانون گرایی، »محو رفتار دلبخواهی» است که به تابعان بستگی دارد. رفتار تابعان، مفهوم «هنجار اجتماعی» را مطرح می کند. هنجار اجتماعی را فرهنگ می سازد که در بر دارنده سه مؤلفه اصلی «باور»، «ارزش» و «گرایش» است. حال پرسش آن است که مؤلفه های فرهنگی قانون گرایی کدام اند و قضات چگونه می توانند به عنوان یک مقام عمومی، آنها را تحقق ببخشند؟ مفروض اصلی نیز این است که «باور به مشروعیت»، «باور به برابری» و «گرایش مثبت به قانون» می تواند موجد یا مانع قانون گرایی در جامعه شود و قضات با صدور آرایی عادلانه و منصفانه می توانند به تحقق این مهم کمک نمایند. تحلیل حاصل از منابع کتابخانه ای نشان داد آن چه در شکل گیری این مؤلفه ها تأثیرگذار است، رفتار دولت است. زیرا شهروندان زمانی به قانون عمل می کنند که اولاً مشروعیت دولت از نظر آن ها بالا باشد، ثانیاً یقین داشته باشند که دولت با آن ها رفتار برابر دارد و ثالثاً قانون را به اندازه ای مؤثر بدانند که با شوق و رغبت اجرا کنند. در این میان، قوه قضاییه سهم تعیین کننده ای در میزان قانون گرایی شهروندان دارد؛ زیرا قضات با تصمیمات خود می توانند زمینه های شکل گیری مهم ترین مؤلفه های فرهنگی قانون گرایی را در جامعه فراهم کنند.
۷۹.

برنامه ریزی شاخص های مهارت آموزی در آموزش عالی، درگاهی به سوی کاهش نابرابری های کیفیت آموزشی دانشگاه ها (پژوهش کیفی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهارت آموزی دوره ۸ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۳۰) 64-43

کلیدواژه‌ها: مهارت آموزی کیفیت برابری آموزش عالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۹ تعداد دانلود : ۱۶۷
پژوهش حاضر به منظور شناخت شاخص های مهارت آموزی در دانشگاه جهت دسترسی برابر به کیفیت آموزش مهارت ها و ارائه مدل مفهومی برابری کیفیت آموزش مهارت ها در آموزش عالی با رویکرد کیفی تحلیل محتوای مضمونی یا تماتیک طراحی گردیده است . میدان تحقیقاتی آن اعضای هیات علمی و صاحب نظران مراکز تحقیقاتی بودند .این پژوهش با استفاده از روش کیفی تحلیل محتوا انجام گرفته است که به منظور تجزیه و تحلیل آن از سه مرحله کدگذاری استفاده گردید. برای این منظورتعداد 21 نفر از طریق نمونه گیری هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شد. برای جمع آوری اطلاعات از مصاحبه های نیمه ساختاریافته استفاده شد که به منظور تجزیه و تحلیل آن از سه مرحله کدگذاری استفاده گردید. جهت روایی آن از صاحب نظران مربوطه بهره گرفته شده است و برای پایایی آن با کدگذاری شش مصاحبه ، توافق یا هم خوانی با ضریب توافق89/0 محاسبه گردید. نتایج نشان داد ؛ جهت ایجاد برابری کیفیت مهارت آموزی در دانشگاه ها ، می توان به سه مرحله فرایند، خروج و بعد از خروج از دانشگاه ها و نه شاخص برنامه درسی مناسب ، امکانات آموزشی ، ارزشیابی درست ، رضایت دانش آموخته و استاد از مهارت آموزی دانشگاهی ، آموزش های تکمیلی و مهارتی ، اشتغال مرتبط با رشته تحصیلی ، کارآفرینی و اشتغال زایی، رضایت کارفرما و آموزش های ضمن کار اشاره کرد.
۸۰.

نقش دیوان عدالت اداری در حمایت از حقوق زنان

نویسنده:
منبع: حقوق بشر و شهروندی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۵) 43 - 64

کلیدواژه‌ها: دیوان عدالت اداری حقوق زنان حقوق بشر برابری حمایت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۱ تعداد دانلود : ۲۲۱
امروزه حقوق زن و خانواده امر بسیار مهمی برای همه جوامع بشری است که همیشه در معرض تعدی و تجاوز از سوی حکومت ها بوده است. در ایران در راستای تحقق و تضمین حقوق شهروندی از جمله حقوق زنان به موجب اصل 173 قانون اساسی، مرجعی تحت عنوان دیوان عدالت اداری تشکیل شده است. هدف اصلی پژوهش حاضر، نقش دیوان عدالت اداری در حمایت از حقوق زنان است. در این تحقیق از روش تحلیلی، توصیفی استفاده شده است. نگارنده در پی پاسخ به این سؤال است که نقش دیوان عدالت اداری در تضمین رعایت حقوق زنان چیست؟ نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که حاکمیت دیدگاه های منفی نسبت به زنان و وجود محرومیت های جدی سبب شده که امروزه برای اصلاح این معضل به زنان توجه خاصی مبذول شود. دیوان عدالت اداری باید به افراد و گروه هایی که به طور سنتی با دشواری هایی در اجرای حقوقشان برخوردارند، خصوصاً زنان، توجه ویژه ای مبذول دارد. می بایست با گسترش صلاحیت دیوان، آشنا ساختن زنان با حقوق خود، تلاش در جهت تثبیت حقوق زنان با موازین شرعی و قانونی و محدود ساختن تصدی گری دولت، موقعیت دیوان به شکلی ارتقاء داده شود که شهروندان بالاخص زنان جامعه، هیچ هراسی برای عدم اجرای عدالت و حقوق خود نداشته باشند و نظام مطلوب دادرسی برای دسترسی این افراد آسیب پذیر به حقوقشان طراحی گردد.