مطالب مرتبط با کلیدواژه

فرهنگی


۲۱.

عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر شکاف نسلی جوانان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: خانواده فرهنگی اجتماعی نسل شکاف نسلی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده جامعه شناسی زنان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
تعداد بازدید : ۲۴۷۴ تعداد دانلود : ۱۰۷۶
این تحقیق با هدف شناخت عوامل تاثیر گذار بر ایجاد شکاف نسلی و دستیابی به یک الگوی نظری تحلیلی می باشد که با استفاده از نظریه های مرتبط،عوامل مهم و اثرگذار مورد بررسی قرار می گیرد. این تحقیق با طرح پرسش هایی، به تحلیل و تبیین موضوع پژوهش پرداخته است. روش تحقیق این پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه است. نمونه مورد مطالعه 586 نفر از جوانان بین 20 تا 25 سال ساکن در شهر تهران می باشند که با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده اند. ابزار تحقیق، پرسشنامه پژوهشگر ساخته است که مبتنی بر طیف لیکرت طراحی شده است. در این مقاله به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار spss و برای آزمون مدل نظری تحقیق از نرم افزار لیزرل[1] استفاده شده است. نتایج این پژوهش بر وجود یک الگوی رابطه آماری مستقیم و معکوس بین متغیرهای مستقل و متغیر وابسته حکایت دارد. به عبارت دیگر رابطه معنی داری بین شاخص های اجتماعی و فرهنگی شامل سبک زندگی، موقعیت محل سکونت، معاشرت با گروه همسالان، پایگاه اجتماعی والدین، دسترسی به وسایل ارتباط جمعی، نظام آموزشی با متغیر وابسته شکاف نسلی وجود دارد. هم چنین نتایج الگوسازی معادلات ساختاری حکایت از رابطه بین متغیرهای مستقل و متغیر وابسته است،که با توجه به شاخص های الگوسازی می توان استدلال کرد مدل های ارائه شده از برازش خوبی برخوردار بوده و انطباق مطلوبی بین مدل به تصویر درآمده و یا مدل ساختاری شده با داده های تجربی دارند.
۲۲.

رویکرد تحلیلی به الگوی شهرسازی سنتی برای ارایه ضوابط ساختارمحور تاریخی در مقیاس شهرهای متوسط و میانی (مطالعه موردی : شهر میانه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: فرهنگی الگو ساختار فضایی شهر سنتی ایرانی محور تاریخی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴۵ تعداد دانلود : ۵۵۴
معماری و شهرسازی گذشته ایران در بر گیرنده اصولی است که در دل سنت ها نمود یافته و در چند دهه اخیر در اثر گسترش نامتعادل شهرها و گسست سازمان فضایی شهر ، شهر سنتی از حقیقت خود فاصله گرفته و چالش هایی پیش روی شهرسازی سنتی و شهرسازی مدرن قرار داده است. توجه به رویکرد ساختار فضایی ، با احترام به تاریخ و مفاهیم شهرسنتی-ایرانی محتوای اصلی کار است. مسلماً، بهره گیری از الگوهای سنتی شهرسازی و بهره مندی از تجربیات گذشته، می تواند زیربنای خوب و مفیدی برای الگوهای شهرسازی آینده باشد. ضرورت شناخت مفاهیم شهر سنتی از سویی، شناخت ویژگی های فرهنگی، بومی و تاریخی بافت از دیگر سو و نیز معیارهای شناخت استخوان بندی می تواند ما را به ساخت الگوهای ذهنی رهنمون کند. پژوهش حاضر با هدف دستیابی به الگویی با خصوصیات سنتی- ایرانی جهت طراحی در بافت تاریخی نمونه موردی شهر میانه و با فرضیه ارتقاء کیفیت محیطی با الگوهای شهرسازی سنتی انجام شد. نوع تحقیق کاربردی بوده و روش آن توصیفی-تحلیلی است. در ابتدا به منظور شناخت ساختار علاوه بر مطالعه پیشینه مجموعه از طریق اسناد کتابخانه ای ، بررسی سفرنامه ها و نقشه ها، برداشت میدانی توسط نگارنده صورت گرفت ، سپس در راستای سنجش فرضیه برای دو شهر سنتی یزد و سمنان پرسشنامه ای تنظیم شد و با پرسشنامه دیگری به بررسی عناصر تأثیرگذار در طراحی بافت کهن شهرستان میانه محله امامزاده پرداخته شد و با آنالیز کامپیوتری شبکه ارتباطی محدوده مورد نظر پژوهش و تحلیل ساختار کهن محلات و شناسایی نقاط مهم بافت ، به عنوان دستاورد پژوهش جدول راهنمای ضوابط ساختارمحور تاریخی برای شهرهایی با مقیاس میانی ارایه می شود.
۲۳.

بازار وکارکرد اقتصادی، سیاسی و فرهنگی آن در شهرهای بلخ، مرو و نیشابور در دو سده نخست هجری قمری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرهنگی اقتصاد خراسان بازار بازاریان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۶ تعداد دانلود : ۷۸۱
تاریخچة بازار به عنوان یک مقولة اقتصادی و اجتماعی در تاریخ ایران به دوران باستان به ویژه دورة ساسانیان بر می گردد. بازار در دوره ساسانی در کالبد شهری در قسمت شارستان که مرکز اقتصادی شهر به حساب می آمد قرار داشت؛ اما بعد از ورود اسلام، با توجه به کاهش ارزش اقتصادی شارستان و رشد قسمت ربض شهرها، بازارهای ربض دارای اهمیت بیشتری شدند. بازارهای شهرهای مرو، بلخ و نیشابورِ خراسان نیز که موضوع مورد مطالعه این مقاله است، در دوره اسلامی در ربض شهر واقع بودند. پرسش اصلی این مقاله به صورت زیر است: کارکرد اقتصادی بازارهای مذکور چگونه بوده است؟ فرضیة نخست بدین گونه است: مقوله هایی چون رشد شهرنشینی در منطقه خراسان، تولید محصولات متنوع و مازاد نیاز منطقه ای آن محصولات و به تبع آن رشد تجارت و بازرگانی، به کارکرد اقتصادی بازارها رونق خاصی بخشیده بودند. تحقیق حاضر، علاوه بر پرداختن به عوامل مؤثر در ایجاد این بازارها، و نیز تبیین کارکرد اقتصادی آن ها در دو سده نخست هجری قمری، از دو نکتة اساسی فرهنگی و سیاسی بازارهای آن منطقه نیز به عنوان تکمله بحث پرده بر می دارد: نخست، پیوند مسجدها و مدرسه ها با بازار و به تبع آن سکونت برخی از عالمان در این بازارها و نیز نفوذ برخی نحله های فکری در بازار و در میان تاجران، چهره فرهنگی برخی از این بازارها را منعکس می کند. دوم، مجازات برخی از مجرمان سیاسی در این بازارها نیز مؤید کارکرد سیاسی آن هاست، و یا زمانی که بازاریان از سوی حکمرانان منطقة مذکور مورد ستم مالی واقع می شدند، نقش مؤثری در تحولات سیاسی ایفا می کردند؛ به گونه ای که نقش آن ها در قتل قتیبة بن مسلم و نیز روی کار آمدن عباسیان، مؤید این مطلب است.
۲۴.

بررسی عوامل مؤثر بر بهره وری و ارتقای کیفیت مراکز و واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 2(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرهنگی آموزش عالی عوامل آموزشی پژوهشی ساختاری مدیریتی دانشجویی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت صنعتی تحقیق در عملیات پژوهش عملیاتی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت صنعتی بهره وری
تعداد بازدید : ۹۲۱ تعداد دانلود : ۵۷۳
هدف از این مطالعه شناسایی عوامل مؤثر بر ارتقای کیفیت وبهره وری مراکز و واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 2 بوده است. برای انجام این پژوهش از روش پیمایشی استفاده و داده ها با بهره گیری از پرسشنامه محقق ساخته با 50 سوال بر اساس اهداف ومولفه های کیفیت در مراکز آموزش عالی ساخته وگردآوری شد. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه اعضای هیات علمی ( 1778) وغیر هیأت علمی ( 1517) نفراست که در سال 1391در استانهای اذربایجان غربی- زنجان- اردبیل مشغول به خدمت بودند که از میان انها تعداد 350نفر (هیات علمی161)و (غیر هیات علمی189) نفربا استفاده از جدول مورگان و با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از میانگین رتبه ای وآزمون فریدمن تحلیل شدند و برای مقایسه نظرات گروه ها از ازمون تی تست دوگروه مستقل وتحلیل واریانس یکراهه استفاده گردید. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد که دربین عوامل موثر ؛عوامل آموزشی فرهنگی و عوامل مدیریتی وساختاری، عوامل دانشجویی و عوامل پژوهشی به ترتیب مهمترین عوامل هستند. و بین نظرات گروهای نمونه تفاوت معناداری وجود ندارد.
۲۵.

اثربخشی آموزش هوش اخلاقی، معنوی و فرهنگی بر ناسازگاری زناشویی زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرهنگی سازگاری زناشویی هوش اخلاقی معنوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۵ تعداد دانلود : ۵۷۳
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی آموزش هوش اخلاقی، فرهنگی و معنوی بر ناسازگاری زناشویی زنان متاهل انجام شد. روش: با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس از میان زنان مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهرستان کرمانشاه در سال 91-92تعداد20نفر انتخاب و صورت تصادفی در دو گروه 10 نفره آزمایشی و گواه گمارده شدند. پژوهش از نوع شبه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. برای گروه آزمایش 10 جلسه درمان هوش محور برگزار شد. ابزار پژوهش مقیاس سازگاری زناشویی دو طرفه اسپانیر(1976) بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس چند متغیر (مانکوا) و نرم افزارspss نسخه 19 انجام شد. یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که بین دو گروه از نظر سازگاری زناشویی و مولفه های آن (رضامندی دو نفره، توافق دو نفره، همبستگی دو نفره، و ابراز محبت و عواطف در روابط دو نفره) تفاوت معنی داری وجود دارد. نتیجه گیری: با توجه به تفاوت معنی دار سازگاری زناشویی در دوگروه، تقویت هوش اخلاقی، معنوی و فرهنگی می تواند در بهبود روابط بین فردی و زناشویی موثرواقع شود. در کل یافته ها لزوم گنجاندن برنامه آموزش هوش اخلاقی، معنوی و فرهنگی به زوجین را متذکر می سازد.
۲۶.

شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر در نگهداشت کارکنان و ارائه الگویی جهت آن در سازمان های دولتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرهنگی سازمانی دولتی نگهداشت فردی محیطی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت سازمانی و منابع انسانی مدیریت منابع انسانی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت دولتی سازماندهی و اصلاح تشکیلات و روشها
تعداد بازدید : ۲۱۷۸ تعداد دانلود : ۱۱۸۸
با پیشرفت تکنولوژی و ایجاد رقابت بین سازمان ها، کارکنان با فرصت های شغلی زیادی مواجه هستند. این مسئله باعث سخت شدن کار سازمان ها در نگهداشت کارکنان می شود.. هدف این تحقیق، شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر در نگهداشت کارکنان و ارائه الگویی جهت بهبود آن در سازمان های دولتی ایران است. پس از مروری بر ادبیات تحقیق و بهره گیری از نظرات خبرگان، مدل اولیه تحقیق تنظیم گشت. سپس با استفاده از نظرات خبرگان، مدل نهایی تحقیق آماده گردید. روش این پژوهش توصیفی کاربردی می باشد. جامعه آماری و روش نمونه گیری پژوهش حاضر عبارت است از: 1- خبرگان دانشگاهی، که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند 20 نفر در نظر گرفته شد 2- کارکنان ستادی اداره کل آموزش و پرورش استان خوزستان به تعداد500 نفر می باشد، روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای می باشد که بر اساس جدول مورگان 217 نفرانتخاب گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که از بین عوامل فرهنگی، سازمانی، دولتی، عوامل سازمانی بیشترین تاثیر را در نگهداشت کارکنان دارد. همچنین، از بین عوامل سازمانی، سبک رهبری با عدد معنی داری از آزمون t به دست آمده برابر 18.21و ضریب مسیر 0.965 بیشترین تاثیر را در نگهداشت کارکنان دارد
۲۷.

بررسی فرآیند تغییر دیدگاه اجتماعی، روانشناسی طیار محمدنژاد پزشک خانواده و اثربخشی آن در تقویت رشد مثبت گرایی خانواده ها

نویسنده:
تعداد بازدید : ۵۶۹ تعداد دانلود : ۳۸۴
داستان این پژوهش تحلیلی، مبنی بر تغییر اجتماعی است. مدل روانشناختی این ایدئولوژی تغییر، دکتر محمدنژاد «پزشک خانواده» به عنوان الگویی تأثیرگذار برای خانواده ها می باشد. پیام های تغییرات اجتماعی او ارزنده است، لذا ایشان هدف فلسفه ی تغییرات اجتماعی خود را چنان به خواننده پیوند می دهد که مخاطب پس از به پایان رساندن مطالعه ی این مقاله، گویی دقیقاً به ژرفای تغییرات دیدگاه او پی می برد. بنابراین سؤال اصلی مقاله حاضر این است که در زندگی چقدر برای افکارمان ارزش قائل بوده ایم؟ چقدر مهم بوده ایم که مثبت فکر کنیم تا به دنبال آن اعمالمان هم مثبت شود؟ اینکه انسان های آسیب دیده از زندگی آموخته اند با عوض کردن طرز تفکرشان و دید بهتر به زندگی اجتماعی و بهره گرفتن از دیدگاه های شعرایی چون مولانا و فیلسوفان بزرگی همانند سقراط و افلاطون و روانشناسان و نظریه پردازانی چون آلبرت بندورا، ویکتورفرانکل و آلبرت الیس، با انجام اعمال مناسب تغییر و با طرز تفکر جدید، اینگونه بتوانند خود و دنیایشان را مثبت مدیریت کنند.
۲۸.

ارائه مدل اندازه گیری موانع توسعه والیبال قهرمانی زنان ایران در سه سطح کلان، میانی و خرد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرهنگی موانع توسعه استعدادیابی والیبال زنان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی مدیریت ورزشی
  2. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی مدیریت ورزشی مسائل متفرقه مدیریت ورزشی
تعداد بازدید : ۱۰۱۱ تعداد دانلود : ۵۴۵
پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل اندازه گیری موانع توسعه والیبال قهرمانی زنان ایران در سطوح کلان، میانی و خرد و نیز اولویت بندی آن ها انجام شد. این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی پیمایشی بود و نمونه آماری آن را کلیه بازیکنان، داوران و مربیان (104 نفر) حاضر در سیزدهمین دوره لیگ برتر والیبال بانوان ایران تشکیل دادند. ابزار اندازه گیری مورداستفاده در این پژوهش، پرسش نامه موانع توسعه (افتخاری، 1393) بود که از طریق مصاحبه ساختارمند با داوران، بازیکنان و مربیان تیم ملی و نیز تعدیل و تغییر برخی گویه ها، توسعه یافت و پس از تأییدشدن روایی و پایایی آن ، بین نمونه ها توزیع گردید. در نهایت، برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد و به منظور ارائه مدل اندازه گیری، نرم اف زارهای اس.پی.اس.اس 22 و ایموس 21 مورد استفاده قرار گرفت. یافته های حاصل از تحلیل عاملی تأییدی نشان داد نتایج نشان می دهند که در سطح کلان، مؤلفه ""فرهنگی"" با بار عاملی (79/0)، در سطح میانی، مؤلفه ""استعدادیابی"" با بار عاملی (90/0) و در سطح خرد، گویه ""نگرش ضعیف نسبت به انجام فعالیت های ورزشی"" با بار عاملی (78/0)، مهم ترین موانع توسعه والیبال زنان ایران می باشند. بر اساس یافته های پژوهش، راه کارهایی از قبیل افزایش پوشش رسانه های ملی جهت مشارکت بیشتر و فرهنگ سازی گسترده، بهبود نگرش مثبت جامعه به ورزش زنان و هموار کردن بستر مشارکت بیشتر آن ها به دلیل داشتن پتانسیل های بالا، طراحی برنامه جامع جهت تقویت سیستم استعدادیابی و نیز نظارت منسجم بر پیشرفت ورزشکاران مستعد، در راستای توسعه والیبال زنان ایران پیشنهاد می شود.
۲۹.

بررسی تأثیر عوامل محیطی معنویت گرایی بر میزان تعارضات سازمانی کارکنان (مورد مطالعه: واحدهای فرهنگی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرهنگی تعارض اقتصادی عوامل محیطی سیاسی معنویت گرایی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سازمان
تعداد بازدید : ۸۴۳ تعداد دانلود : ۹۹۷
هدف این پژوهش، بررسی تأثیر عوامل محیطی معنویت گرایی بر میزان تعارضات سازمانی کارکنان است که با روش توصیفی- همبستگی انجام شده است. جامعه آماری آن را، کلیه کارکنان واحدهای فرهنگی زیرمجموعه اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان ایلام به تعداد 1900 نفر تشکیل داد که 320 نفر از آنان با استفاده از فرمول کرجسی و مورگان و به صورت تصادفی، انتخاب شدند. یافته ها نشان داد که بین معنویت گرایی و تعارض سازمانی با ضریب 82/0- همبستگی قوی معناداری وجود دارد؛ به عبارتی هرچه معنویت گرایی در این سازمان بیشتر باشد، میزان تعارضات سازمانی کاهش می یابد. بین مؤلفه های معنویت گرایی (محیط فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی) و تعارض سازمانی نیز همبستگی معناداری وجود دارد؛ به عبارتی هرچه تأثیر مؤلفه های معنویت گرایی در سازمان بیشتر باشد، میزان تعارض کاهش می یابد.
۳۰.

بررسی جامعه شناختی بازار شهر و تأثیر تحولات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بر کارکرد بازار در سه دهه ی اخیر 80-60 (مطالعه ی موردی: بازار قیصریه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بازار بازاریان تحولات اجتماعی اقتصادی فرهنگی کارکرد های بازار

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کار و شغل
تعداد بازدید : ۱۰۲۴ تعداد دانلود : ۸۰۷
در تمامی نقاط دنیا بازار، مفهومی کلیدی بوده و تمامی گفتمان های روزمره و واقعیت های سیاسی را تحت الشعاع خود قرار داده است. به بازار به عنوان یک واقعیت اجتماعی و اقتصادی پیچیده و موضوعی جامعه شناختی نگریسته شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسیو مطالعه ی جامعه شناختی بازار و تأثیر تحولات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بر کارکرد بازاریان در سه دهه ی اخیر 80-60 (مطالعه ی موردی بازار قیصریه اصفهان) انجام شده است. این مقاله از نظر نوع هدف یک بررسی کاربردی، از نظر وسعت پهنانگر، از نظر دامنه خُرد و از نظر زمانی یک بررسی مقطعی است. روش تحقیق در این پژوهش روش میدانی با استفاده از تکنیک پیمایش و ابزار جمع آوری داده های پرسشنامه، اسناد و مدارک تاریخی و مصاحبه است. جامعه ی آماری، بازاریان بازار قیصریه ی اصفهان و راسته های منتهی به آن است و حجم نمونه 384 نفر است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که تحولات اجتماعی بر کارکرد فرهنگی با ضریب معناداری  zبرابر 924 /21 و بر کارکرد سیاسی بازار قیصریه ی اصفهان با ضریب معناداریz برابر026/81 تأثیر مثبت دارد و همچنین تحولات فرهنگی بر کارکرد اقتصادی با ضریب معناداریz  برابر149/2 و بر کارکرد اجتماعی با ضریب z برابر832/31 و بر کارکرد فرهنگی بازار با ضریب 792/12تأثیر مثبتی دارد همچنین تحولات اقتصادی بر کارکرد اقتصادی بازار با ضریب z برابر07/68 و بر کارکرد اجتماعی با ضریب 058/6 تأثیر مثبتی دارند اما تحولات اجتماعی بر کارکرد اقتصادی و اجتماعی تأثیر نداشته و نیز بین تحولات فرهنگی و کارکرد سیاسی و تحولات اقتصادی و کارکرد فرهنگی و سیاسی بازار قیصریه تأثیری مشاهده نگردیده است.
۳۱.

نقش صحابه در تحولات فرهنگی و اجتماعی زمان پیامبر(ص)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: نقش صحابه تحولات فرهنگی اجتماعی نخبگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴۳ تعداد دانلود : ۵۰۲
صحابه پیامبر 9، در مقام بزرگان جامعه صدر اسلام و به عنوان کارگزاران و نخبگان جامعه، نقش اساسی در تغییرات و تحولات زمان خود ایفا نمودند. صحابه بر اساس جایگاه و نقش خود در جامعه و در حوزه های مختلف دست به اقداماتی زدند که در بسیاری از دگرگونی ها و تحولات تأثیرگذار بودند. در این مقاله با توجه به نقش کلیدی و نخبگی که به صحابه داده شده است، بر اساس نظریه نخبگان در تغییرات اجتماعی، نقش آنان در تحولات فرهنگی و اجتماعی زمان پیامبر 9، بررسی شده است. این که صحابه چگونه توانستند این نقش ها را به دست آورند و چه عوامل و معیارهایی پایگاه اجتماعی آنان را تعیین و تثبیت کرد و بر اساس نقش و پایگاه اجتماعی خود، چه تأثیری بر تحولات فرهنگی و اجتماعی داشته اند، موردتوجه قرار گرفت. فرضیهٔ این مقاله آن است که؛ عملکرد برخی از صحابه در تحولات جامعه در جهت ارزش های اسلامی بود. با توجه به متون تاریخی و روایی این نتیجه به دست آمد که برخی از صحابه پیامبر 9 به دلیل همسانی عملکردشان بر اساس ارزش های مورد تأیید جامعه اسلامی، توانستند دارای پایگاه اجتماعی برتر شوند. اسلام آوردن و ایمان به خدا و پیامبر 9، هجرت، جهاد، مصاحبت و همراهی با پیامبر 9 و... ازجمله عوامل تعیین پایگاه اجتماعی در صدر اسلام بودند. صحابه با استفاده از این موقعیت ها جایگاه خود را در جامعه به عنوان افراد شاخص و برجسته تثبیت نمودند و این عوامل موجب شد تا آنان از طرف جامعه، مورد تأیید قرارگرفته و نقش نخبگی به آنان داده شود و نقش تعیین کننده ای در تحولات جامعه داشته و با تکیه بر رهبری الهی و ایمان و عقیده بر مبنای تعالیم قرآن کریم و سیره پیامبر 9 جامعه ای اسلامی تشکیل دادند و در گسترش آن نقش مهمی ایفا کردند.
۳۲.

بررسی پیامدهای فرهنگی عملکرد صحابه در دوران حکومت امیرالمؤمنین ع

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: نقش صحابه فرهنگی علی ع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۸ تعداد دانلود : ۲۷۳
یاران پیامبر اکرم ص با عنوان «صحابه» آن بزرگوار، نزد عموم مسلمانان از جایگاه ویژه ای برخوردار بودند و اقدامات مثبت و یا منفی آنان تأثیرات سازنده و یا مخربی را در میان جامعه مسلمین برجای گذاشته است. با توجه به نوع زمامداری امیرالمؤمنین ع در دوران حکومت ایشان می توان این دوران را حساس ترین عرصه برای ایفای نقش های مختلف صحابه دانست که پیامدهای آن تا قرن ها دامن گیر مسلمانان و جوامع آنان بوده است. ازآنجایی که مقوله فرهنگی از تأثیرگذارترین عرصه ها در جوامع مختلف هست؛ لذا پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی به بررسی پیامد عملکرد صحابه در این حوزه در دوران حکومت امام علی ع پرداخته است. صحابه با ایفای نقش های مثبت و منفی، متناسب با نوع کارکرد خود پیامدهایی را نیز بر جای گذاشتند؛ چنانکه می توان از گسترش علم و دانش و حوزه های علمی و نهادینه شدن فرهنگ اسلامی به عنوان پیامدهای مثبت فرهنگی نام برد و به پیامدهای منفی همچون قرائت جدید از ایمان و کفر و اقدام علیه اهل بیت اشاره نمود.
۳۳.

حیات امامان اسماعیلی در اَنجِدان (شاخه قاسم شاهی)

کلیدواژه‌ها: انجدان امامان اسماعیلی سیاسی فرهنگی اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۴ تعداد دانلود : ۲۴۱۳
اسماعیلیان از فِرَق مهم شیعه محسوب می شوند. آنان در تاریخ جهان اسلام از تأثیرگذارترین جریان ها و فِرَق اسلامی بودند و موجب بسیاری از تحولات مهم شدند. اسماعیلیان در آستانه حمله مغول بذر فرهنگی و سیاسی فراوانی را پراکنده ساخته بودند اما در هنگام برداشت ثمره تلاش های خود، حمله مغول همه محاسبات را برهم زد و جریان تاریخ اسلام را به گونه ای دیگر رقم خورد. بعد از حمله مغول اسماعیلیان به سرعت در حاشیه قرار گرفتند و نقش آنان بشدت کاسته شد. با سقوط الموت بدست مغولان، امامان اسماعیلی دوره ای را در نواحی شمال غرب ایران می زیستند و سپس به شهر بابک در کرمان رفتند. اما سرانجام در آغاز قرن دهم هجری اَنجِدان در مرکز ایران را برای اقامت و پایگاه خود برگزیدند و افزون بر سه قرن در آنجا می زیستند. حضور آنان در اَنجِدان آغاز دوره جدیدی از تاریخ آنان محسوب می شد که بر تأثیرگذاری آنان در معادلات مختلف تاریخ ایران افزود. پژوهش حاضر درپی بررسی وضعیت امامان شیعه اسماعیلی در اَنجِدان است که به روش توصیفی تحلیلی کوشیده است ضمن ارائه گزارشی از تاریخ آنان در این ناحیه، به این پرسش اصلی پاسخ دهد که وضعیت سیاسی، فرهنگی و اقتصادی امامان در اَنجِدان به چه نحوی بوده است و آنان چه جایگاهی در عرصه تحولات تاریخ ایران داشته اند؟ که در پاسخ باید گفت؛ یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که امامان عصر اَنجِدان گرچه در ابتدا در خفا و ستر می زیستند اما کم کم شرایط به گونه ای شد که هرچه زمان می گذشت تأثیر آنان در عرصه های سیاسی، فرهنگی و اقتصادی افزوده می شد و آنان به خوبی از موقعیت اَنجِدان برای بهبود وضعیت خود بهره بردند.
۳۴.

بررسی موانع تاسیس شبکه های تلویزیون خصوصی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خصوصی سازی تلویزیون موانع فرهنگی اجتماعی اقتصادی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات مطبوعاتی‏، رادیویی و تلویزیونی تلویزیون
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات روش پژوهش پژوهش های کمی
تعداد بازدید : ۱۰۳۹ تعداد دانلود : ۵۱۵
مقاله حاضر، موانع خصوصی سازی رسانه (تلویزیون) را مورد بررسی قرار داده است. به منظور بررسی موانع خصوصی سازی با استفاده از روش دلفی، موانع اصلی شناسایی شده و در چهار گروه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و حقوقی-قانونی طبقه بندی شده است. با استفاده از یافته های روش دلفی پرسشنامه تحقیق طراحی شده است. جامعه آماری تحقیق 600 نفر و جامعه نمونه 234 نفر می باشد که با استفاده از فرمول کوکران محاسبه و استخراج شده است. یافته های تحقیق با از استفاده از شاخص های آمار توصیفی و آزمون پارامتریک بررسی یک جامعه یا آزمون t تست، تحلیل شده است. داده های جمع آوری شده که به صورت عبارتهای کلامی جمع آوری شده، با در نظر داشتن مقدار عدد فازی نظیرش، دیفازی گردیده و برخی از شاخص های گرایش به مرکز و پراکندگی از مرکز محاسبه شده است برای آزمون فرضیه ها از شاخص های آمار توصیفی و آزمون پارامتریک بررسی میانگین یک جامعه یا آزمون t تست استفاده شده است. بدین منظور از نرم افزارهای SPSS و Excel برای انجام عملیات آماری بهره گرفته شده است.
۳۵.

حیات علمی و فرهنگی و اجتماعی آخوند خراسانی (1329-1255 ه . ق)

کلیدواژه‌ها: آخوند خراسانی مشروطیت فرهنگی اندیشه ی سیاسی مشروعیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۹ تعداد دانلود : ۴۵۲
محمد کاظم خراسانی، معروف به آخوند، زاده ی طوس در سال ۱۲۵۵ ه .ق است. آخوند خدمات بسیاری برای جامعه ی فرهنگ و تمدن شیعه انجام داد. عظمت حوزه ی درس آخوند نه تنها در عالم تشیع بلکه در سرتاسر عالم اسلام گسترش یافته بود زیرا تعداد شاگردان بسیاری را تربیت کرد. گفته شده در عالم اسلام بعد از امام صادق (ع) مدرسی مانند آخوند پا به عرصه ی وجود ننهاده است. اندیشه تمدن ساز آخوند شامل نظام سازی سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی و تولید علوم شیعی بود. وی اصول کشور داری را بر شش محور قرار داده شامل حکومت داری بر مبنای ارزش ها ی اسلامی، گزینش کارگزاران و مشاوران سالم و کارآمد، برنامه ریزی برای توسعه و ترقی کشور، حفظ اقتصاد سیاسی و اقتصاد کشور، گسترش عدالت اجتماعی و رأفت و مردم داری می باشد.، دیدگاه آخوند خراسانی در مقام مجتهدی عقل گرا با دیدگاه وی درباره ی ولایت فقیه در ارتباط است و ارتباط منطقی این دو با هم، اندیشه ی سیاسی او را از انسجام برخوردار می سازد. استدلال فقهی وی در بحث مشروطیت، در زمینه ی مشروعیت حکومت مشروطه فهم پذیر است. آخوند برای رفع ظلم از مظلوم، خصوصاً ملت ایران به مشروطیت روی آورد.
۳۶.

شیوه ها و شگردهای نفوذ اجتماعی، فرهنگی؛ با تأکید بر نظریه استفاده و خشنودی و نقش شبکه های اجتماعی در نفوذ(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: نفوذ نفوذ اجتماعی فرهنگی ابزارهای نفوذ شبکه های اجتماعی شگردها و شیوه های نفوذ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸۴ تعداد دانلود : ۱۰۶۲
جوامع مختلف، تحت تأثیر تحولات عظیم علمی و تکنولوژیکی، در حال تبدیل شدن به جامعه اطلاعاتی و شبکه ای هستند. ظهور شبکه های اجتماعی با گستره ملی و فراملی، و تبدیل آن به یک رسانه خصوصی فارغ از هر نوع کنترلی از سوی دولت ها، به وسیله ای بی بدیل در عرصه ارتباطات تبدیل شده اند. این رسانه ها با نفوذ عمیق در لایه های زیرین زندگی اجتماعی بشر، سبک زندگی و حتی هویت آنان را به شدت متأثر کرده است. این پژوهش با رویکرد نظری و تحلیلی، به بررسی شگردها و شیوه های رسانه های ارتباط جمعی، به ویژه شبکه های اجتماعی برای نفوذ اجتماعی و فرهنگی می پردازد. در یک تحلیل جامع، یافته های پژوهش حاکی از این است که شگردها و شیوه های نفوذ اجتماعی عبارتند از: اعتماد و محرم اسرار پنداشتن، تمایل و علاقه، تحریک احساسات و عواطف، تدریجی و مستمر بودن ارتباط، سست کردن باورها و اعتقادات دینی، ایجاد اختلافات قومی و مذهبی، ترویج شبهات، بى مبالاتى و ولنگارى فرهنگی و اخلاقى. رسانه های ارتباط جمعی، با بهره گیری از انواع این شگرد ها، و تأثیرات رفتاری، نگرشی، شناختی، عاطفی و فیزولوژیکی زمینه استفاده بیشتر، رضایت، جذب و نفوذ بیشتر مخاطبان را فرهم می کنند.
۳۷.

فرایندهای تبعیض سیاسی – اجتماعی و هویت خواهی قومی (مورد مطالعه: جوانان شهرستان سنندج و قروه)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: قوم گرایی فرهنگی قوم گرایی سیاسی فرهنگی قوم گرایی اقتصادی-اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۴ تعداد دانلود : ۴۱۹
هویت قومی و تشدید و برجستگی آن یکی از مسایل اجتماعی مهم کشورهای چندقومیتی است. در این راستا، پژوهش حاضر درصدد بررسی وضعیت هویت خواهی قومی در بین جوانان شهرستان سنندج و قروه به عنوان دو الگوی متفاوت در استان کردستان با پس زمینه های مذهبی و تأکیدات قومی متفاوت برآمده است. این مطالعه به روش توصیفی از نوع همبستگی با تکنیک پیمایش انجام پذیرفته است. جامعه آماری شامل جوانان ساکن در دو شهر سنندج و قروه استان کردستان می باشند که از جامعه مذکور بر پایه روش برآورد نمونه کوکران و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای360 نفر انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از یک پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل حاکی از آن است که میانگین نمره جوانان دو شهر قروه و سنندج در تمام ابعاد گرایشات قوم گرایانه و میزان قوم-گرایی(به طور کلی) دارای تفاوت معناداری وجود دارد. یکی از مهمترین عوامل در این زمینه متغیر زمینه ای مذهب (قروه اکثریت تشیع و سنندج اکثریت اهل تسنن) می باشد. به طوری که میانگین گرایشات قوم گرایانه در نزد جوانان اهل سنندج بیشتر از میانگین جوانان اهل قروه است. همچنین نتایج تحلیلی تحقیق از یک سو، بیانگر رابطه مستقیم تبعیض سیاسی، فرهنگی و اقتصادی-اجتماعی با گرایشات قوم گرایانه (سیاسی، فرهنگی، اقتصادی-اجتماعی و میزان قوم گرایی) است. از سوی دیگر، بیانگر وجود رابطه مستقیم بین رسانه ارتباطی و انواع گرایشات قوم گرایانه است؛ به این معنا با افزایش هر کدام از این متغیّرها تمایل افراد به سوی گرایشات قوم گرایانه افزایش می-یابد.
۳۸.

شگردهای فرهنگی مخالفان انبیاء(ع) در قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قرآن شگرد فرهنگی مخالفان انبیاء

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۹ تعداد دانلود : ۲۴۵
قرآن کریم در آیات متعدد، از کوشش فراوان گروه هایی خبر می دهد که در همه ادوار تاریخ، با به کاربستن انواع حربه های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، فیزیکی و نظامی، در برابر پیامبران و پیروان ایشان می ایستادند تا مردم را به هرشکل ممکن، از پیوستن به آنها بازدارند. در بین این حربه ها، شگردهای اعتقادی و فرهنگی (نظیر جلوگیری از استماع حق، مجادله، استهزاء، افتراء، اغفال توده ها، مظلوم نمایی، تشکیک، ایجاد فساد و نابسامانی، تحریف در دین) جایگاه ممتازی داشت؛ زیرا با تخریب زیرساخت اندیشه و باور مردم، آثار جراحات آن بر پیکردین و دین مداران، دردناک تر، مهلک تر و ماندگارتر و درمان آن در صورت امکان، دشوارتر و پرهزینه تر بوده است. این شگردها در هر عصری به تناسب، در اشکالی نوین به کار گرفته می شوند و در این دوران نیز چنان که شاهدیم، این حربه ها در قالب عناوینی فریبنده و به روز شده نظیر مردم سالاری، پیشرفت، دموکراسی، حقوق بشر و غیره، در جهت اغفال مردم و گریزان کردن ایشان از دین هم چنان به کار بسته می شوند.بدین جهت، توجه به آموزه های قرآنی در این مجال، به نحوی که بتوان به روشنی آن را با شرایط روز تطبیق داد، برای مسلمانی که دغدغه حفظ دین و جامعه دینی را دارد، اهمیت بسیاری پیدا می کند؛ تلاشی که این نوشتار در صدد انجام آن بوده است
۳۹.

نقد درونی مبانی هرتسل با نظر بر دیدگاه های احدهاعام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: صهیونیزم هرتسل احدهاعام یهود فرهنگی سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۲ تعداد دانلود : ۲۳۷
صهیونیزم سیاسی، که بر پایه اندیشه های تئودور هرتسل بنا شد، از آغاز نقدهایی را از برون و درون درپی داشت. آشرگینزبرگ(احدهاعام)، بانی صهیونیزم فرهنگی، از جمله این ناقدان درون جریان صهیونیزم بود. دیدگاه او دربارة اصول و روش های صهیونیزم سیاسی و نقدهای وی بر اندیشه های هرتسل، در این مقاله بررسی شده است. گردآوری اطلاعات در این مقاله با مراجعه به آثار احدهاعام و هرتسل و با بهره گیری از اقوال بی واسطه و باواسطه این دو اندیشمند بوده است. احدهاعام دیدگاه های هرتسل را دربارة نجات یهودیان از طریق مهاجرت به فلسطین، ایجاد کشور مستقل یهودی و کسب حمایت های بین المللی برای تأسیس دولتی یهودی، برای تحقق سایر اهداف صهیونیزم سیاسی به چالش کشید، براحیای فرهنگی و روحانی قوم و حفظ هویت یهودی آنان، از طریق توجه به ارزش های ملی تأکید کرد؛ اصولی که از نظر هرتسل کاملا مغفول مانده بود.
۴۰.

شناسایی و رتبه بندی مولفه های موثر بر بهسازی کارکنان (مطالعه موردی: دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش اقتصادی انگیزشی بهسازی فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۸ تعداد دانلود : ۲۸۳
مقاله حاضر، راهنمایی کاربردی در زمینه شناسایی و رتبه بندی شاخص های بهسازی کارکنان است که قصد دارد با استفاده از روش های آمار پارامتریک شاخص ها را شناسایی و توسط تکنیک AHP به رتبه بندی شاخص ها بپردازد. نگارنده در این مقاله ابتدا با استفاده از مستندات مرتبط و سپس با نظرسنجی از خبرگان، شاخص های ارزیابی توانمندی کارکنان، معیارها و زیرمعیارهای اولیه رتبه بندی آنها را شناسایی و تدوین کرده و به طراحی ساختار سلسله مراتبی اقدام ورزیدند. درپایان، با استفاده از پرسشنامه طراحی شده و سپس با استفاده از نرم افزار EXPERT CHOICE شاخص های ارزیابی توانمندی کارکنان با توجه به معیارهای تعیین شده، رتبه بندی شدند. هدف از تحقیق حاضر شناسایی و رتبه بندی مولفه های موثر بر توانمند سازی کارکنان دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی تهران بوده است. بدین منظور از جامعه آماری به حجم 493 نفر، تعداد 216 نفر از کارکنان دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی تهران به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و به پرسشنامه تحقیق (محقق ساخته که روایی آن توسط اساتید محترم راهنما و مشاور مورد تایید قرار گرفته و پایایای آن توسط آلفای کرونباخ برابر با 98%، مورد تایید قرار گرفته است) پاسخ گفته اند (دلاور، 1396). در پایان نتایج به دست آمده از این پرسشنامه ها به کمک آزمون تی تک نمونه ای مورد تحلیل قرار گرفته و نتایج نشان داد که تمام شاخص های توانمندسازی در انجام امور محوله ی کارکنان مؤثر است. نتایج همچنین نشان داد شاخص آموزش از همه اولویت بیشتری دارد و از زیر شاخص ها تخصص و فن دارای اولویت بیشتری است. واژگان کلیدی : آموزش، اقتصادی، انگیزشی، بهسازی، فرهنگی