مسئولیت فرهنگی

توسعة فرهنگی یکی از ابعاد اصلی فرایند توسعه محسوب می شود به گونه ای که زمینه و بستر مناسب را برای توسعه فراهم می سازد. توسعة فرهنگی هم علت توسعه و هم معلول آن بوده و محوری ترین هدف در توسعة فرهنگی، کمال انسانیت است. امروزه یکی از بحث انگیزترین مباحث بویژه در جوامع در حال توسعه، موضوع فرهنگ و توسعة شهری بوده و در چنین فضایی، توسعه به عنوان فرایندی چند بعدی، تلاش برای بهبود زندگی مادی و معنوی انسانی تلقی شده و فرهنگ به منزلة بنیان زندگی فکری و معرفتی جامعه محسوب می شود. ارتباط متقابل این دو، امکان رشد توانایی های انسان را فراهم می آورد. در این مقاله ضمن تبیین نظریه ها و رویکردهای مختلف توسعة فرهنگی، توسعة فرهنگی شهری به تفصیل بررسی شده و نهایتاً مدل بومی بر اساس آمیختة دو رویکرد تفکر هوشمند و ظرفیت سازی فرهنگی برای توسعة فرهنگی شهری ارائه می گردد.

زنان به عنوان نیمی از جامعه انسانی در ایجاد جامعه مدنی مورد نظر اسلام نقش و وظیفه دارند. واضح است که ایفای مسئولیت های اجتماعی، فعالیت های اقتصادی و اشتغال زنان باید با آموزه های دین مبین اسلام در خصوص جایگاه و منزلت والای زن، شان و مرتبت خانواده و بالمآل تعالی و رشد جامعه انسانی همسو و هماهنگ باشد.در این جستار با بررسی نقش هویتی زن، نقش زن در خانواده و نقش زن در اجتماع، جواز اشتغال زنان را از نظر قرآن و روایات مورد بررسی قرار داده و الزامات حضور زن در اجتماع را از دیدگاه اسلام تبیین نمودیم. سپس الگوی مطلوب اشتغال زنان را با حفظ کرامت زن، رعایت پوشش شرعی، عدم اختلاط، تناسب با ویژگی های زنانه، هماهنگی با حقوق همسر و هماهنگی با وظیفه مادری ترسیم کردیم.از آنجا که وظایف دولت اسلامی به عنوان کارگزار اصلی و مدیریت کلان کشور مبتنی بر حفظ و پاسداشت همه شئون حیات فردی، خانوادگی و اجتماعی زنان مورد توجه است، مجموعه ای از ترتیبات، تامینات و اصلاحات را در حوزه فرهنگ و اندیشه با هدف تامین و تسهیل حرکت زنان در فعالیت های اجتماعی و اقتصادی، و فروکاستن از دامنه آسیب ها و تهدیدات تبیین می نماییم.  

هدف: هدف از مطالعه حاضر، مدل سازی مسئولیت فرهنگی بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی، به منظور گشودن مسیری نو برای تعمیق مسئولیت پذیری کلیه سازمان ها، در قبال فرهنگ است.روش: پژوهش حاضر یک پژوهش کیفی، اکتشافی و کاربردی از نوع داده بنیاد است که داده های لازم را، از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته، تا مرحله اشباع نظری، جمع آوری و با کدگذاری های سه گانه باز، محوری و انتخابی، تحلیل کرده است. مشارکت کنندگان در مصاحبه ها، 17 نفر از اساتید دانشگاه، مدیران و خبرگان فرهنگی بودند که به روش گلوله برفی، به صورت هدفمند انتخاب شدند. پایایی داد ه ها از روش باز آزمون و کدگذاری مجدد تعدادی از مصاحبه ها و روایی آن نیز، با مرور نتایج توسط تعدادی از خبرگان مصاحبه شونده و غیر مصاحبه شونده حاصل گردید.یافته ها: فرایند کدگذاری داده ها، به استخراج 360 مفهوم و 44 مقوله منتهی و بر اساس الگوی پارادایمی اشتراوس و کوربین، نسبت به مدل سازی مسئولیت فرهنگی بنیاد و تعیین شرایط علّی، پدیده محوری، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر، راهبردها و پیامدها در مدل منجر شد. بر اساس یافته های پژوهش، مسئولیت مزبور شامل چهار حوزه فرهنگ سازمانی، اخلاق کسب وکار و خدمت، فرهنگ شهروندی و پیوست فرهنگی است که در مأموریت های این نهاد، اعم از عرصه های کسب وکار و خدمات اجتماعی به محرومین، جریان می یابد.نتیجه گیری: ظرفیت و عینیت یافتگی ابعاد مدل، نشانگر فراهم شدن نقشه راه مدون و امکان استفاده مستقیم یا بومی شده از آن در تمامی سازمان ها، ازجمله سازمان های عمومی غیردولتی است.