مطالب مرتبط با کلیدواژه

مختلف الحدیث


۱.

تعارض در احادیث و روشهای حل آن

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: فقه الحدیث مختلف الحدیث تعارض حدیث راه حل تعارض

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۸۷ تعداد دانلود : ۴۳۰۹
بحث تعادل و تراجیح یا بحث تعارض ادله از مباحث مهم اصولی است که جایگاه خود را از خاتمه و مباحث حاشیه ای اصول فقه، به حدی به مباحث پایه ای اصول و فقه الحدیث تغییر داده است که برخی آن را از مهمترین مسائل اصولی و فقه الحدیثی بر شمرده اند. تعارض بین دو دلیل گاه غیرمستقر است، گاه مستقر. تعارض بین دو دلیل غیر مستقر از رهگذر جمع عرفی مرتفع و از دایره بحث خارج می شود، مانند دو دلیل عام و خاص و مطلق و مقید؛ اما تعارض بین دو دلیل مستقر یا از هر جهت (سند، دلالت و جهت صدور) همتا و متعادلین هستند و دو گزینه تساقط هر دو یا تخییر بین آن دو، مورد توجه اصولیان و علمای فقه الحدیث قرار گرفته یا یکی از دو دلیل دارای امتیاز بر دیگری است. این امتیاز یا در اخبار علاجیه ذکر شده یا در روایات مزبور ذکر نشده است. در چنین موردی دو گزینه تخییر و ترجیح دلیل دارای مزیت، مورد توجه قرار گرفته و گزینش هر یک راه ویژه ای را در استنباط احکام شرعی از دلایل متعارض، فرا راه مجتهد می نهد. ما در این مقاله بر آن شدیم ابتدا بحث تعریف تعارض، علت وجود آن، راههای حل تعارض و همچنین مرجحاتی که ما را در این راه کمک می کنند را بررسی کرده و با آوردن نمونه هایی از احادیث متعارض، روشهای حل تعارض را بیان نماییم.
۲.

روش شناسی حل تعارض اخبار در استبصار (باب یکم تا سی ویکم از کتاب الطهاره)

کلیدواژه‌ها: تعارض اختلاف احادیث مختلف الحدیث استبصار اخبار متعارض

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۰ تعداد دانلود : ۱۱۱
شناخت تعارضات حدیثی و تلاش برای حل آنها از این باب مهم است که نمی توان گفت معصومان، اندیشه ها و سخنان معارض دارند و نمی توان احکام متناقض را به آنها نسبت داد. ازاین رو علما همواره برای جمع روایات متعارض تلاش کرده و آثار علمی قابل توجهی بر جای نهاده اند. شیخ طوسی از پیشگامان عرصه حل تعارض است که با نگارش کتاب الاستبصار فیما اختلف من الاخبار برای حل اخبار متعارض، خدمت بزرگی به جامعه مسلمانان کرده است. وی با بررسی محتوایی و سندی روایات به این مهم اقدام کرده است. در بررسی محتوایی از روش هایی مانند بیان معانی اخبار، عرضه بر عمل اصحاب و اجماع امامیه، حمل بر استحباب، حمل بر کراهت، حمل بر تقیه، حمل عام بر خاص و در بررسی سندی با نقد روایت یا راوی به بیان وجوه جمع روایات متعارض می پردازد. پژوهش حاضر به روش تحلیلی-توصیفی، عملکرد شیخ طوسی در حل تعارض اخبار را با روش جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای بررسی می کند.