هزینه تولید

بی­تردید تولید مواد غذایی، با توان سیاسی و اقتصادی کشورهای جهان رابطه بسیار نزدیکی دارد. گندم به عنوان یکی از اصلی­ترین مواد غذایی بشر و مهمترین محصول زراعی و ماده­ غذایی در کشور ما، از جایگاه ویژه­ای برخوردار است. برآورد هزینه­های تولید به تفکیک نهاده، درآمد و قیمت تمام شده­ این محصول می­تواند برای سیاستگذاران در اتخاذ سیاست­های مناسب مؤثر باشد. شهرستان مرودشت با تولید یک­پنجم گندم استان فارس، رتبه­ نخست استان را در تولید این محصول راهبردی دارد. در مطالعه­ حاضر، درآمد، هزینه­ متوسط (در واحد سطح) و قیمت تمام شده­ تولید این محصول در شهرستان مرودشت، با روش پیمایش و بکارگیری تکنیک آمارگیری نمونه ای برآورد شده است. داده هـا مربوط به سـال زراعی 85-1384 است که از طریق 163 پرسشنامه جمع آوری شده است. نتایج نشان می دهد که بیشترین میزان هزینه، به نهاده زمین مربوط است، درحالی که نهاده های بذر، کود، سم و آب، کمترین میزان هزینه را دارند. میزان هزینه نهاده های نیروی کار و ماشین آلات نیز بین این دو سطح است. همچنین نسبت میزان کل هزینه متوسط تولید به مقدار درآمد متوسط (و نیز نسبت قیمت تمام شده­ گندم به قیمت تضمینی آن) حدود هشتاد درصد است.

این مطالعه با هدف تحلیل اثر افزایش هزینه های تولید بر روی صادرات و قدرت بازار ایران در بازار جهانی پسته صورت گرفت. برای این منظور از گروهی از معادلات شامل عرضه و تقاضای داخلی، تقاضای واردات و قیمت صادراتی و همچنین داده های دوره 2009-1980 استفاده شد. یافته ها نشان داد که عرضه ی داخلی و تقاضای واردات پسته نسبت به قیمت باکشش است؛ اما تقاضای داخلی نسبت به قیمت بی کشش ارزیابی شد. همچنین مشخص گردید که افزایش نرخ بهره به عنوان متغیر نماینده ی هزینه های تولید به میزان 39/1%، موجب کاهش صادرات و قدرت بازار ایران به ترتیب به میزان 56/0 و 3/0% خواهد شد. همچنین یافته های به دست آمده برای تحلیل رفاهی نیز نشان داد که با افزایش هزینه های تولید به میزان 39/1% در افق 2040-2010، سالانه حدود 158 میلیارد ریال زیان به مجموع گروه های تولیدکننده، مصرف کننده و صادرکننده وارد خواهد آمد که بیشترین سهم مربوط به گروه تولیدکننده است.

با توجه به اهمیت بخش باغبانی دراقتصاد کشور از جهت تولید و مزیت نسبی، نیاز به توجه و تمرکز بیشتر و انجام سیاست های حمایتی اصولی منجر به تقویت و پایداری جایگاه بخش باغبانی در ایران و جهان می گردد. دراین مطالعه به طور خاص و هدفمند به بررسی میزان تاثیر حمایت از تولیدکننده با استفاده از شاخص حمایت از تولیدکننده و نیز تاثیر این شاخص بر متغیرهای مهمی مثل ریسک درآمدی و هزینه های تولید در این بخش پرداخته شد. شاخص حمایت از تولیدکننده در دوره ی زمانی 1389-1368، برای محصولات منتخب باغی(سیب، خرما، مرکبات و پسته) محاسبه و اثر این شاخص برریسک درآمدی با استفاده از معیار ccv بررسی شدو نتایج نشان داد که به طور متوسط حمایت ها توانسته اند ریسک درآمدی را برای محصولات خرما، پسته، سیب و مرکبات به ترتیب 5، 52/0، 5/11 و 06/31% کاهش دهند. تاثیر حمایت ها بر هزینه ی تولید نیز با برآورد تابع هزینه ی تولید محصولات و محاسبه ی کشش ریسک درآمدی و در نظر گرفتن تاثیر حمایت ها بر ریسک درآمدی به دست آمده و نتایج نشان می دهد که هزینه ی تولید خرما، پسته، سیب و خرما به ترتیب 4/0، 0، 04/0 و 05/0 کاهش پیدا کرده است.

هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر شوک های قیمتی نهاده های مورد استفاده در تولید ذرت دانه ای، بر قیمت این محصولاست. برای این منظور از داده های مربوط به قیمت نهاده های مورد استفاده در تولید ذرت از جمله زمین، کود، نیروی کار، بذر و سم و همین طور قیمت محصول ذرت از سال زراعی۷۹-۱۳۷۸ تا ۹۱-۱۳۹۰ برای ۱۶ استان کشور که تولیدکننده ۵/۹۳ درصد از ذرت تولیدی کشور می باشند، از روش خود رگرسیون برداری با کاربرد داده های تابلویی برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج حاکی از آن است که نوسان قیمت ذرت تا حدی متاثر از قیمت عوامل تولید است.۶۳% از تغییرات رشد قیمت ذرت مربوط به مقادیر گذشته خود متغیر، ۸/۴ درصد مربوط به تغییر در رشد اجاره زمین، ۲۴ درصد مربوط به تغییر در رشد قیمت کود شیمیایی؛ ۱/۵ درصد مربوط به رشد تغییر در رشد قیمت بذر (با توجه به نتایج تخمین نحوه اثر گذاری معکوس است)، و ۴/۱درصد مربوط به تغییر در رشد قیمت سموم کشاورزی است.با توجه به ارتباط بین قیمت نهاده ها و ستاده ذرت، سامان دهی بازارتقاضای نهاده ها و تامین و توزیع به موقع آن ها در جهت کنترل نوسانات و شوک های قیمتی در بازار نهادهمی تواند در تثبیت قیمت محصول ذرت موثر باشد.

در این مقاله تلاش شده است اثرات مستقیم و غیرمستقیم افزایش قیمت حامل های انرژی بر هزینه های واسطه ای تولید صنایع مختلف در ایران در قالب دو سناریو با استفاده از تکنیک جدول داده ستانده محاسبه شود. نتایج اثرات مستقیم اعمال سناریوی اول (قیمت مصوب حامل های انرژی در سال 1392) حاکی از آن است که بخش های آجر، سیمان و خدمات حمل ونقل، انبارداری و ارتباطات در رتبه نخست تا سوم بیشترین میزان افزایش هزینه های تولید قرار دارند. در این سناریو، بیشترین تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم در هزینه های تولیدی مربوط به بخش آجر با افزایشی معادل 51/46 درصد است. به علاوه نتایج اثرات مستقیم سناریوی دوم (حداکثر قیمت حامل های انرژی در سال 1392) نیز حاکی از بیشترین میزان افزایش هزینه های تولید در بین بخش های آجر، سیمان و کاشی و سرامیک بوده که در این میان بخش آجر با افزایشی معادل 05/94 درصد، بیشترین افزایش در هزینه های تولیدی را از منظر تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم در اختیار داشته است.

در طول چند دهه گذشته کسب مزیت هزینه ای به عنوان یکی از مهم ترین عوامل توسعه اقتصادی و صنعتی کشورها مطرح می باشد. کسب مزیت هزینه ای به عوامل مختلف از جمله یادگیری وابسته است. منظور از یادگیری کاهش هزینه متوسط در طی زمان همراه با افزایش تولید تراکمی است و یادگیری ضمن انجام کار با کاهش هزینه های تولید به ایجاد مزیت رقابتی منجر می شود. صنایع شیمیایی به علت ارزش افزوده بالا، تنوع محصولات و اشتغال زایی نقش مؤثری در اقتصاد کشور دارد، لذا هدف اصلی این مقاله ارزیابی یادگیری در صنایع شیمیایی ایران در سطح کدهای ISIC چهاررقمی با استفاده از داده های تابلویی طی دوره زمانی 1390 تا 1394 است. برای این منظور منحنی یادگیری با فرض بازدهی ثابت نسبت به مقیاس، با استفاده از تکنیک داده های تابلویی تخمین زده شد. نتایج حاصل از این مطالعه دلالت بر این دارد که یادگیری ضمن انجام کار در صنایع شیمیایی ایران محقق شده است و شیب منحنی یادگیری یعنی اثر یادگیری، در صنایع شیمیایی ایران مطابق انتظار منفی و برابر 86/. است. علاوه بر این، نتایج بیان کننده این هست که اثر یادگیری در زیر بخش های صنایع شیمیایی ایران متفاوت است ولی در بخش عمده ای از صنایع مورد بررسی، نزدیک به متوسط اثر یادگیری قرار دارد.

این تحقیق با هدف بررسی نقش تعاونی های کشاورزی درکاهش هزینه های تولید در مراحل خاک ورزی،کاشت، داشت، برداشت و حمل و نقل محصول سیب زمینی در شهرستان اردبیل انجام گرفت. جامعۀ آماری تحقیق کشاورزان عضو و غیرعضو تعاونی سیب زمینی کار در شهرستان اردبیل بودند که به روش نمونه گیری تصادفی، 183 کشاورز انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز به شیوۀ پیمایشی و تکمیل پرسش نامه جمع آوری شد. نتایج تحقیق نشان داد تفاوت معنا دار در مجموع هزینه های کل تولید میان کشاورزان عضو و غیرعضو تعاونی ها وجود داشته است به طوری که اعضای تعاونی های تولید 9% هزینه های بیشتری داشتند. در بین مراحل مختلف تولید، بیشترین تفاوت معنادار به مرحلۀ کاشت برمی گردد که کشاورزان عضو تعاونی ها 24% بیشتر از کشاورزان غیرعضو هزینه کرده اند. حاصل جمع هزینه های تولید در مراحل خاک ورزی و برداشت معنادار نبوده است ولی اعضای تعاونی ها در این مراحل به ترتیب 3% و 2% بیشتر از کشاورزان غیرعضو هزینه کرده اند. هزینه های حمل و نقل از نظر آماری بین دو گروه کشاورزان معنادار بوده به طوری که کشاورزان عضو تعاونی ها 22% هزینۀ کمتری انجام داده اند. نتایج تخمین تابع هزینۀ ترانسلوگ نشان داد اعضای تعاونی های تولید هزینه های بیشتری نسبت به کشاورزان غیرعضو دارند و فرضیۀ هموتتیک بودن ساختار تولید سیب زمینی در بین کشاورزان پذیرفته نشده است و افزایش سطح تولید موجب استفاده بیشتر از نهادۀ بذر و  نیروی کار و استفادۀ کمتر از زمین و ماشین آلات خواهد شد. پیشنهادۀ می شود تعاونی ها به صورت گسترده و به موازات نیاز کشاورزان در همۀ مراحل تولید و بازاریابی نیز مشارکت کنند و حیطه های عملکردی خود را رشد و توسعه دهند.

هدف از انجام این پژوهش، مدل سازی سوددهی و شبیه سازی رابطۀ بین قیمت مرغ زنده و احتمال ورشکستگی در تعاونی های مرغداری گوشتی استان سیستان و بلوچستان بود. به این منظور، از تابع سود ناخالص برای مدل سازی و از روش دلتا و تابع احتمال پروبیت برای شبیه سازی ورشکستگی استفاده شد. داده های مربوط به متوسط مقدار مصرف نهاده ها در یک مرغداری 30000 قطعه ای و میزان تولید، از طریق تشکیل پانل تخصصی در گروه مرغداران جمع بندی شد و قیمت مرغ زنده، کنجالۀ سویا، ذرت و جوجه یک روزه نیز از وبگاه شبکه اطلاع رسانی شرکت سهامی پشتیبانی امور دام کشور به صورت روزانه استخراج گردید. وضعیت سود و زیان واحدهای مرغداری، ترکیب هزینۀ تولید و هزینۀ تمام شدۀ هر کیلوگرم مرغ زنده برای سه دسته مرغداری، با توجه به ساختار مالی مرغداری های کشور، محاسبه و رابطۀ بین قیمت مرغ زنده و احتمال ورشکستگی در سه نوع مرغداری در دامنۀ قیمتی 35000 ریال تا 60000 ریال شبیه سازی شد. نتایج نشان داد که در متوسط قیمت مرغ زنده (50164 ریال)، در دورۀ مورد بررسی، احتمال ورشکستگی مرغداری های فاقد سرمایه در گردش و دارای اقساط تسهیلات بانکی 73 درصد، مرغداری های دارای سرمایه در گردش و پرداخت کنندۀ تسهیلات بانکی 32 درصد، و مرغداری های بدون بدهی بانکی و دارای منابع مالی کافی حدود 5 درصد است. تأمین سرمایۀ در گردش برای مرغداری ها و کشتارگاه های مرغ، حذف واسطه ها و دلال ها و فروش مستقیم مرغ به کشتارگاه ها از طریق اتحادیۀ مرغداران، نظارت بر قیمت نهاده های اصلی و تنظیم بازار دو نهادۀ ذرت و سویا، نقش مهمی در کاهش خطر ورشکستگی تعاونی های مرغداری استان سیستان و بلوچستان خواهند داشت.

این تحقیق با هدف شناسایی و ارائه راه کار عملی برای کاهش هزینه های تولید در شرکت های تعاونی تولیدی استان اردبیل در سال 1399 اجرا گردید. با استفاده از رویکرد نظریه داده بنیاد، این تحقیق به تجزیه وتحلیل داده های حاصل از مصاحبه های به عمل آمده پرداخته است. در گام اول، پروتکل های مصاحبه از مرور ادبیات تحقیق استخراج گردید. در گام دوم، داده های حاصل از مصاحبه با استفاده از برنامه MAXQDA برای مشخص کردن مقوله ها، روایی و پایایی بررسی شد. در نهایت یک مدل مفهومی از راه کارهای کاهش هزینه تعاونی های تولیدی تدوین گردید. راه کارهای کاهش هزینه تعاونی های تولید در قالب دو دسته متصور هستند که عبارت اند از: راه کارهای شرکتی (راه کارهای همکاران، راه کارهای منابع، راه کارهای فعالیت ها، راه کارهای محصول، راه کارهای کانال توزیع، راه کارهای بخش های مشتری، راه کارهای ساختار هزینه، راه کارهای جریان درآمد و راه کارهای ارتباط با مشتری) و راه کارهای دولتی کاهش هزینه (راه کارهای فرهنگی، راه کارهای نوآوری، راه کارهای سرمایه گذاری، راه کارهای مالی و پولی، راه کارهای لجستیک). طبق مدل مفهومی به دست آمده، اجرای این راه کارها می تواند ده پیامد مختلف (کاهش هزینه قیمت تمام شده، افزایش اشتغال پایدار، افزایش بهره وری عوامل تولید، افزایش توان رقابت پذیری داخلی، افزایش سودآوری، افزایش توان رقابت پذیری صادرات، توسعه و گسترش شرکت های تعاونی، بهبود کیفیت، کاهش ضایعات، کاهش مصرف انرژی) داشته باشد. شرکت ها طیف وسیعی از راه کارها را برای کاهش هزینه ها، پیش روی خود از جمله توانمندسازی کارکنان، تولید ناب، تولید انعطاف پذیر، زنجیره تأمین چابک و غیره دارند.

پژوهش حاضر با هدف سناریوهای امکان پذیر زنجیره تأمین پایدار در صنایع لبنی با رویکرد آینده پژوهی می باشد. روش پژوهش کیفی و از نوع کاربردی و از حیث نحوه گردآوری داده ها، یک تحقیق توصیفی-پیمایشی می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل 11 نفر از اساتید صاحب نظر (خبرگان آکادمیک)، کار شناسان و متخصصان شاغل در صنایع لبنی کشور (خبرگان صنعت)، و مشتریان و محققان مستقل (ذی نفعان مردمی)، می باشد. روش نمونه گیری غیراحتمالی هدف مند (قضاوتی) و  گلوله برفی می باشد. عوامل مؤثر و عدم قطعیت های کلی دی در صنایع لبنی با روش دلفی فازی شناسایی شدند، سپس به کمک نرم افزار Wizard Scenario، سه سناریوی سازگار مشخص شد. مطابق یافته های پژوهش، عوامل مؤثر در نیرویهای پیشران و عدم قطعیتهای کلیدی بر آینده زنجیره تأمین پایدار در صنعت لبنی شناسایی شد که عبارت اند از: مقررات ارتباطات و تجارت خارجی، وضعیت قوانین رقابتی، توجه به موضوعات و استانداردهای بهداشتی و ایمنی، توجه به نگهداری موجودی برای هر واحد محصول، نوسانهای نرخ ارز خارجی، نوسانهای نرخ تورم، هزینه تولید مواد اولیه، هزینه فاسدشدن محصولات لبنی و میزان انگیزه و تمایل سرمایه گذاران خصوصی برای سرمایه گذاری در صنایع لبنی. نتایج یافته های تحقیق نشان داد پس از آنکه حالت های ممکن برای هر یک از ع دم قطعی ت ه ای کلی دی، ب ه کم ک ن رم اف زار Wizard Scenario شناسایی شد، سه سناریوی سازگار با عنوان های «رونق»، «واقعبینانه» و «ناعلاجی» به دست آمد. از سوی دیگ ر، مش خص ش د ک ه نرخ ارز خارجی و تورم، بر سایر عوامل و آینده صنایع لبنی ، بیشترین تأثیر را می گذارند.