درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶٬۶۶۱ تا ۶٬۶۸۰ مورد از کل ۷۳٬۹۳۲ مورد.
۶۶۶۱.

نقش حج در حفظ و تقویت نظام اجتماعی مسلمانان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: میقات حج دوره ۲۹ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۱۸) 7 - 30

کلید واژه ها: نظام اجتماعی مسلمانان تقویت جامعه اسلامی آثار اجتماعی حج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۱۷
از منظر اسلام، جامعه و نظام اجتماعی مسلمانان از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. تحقق بسیاری از آموزه های اسلامی تنها با شکل گیری و قوام و استحکام جامعه اسلامی رخ می دهد. از سوی دیگر، حج به عنوان یکی از دستورات اسلام جایگاه بسیار مهمی در قرآن و روایات اهل بیت: دارد. پژوهش های بسیار انجام گرفته در باب حج، نقش آن را به جایی بسیار فراتر از جنبه عبادی آن می برد. از جمله، حج با ویژگی های خاص خود، می تواند نقش تأثیرگذاری در حفظ و تقویت نظام جامعه اسلامی داشته باشد. در این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی به این موضوع پرداخته شده و تأثیر حج بر مؤلفه های حافظ و تقویت کننده نظام اجتماعی مسلمانان بررسی شده است. پژوهش حاضر نشان می دهد حج، بر نشر و گسترش آموزه های دینی در سطح جامعه تأثیر می گذارد، ارزش های معنوی را در جامعه تقویت می کند، آگاهی مسلمانان را به خصوص نسبت به وضعیت مسلمانان افزایش می دهد، موجب ارتقای فرهنگی جهان اسلام می شود، روابط اجتماعی مسلمانان را گسترش می دهد، همبستگی اجتماعی مسلمانان را تقویت می کند، موجب بهبود پویایی اجتماعی جامعه اسلامی می شود، بر بازنمایی و تثبیت هویت جمعی مسلمانان تأثیر مثبت می گذارد، اعتماد به نفس و عزت نفس مسلمانان را افزایش می دهد، مانع از قشربندی های اجتماعی ناروا در جامعه اسلامی می شود، و موجبات رشد اقتصادی جامعه اسلامی را فراهم می کند. توجه به این نکته مهم است که تأثیرگذاری حج در موارد یادشده، قابل تشکیک و شدت و ضعف است. اگر جامعه اسلامی و مسئولان کشورهای اسلامی با اتحاد و همفکری یکدیگر، در راه بهره برداری از حج اقدام کنند، شاهد افزایش نقش حج در حفظ و تقویت نظام اجتماعی مسلمانان خواهیم بود.
۶۶۶۲.

از ساختار معنادار رمان «العوده إلی المنفی» اثر «أبوالمعاطی أبوالنجا» تا ساختار جامعه مصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه نقد ادب عربی دوره یازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲۳ (پیاپی ۸۱) 255 - 280

کلید واژه ها: ساخت گرایی تکوینی ساختار معنادار گلدمن ابوالمعاطی ابوالنجا العوده إلی المنفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۱۵۷
نقد جامعه شناختی به بررسی رابطه اثر ادبی با جامعه و تأثیر متقابل آنها می پردازد. از آنجا که متن ادبی به عنوان کلیتی معنادار با جامعه، تاریخ، سیاست و اقتصاد رابطه دیالکتیکی برقرار می سازد؛ بنابراین بررسی جامعه شناختی متون ادبی نیازمند روشی است که قابلیت تبیین رابطه میان ساخت و محتوای اثر ادبی با ساختار اجتماعی را داشته باشد. بدین ترتیب پژوهش حاضر بر آن است تا با روش تحلیل محتوای کیفی و با رویکرد ساخت گرایی تکوینی گلدمن، ابتدا ساختار اثر ادبی و اساسی ترین عناصر آن، مانند درونمایه، جهان بینی و شخصیت قهرمان رمان «العوده إلی المنفی» ( در راستای مؤلفه های نظریه ساختگرایی تکوینی) و سپس زیرساخت های مهم جامعه مصر در زمان «ابوالمعاطی ابوالنجا» را در دو سطح دریافت و تشریح، مورد  نقد و تحلیل قرار دهد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که ابوالمعاطی از طریق درونمایه فساد سیاسی، فاصله طبقاتی، ظلم اجتماعی و فقر اقتصادی را به تصویر کشیده و زمینه کشف ارتباط بین ساختار اثر ادبی خویش و ساختار جامعه مصر در بازه زمانی 1859 تا 1877 را فراهم ساخته است. همچنین جهان بینی نویسنده در قالب آگاهی جمعی طبقه متوسط نمود یافته است که قهرمان پروبلماتیک این آگاهی جمعی را به سمت آگاهی ممکن سوق داده است. در مرحله تشریح نیز جهت فهم پذیر کردن متن ادبی، رابطه اثر ادبی و ساختارهای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی تبیین گردید و این امر حکایت از آن دارد که بین ساختار معنادار رمان ابوالمعاطی با ساختار سیاسی، اجتماعی و اقتصادی جامعه مصر در بازه زمانی پیش گفته تطابق و هماهنگی وجود دارد.
۶۶۶۳.

کلباغورس (مختصری در لزوم تحقیق در احوال یک فرقه هندی)

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۲ مهر و آبان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۹۰) 103 - 110

کلید واژه ها: کلبیان پاشپتیان ملامتیان تاریخ تصوف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۴ تعداد دانلود : ۱۵۱
در میان عقاید و آداب کلبیان یونانی و پاشُپتیان از فرق شیوایی هند مشترکاتی قابل توجه است که محققان از آنها یاد کرده اند. گاهی می توان مانند این عقاید و آداب را در بین ملامتیان نیز یافت. این نوشته، ضمن شرح مختصر این مشترکات، دعوتی است به تحقیق دربارهٔ تأثیر احتمالی عقاید این فرقه هندی بر ملامتیه و قلندران نخستین.  
۶۶۶۴.

دلالت یابی آیه اکمال با استناد به کارکرد فن بلاغی «تقدیم»(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهش های قرآنی سال بیست و ششم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۹۹) 55 - 76

کلید واژه ها: ولایت تقدیم تأکید اکمال دین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۴ تعداد دانلود : ۷۸
در تبیین معنای کمال دین در آیه سوم سوره مائده، سه دیدگاه متفاوت در میان مفسران قابل مشاهده است. عده ای آن را محصول «جامعیت دین» بعد از اتمام نزول فرامین وحیانی تلقی نموده و عده دیگر «حاکمیت دین» با گسترش دامنه شیوع و نفوذ اسلام را معادل با کمال انگاشته اند و گروه سوم، «جاودانگی دین» با امر ولایت را مترادف با کمال قلمداد نموده اند. با توجه به اینکه آیه اکمال دین ازجمله آیات دارای شان نزول خاص می باشد و از طرف دیگر، متعلق کمال محذوف و ظاهر آیه حداقل در نگاه اول دلالت آشکاری بر آنچه کمال بدان مبتنی است ندارد، بیشتر مفسران در تبیین معنای کمال به ذکر روایات تفسیری ناظر به شأن نزول بسنده نموده و کمتر به فحصی عمیق تر از قراین درون متنی روی آورده اند. ازاین رو نگارنده در راستای کشف قراین درون متنی که با استناد به آنها بتوان به ترجیح یکی از معانی پیش گفته اقدام نمود، به این نتیجه رسید که شاید مقدم شدن ظرف زمانی «الیوم» خود بتواند به عنوان یک قرینه درون متنی لحاظ گردد. بنابراین نوشتار پیش رو با هدف پاسخ به این پرسش که انتقال کدام یک از سه مفهوم پیش گفته، یعنی «حاکمیت»، «جامعیت» و «زعامت»، تقدم ظرف زمانی را اقتضا می نموده است، سامان یافت تا از این طریق، زمینه رهیافتی درون متنی به معنایابی آیه فراهم گردد.
۶۶۶۵.

Immortality in the Aristotelian Christian Tradition

نویسنده:
منبع: Theosophia Islamica, Vol ۱,No ۲, Issue ۲, (۲۰۲۱) 30 - 47

کلید واژه ها: immortality eternity Aristotelian Christian tradition

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲ تعداد دانلود : ۲۳
In Christian Aristotelianism and Thomism, immortality is not endless continuity in time after death but assimilation and participation in God’s eternity. Life of the Saved does not undergo changes per se since there is no passage of time in eternity. For Aquinas, the subjects of immortality are, on the one hand, the resurrected human beings and, on the other, the subsistent souls, which should not be confused with substances proper. Personal identity and thus the resurrected body's identity form substantial individuals . In Aristotelian hylomorphism presupposed by the two theses, the materia is not mattered in the modern sense, but rather potentiality.
۶۶۶۶.

فلسفه نبوت از دیدگاه شیخ طوسی و ملاصدرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: الهیات تطبیقی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۶) 113 - 124

کلید واژه ها: فلسفه نبوت انسان عقل شیخ طوسی ملاصدرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۱۳۹
مسئله نبوت پس از اصل توحید، جایگاه ویژه ای در اندیشه دینی دارد. در این پژوهش، به روش کتابخانه ای به مقایسه دیدگاه شیخ طوسی و ملاصدرا در فلسفه نبوت پرداخته شده است تا از این رهگذر، نقش فلسفه در تبیین نبوت به عنوان یکی از اصول اعتقادی روشن شود. هر دو متفکر با تبعیت از عقل، به ضرورت وجود نبی معتقدند؛ با این تفاوت که شیخ، آن را به وسیله قاعده لطف اثبات می کند؛ اما صدرا به چهار جهت هستی شناسی، معرفت شناسی، بعد اجتماعی و زیبایی شناسی به نبوت توجه می کند و ضرورت آن را به اثبات می رساند. اگرچه هر دو به رهبری و اداره جامعه توسط نبی معتقدند، در نظر شیخ طوسی، این نقش نبی یک رسالت و وظیفه عمومی نیست و تنها برخی انبیا چنین موقعیتی دارند. این تفاوت ها ناشی از اختلاف آنها در مبانی و روش است که از اهم مبانی می توان به تفاوت انسان شناسی آنها اشاره کرد. همچنین، عقل در نگاه شیخ طوسی، بیشتر ناظر به عقل عملی است و در حیطه نظر تنها در استدلال کارآیی دارد؛ اما عقل نظری در نظر صدرا مشتمل بر مراتبی است که از استدلال آغاز و به مقامِ بی انتهای شهود ختم می شود.
۶۶۶۷.

کاربرد طرح واره های تصویری و استعاره های مفهومی در شعر انحطاط با تکیه بر مطالعات قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال دوازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۷ 89 - 118

کلید واژه ها: طرح واره تصویری استعاره مفهومی معناشناسی ادب الطّف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴ تعداد دانلود : ۷۷
در میان اسالیب زیباشناختی علم بیان، استعاره از رساترین و کارآمدترین ابزارهایی است که کاربرد آن بیش تر برای مفاهیم انتزاعی و دور از ذهن است تا فهم آن را ملموس و عینی کند و پیوسته می کوشد تا با ایجاد نوعی ساختارشکنی در معنا و واژگان توجه مخاطب را به خود جلب کند. از این طریق ساختار مفهومی و بنیادی را پدید می آورد که برای اندیشیدن امور انتزاعی تر به کار می روند. این ساختارهای زبانی همان طرح واره های تصویری هستند. طرح واره ها در حقیقت، فرآیندی از ساختارهای شناختی زبان هستند که به واسطه تجربه های فیزیکی انسان در برخورد با جهان خارج به وجود می آیند. کوتاه سخن آنکه، ذهن قادر است داده های دریافتی محیط را مورد پردازش قرار داده و مفاهیم پیچیده معنایی را در بافت زبانی- گفتاری واکاوی و رمزگشایی کند. گفتنی است که در ساختار قصیده های سنتی و متون قرآنی، قصاید حماسی و شعر رثا سهم بسزایی را در این باره دارا هستند.
۶۶۶۸.

بهره گیری از ابعاد موقعیت در برنامه درسی آموزش دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی از دیدگاه اسلام سال نهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۷ 5 - 31

کلید واژه ها: موقعیت های آموزشی آموزش دینی تجربه زیسته دوره دوم دبستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۸ تعداد دانلود : ۱۲۳
با توجه به اینکه بهره گیری از ابعاد یک موقعیت در رشد و شکل گیری افکار، بسیار مؤثر واقع می شود، هدف اصلی این پژوهش، واکاوی نظرهای متخصصان علوم دینی و تربیتی، و تجارب زیسته آموزگاران درخصوص نقش موقعیت های آموزش دینی در دوره دوم دبستان است و بدین منظور، از مصاحبه نیمه ساختاریافته با متخصصان و آموزگاران استفاده کرده ایم. تجزیه وتحلیل اطلاعات با استفاده از روش کدگذاری و مقوله بندی صورت گرفته است. یافته های حاصل از مصاحبه با متخصصان به صورت اصول ناظر بر انتخاب بهینه موقعیت های آموزش دینی تدوین شده که خود مشتمل بر سه قسم است: مغتنم شمردن فرصت ها، درگیریِ شناختی و عاطفی در موقعیت، و جذابیت و توسعه بخشی موقعیت ها. براساس تجارب آموزگاران، ابعادی از موقعیت که باید از آن ها در اجرای برنامه درسی آموزش دینی استفاده شود، به هشت مقوله تقسیم می شوند: موقعیت های برهم زننده عادت ها و نظم طبیعی، موقعیت های برانگیزاننده عواطف و احساسات، موقعیت های برانگیزاننده اندیشه و تعقل، موقعیت ها و فعالیت های جمعی، موقعیت های غیررسمی، موقعیت های زمان بروز مسائل و چالش های اخلاقی، موقعیت های زمان بروز پدیده های طبیعی، و موقعیت های اماکن و آثار تاریخی.
۶۶۶۹.

نقش قدرت و مصلحت در تنظیم منافع دولت اسلامی در سیاست خارجی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت سیاسی سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۵) 5-22

کلید واژه ها: قدرت مصلحت منافع دولت اسلامی سیاست خارجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۳
دولت اسلامی سیاست خارجی را در چهارچوب منفعت گرایی حقیقت گرایانه و با توجه به آرمان ها و ارزش های نفس الامری دنبال می کند؛ هرچند که در پیگیری حقایق به واقعیت های موجود نیز توجه می کند. با توجه به محدودیت توانمندی های دولت و تزاحم میان منافع گوناگون در مرحله اجرا، این سؤال اساسی مطرح می شود که منفعت ورزی دولت در سیاست خارجی با توجه به چه معیارها و ملاکاتی تعدیل و تنظیم می شود؟ پاسخ به این سؤال می تواند تا حدود زیادی تصویر الگوی منافع دولت اسلامی در سیاست خارجی را از ابهام خارج سازد. این پژوهش در پاسخ به این سؤال، با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، این انگاره را مطرح می کند که کنش سیاست خارجی دولت در پیگیری منافع، از یک.سو وابسته به کمیت و کیفیت منابعی است که واحد سیاسی در اختیار دارد و می توان از آن به توان طبیعی تعبیر کرد؛ و از سوی دیگر، وابسته به مصالحی است که تحقق هر کنش برای واحد مزبور به دنبال دارد. بنابراین، توان طبیعی و مصلحت، دو عنصر تعدیل کننده و تنظیم کننده منفعت ورزی دولت هستند.
۶۶۷۰.

دراسه أرکان نظریه النظم عند عبدالقاهر الجرجانی

نویسنده:
منبع: التنظیرات و النقد فی الادب العربی سال اول زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 77 - 98

کلید واژه ها: عبدالقاهر الجرجانی نظریه النظم اللفظ والمعنی ومعانی النحو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸ تعداد دانلود : ۶۶
صاغ عبدالقاهر الجرجانی فی کتابه "دلائل الاعجاز" نظریه علمیه لغویه أدبیه تُعرف بنظریه النظم التی تقف نداً قویًا لنظریات اللغویین الغربیین فی العصر الحدیث. نظریه النظم تترکز على سیاقات القرآن البلاغیه، وتستخرج منها أصولًا وقواعد للبلاغه وعَرَضَ الجرجانی فیها مسائلَ بلاغیهً أخرى، مثل: التقدیم والتأخیر، والفصل والوصل، والحقیقه والمجاز، ثم ختم الکتاب بنماذج تحلیلیه تبرز أهمیه النظم. هذه الدراسه فی جزء یسیر مما یمکن درسه فی تراث البلاغه الزاخر محاوله لإلقاء الضوء علی دراسه نظریه النظم عند عبدالقاهر الجرجانی وتبیین أرکان النظم. یقوم منهج البحث علی المنهج الوصفی التحلیلی الذی یتتبع نظریه النظم عند الجرجانی ویحاول تبیین أرکان النظم من وجهه نظر الجرجانی. تشیر نتائج البحث إلى أن نظریه النظم عند الجرجانی تترکز علی الفصاحه والبلاغه، واللفظ والمعنی، والنظم، والنحو، ومعانی النحو. یری الجرجانی أن القیمه الفنیه للنص الأدبی تکمن فی صیاغته ونظمه. من ناحیه أخری یؤکد الجرجانی أن إعجاز القرآن یرجع إلى حسن النظم. الکلمات المفتاحیه: عبدالقاهر الجرجانی، نظریه النظم، اللفظ والمعنی، ومعانی النحو.
۶۶۷۱.

بازخوانی زمینه محور - متن محور آیات آغازین سوره توبه در مسئله جهاد ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآن و حدیث سال چهاردهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۸) 53 - 76

کلید واژه ها: سوره توبه برائت مشرکین خشونت جهاد ابتدایی هرمنوتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۸ تعداد دانلود : ۲۸۲
این پژوهش با دو رویکرد متن محور و زمینه محور که از الگوهای هرمنوتیک اند درصدد به چالش کشیدن قرائت مشهوری است که آیات آغازین سوره توبه را مجوز جهاد ابتدایی با همه مشرکان به جهت شرک ایشان می داند. در رویکرد متن محور نشان می دهد که امر به قتال به سبب رفتارهای خصومت آمیز و جنگ افروزانه مشرکان عهدشکن است؛ در این آیات، مشرکان به دو گروه عهدشکن و پایبند به عهد تقسیم شده اند. آیاتی که جنبه ایجاد رعب در بین مشرکان دارد، صرفاً به تهدید کسانی می پردازد که بارها بر عهدشکنی خود پافشاری کرده اند. بنابراین امر به قتال در این آیات صرفاً واکنشی بوده است به دست اندازی ها و جنگ افروزی های عملی گروهی از مشرکان، بدون اینکه عقیده باطل آن ها کوچک ترین مدخلیتی در جواز جنگ داشته باشد. آیات این سوره نه تنها جهاد ابتدایی را تجویز نمی کند، بلکه نشان می دهند چه میزان از رفتارهای خصومت آمیز گروه مقابل باید وجود داشته باشد تا مسلمانان مجاز به مقابله نظامی شوند. در رویکرد زمینه محور نیز فحص دقیق زمینه ها و بسترهای تاریخی نشان می دهند که به موجب این آیات هیچ مشرکی کشته نشده است و حتی بعد از ابلاغ این آیات، همچنان قبایلی مشرک بوده اند. این آیات باعث شکستن آخرین مقاومت های پایگاه های اصلی مشرکین شده است.
۶۶۷۲.

بررسی و نقد دلیل آیت الله خویی بر محدودیت تعداد آیات منسوخ

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی نامه جامعه سال ۱۹ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱۳۹ 75 - 93

کلید واژه ها: نسخ آیه ناظر عدم اختلاف در قرآن تعارض ظاهری آیات آیت الله خویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷ تعداد دانلود : ۲۷
مقاله حاضر با هدف بررسی دلیل آیت الله خویی بر محدودیت تعداد آیات منسوخ انجام شده است. با بررسی دیدگاه ایشان درباره نسخ، روشن گردید که دلیل ایشان بر این محدودیت، انکار نسخ در مواردی است که آیه ناسخ بر آیه منسوخ ناظر نیست و معیار «ناظر بودن» آن است که اگر آیه منسوخ نباشد معنای آیه ناسخ به تنهایی مبهم است و برای کامل شدن به آیه منسوخ نظر دارد. سبب اصلی این انکار، لزوم پذیرش اختلاف بین این گونه آیات ناسخ و منسوخ است، در حالی که خداوند متعال در آیه 82 سوره نساء نبودن اختلاف در قرآن را دلیل الهی بودن آن بیان فرموده و حتی گروهی از مفسران ،از جمله آیت الله خویی، آن را از وجوه اعجاز قرآن می دانند. در بررسی دلیل ایشان، به روش توصیفی تحلیلی با بیان دیدگاه مفسرانی چون علامه طباطبایی درباره رابطه تنافی بین آیات ناسخ و منسوخ، بررسی مفهوم اختلاف بین دو آیه و با تکیه بر تعریف تناقض در منطق و تعریف تعارض در علم اصول، این نتیجه به دست آمد که تنافی بین آیات ناسخ و منسوخ، تنافی ظاهری است و از مصادیق اختلاف بین دو آیه محسوب نمی شود و به نظر می رسد دلیلی بر انکار نسخ در این گونه آیات وجود ندارد..
۶۶۷۳.

تحلیل چرایی دوسویه انگاری دنیا از منظر آیات و روایات

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی نامه جامعه سال ۱۹ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱۳۷ 121 - 144

کلید واژه ها: حب دنیا زندگی آخرت دوسویه انگاری دنیای مذموم و ممدوح حیات طیبه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸ تعداد دانلود : ۳۰
از مبانی آموزه های اسلام این است که انسان دارای ماهیت وجودی دوگانه مادی و معنوی است و به عنوان برگزیده ترین مخلوقاتِ عالم هستی، شایسته رسیدن به مقام قرب الهی است که این مهم ارتباط ویژه ای با نگرش انسان به دنیا و شناخت هدف خلقت دارد. در این-خصوص در آیات و روایات دو نگرش نسبت به دنیا مطرح است؛ دنیاى ممدوح، و دنیای مذموم. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی به بررسی دوسویه انگاری دنیا در منابع اسلامی پرداخته است. یافته های پژوهش حاصل از این است که در نگرش مادی گرایانه نهایت هدف-خلقت بهره مندی بیشتر از نعمت های دنیوی و نادیده پنداشتن حیات اخروی است که به دلیل غرق شدن در مادیات و فراموشی آخرت، موردمذمت است. اما در نگرش حقیقی، بحث تکامل انسان مطرح است که به دلیل بهره مندی از دنیا درمسیر حرکت به سوی خداوند و کسب فضائل انسانی، ممدوح است. حیات حقیقی که در قرآن به عنوان حیات طیبه نام برده شده، مرهون نحوه صحیح زندگی در دنیاست که وابسته به تعالی روح است و با ایمان راسخ و عمل صالح می توان به آن دست یافت و موجب سعادت دنیا و آخرت شد.
۶۶۷۴.

موضوع شناسی بازاریابی شبکه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال سی ام اردیبهشت ۱۴۰۰ شماره ۲۸۱ 85-92

کلید واژه ها: بازاریابی شبکه ای شرکت های هرمی اقتصاد اسلامی موضوع شناسی فقهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴ تعداد دانلود : ۳۸۷
بازاریابی شبکه ای روشی است برای کسب سود و درآمد. شرکت ها از طریق دریافت حق عضویت و یا فروش محصولات به قیمت بالاتر سود می برند. برخی معتقدند این روش باعث ارتقاء کیفیت محصول، خروج از رکود، کاهش هزینه ها و ایجاد جریان مثبت نقدینگی می شود. مرکز ثقل استدلال موافقان بر این نکته قرار دارد که در بازاریابی شبکه ای واسطه ها حذف می شوند؛ لذا هزینه کاهش یافته و نقدینگی لازم برای تولید دوباره در اختیار شرکت ها قرار می گیرد. اما در واقع این روش، موجب انتقال هزینه ها به سمت شرکت و سرشاخه ها می شود (نه کاهش هزینه ها)؛ ضمن اینکه تبعات منفی دیگری به دنبال دارد. در این مقاله با هدف موضوع شناسی بازاریابی شبکه ای ضمن بیان استدلال موافقان و مخالفان، معیارهایی برای تفکیک بازاریابی سالم از ناسالم بیان شده است. در این مقاله که با روش تحلیلی به بررسی موضوع پرداخته شده، پیشنهادهایی نیز برای رفع آسیب های بازاریابی شبکه ای و کمک به اقتصاد ارائه شده است.
۶۶۷۵.

تحلیل حقوقی عملیات نظامی موسوم به شاخه زیتون، در چارچوب حقوق بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال سی ام تیر ۱۴۰۰ شماره ۲۸۳ 97-104

کلید واژه ها: دفاع پیش گیرانه عملیات شاخه زیتون تروریسم نقض منشور دفاع مشروع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷ تعداد دانلود : ۱۱۲
در ژانویه 2018م دولت ترکیه عملیات شاخه زیتون را با توسل به اصل دفاع مشروع و با هدف برقراری ثبات و صلح در مرزها و نابودی تروریست ها در عفرین سوریه آغاز کرد. این در حالی است که حقوق بین الملل به هیچ وجه، به حق حمله به دولت دیگر، به دلیل ترس از اینکه در قلمرو دولت دیگر در حال طراحی برای حمله وجود دارد، اشاره ای ندارد. آنچه که مشخص است آنکه «دفاع مشروع» تنها زمانی مجاز است که یک تهاجم واقعی به وقوع پیوسته باشد و در فقدان عنصر تهاجم، استناد به دفاع مشروع جایز نیست. بنابراین، استناد به این اصل برای توجیه دفاع پیشگیرانه کاملاً ناموجه بوده و نقض صریح منشور ملل متحد تلقی می شود. هدف از پژوهش مزبور بررسی عملیات شاخه زیتون از دیدگاه حقوق بین الملل بالاخص منشور ملل متحد است. بنابراین پژوهش حاضر از حیث هدف، کاربردی و از حیث روش، توصیفی تحلیلی است و با استفاده از منابع و اسناد معتبر کتابخانه ای انجام گرفته است.
۶۶۷۶.

مقایسه تأویل عرفانی آیات در شرح التعرف ربع اول با کشف الاسرار نوبت الثالث(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات عرفانی پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳۴ ۳۸۲-۳۶۱

کلید واژه ها: آیات تأویل عرفانی شرح التعرف کشف الاسرار مقایسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۶ تعداد دانلود : ۱۰۸
شرح تعرف نوشته مستملی بخاری یکی از قدیمی ترین کتاب های تصوف در زبان فارسی است که اهالی این علم اهمیت ویژه ای برای آن قائل بوده اند. از آنجا که مؤلف این کتاب، مفسر قرآن است، تأویلات عرفانی ربع اول شرح التعرف که برای آیات بیان کرده، از خود او نیست؛ این امر از مقایسه اثرش با نوبت الثالث کشف الاسرار روشن می شود. همچنین از آنجا که مفاهیم هر دو تأویل یکسان و نزدیک به هم می باشد و یکی دیگر از شارحان کتاب التعرف کلابادی، خواجه عبدالله انصاری است، نتیجه تحقیق حاضر نشان می دهد که این دو شارح از یکدیگر تأثیر پذیرفته اند.
۶۶۷۷.

بررسی معناشناسی مفاهیم اخلاقی از دیدگاه محقق طوسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: الهیات تطبیقی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۶) 97 - 112

کلید واژه ها: محقق طوسی فلسفه اخلاق معنا شناسی اخلاق حسن و قبح

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۱۰۰
معناشناسی مفاهیم اخلاقی، یکی از مباحث فلسفه اخلاق است که به تحلیل معناییِ مفاهیم و گزاره های اخلاقی می پردازد. معناشناسی اخلاق روی دیگرِ هستی شناسیِ اخلاقی است. عمده مباحث مطرح در معناشناسی اخلاق، بررسی مفاهیم موضوع، محمول و مفاهیم مرتبط با اخلاق است. این مقاله قصد دارد با تبیین مفاهیم یادشده از منظر محقق طوسی، نوآوری های او را بررسی کند. محقق طوسی در تعریف عدالت معتقد است عدالت از معنای مساوات خبر می دهد؛ اما معنای مساوات، برابری در هر چیزی نیست. او کمال هر موجودی را خاصیتی می داند که آن موجود به سبب نوعیت خود، آن را داراست؛ یعنی خاصیتی که هیچ موجود دیگری با این موجود در آن شرکت ندارد. محقق طوسی معنای حسن و قبح اخلاقی را رابطه حقیقی میان «سعادت بخشی و شقاوت بخشی فعل "موضوع"» و «ممدوح و مذموم بودن آن» می داند. به نظر می رسد محقق طوسی، برهانی برای تبیین منطقی رابطه حقیقی میان اعطای نعم الهی و وجوب شکر آن ارائه نکرده است. علاوه بر این، او از امکان جمع میان معانی مطرح شده برای حسن و قبح غفلت کرده است. در هر صورت، او واقع گرا، مطلق گرا و وحدت گرای اخلاقی محسوب می شود.
۶۶۷۸.

شاخصه های جامعه شناختی انتظار راهبردی در مکتب شهید سلیمانی

نویسنده:
منبع: جامعه مهدوی سال دوم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۳) 115 - 145

کلید واژه ها: انتظار راهبرد انتظار راهبردی مکتب شاخصه مهدویت سلیمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۲ تعداد دانلود : ۳۱۲
انتظار به عنوان یکی از محوری ترین آموزه های مهدویت، به دو بخشِ راهبردی و غیرراهبردی قابل تقسیم است. اعتقاد به هر کدام از این دو، پیامدهای متفاوت وگاه متناقضی را در عرصه عمل به دنبال خواهد داشت؛ ازاین رو با توجه به اهمیت تأثیر اجتماعی پذیرش هر یک از این دوگانه، پژوهشگر در این نوشتار به دنبال پاسخگویی به این پرسش بوده که «شاخصه های جامعه شناختی انتظار راهبردی چیست»؛ البته با توجه به برجستگی شخصیت شهید سلیمانی از یک سو و مکتب بودن سبک زندگی وی از سوی دیگر، تلاش شده است تا پردازش موضوع با عطف توجه به مکتب شهید سلیمانی بررسی شود. روش تحقیق در این نوشتار به لحاظ گردآوری داده ها، کتابخانه ای و اسنادی و به لحاظ پردازش، توصیفی و تحلیلی است. یافته ها حاکی از آن است که مهم ترین شاخصه های جامعه شناختی انتظار راهبردی در مکتب شهید سلیمانی را در می توان در نُه عنوان گزارش داد که عبارت اند از: بهره مندی از رویکرد تمدن سازی اسلامی؛ عقلانیت معطوف به ارزش؛ ولایت پذیری؛ نگاه راهبردی؛ عمل انگاری انتظار؛ استقامت ورزی؛ ایجاد همبستگی اجتماعی؛ مدیریت عواطف و احساسات و جهاد همه جانبه.
۶۶۷۹.

بررسی و نقد راه حل های غزالی در مسئله شرور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت کلامی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۷) 185-202

کلید واژه ها: شرور غزالی نظام احسن حسن و قبح فاعلیت الهی جبران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۴ تعداد دانلود : ۸۸
یکی از مهم ترین مسائل در فلسفه دین و کلام جدید مسئله «شر» است که توجه جدی متفکران در همه ادیان و نحله ها را به خود جلب کرده است. این مسئله در کلام اسلامی صورت دیگری پیدا می کند و با عنوان «مسئله شرور» طرح می شود. تا جهان ماده باقی است، جدال با شر هم ادامه دارد و باور دینی نسبت به صفات عدالت، حکمت و رحمانیت خداوند در معرض هجوم غیرمتدینان واقع می شود، بدین روی مقاله حاضر می کوشد تا تقریر و تحلیلی از پاسخ های غزالی، عالم مسلمان اشعری که تلاش زیادی برای حل مسئله شرور نموده است، ارائه دهد. این نوشتار به شیوه «کتابخانه ای»، آثار این متکلم را بررسی کرد و ضمن تلاش برای فهم و ارائه پاسخ های وی، به توصیف و تحلیل رویکردها و مبانی آنها پرداخته است. شش پاسخ از میان آثار غزالی استخراج شد که از میان آنها، برتری خیرات نسبت به شرور، نظام احسن، شرور به مثابه عامل رشد و نظریه «جبران» قابل قبول تر به نظر می رسند.
۶۶۸۰.

تبیین بازتاب تقسیم بندی علوم در دایره المعارفهای علوم طبیعی فارسی زبان جهان اسلام تا سده هفتم هجری

نویسنده:
منبع: مطالعات تطبیقی تاریخ و فرهنگ اسلامی سال ۱ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱ 37 - 58

کلید واژه ها: علم تقسیم بندی علوم دایره المعارف علوم طبیعی جهان اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹ تعداد دانلود : ۵۱
جُستار حاضر با هدف کشف و توصیف و نحوه تقسیم بندی علوم در دائره المعارفهای علوم طبیعی با تاکید بر نوع نگاه به علم، در دایره المعارفهای علوم طبیعی فارسی زبان جهان اسلام تا سده هفتم هجری صورت گرفته است. اهمیت پژوهش حاضر در آن است که در تحقیقات اخیر وجوه اندیشهای و نوع نگاه به علم تقسیم بندی علوم، کمتر مورد توجه واقع شده است. رهیافت پژوهش مقاله آن است که دایره المعارفهای علوم طبیعی در تعریف علم و تقسیم بندی علوم اغلب از جنبه های عامیانهای برخوردار می باشند، هرچند طرح ساختی آنها از طبقه بندی ارسطویی متأثر است ولی فاقد یک نظام منسجم علمی مبتنی بر سنت ارسطویی می باشد و اساساً بیشتر بر پایه تفکر عامیانه مردم شکل گرفته است. علیرغم آنکه رویکرد آنها به علم ضعیف و فاقد تقسیم بندی دقیق از علوم هستند ولی برخی از آنها گرایش بیشتری به خرافات و موهومات عصر خود پیدا کرده اند و برخی نگرش علمی تری دارند ولی همه این دایره المعارف ها بازگو کننده نگرش عامه مردم به علم و وجود دو فضای متفاوت علمی میان دانشمندان و عامه مردم نسبت به علم است. این نوع بررسی می تواند، باور عامه جامعه را نسبت به علم تقسیم بندی علوم و فضای فکری اجتماع در دوره های مختلف روشن سازد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان