امامت و مهدویت در مذهب تشیّع از دیدگاه هانری کُرْبَنْ
آرشیو
چکیده
هانری کُرْبَنْ (۱۹۰۳–۱۹۷۸م) فیلسوف، شیعه شناس و ایران شناس فرانسوی از نخستین متفکران اروپایی است که عرفان و تفکر ایرانی اسلامی به ویژه شیعی را به غرب شناسانده است. این پژوهش با رویکردی تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه ای به بررسی دیدگاه هانری کُرْبَنْ درباره ویژگی های مذهب تشیّع یعنی مسئله «امامت» و «مهدویت» می پردازد. سؤال اصلی پژوهش این است که کُربَن چگونه با مسئله «امامت و مهدیت» مواجه شده است؟ کُرْبَنْ در مسئله «امامت» نقش امام را آموزش معنای تأویلی کلام وحی و هدایت پیروان به سوی روح و باطن این کلام می داند. مأموریت امام، انتقال جنبه درونی مأموریت پیامبر(ص) است، یعنی پیامبر «کلمه» و امام «روح» آن را انتقال می دهد. در اندیشه او آخرین امام، موجودیتی اسرارآمیز دارد و با لقب هایی چون «قائم»، «مَهدی»، «منتظَر»، «حجّت» و «امام غایب» خوانده می شود. در واقع معنای عمیق «غایب از نظر» این است که انسان ها خود در پوششی فرو رفته اند که توانایی درک دیدن امام را ندارند. با وجود آنکه امام برحسب ظاهر در پرده غیبت به سر می برد، ولی بر دل و جان شیعیان پرتو افشانی می کند. «مهدویت»، بنیاد اصلی شیعه و عرفان آن است و خوشبختانه ضمیر خودآگاه شیعی به سوی آینده ای نامعلوم و مبهم چشم نمی دوزد، بلکه نگاهش به «فرجی» معطوف به «آخرالزمان» است.Imamate and Mahdism in Shi‘ism from the Perspective of Henry Corbin
Henry Corbin (1903–1978), a French philosopher, scholar of Shi’ism, and Iranologist, was one of the first European thinkers to introduce Iranian Islamic mysticism and thought particularly Shi’ism to the West. Adopting an analytical approach and referencing library sources, this research examines Corbin's views on the key aspects of Shi’a Islam; namely, the concepts of Imamate (religious leadership) and Mahdism. The central question of this study is: How did Corbin engage with the concepts of Imamate and Mahdism? Regarding the Imamate, Corbin views the Imam's role as teaching the interpretive meaning (Taʾwīl) of divine revelation and guiding followers towards the spiritual and esoteric essence of these words. The Imam’s mission, according to Corbin, is to convey the inner dimension of the Prophet's mission—where the Prophet delivers the "Word," the Imam communicates its "Spirit". Corbin describes the final Imam as having a mysterious existence, referring to him by titles such as Gha’im, Mahdi, Montazar, Hojjat, and Imam Gha’ib. The profound meaning of being "hidden from sight" lies in the notion that humanity is enveloped in veils that prevent it from perceiving the Imam. Despite his outward occultation, the Imam continues to radiate guidance to the hearts and souls of Shi’a believers. Mahdism, Corbin asserts, forms the foundational basis of Shi’ism and its mysticism. Significantly, the Shi’a consciousness does not direct its gaze toward an uncertain and ambiguous future. Instead, it looks forward to the promise of deliverance (Faraj), rooted in the events in the end of times (Akher-az-zaman).
تبلیغات
