تعامل یا معامله: بنیاد کنش های سیاسی اجتماعی پیامبر(ص) در مواجهه با رفتار با عبدالله بن ابی
آرشیو
چکیده
تعامل یا معامله، مسئله بنیادین و تأمل برانگیز در روابط سیاسی اجتماعی پیامبر اسلام(ص) است. ایشان در مناسبات خود با بیگانگان (مخالفان و دشمنان)، به کنش و واکنش هایی روی داشت که به آسانی پذیرفتنی نمی نمود؛ چنان که گاهی حتی برای اصحاب آن حضرت مایه شگفتی و تحیر می شد. این که به راستی چرا ایشان چنین بوده اند، نیازمند واکاوی و تعمق است. پیامبر(ص) نمونه بارز و اتمّ سرمشق مسلمانی است، چنان که در قرآن کریم بر آن تصریح شده است. پرسش کانونی پژوهش حاضر آن است که آیا رفتار ایشان تاکتیکی برای جذب موقت دیگران و مبتنی بر نوعی معامله گری سودجویانه یا کرداری بنیادین و استراتژیک و برخاسته از منش پیامبری ایشان بود تا با تعاملی درست و اخلاقی دیگران را برای رسیدن به زیست متعالی، رهنمون شود؟ به تعبیر روشن تر و به منظور الگوگیری امروزیان، آیا کرد و کارهای سیاسی –اجتماعی پیامبر6 با دیگران، اعم از مخالفان و دشمنان، نوعی داد و ستد سودبرانه و اقتضایی-برای ترویج نبوت یا تحکیم و گسترش قدرت- یا مبتنی بر تعامل انسان شناسانه و پایدار برای هدایت انسان بود؟ مقاله با این فرضیه پیش می رود که رفتار نبی گرامی با دیگران، مبتنی بر اصولی اخلاق محور، به مثابه راهبردی اساسی/ استراتژی و برآمده از نگاه انسان شناسانه و ملاطفتی ایشان بود تا جامعه ای منسجم و همبسته، با اهداف متعالی شکل دهد؛ چنان که در مواجهه با قضایای مختلف، از جمله پاسخ به درخواست رهبر منافقان مدینه دیده می شود. دست یابی به چنین ادعایی، با منطق تحلیل محتوا، تبیین داده های سیره ای با نگاه عقلانی/ فرانگرانه امکان پذیر است، رویکرد و روشی که نوشتار را از دیگر پژوهش های معطوف به سیره سیاسی اجتماعی پیامبر(ص) متمایز می سازد.Interaction or transaction; foundation of Prophet’s (PBUH) political-societal actions facing ʿAbd Allāh ibn 'Ubayy’s behavior
Interaction or transaction is a fundamental and thought provoking issue of Prophet’s (PBUH) political-societal relations. In relation with outsiders (opponents and enemies), he turned to actions and reactions that weren’t easily accepted; In a way that it was astonishing and surprising even to The Companions of the Prophet (ṣaḥāba). To find the true reason behind his actions and behaviors, deep thinking and analysis are needed. The Prophet (PBUH) is the clear and perfect example of a Muslim, as stated in the Holy Quran. The central question of the current research is whether his behavior was a tactic to temporarily attract others and based on a kind of profit-seeking transaction or a fundamental and strategic action arising from his prophetic nature to guide others to achieve a transcendent life with a correct and ethical interaction? In a clearer interpretation and in order to set an example for today’s people, are the actions and the political-societal works of the Prophet (PBUH) with others, including opponents and enemies, a kind of profitable and necessary trade –to promote prophecy or to consolidate and expend power- or based on the anthropological and stable interaction for human guidance? The article proceeds with the hypothesis that the Prophet’s (PBUH) behavior with others was based on ethical principles, as a fundamental strategy, and emerged from his anthropological and compassionate perspective to form a cohesive society with transcendent goals; as seen in the face of various issues, including the response to the request of the leader of the hypocrites of Medina. Achieving such a goal is possible with the logic of content analysis, explanation of Sira data with a rational perspective, an approach and method that distinguishes the article form from other researches focused on the political-social Sira of the Prophet (PBUH).
تبلیغات
