بازخوانی شاخص های تاب آوری اجتماع محلی در مواجهه با شرایط بحران: اکاوی روایت و تجربه ساکنان محله سعدی شیراز در سانحه سیل 1398 (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
با آ ن که پژوهش های بسیاری در حوزه بحث تاب آوری اجتماعی انجام پذیرفته است اما هنوز زوایای دقیق نحوه کنش گری یک جامعه محلی در مواجهه با شرایط بحران و نیز نحوه تأثیر آن چه از ادبیات علمی به عنوان شاخص های تاب آوری اجتماعی شناخته می شود، روشن نیست. به نظر می رسد انجام پژوهش های عمیق با رویکرد کیفی و پدیدارشناسانه در مقیاس محلی بتواند درک عمیق تری از ابعاد و لایه های تاب آوری یک اجتماع محلی به دست دهد. این پژوهش با هدف فهم شاخص های تاب اوری اجتماع محلی در مواجهه با شرایط بحران تدوین شده و به کمک بازخوانی تجربه ساکنان محله سعدی شیراز در سانحه سیل 1398 سعی در دست یابی به هدف پژوهش داشته است. به این منظور علاوه بر بررسی ادبیات نظری پژوهش، ضمن انجام 20 مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته با ساکنان محلی و تحلیل محتوای مصاحبه ها به کمک نرم افزاز MaxQda، یافته هایی را در 8 محور اصلی تحلیل و در قالب یک چارچوب نظری با 28 شاخص مؤثر بر تاب آوری اجتماع محلی ارائه نموده است. یافته های پژوهش نشان دهنده اهمیت «حس هویت مندی و تعلق به محله» و نیز «انسجام درونی اجتماع محلی» و «انعطاف پذیری و خلاقیت جامعه محلی» در ارتقاء تاب آوری اجتماعی محله سعدی بوده است. هم چنین ضعف شاخص های «آگاهی و فرهنگ سازی عمومی» و نیز «اعتماد به نهادهای مدیریت شهری» در نحوه مواجهه این اجتماع محلی با بحران مشهود بوده است. یافته های پژوهش حاضر می تواند در تصمیم سازی و تصمیم گیری لایه های مدیریت شهری به خصوص در حوزه مدیریت بحران در مقیاس محله های شهری مورد استناد و کاربست قرار گیرد.Rereading Local Community Resilience Indicators in Dealing with Crisis An Analysis of the Narratives and Experiences of Saadi Neighborhood Residents in Shiraz During the 2019 Flood Disaster
While extensive research has been conducted on the topic of social resilience, the precise dynamics of how a local community acts in crisis situations and the impact of what is known from the scientific literature as indicators of social resilience remain unclear. It appears that in-depth, qualitative, and phenomenological research at the local level can provide a deeper understanding of the dimensions and layers of a community's resilience. This study aims to comprehend the indicators of local community resilience in the face of crisis conditions, drawing on the experiences of the Saadi neighborhood residents in Shiraz during the 2019 flood disaster. To this end, in addition to reviewing the theoretical literature, 20 semi-structured in-depth interviews with local residents were conducted and analyzed using MaxQda software, presenting findings across eight main axes within a theoretical framework comprising 28 significant indicators affecting local social resilience. The research findings highlight the importance of "a sense of identity and belonging to the neighborhood", "internal cohesion of the local community" and "flexibility and creativity of the local community" in enhancing the social resilience of the Saadi neighborhood. Additionally, the weaknesses in "public awareness and culture-building" and "trust in urban management institutions" were evident in this community's response to the crisis. The findings of this study can inform and be applied in decision-making processes, particularly in urban management layers focusing on crisis management at the neighborhood scale.
تبلیغات
