ارزیابی تغییرات موررفولوژیک و پایداری رودخانه ی قرانقو چای هشترود با استفاده از مدل BEHI (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
ت غییر کانال، فرسایش و رس وب گذاری ک ناره ای رودخان ه ها ف رآیندهای ط بیعی رودخانه های آبرفتی هستند که باعث تخریب زمین های کشاورزی اطراف و خسارت به تأسیسات انسانی اطراف رودخانه می شوند. در این پژوهش از روش BEHI (شاخص خطر فرسایش کناره ای) جهت ارزیابی رودخانه قرانقو چای از نظر الگو و اندازه گیری میزان فرسایش کناره ای و ناپایداری کناره ها استفاده شده است. برای انجام این کار بازه ای از رودخانه انتخاب و 9 مقطع از این بازه مورد بررسی قرار گرفت. در این مدل از داده های مرتبط با پارامترهای ارتفاع کرانه، ارتفاع دبی لبالبی، عمق ریشه، تراکم ریشه، زاویه ی کناره، درصد محافظت کناره و ترکیبات و ساختار مواد کناره استفاده شده است. نتایج به دست آمده از مدل BEHI نشان می دهد که فرسایش کناره ای در هر دو کناره راست و چپ مقاطع عرضی وجود دارد به طوری که در کناره سمت راست رودخانه، میزان خطر فرسایش در تمامی مقاطع از متوسط تا خیلی زیاد است و فقط در یکی از مقاطع میزان خطر فرسایش خیلی کم بوده و همچنین در کناره های چپ رودخانه در مقاطع مذکور میزان خطر فرسایش کناره از خیلی کم تا شدید برآورد شده است. علت بالا بودن ضریب خطر فرسایش در کناره سمت راست، پایین بودن میزان تراکم ریشه در ساحل راست و جنس سست مواد نسبت به ساحل چپ می توان دانست.The Analysis and Assessment of Bank Erosion and Stability in the Qaranqoo River Using BEHI Model
The bank erosion is the dominate phenomena in the Qaranqoo Chai River, upstream of Sahand dam, at this time of the year leading to changes in river, increasing the radius of curvature at the bends, and straight channel widening. Consequently, it damages the land and the river's facilities and causes numerous changes in the pattern of the river, sediment production, and sediment transfer to Sahand dam. In this research, a Bank Erosion Hazard Index (BEHI) was used to evaluate annual bank erosion in the Qaranqoo Chai River. To this end, 9 cross-sections were selected and some parameters such as bank full width, average bank full height, root depth, root density, bank angle, surface protection, bank material, and bank stratification were measured. The results of the BEHI method showed that both of the right and the left banks were eroded and that the erosion risk was moderate to very high in all of the right bank's cross sections except its cross-section 4 which had a very low erosion risk. In addition, the erosion risk of the left bank's cross sections were very low to extreme. Indeed, due to the low root density and loose material, the right bank's cross-sections had higher erosion risk than those of the left bank. Moreover, the erosion risk was reduced in the middle of the river because its root depth was higher than the banks' root depth. Indeed, BEHI incorporates bank variables that are factors in entrainment, surface erosion and mass erosion. These variables are bank–height ratio, root–depth ratio, weighted root density, bank angle and surface protection. Variables have empirical values that are, in turn, converted to index values and summed for a total BEHI score. Scores are adjusted by bank material and bank material stratification. BEHI scores are then categorized by erosion potentials. A greater score indicates greater erodibility. Bank height is the distance from bank toe to the top of the bank.
تبلیغات
