رواق اندیشه

رواق اندیشه

رواق اندیشه 1381 شماره 14

مقالات

۱.

فطرت و شخصیت

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 617
شخصیت‏ یکى از مسائل برخى از رشته‏هاى علوم انسانى مانند روان‏شناسى و جامعه‏شناسى است. مهم‏ترین سؤال در این زمینه آن است که عوامل مؤثر بر شخصیت کدام است و سهم هر یک از آنها به چه میزان است. برخى از اندیشمندان مسلمان فطرت را عاملى تاثیرگذار بر شخصیت مى‏دانند. این مقاله در پى اثبات این نکته است که همه انسانها از فطرت بهره‏مندند، هرچند سهم هر یک از آن متفاوت است .
۲.

تربیت دینى فرزندان

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 13
نوشتارى که پیش رو دارید، گزارشى اجمالى از فرایند تربیت دینى فرزندان است که پس از اشاره به ابعاد مختلف دوران کودکى و نوجوانى، به بیان حقوق فرزندان، مسئولیت‏هاى والدین و عوامل دین‏گریزى جوانان مى‏پردازد . امید آن که نوشته حاضر مورد توجه برنامه‏ریزان و عموم دست‏اندرکاران تهیه مجموعه‏هاى تربیتى در صدا و سیما قرار گیرد .
۳.

مبانى تساهل‏گرایى

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 588
تساهل و تسامح از اصطلاحات رایج در فرهنگ غرب است که غالبا از آن به عنوان شیوه‏اى مناسب و کارساز در رفتارهاى دینى، اخلاقى و سیاسى یاد مى‏شود . در این مقاله با صرف‏نظر از مباحث دامنه‏دارى که میان اندیشمندان بر سر حدود و قلمروهاى مختلف تساهل و تسامح در گرفته است، پس از اشاره‏اى کوتاه به مفهوم این اصطلاح، به بررسى مبانى غربى اندیشه تساهل مى‏پردازیم .
۴.

دو رؤیاى سرنوشت‏ساز در تحریف مسیحیت

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 297
سریال مریم مقدس یکى از برنامه‏هاى موفق صدا و سیما بود که توانست‏با زبان هنر، محیط و تاریخ آغاز مسیحیت را به تصویر بکشد . از آنجا که دین مسیحیت‏یکى از بزرگ‏ترین ادیان جهان معاصر و داراى پیروان بسیار زیادى است، به طور طبیعى براى بسیارى از مخاطبان این سریال این پرسش مطرح مى‏شود که آیا مسیحیتى که امروزه صداى ناقوس کلیساهایش در اکثر فیلم‏ها و سریال‏هاى غربى شنیده مى‏شود، همان مسیحیتى است که مسیح «مریم مقدس‏» به دنبال تاسیس آن بوده یا این‏که در طول تاریخ، تحولات و تغییراتى در عقاید و مسیر آن به وجود آمده است . در این نوشتار با استفاده از متون اصلى مسیحیت و منابع تاریخى تلاش خواهیم کرد به این پرسش پاسخ دهیم .
۵.

تاملى در نسبت هرمنوتیک و تفسیر

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد تاریخی دوره معاصر (قرون 20 و 21) فلسفه قاره ای هرمنوتیک
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام کلام جدید روش شناسی دین پژوهی
تعداد بازدید : 717
پدیده تفسیر را نمى‏توان داراى آغازى مشخص در تاریخ بشر دانست . انسان همواره در برابر پدیده‏هاى مختلف هستى، واکنشى ذهنى از خود نشان داده است که بر آن، نام فهم نهاده و بیان و توضیح آن به دیگران را تفسیر خوانده است . هرمنوتیک نیز اصطلاحى است که در چند قرن اخیر رواج یافته و در رایج‏ترین کاربردش با روش‏شناسى تاویل برابر گردیده است . نویسنده در این نوشتار اشاره‏اى گذرا به نسبت میان این دو مقوله دارد .
۶.

نگاهى به دیدگاه علامه طباطبایى درباره اسلام و اجتماع

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق گروه های ویژه اندیشه های فلسفی در ایران معاصر
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات فلاسفه اسلامی
تعداد بازدید : 195
مقاله حاضر نگاهى اجمالى به دیدگاه علامه طباطبایى درباره اسلام و اجتماع دارد . در این مقاله نخست‏به مفهوم مورد نظر از دین اشاره کرده و آنگاه ضرورت زندگى اجتماعى را براى انسان‏ها تبیین کرده‏ایم . سپس، ضرورت وجود قوانین و مقرراتى را براى پرهیز از هرج و مرج و از بین رفتن آسایش و آرامش اعضاى جامعه و نیز جلوگیرى از تباه شدن نوع بشر نتیجه گرفته‏ایم . آنگاه با اشاره به نقطه ضعف قوانین بشرى، برترى و امتیاز قوانین دینى و الهى را تبیین کرده‏ایم و در نهایت‏با اشاره به برترى و امتیاز دین اسلام به عنوان کامل‏ترین دین الهى به بیان نظر اسلام درباره جامعه و تبیین برترى قوانین و نظام اجتماعى اسلام بر سایر ادیان پرداخته‏ایم .
۷.

سکولاریسم از دیدگاه شهید مطهرى

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق گروه های ویژه اندیشه های فلسفی در ایران معاصر
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام کلام جدید رابطه دین، دنیا، اخلاق
تعداد بازدید : 371
سکولاریسم ایده‏اى است که در جهان امروز به طور جد مورد توجه و التفات روشنفکران دینى و غیر دینى قرار گرفته است . آنچه در این میان بیشتر مجال بحث را فراهم کرده «نسبت و رابطه سکولاریسم با اسلام‏» است که در سال‏هاى اخیر دیدگاه‏هاى کاملا متفاوتى درباره آن مطرح گشته است . از سوى دیگر ایده‏ها و اندیشه‏هاى استاد شهید مرتضى مطهرى به عنوان یکى از شاخص‏ترین احیاگران اندیشه دینى در عصر حاضر همواره مورد علاقه فرهیختگان بوده است . لذا بر آن شدیم که در این نوشتار مرورى بر آثار این متفکر دردآشنا و بصیر داشته باشیم و عقیده وى را در باب سکولاریسم جویا شویم . امید است این تلاش بتواند گوشه‏اى از ابهامات و شبهات این باب را بزداید .
۸.

اخلاق و حقوق

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه اخلاق
  2. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه حقوق
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات رابطه اخلاق با علوم دیگر
تعداد بازدید : 586
بررسى ارتباط میان اخلاق و حقوق و دادوستدهاى میان آن دو، مطلبى اساسى و پر دامنه است و توجه بسیارى را به سوى خود معطوف داشته است . این نوشتار با عناوین زیر به وجه تمایز این دو مقوله مى‏پردازد: تفاوت اخلاق و حقوق در هدف، اهمیت نیت در اخلاق، وجود ضمانت اجرایى بیرونى در حقوق، پرداختن حقوق به مسائل اجتماعى، ثبات و کلیت اصول اساسى اخلاق، و محدود شدن حقوق در چارچوب قواعد اخلاقى .

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۱