برنامه ریزی و بودجه (برنامه و بودجه سابق)

برنامه ریزی و بودجه (برنامه و بودجه سابق)

برنامه و بودجه فروردین 1378 شماره 12

مقالات

۱.

هزینه‌ منابع‌ داخلی‌: شاخصی‌ بر اندازه‌گیری‌ مزیت‌های‌ اقتصادی‌ و کاربرد آن‌در ایران‌

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 144 تعداد دانلود : 525
: در وضعیتی‌ که‌ قیمتها، از جمله‌ نرخ‌ ارز، با اختلال‌ مواجه‌ باشد، ارزشیابی‌ طرحها وفعالیتهای‌ اقتصادی‌ با استفاده‌ از شاخصهای‌ متداول‌، دشوار است‌. این‌ اشکال‌ در اقتصادهای‌متمرکز (یا غیررقابتی‌) شدت‌ بیشتری‌ دارد. اگر اقتصاد کشورمان‌ به‌ سوی‌ رقابتی‌ شدن‌ می‌رود یاآنکه‌ ارزشیابی‌ طرحها در وضعیت‌ رقابتی‌ موردنظر قرار گیرد، لازم‌ است‌ پس‌ از حذف‌ اختلالهای‌موجود، اقدام‌ به‌ ارزشیابی‌ نمود تا تصویر واقعی‌ از سودآوری‌ فعالیتهای‌ اقتصادی‌ ارائه‌ گردد. دراین‌ مقاله‌، روشهای‌ محاسبه‌ هزینه‌ منابع‌ داخلی‌ به‌ عنوان‌ شاخص‌ اندازه‌گیری‌ مزیت‌ اقتصادی‌ باحذف‌ اختلال‌ در قیمتها را بررسی‌ می‌کنیم‌. و ضمن‌ بررسی‌ مشکلات‌ نظری‌ و محاسباتی‌ آن‌ درمتون‌ مربوط به‌ این‌ زمینه‌، راه‌ حلهای‌ پیشنهادی‌ برای‌ به‌ کارگیری‌ آن‌ در کشورمان‌ را ارائه‌می‌نماییم‌.
۲.

اندیشه‌هایی‌ که‌ به‌ جایزه‌ نوبل‌ منجر شد

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 238 تعداد دانلود : 960
آمارتیا سن‌ اقتصادشناس‌ برجسته‌ هندی‌ که‌ برنده‌ جایزه‌ نوبل‌ اقتصاد سال‌ 1998 شد،"مردمسالاری" را از پبازارپ متفاوت‌ می‌داند و اولی‌ را در جامعه‌ بسیار ضروری‌ و ریشه‌ فقر را درنارساییهای‌ حقوق‌ اجتماعی‌ و نهادها می‌داند. از نظر سن‌، رشد اقتصادی‌ هدف‌ نیست‌، بلکه‌وسیله‌ای‌ برای‌ دستیابی‌ به‌ توسعه‌ اقتصادی‌ است‌. در این‌ زمینه‌، تأکید سن‌ بر ایجاد اشتغال‌ به‌عنوان‌ یک‌ گام‌ مؤثر و اساسی‌ برای‌ فقرزدایی‌ از طریق‌ مداخله‌ دولت‌ در برنامه‌ریزی‌ و توسعه‌اقتصادی‌ است‌.
۳.

بررسی‌ رابطه‌ تورم‌ و رشد در اقتصاد ایران‌: تحلیلی‌ آماری‌ به‌ روش‌اقتصادسنجی‌

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 655 تعداد دانلود : 140
کشورهای‌ مختلف‌ با تبادلهای‌ مختلفی‌ در بین‌ تورم‌ و رشد اقتصادی‌ رو به‌ رو هستند،ولی‌ آنچه‌ همه‌ اقتصادها در تلاش‌ برای‌ رسیدن‌ به‌ آن‌ هستند، تورم‌ پایین‌ و رشد مداوم‌ اقتصادی‌است‌. هدف‌ این‌ پژوهش‌، بررسی‌ رابطه‌ علی‌ میان‌ رشد و تورم‌ از طریق‌ آزمون‌ علی‌ گرنجر، به‌منظور دستیابی‌ به‌ جهت‌ و نوع‌ رابطه‌ علی‌ مذکور در اقتصاد ایران‌، با استفاده‌ از آمار سری‌ زمانی‌دوره‌ 1375-1338 است‌. نتایج‌ به‌ دست‌ آمده‌ بدین‌ترتیب‌ بوده‌اند: اولا رابطه‌ علی‌ به‌ صورت‌یکسویه‌ و از تورم‌ به‌ رشد است‌; ثانی! نوع‌ این‌ رابطه‌ علی‌ معکوس‌ می‌باشد، بدین‌ ترتیب‌ که‌افزایش‌ تورم‌ موجب‌ کاهش‌ رشد اقتصادی‌ در ایران‌ می‌شود.
۴.

تعیین‌ بخش‌ کلیدی‌ در اقتصاد ایران‌ با استفاده‌ از جدول‌ داده‌ - ستانده‌

۵.

تأثیر مالی‌ بازنشستگی‌ پیش‌ از موعد بر صندوقهای‌ بازنشستگی‌

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 579 تعداد دانلود : 178
کار صندوقهای‌ بازنشستگی‌، دریافت‌ کسورات‌ بازنشستگی‌ به‌ عنوان‌ منابع‌ لازم‌ برای‌اجرای‌ تعهدات‌ پیش‌بینی‌ شده‌ می‌باشد. دریافت‌ کسورات‌ بازنشستگی‌ به‌ عنوان‌ ورودیهای‌صندوق‌ و مبالغ‌ پرداختی‌ بابت‌ حقوق‌ بازنشستگی‌ به‌ عنوان‌ خروجیهای‌ صندوق‌ بازنشستگی‌به‌ شمار می‌روند. هر عاملی‌ که‌ باعث‌ به‌ هم‌ خوردن‌ تناسب‌ بین‌ ورودیها و خروجیهای‌ صندوق‌بازنشستگی‌ شود، موجب‌ انحراف‌ صندوق‌ از رسیدن‌ به‌ هدف‌ نهایی‌، یعنی‌ خودکفایی‌ صندوق‌بازنشستگی‌، خواهد شد. از مصادیق‌ بارز عوامل‌ مختل‌کننده‌ تناسب‌ بین‌ ورودیها و خروجیهای‌صندوقهای‌ بازنشستگی‌، قوانین‌ و مقررات‌ مربوط به‌ بازنشستگی‌ پیش‌ از موعد است‌ که‌ باعث‌تحمیل‌ فشار مالی‌ مضاعفی‌ بر این‌ صندوقها خواهد شد. در این‌ نوشتار، با استفاده‌ از محاسبات‌ علمی‌، نشان‌ داده‌ایم‌ که‌ اگر فردی‌ با 30 سال‌ سابقه‌خدمت‌ بازنشسته‌ گردد، "نسبت‌ دریافتی‌ به‌ پرداختی" از صندوق‌ بازنشستگی‌ برای‌ این‌ فرد برابربا 7 واحد است‌، در حالی‌ که‌ اگر همین‌ فرد با استفاده‌ از قوانین‌ و مقررات‌ بازنشستگی‌ پیش‌ ازموعد، با 20 سال‌ سابقه‌ خدمت‌ بازنشسته‌ شود، نسبت‌ مذکور برابر با 35 واحد می‌باشد.بنابراین‌، قوانین‌ و مقررات‌ مربوط به‌ بازنشستگی‌ پیش‌ از موعد، فشار مالی‌ سنگینی‌ برصندوقهای‌ بازنشستگی‌ تحمیل‌ خواهد کرد.
۶.

گذار به‌ اقتصاد مبتنی‌ بر بازار، روسیه‌ و اروپای‌ شرقی‌، از چین‌ بیاموزند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 960 تعداد دانلود : 884
فرایند اصلاحات‌ اقتصادی‌ در چین‌ از سال‌ 1978 شروع‌ شد و تا امروز ادامه‌ دارد. این‌فرایند، بسیار طولانی‌ است‌ - کارهای‌ فراوانی‌ باقی‌ است‌ که‌ باید انجام‌ شود - اما دستاوردهای‌بزرگی‌ طی‌ 15 سال‌ گذشته‌ به‌ چنگ‌ آمده‌ است‌ و چیزهای‌ فراوانی‌ را می‌توان‌ از تجربه‌ چینیهافرا گرفت‌. به‌ هر حال‌، هدف‌ ما، ارزشیابی‌ جامع‌ اصلاحات‌ اقتصادی‌ در چین‌ نیست‌، بلکه‌مقصود ما، آموختن‌ درسهایی‌ از تجربه‌ چینیهاست‌ که‌ قابلیت‌ کاربردی‌ در روسیه‌ و اروپای‌شرقی‌ داشته‌ باشد، همان‌ طوری‌ که‌ آنها سعی‌ در انتقال‌ از برنامه‌ریزی‌ متمرکز کمی‌ به‌ یک‌اقتصاد هدایت‌ شده‌ توسط نیروهای‌ بازار دارند. چنین‌ پیداست‌ که‌ چین‌، نمونه‌ آشکار قابل‌مقایسه‌ برای‌ کشورهای‌ سوسیالیستی‌ در حال‌ گذار می‌باشد، زیرا چین‌ یک‌ کشور سوسیالیستی‌بوده‌ و خواهد بود، با این‌ حال‌، به‌ منظور انجام‌ مقاصد ملی‌، اشتیاقی‌ به‌ در اختیار گرفتن‌نیروهای‌ بازار ندارد. شاید این‌ ادعا اغراق‌آمیز باشد که‌ چین‌ گذار از سوسیالیسم‌ را در پیش‌ گرفته‌است‌، همان‌ گونه‌ که‌ در کشورهای‌ کمونیستی‌ تجربه‌ شد. تجربیات‌ متعددی‌ در مورد اصلاحات‌اقتصادی‌ روسیه‌ و اروپای‌ شرقی‌ پیش‌ از دهه‌ 1950 وجود داشت‌، اما اصلاحات‌ چینی‌ قدمت‌بیشتر و تأثیر عمیقتری‌ داشته‌ است‌ و از قرار معلوم‌، موفقتر از هر گونه‌ اصلاحات‌ انجام‌ شده‌ دردیگر کشورهای‌ سوسیالیستی‌ بوده‌ است‌.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۳۹