پژوهش های نوین روانشناختی (روانشناسی دانشگاه تبریز)

پژوهش های نوین روانشناختی (روانشناسی دانشگاه تبریز)

پژوهش های نوین روانشناختی سال هفدهم تابستان 1401 شماره 66 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

پیش بینی رفتارهای جنسی پرخطر براساس هیجان خواهی و هوش اخلاقی با میانجی گری تنظیم هیجان و استفاده از سایت های شبکه های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رفتارهای جنسی پرخطر هیجان خواهی هوش اخلاقی تنظیم هیجان استفاده از سایت های شبکه های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 864 تعداد دانلود : 766
امروزه شیوع رفتارهای پرخطر در جوانان به یکی از مهم ترین و گسترده ترین دل نگرانی های جوامع بشری تبدیل شده است. هدف پژوهش حاضر تعیین نقش هیجان خواهی و هوش اخلاقی بر رفتارهای جنسی پرخطر با میانجی گری تنظیم هیجان و استفاده از سایت های شبکه های اجتماعی بود. طرح پژوهش کنونی، توصیفی - همبستگی و از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 99-1398 بوده است، که از بین آنها 404 از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. آزمودنی ها به مقیاس خطرپذیری جوانان ایرانی، پرسشنامه های هیجان خواهی، هوش اخلاقی، تنظیم هیجان و سنجش میزان استفاده از رس انه ه ای ارتب اطی پاسخ دادند. سپس داده های جمع آوری شده با استفاده از روش الگوسازی معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد که هیجان خواهی به طور مستقیم و غیرمستقیم از طریق تنظیم هیجان و استفاده از سایت های شبکه های اجتماعی با رفتارهای جنسی پرخطر رابطه دارد؛ همچنین نتایج نشان داد که هوش اخلاقی به طور مستقیم و غیرمستقیم از طریق تنظیم هیجان با رفتارهای جنسی پرخطر رابطه دارد. این پژوهش نشان داد که تنظیم هیجان و استفاده از سایت های شبکه های اجتماعی می توانند بخشی از رابطه بین ویژگی های شخصیتی و رفتارهای جنسی پرخطر را تبیین کنند.
۲.

اثربخشی مشاوره گروهی ذهن آگاهی مبتنی بر شناخت درمانی بر اعتیاد به اینترنت و اهمال کاری تحصیلی در دانش آموزان متوسطه دوم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مشاوره گروهی ذهن آگاهی مبتنی بر شناخت درمانی اعتیاد به اینترنت اهمالکاری تحصیلی دانش آموزان متوسطه دوم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 558 تعداد دانلود : 112
با توجه به عواقب خطرناک و شیوع اعتیاد به اینترنت و اهمالکاری تحصیلی و پیامدهای آنها در میان نوجوانان و دانش آموزان، هدف از مطالعه حاضر یررسی اثربخشی مشاوره گروهی ذهن آگاهی مبتنی بر شناخت درمانی بر اعتیاد به اینترنت و اهمالکاری تحصیلی در دانش آموزان متوسطه دوم بود. طرح پژوهش نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون- پیگیری دو ماهه با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامیِ دانش آموزان پسر مقطع دوم متوسطه شهرستان تاکستان در سال تحصیلی 1400_1399 بود. نمونه مورد نظر شامل 30 دانش آموز پسر مقطه متوسطه دوم بود که به روش خوشه ای چند مرحله ای تصادفی انتخاب شده و در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه اهمال کاری تحصیلی (PASS) و پرسشنامه اعتیاد به اینترنت یانگ (IAQ) استفاده شد و برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری و اندازه گیری مکرر با نرم افزار 26 SPSS- استفاده شد. نتایج بیانگر این بود مشاوره گروهی ذهن آگاهی مبتنی بر شناخت درمانی در کاهش اعتیاد به اینترنت در مراحل پس آزمون و پیگیری موثر بود(P<0.01). همچنین مشاوره گروهی ذهن آگاهی مبتنی بر شناخت درمانی در کاهش اهمالکاری تحصیلی در مراحل پس آزمون و پیگیری موثر بود(P<0.01). باتوجه به یافته ها می توان بیان کرد که مشاوره گروهی ذهن آگاهی مبتنی بر شناخت درمانی در کاهش اعتیاد به اینترنت و اهمالکاری تحصیلی در دانش آموزان متوسطه دوم موثر می باشد.
۳.

اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر سبک های مقابله ای و استرس ادراک شده زنان نابارور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استرس ادراک شده درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد سبک های مقابله ای ناباروری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 566 تعداد دانلود : 244
ناباروری می تواند باعث مشکلات روانشناختی متعددی در زندگی زوجین شود و مشکلات زناشویی متعددی را برای این افراد بوجود آورد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر سبک های مقابله ای و استرس ادراک شده زنان نابارور بود. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه پژوهش شامل زنان نابارور 20 تا 45 ساله بیمارستان بهمن شهرک غرب تهران بود. که 30 نفر از آن ها با روش نمونه گیری در دسترس، انتخاب و در دو گروه 15 نفری (آزمایش و کنترل) به صورت تصادفی جایگزین شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های استرس ادراک شده کوهن و همکاران (1983) و پرسشنامه راهبردهای مقابله ای لازاروس و فولکمن (1988) بود. داده ها با استفاده از نرم افزار Spss نسخه 20 و روش تحلیل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر نمرات استرس ادراک شده و سبک های مقابله ای بیماران گروه آزمایش، موثر و معنی دار بوده است (001/0P≤). نتایج پژوهش بیانگر تأثیر روش درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهبود سبک های مقابله ای و کاهش استرس ادراک شده زنان نابارور بود. توصیه می گردد مشاوران، و درمانگران از این رویکرد درمانی در مراکز درمان و کلاس های آموزشی جهت حل مشکلات روانشناختی زنان نابارور بهره ببرند.
۴.

بررسی مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی هیجانی و درمان هیجان محور بر دلزدگی زناشویی در زنان با طلاق عاطفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طرحواره درمانی هیجانی درمان هیجان محور دلزدگی زناشویی طلاق عاطفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 354 تعداد دانلود : 250
هدف پژوهش حاضر تعیین مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی هیجانی و درمان هیجان محور بر کیفیت زندگی، شادکامی و دلزدگی زناشویی در زنان با طلاق عاطفی بود. طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی (طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل) بود. جامعه آماری پژوهش کلیه زنان مبتلا به طلاق عاطفی مراجعه کننده به مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی شهر تبریز در سال 1398 بود. از بین این مراجعین 45 نفر به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و در سه گروه درمان هیجان محور، طرحواره درمانی هیجانی و انتظار جایگزین شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه شادکامی آکسفورد، پرسشنامه کیفیت زندگی (WHOQOL-BREF)، پرسشنامه دلزدگی پاینز و پرسشنامه سلامت روابط استفاد شد. برای تجزیه و تحلیل داده-ها از تحلیل کواریانس یک راهه (ANCOVA) استفاده شد. یافته ها نشان دادند در هر سه متغیر، پس از کنترل متغیر همپراش (نمرات پیش آزمون) بین سه گروه تفاوت معنادار آماری وجود دارد (کیفیت زندگی: 001/0= p ؛ 43/59=F؛ شادکامی: 001/0= p ؛ 27/21=F؛ و دلزدگی زناشویی: 001/0= p ؛ 96/40=F). مقایسه زوجی نشان داد هر دو درمان نسبت به گروه انتظار اثربخشی بهتری دارند. در هیچ یک از متغیرهای پژوهش بین دو گروه طرحواره درمانی هیجانی و درمان هیجان محور تفاوت معناداری وجود نداشت. کلید واژه ها: طرحواره درمانی هیجانی، درمان هیجان محور، کیفیت زندگی، شادکامی، دلزدگی زناشویی، طلاق عاطفی
۵.

پیش بینی رفتارهای یادگیری بر اساس متغیرهای انگیزشی ثبات قدم، خود انضباطی و اشتیاق تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رفتارهای یادگیری ثبات قدم خود انضباطی اشتیاق تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 488 تعداد دانلود : 961
هدف پژوهش حاضر مطالعه پیش بینی رفتارهای یادگیری بر اساس متغیرهای انگیزشی ثبات قدم، خود انضباطی و اشتیاق تحصیلی بود. طرح پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه تبریز بودند. تعداد 300 نفر از آنان با استفاده از نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و از مقیاس های ثبات قدم آنجلا داکورث، خود انضباطی تحصیلی مالتبی و همکاران، اشتیاق تحصیلی فردریکز و همکاران و رفتارهای یادگیری مک درموت و همکاران برای جمع آوری داده ها استفاده شد. تحلیل رگرسیون چندگانه به کمک نرم افزار SPSS نشان داد که هر سه متغیر ثبات قدم، خود انضباطی و اشتیاق تحصیلی توانایی پیش بینی مثبت رفتارهای یادگیری در بین دانشجویان را دارند. ثبات قدم، خود انضباطی و اشتیاق تحصیلی سه عامل فردی مؤثر هستند که بر رفتارهای یادگیری اثرگذارند و این امر می تواند به عنوان چشم اندازی جدید، راهکارهای آموزشی تازه ای پیش روی مسئولان آموزشی و دانشجویان قرار دهد. کلیدواژه ها: رفتارهای یادگیری، ثبات قدم، خود انضباطی، اشتیاق تحصیلی
۶.

بررسی اثربخشی اصلاح هم نوسانی از طریق نوروفیدبک بر بهبود خواندن کودکان مبتلا به نارساخوانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نارساخوانی هم نوسانی ارتباط کارکردی نوروفیدبک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 613 تعداد دانلود : 147
هدف: نارساخوانی یکی از اختلالات شایع دوران کودکی است. برخلاف نظریه غالب نقص واج شناختی، مطالعات جدید نشان می-دهند که بازنمایی واج شناختی در کودکان نارساخوان سالم است اما توانایی دسترسی به آن آسیب دیده است. بدکارکردی ارتباط پیشانی-گیجگاهی به عنوان اساس عصبی این آسیب تعبیر می شود. اصلاح هم نوسانی از طریق نوروفیدبک امکان کنترل ارادی بر شبکه های کارکردی مغز را فراهم می کند. هدف مطالعه حاضر بررسی تاثیر اصلاح ارتباط کارکردی بین مناطق مغزی درگیر در خواندن در بهبود مهارت خواندن کودکان مبتلا به نارساخوانی است. مواد و روش ها: در طرح تک آزمودنی حاضر چهار کودک 7-9 ساله مبتلا به نارساخوانی 20 جلسه 30 دقیقه ای درمان نوروفیدبک دریافت کردند. پروتکل درمانی اصلاح هم نوسانی مناطق پیشانی-گیجگاهی-پاریتال بود. یافته ها: بررسی نتایج پژوهش بهبودی در نمرات خواندن و هم چنین نرمال سازی مقادیر هم نوسانی را بعد از اتمام درمان نشان داد. نتیجه گیری: این تغییرات نشان می دهد که نارساخوانی یک اختلال در شبکه مغزی است و اصلاح هم نوسانی از طریق نوروفیدبک می تواند به اصلاح این آشفتگی کمک کند.
۷.

مقایسه عامل های شخصیتی دبیران ریاضی موفق و ناموفق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برون‏گرایی گشودگی توافق پذیری مسئولیت پذیری روان رنجوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 291 تعداد دانلود : 363
پژوهش حاضر با هدف تعیین تفاوت عامل های شخصیتی دبیران ریاضی موفق و ناموفق صورت گرفت. این پژوهش از نوع علی- مقایسه ای بود. جامعه این پژوهش، شامل دبیران ریاضی موفق و ناموفق شهر تبریز بود که به صورت هدفمند در نواحی پنج گانه آموزش و پرورش تبریز ، تعداد 100 نفر (50 نفر از هر گروه) انتخاب و به سیاهه ی بازنگری شده ی شخصیتی نئو (NEOPI-R) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیره تحلیل شد. نتایج نشان داد که دو گروه مورد مطالعه در ترکیب متغیرهای مورد مطالعه با یکدیگر تفاوت معنی دار داشته و در عامل های شخصیتی برونگرایی، گشودگی، توافق پذیری و مسئولیت پذیری، میانگین دبیران موفق، بیشتر از دبیران ناموفق و در مؤلفه ی روان رنجورخویی، میانگین این گروه کمتر از دبیران ناموفق است. مبتنی بر یافته ها، برونگرایی، گشودگی، توافق پذیری و مسئولیت پذیری می توانند از مسیر فعال بودن، قاطعیت، نوع دوستی، خوش قلبی، کنجکاوی ذهنی و استقلال، اجتماعی بودن و وظیفه شناسی زمینه موفقیت دبیران را فراهم می آورند و روان رنجوری بواسطه خشم و خصومت و ناپایداری به موقعییت دبیران آسیب وارد می کند. نتیجه اینکه این پژوهش در هنگام گزینش دبیران توجه به عامل های شخصیتی مثبت و منفی ضروری می نماید.
۸.

اثر بخشی رفتار درمانی شناختی بر شناخت واره های ناکارآمد افراد مبتلا به نشانه های وسواس فکری اجباری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شناخت واره های ناکارآمد وسواس فکری - عملی باورهای وسواسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 998 تعداد دانلود : 638
هدف: هدف پژوهش حاضر، تعیین اثر بخشی درمان رفتاری - شناختی بر شناخت واره های ناکارآمد وسواسی در افراد مبتلا به نشانه های وسواس فکری - اجباری بود. روش کار: برای اجرای طرح پژوهشی، سی نفر مبتلا به نشانه های وسواس فکری – اجباری به شیوه تصادفی انتخاب و در قالب دو گروه (آزمایش و کنترل هر کدام 15 نفر) به صورت تصادفی جایگزین شدند. اثربخشی مداخله در مراحل پیش آزمون و پس آزمون و مرحله پیگیری یک ماهه مورد ارزیابی قرار گرفت. ابزار: جهت ارزیابی نشانه های وسواس فکری - عملی از مصاحبه نیمه ساختار یافته تشخیصی، مصاحبه بالینی ساختار یافته برای تشخیص اختلالات محور(SCID-I) و پرسشنامه باورهای وسواسی 44 سوالی (44-OBQ) استفاده شد. نتایج: تحلیل داده ها به شیوه اندازه گیری مکرر نشان داد که درمان شناختی - رفتاری در کاهش شناخت واره های ناکارآمد در افراد مبتلا به نشانه های وسواسی - اجباری موثر است. هم چنین، نتایج نشان داد که، درمان شناختی – رفتاری قادر است مولفه های مسئوولیت پذیری، کمال گرایی، اهمیت و کنترل افکار را به طور معنادار کاهش دهد. نتایج نشان داد که برای گروه های مورد مطالعه در مولفه ی احساس مسئولیت / ارزیابی از خطر و تهدید (139/0= sigو 52/4=f)، کمال طلبی / نیاز به کسب اطمینان و قطعیت (158/0= sig و 26/5=f) و اهمیت و کنترل افکار (179/0= sigو 12/6=f) معنادار می باشد. همچنین اثر گروه × زمان معنادار است (001/0=sig و 91/66=f).
۹.

روانشناسی شخصیت؛ تاثیر جریانات فکری چالش مدرنیسم، ناسیونالیسم و اسلام گرایی در دو شخصیت اصیل مشروطه (کسروی و تقی زاده)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تجددطلبی انقلاب مشروطه جریان شناسی کسروی و تقی زاده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 87 تعداد دانلود : 902
مدرنیسم از صدر مشروطه تا امروز به عنوان بازیگر اصلی موثر جریان ها در ایران بوده است . نفوذ عقل گرایی و احساس تعلق و سروری به دنیا که بر گرفته از پوزیتویسم قرن نوزدهم بوده باعث ترک خوردن سنت در جامعه ایران گردید . چالش مدرنیته با اسلام گرایی و ناسیونالیسم ایرانی ، جریان ها و گفتمان های مختلفی را در جامعه ایجاد نمود . جریان روشنفکری سکولار نمونه ای از این چالش می باشد . بطور نمونه تحول روانشناسی در دو شخصیت روحانی سید احمد کسروی و سید حسن تقی زاده قابل مشاهده می باشد این دو نفر در یک خانواده روحانی سنتی متولد شده و در اثر این تحول رخت روحانیت را بر انداخته پرچمدار تجددطلبی می شوند . دیدگاه ها و مواضع هر سه جریان اسلامگرایی ، تجدد طلبی و ناسیونالیسم ایرانی در چالش میان سنت و تجدد در حین و پس از مشروطه برای اولین بار در ایران ظهور یافت.
۱۰.

اثربخشی آموزش رفتارهای خودمراقبتی بر سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت و کنترل هموگلوبین A1C بیماران مبتلا به دیابت نوع دو(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رفتارهای خودمراقبتی سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت هموگلوبین A1C دیابت نوع دو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 97 تعداد دانلود : 233
هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش رفتارهای خودمراقبتی بر رفتارهای ارتقا دهنده سلامت و کنترل هموگلوبین A1C بیماران مبتلا به دیابت نوع دو بود. جامعه مورد مطالعه شامل تعداد 30 نفر مبتلا به دیابت نوع دو مراجعه کننده به کلینیک دیابت پارسیان واقع در شهر مشهد بوده که در مطالعه ی کارآزمایی بالینی حاضر به روش هدفمند انتخاب و بر اساس روش تصادفی طبقه بندی در دو گروه مداخله (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. برنامه ی آموزش گروهی طراحی شده در گروه مداخله طی 6 جلسه ی 60 دقیقه ای به مدت 12 هفته اجرا گردید؛ در حالی که گروه کنترل، مراقبت های معمول کلینیک را دریافت کردند. داده ها با استفاده از فرم سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت و اطلاعات جمعیت شناختی و بیماری و مقیاس تجدیدنظرشده رفتارهای خودمراقبتی دیابت و آزمایش هموگلوبین گلیکوزیله در بدو ورود به مطالعه و 12 هفته بعد، جمع آوری شدند و با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺷﺪند. یافته ها نشان داد که در مراحل پس آزمون و پیگیری بین گروه های آزمایش و کنترل در متغیرهای سبک زندگی ارتقادهنده سلامت و هموگلوبین A1C تفاوت معناداری وجود دارد؛ یعنی آموزش رفتارهای ارتقادهنده سلامت باعث کاهش معنادار هموگلوبین A1C و افزایش رفتارهای ارتقادهنده سلامت شده است. با اجرای برنامه های آموزش خودمراقبتی با استفاده از روش های متنوع و آموزش به کمک افراد متخصص می توان میزان کیفیت زندگی و خودمراقبتی افراد مبتلا به دیابت فاقد رفتارهای خودمراقبتی را بهبود بخشید و میزان قند خون آنان را کاهش داد.
۱۱.

یادگیری توالی حرکتی ضمنی در نارساخوانی ادراکی و زبانشناختی: آزمون فرضیه نقص خودکاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نارساخوانی ادراکی نارساخوانی زبانشناختی یادگیری توالی حرکتی ضمنی نقص خودکاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 262 تعداد دانلود : 544
هدف مطالعه حاضر بررسی خودکاری در زیرمجموعه های نارساخوانی از طریق مقایسه ی یادگیری توالی حرکتی ضمنی در نارساخوانهای ادراکی، زبانشناختی و کودکان عادی بود. بدین منظور 20 کودک مبتلا به نارساخوانی ادراکی، 20 کودک مبتلا به نارساخوانی زبانشناختی و 22 کودک عادی از بین مراجعین مراکز اختلالات یادگیری شهر تبریز و مدارس ابتدایی به صورت در دسترس انتخاب و ابزارهای مطالعه بر روی آنها اجرا گردید. ابزارها شامل چک لیست نشانگان نارساخوانی، آزمون هوشی تجدید نظر شده وکسلر کودکان، آزمون خواندن پوراعتماد و تکلیف کامپیوتری زمان واکنش متوالی بود. نتایج نشان داد که بین کودکان نارساخوان ادراکی و زبانشناختی در شاخصهای خطاهای اساسی و خطاهای وقت گیر تفاوت معناداری در سطح 05/0p< وجود داشت. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داد که در متغیر ترکیبی اثر سرعت (زمان واکنش) و دقت (پاسخ صحیح) تفاوت معناداری (در سطح 05/0p<) بین سه گروه وجود نداشت. همچنین نتایج آزمون بین گروهی نشان داد که در اثر سرعت و دقت یادگیری توالی حرکتی ضمنی تفاوت معناداری در سطح 05/0p< وجود ندارد. یافته های این مطالعه حاکی از فقدان نقص خودکاری حرکتی در زیرمجموعه های اختلال نارساخوانی است.
۱۲.

بررسی اضطراب کرونا در نوجوانان خانواده های درگیر شده با بیماری کووید 19: نقش تعدیل کنندگی حمایت اجتماعی و تاب آوری در رابطه با بهزیستی روانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اضطراب کرونا کووید- 19 حمایت اجتماعی تاب آوری بهزیستی روانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 946 تعداد دانلود : 786
هدف از پژوهش حاضر، بررسی اضطراب کرونا در نوجوانان خانواده های درگیر شده با بیماری کووید 19: نقش تعدیل کنندگی حمایت اجتماعی و تاب آوری در رابطه با بهزیستی روانی بود. طرح پژوهشی، توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه نوجوانان که خانواده هایشان در سال های 1398- 1400 درگیر کرونا شده بودند، بود که تعداد 300 نفر از آنها به صورت نمونه گیری تصادفی ساده و در دسترس انتخاب گردیدند. پس از تکمیل پرسشنامه اضطراب کرونا علی پور و همکاران (1398)، پرسشنامه حمایت اجتماعی واکس و همکاران (1986)، پرسشنامه تاب آوری کونور و دیویدسون (۲۰۰۳) و پرسشنامه بهزیستی روانی ریف (1989) و بعد از غربالگری آن، تعداد 300 نفر (157 پسر و 143 دختر بین سن 13 تا 15سال)، مستعد این اختلال تشخیص داده شدند. به منظور تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از نرم افزار SPSS نسخه 26 و آزمون ماتریس همبستگی و رگرسیون سلسله مراتبی استفاده شد. نتایج نشان داد بین حمایت اجتماعی با بهزیستی روانی رابطه منفی وجود دارد (p0.001). بین تاب آوری با بهزیستی روانی رابطه مثبت وجود دارد (p0.001). بین اضطراب کرونا با بهزیستی روانی رابطه منفی وجود دارد (p0.001). بین اضطراب کرونا با حمایت اجتماعی رابطه مثبت وجود دارد (p0.001). ببن اضطراب کرونا با تاب آوری رابطه منفی وجود دارد (p0.001). حمایت اجتماعی و تاب آوری در رابطه با بهزیستی روانی نقش تعدیل کننده دارد (p0.001).
۱۳.

اثر بخشی طرحواره درمانی بر باورهای فراشناختی، آمیختگی فکر کنش و نشخوار فکری زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آمیختگی فکرکنش اضطراب فراگیر باورهای شناختی درمان گروهی نشخوار فکری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 276 تعداد دانلود : 849
این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی طرحواره درمانی گروهی بر باورهای فراشناخت، آمیختگی فکرکنش و نشخوار فکری زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر شهر کرمان انجام شد. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه به صورت هدفمند از مراجعه کنندگان به مراکز مشاوره و روان شناسی شهر کرمان انتخاب شدند و به منظور اجرای پژوهش بعد از اجرای پرسشنامه های باورهای فراشناختی، آمیختگی فکرکنش و نشخوار فکری تعداد 40 نفر از مراجعه کنندگان به صورت هدفمند انتخاب شدند و در دو گروه 20 نفری آزمایش و کنترل به طور تصادفی جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه 90 دقیقه ای تحت طرحواره درمانی قرار گرفتند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه های باور فراشناخت ولز و همکاران، آمیختگی فکرکنش تورداسون و راچمن و نشخوار فکری هوکسما و مارو بود که توسط شرکت کنندگان در مرحله پیش آزمون و پس آزمون تکمیل شد. داده ها با روش های آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس چند متغیری تجزیه و تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که طرحواره درمانی گروهی بر باورهای فراشناخت، آمیختگی فکر کنش و نشخوار فکری در زنان مبتلا به اختلال فراگیر تأثیر دارد. به طوری که طرحواره درمانی گروهی باعث کاهش باورهای فراشناخت، آمیختگی فکر کنش و نشخوارفکری در زنان می شود. طرحواه درمانی شیوه مناسبی جهت تعدیل ابعاد باورهای فراشناخت، آمیختگی فکر کنش و نشخوار فکری در زنان مبتلا به اختلال فراگیر است.
۱۴.

تدوین و اعتباریابی بسته ی آموزشی ذهنیت پویا مبتنی بر نظریه ی باورهای هوشی دوئک و بررسی اثربخشی آن بر سرسختی و تعلل ورزی تحصیلی دانش آموزان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ذهنیت پویا روایی محتوایی سرسختی تحصیلی تعلل ورزی تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 949 تعداد دانلود : 726
پژوهش حاضر با هدف تدوین و اعتباریابی بسته ی آموزشی ذهنیت پویا مبتنی بر نظریه ی باورهای هوشی و بررسی اثربخشی آن بر سرسختی و تعلل ورزی تحصیلی دانش آموزان صورت گرفت. روش پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. ابتدا بسته ی آموزشی ذهنیت پویا با استفاده از مطالعات کتابخانه ای تدوین میزان نسبت روایی محتوا وشاخص روایی محتواآن توسط متخصصین تعیین شد. برای اجرای این پژوهش ابتدا از بین 24 مدرسه متوسطه آموزش و پرورش منطقه 18 شهر تهران یک مدرسه به صورت تصادفی ساده انتخاب وبرای تعداد 200 نفر ازآنها پرسشنامه باورهای هوشی اجراو از بین آنها 36 نفر از کسانی که باورهای هوشی ثابت داشتند به عنوان تعداد نمونه انتخاب وسپس پرسشنامه های سرسختی تحصیلی و تعلل ورزی تحصیلی به عنوان پیش آزمون توسط شرکت کننده ها تکمیل و از بین آنها کسانی که کمترین سرسختی تحصیلی و بیشترین تعلل ورزی را داشتند انتخاب و در دو گروه 18 نفره کنترل و آزمایش جایگزین شدند. گروه آزمایشی در 8 جلسه ی 90 دقیقه ای بسته آموزشی ذهنیت پویا را دریافت نمود و گروه کنترل هیچگونه آموزشی دریافت نکرد یافته های پژوهش با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر مورد تحلیل قرار گرفت. میزان شاخص روایی محتوا برای تمامی هدف ها در بسته آموزشی بین9/0تا1،ومیزان نسبت روایی محتوا برای تمامی هدف ها در پروتکل آموزشی 8/0تا 1 به دست آمد. یافته ها نشان داد بسته ی آموزشی ذهنیت پویا توانایی افزایش سرسختی تحصیلی و کاهش تعلل ورزی تحصیلی را در بین دانش آموزان دختر را دارا میباشد.
۱۵.

بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس خشم بالینی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خشم بالینی روایی پایایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 133 تعداد دانلود : 124
خشم یکی از هیجاناتی است که به طور گسترده و نامتناسبی توسط افراد به کار گرفته می شود و پیامدهای منفی مختلفی از قبیل؛ بیماری جسمی، روانی، مختل شدن روابط بین فردی و جرائم قانونی را به دنبال دارد. به همین دلیل سنجش و ارزیابی میزان خشم و پرداختن به مدیریت این هیجان ضروری به نظر می رسد؛ لذا این پژوهش با هدف بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس خشم بالینی انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه افراد 18 تا 60 ساله کشور ایران در بازه زمانی مرداد ماه الی مهر ماه سال 1400 بودند. نمونه آماری پژوهش شامل 322 نفر بودند که به روش نمونه گیری در دسترس از طریق فراخوان اینترنتی انتخاب شدند. به منظور بررسی روایی همگرا و واگرا از پرسشنامه پذیرش و عمل نسخه دوم و مقیاس دشواری در تنظیم هیجان (DERS) استفاده شد. ساختار عاملی پرسشنامه از طریق تحلیل عاملی تأییدی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که پایایی مقیاس خشم بالینی بر اساس آلفای کرونباخ 90/0 و بر اساس پایایی بازآزمایی 83/0 است. بررسی های مربوط به روایی همگرا و واگرای مقیاس خشم بالینی نیز مؤید روایی قابل قبول مقیاس مذکور در نمونه مورد مطالعه بود. بر مبنای یافته های به دست آمده، می توان گفت که مقیاس خشم بالینی ابزاری قابل اعتماد و روا برای سنجش خشم در جمعیت ایرانی است.
۱۶.

اثربخشی تلفیقی آموزش ذهن آگاهی و نوروفیدبک بر بهبود اضطراب کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی-کمبود توجه (ADHD) در دوران بحران کووید-19(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش ذهن آگاهی اضطراب اختلال بیش فعالی - کمبود توجه کودکان نوروفیدبک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 109 تعداد دانلود : 681
اختلال نقص توجه/ بیش فعالی، یکی از اختلالات روانی عصبی شایع در افراد است، که در طفولیت شروع شده، تا بزرگسالی ادامه یافته و در ابعاد مختلفی از زندگی فرد اختلال ایجاد می کند. بنابراین، هدف از انجام پژوهش حاضر اثربخشی تلفیقی آموزش ذهن آگاهی و نوروفیدبک بر بهبود اضطراب کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی-کمبود توجه (ADHD) در دوران بحران کووید-19 بود. روش مطالعه، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با اندازه گیری مکرر بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر مبتلا به ADHD بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایی 40 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند، و به صورت تصادفی و با همتاسازی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند. ابزار سنجش شامل مصاحبه بالینی، مقیاس اضطراب کتل و پرسشنامه کانرز بود. گروه آزمایش پروتکل تلفیقی آموزش ذهن آگاهی (کابات زین، 2005) و نوروفیدبک (پروتکل هاموند) را دریافت کردند. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد که روش تلفیقی آموزش ذهن آگاهی و نوروفیدبک بر اضطراب تاثیر معنی دار داشته است. این یافته تلویحات عملی در مداخلات بالینی دارد و می توان در درمان اضطراب کودکان مبتلا به ADHD از روش تلفیقی ذهن آگاهی و نوروفیدبک استفاده کرد.
۱۷.

اثربخشی درمان ترکیبی رفتاری و ذهن آگاهی بر درماندگی آموخته شده، تنظیم هیجان شناختی و فشار خون بیماران کرونر قلبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مداخله شناختی رفتاری ذهن آگاهی درماندگی آموخته شده تنظیم هیجان شناختی فشارخون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 618 تعداد دانلود : 693
از مهم ترین عوامل مرگ و میر در جهان بیماری های مزمن پزشکی هستند. هدف پژوهش بررسی اثربخشی رویکرد ترکیبی شناختی رفتاری و ذهن آگاهی بر درماندگی آموخته شده و تنظیم شناختی هیجان و فشارخون بیماران کرونر قلبی بود. پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه بیماران قلبی مراجعه کننده به مطب تخصصی قلب و عروق در شهر مشهد بود که از بین آنها حداقل 30 نفر و برای هر گروه 15 نفر از بیماران مبتلا به بیماری عروق کرونر قلبی ، در نیمه اول سال 1400 به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. در این پژوهش از پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان (CERQ) گرانفسکی و همکاران (۲۰۰۱)، پرسشنامه درماندگی آموخته شده کوینلس و نیلسون (1388)، اندازه گیری فشارخون توسط دستگاه دیجیتال 44 BEURER-B استفاده شد. پس از تکمیل پرسشنامه های مزبور با استفاده از نرم افزار 26 SPSS به تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته شد. در همین راستا از آزمون آماری تحلیل کوواریانس چند متغیره (MANCOVA) برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از اثر بخشی روش ترکیبی درمان شناختی- رفتاری و ذهن آگاهی بر سه متغیر موردنظر است (05/0> P). مؤلفه های درماندگی آموخته شده، تنظیم شناختی هیجان و فشارخون به صورت ناکارآمد می توانند زمینه ساز و تداوم بخش بیماری قلبی باشند. لذا در کنار دارودرمانی می توان از مداخله ترکیبی شناختی رفتاری و ذهن آگاهی جهت جلوگیری از عود این بیماری مزمن استفاده کرد.
۱۸.

اثربخشی بسته آموزشی مبتنی بر کارکردهای اجرایی بر حافظه کاری و انعطاف پذیری شناختی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حافظه کاری کارکردهای اجرایی نشاط ذهنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 871 تعداد دانلود : 734
پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر بسته آموزشی مبتنی بر کارکردهای اجرایی بر حافظه کاری و نشاط ذهنی دانش آموزان انجام شد. طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون به همراه گروه گواه بود. در این پژوهش جامعه آماری تمام دانش آموزان پسر کلاس پنجم ابتدایی شهرستان شهرضا در سال تحصیلی 1400-1399 بودند که که در مجموع تعداد 40 دانش آموز با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به روش تصادفی در دو گروه 20 نفری آزمایش و گواه جایگزین شدند. گروه آزمایش تحت 10 جلسه آموزش مبتنی بر کارکردهای اجرایی قرار گرفت؛ درحالی که گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. فرایند جمع آوری داده ها در مرحله پیش آزمون و پس آزمون با مقیاس سنجش حافظه کاری دانیمن وکارپنتر (1980) و پرسشنامه نشاط ذهنی ریان و فردریک (1997) برای همه شرکت کنندگان در دو گروه انجام گرفت. داده های گردآوری شده با روش تحلیل کواریانس مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش مبتنی بر کارکردهای اجرایی باعث افزایش حافظه کاری و نشاط ذهنی دانش آموزان گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه در پس آزمون شده است (05/0> P). بنابراین بسته آموزشی مبتنی بر کارکردهای اجرایی می تواند برای افزایش حافظه کاری و نشاط ذهنی دانش آموزان در مدارس و مراکز آموزشی مورد استفاده قرار گیرد.
۱۹.

اثربخشی فعالیت جسمی افزایش یافته همراه با ارتباط کلامی بر رضایت از زندگی زوجین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رضایت از زندگی زوجین فعالیت جسمی فعالیت جسمی افزایش یافته ارتباط کلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 419 تعداد دانلود : 938
این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی ترکیب فعالیت جسمی افزایش یافته و ارتباط کلامی بر رضایت از زندگی زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی تحت نظر سازمان های بهزیستی و نظام روانشناسی شهر قم با حجم نمونه 49 زوج در دسترس ( در سه گروه فعالیت جسمانی، ارتباط کلامی و ترکیب هر دو) صورت گرفت. روش پژوهش، آزمایشی با پیش آزمون – پس آزمون همراه با مرحله پیگیری بود. فعالیت ورزشی جلسات به صورت 8 هفته و هر جلسه 60 دقیقه تحت نظر مربی تربیت بدنی انجام شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه رضایت از زندگی جمع آوری شده و به کمک نرم افزار SPSS به روش تحلیل کواریانس تحلیل شدند. یافته ها نشان داد فعالیت جسمی افزایش یافته همراه با و بدون ارتباط کلامی بیش از ارتباط کلامی به تنهایی بر رضایت از زندگی زوجین موثر است.
۲۰.

اثربخشی آموزش مثبت نگری مبتنی بر خیرباوری بر رضایت از زندگی و امیدواری زنان نابارور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مثبت نگری خیرباوری رضایت از زندگی امیدواری ناباروری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 819 تعداد دانلود : 481
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مثبت نگری مبتنی بر خیرباوری بر رضایت از زندگی و امیدواری زنان نابارور انجام شد. در این پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل 30 نفر از زنان نابارور که در سال 1398 به کلینیک های ناباروری شهر مشهد مراجعه کرده بودند به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و در دو گروه آزمایش و کنترل(هر کدام 15 نفر) قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل ﻣﻘﯿﺎس رﺿﺎﯾﺖ از زندگی (SWLS) و پرسشنامه امیدواری اشنایدر می باشد. آموزش مثبت نگری مبتنی بر خیرباوری در هشت جلسه برای گروه آزمایش اجرا شد. پرسشنامه ها قبل و بعد از آموزش در هر دو گروه تکمیل شد. به منظور بررسی میزان ماندگاری آموزش ارائه شده، یک ماه پس از آموزش، از هر دو گروه، مجددا آزمون به عمل آمد. نتایج تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر حاکی از این بود که رضایت از زندگی و امیدواری در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل افزایش معنادار داشته است(01/0>p)، و این نتایج تا یک ماه پس از مداخله نیز تداوم یافت. بنابراین آموزش مثبت نگری مبتنی بر خیرباوری یک روش مؤثر در افزایش رضایت از زندگی و امیدواری زنان نابارور است.
۲۱.

نقش میانجی خود مراقبتی در رابطه بین خود کارآمدی با کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در افراد مبتلا به بیماری عروق کرونری قلب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خود کارآمدی خود مراقبتی کیفیت زندگی مرتبط با سلامت بیماران عروق کرونری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 661 تعداد دانلود : 145
مطالعات متعددی به مطالعه رابطه بین خود کارآمدی و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت و خودمراقبتی پرداخته اند. اما پژوهشی که به نقش میانجی خود مراقبتی در رابطه بین خود کارآمدی و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در افراد مبتلا به بیماری عروق کرونری قلب پرداخته باشد، مغفول مانده است. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش میانجی خود مراقبتی در رابطه بین خود کارآمدی با کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در افراد مبتلا به بیماری عروق کرونری به اجرا درآمد. پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه بیماران مبتلا به بیماری عروق کرونری مراجعه کننده به بیمارستان شهدای تجریش تهران در نیمه دوم سال 1399 می باشد که تعداد مراجعه کنندگان 350 نفر بود و بر اساس فرمول گرین تعداد 184 نفر به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل؛ پرسشنامه خود مراقبتی (جاراسما و همکاران، 2003)، پرسشنامه خودکارآمدی قلبی (سالیوان و همکاران، 1998) و پرسشنامه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت (وار، کاسینسکی و کلر، 1996) بود. داده ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل مسیر تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان دادکه ضریب مسیر رابطه خود کارآمدی و کیفیت زندگی برابر با (197/0) برآورد شده است و با وارد کردن متغیر میانجی( خود مراقبتی ) این مقدار به (249/0) افزایش یافت(05/0> P). افزایش خودمراقبتی و خودکارآمدی قلبی با بهبود کیفیت زندگی مرتبط با سلامت رابطه داشت. با افزایش خودکارآمدی و خودمراقبتی می توان کیفیت زندگی مرتبط با سلامت را در بیماران عروق کرونری بهبود بخشید.
۲۲.

طراحی برنامه آموزشی کارکردهای اجرایی و بررسی میزان اثربخشی آن بر ارتقای سطوح همدلی در کودکان با اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کارکردهای اجرایی همدلی اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی کودکان 6 تا 8 سال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 316 تعداد دانلود : 580
این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی بسته آموزشی کارکردهای اجرایی بر ارتقای سطوح همدلی در کودکان با اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی انجام شد. روش پژوهش، نیمه آزمایشی با پیش آزمون پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه ی پژوهش شامل تمامی کودکان 6 تا 8 ساله ی تبریزی بودند که از بین آنها 30 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15) و کنترل (15) قرار گرفتند. سپس پرسشنامه همدلی شناختی و عاطفی گریفیت(GEM) توسط والدین هر دو گروه تکمیل گردید. پس از اجرای پیش آزمون، گروه آزمایش تحت آموزش برنامه کارکردهای اجرایی قرار گرفت، این برنامه توسط پژوهشگران طراحی شد که شامل 24 جلسه بود که در آن 4 مهارت(حافظه کاری، بازداری، انعطاف پذیری و توجه) آموزش داده می شد، در این مرحله کودکان گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند و دوباره پس آزمون اجرا شد و داده های به دست آمده از پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از روش تحلیل کواریانس مورد تحلیل قرار گرفتند. اطلاعات به دست آمده نشان دهنده ی تفاوت معنی داری بین دو گروه کنترل و آزمون در نمرات متغیر پس آزمون همدلی بعد از تعدیل تأثیر پیش آزمون همدلی می باشد (P<01). بر اساس این پژوهش می توان مطرح کرد که با ارتقاء کارکردهای اجرایی می توان سطوح همدلی را افزایش داد.
۲۳.

رابطه والدگری هلیکوپتری و سلامت روان با بهزیستی تحصیلی در دانش آموزان دختر دوره متوسطه: نقش واسطه ای خودکارآمدی تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهزیستی تحصیلی خودکارآمدی تحصیلی سلامت روان والدگری هلیکوپتری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 764 تعداد دانلود : 677
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای خودکارآمدی تحصیلی در رابطه والدگری هلیکوپتری و سلامت روان با بهزیستی تحصیلی انجام شد. جامعه مورد مطالعه شامل تمامی دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر کرمان در سال تحصیلی 1399-1400 بودند. به منظور نمونه گیری از افراد جامعه با استفاده از روش گلوله برفی مجازی تعداد 422 دانش آموز دختر دوره متوسطه دوم (15-18 سال) انتخاب شدند و به نسخه کوتاه ابزار والدگری هلیکوپتری (پیستلا، ایزو، ایزولانیا، اورنو و بایوکو، 2020)، پرسشنامه بهزیستی تحصیلی (پیترینن، سوئینی و پیالتو، 2014)، مقیاس خودکارآمدی تحصیلی (میجلی، ماهر، هرودا، اندرمن، اندرمن و فریمن، 2000) و پرسشنامه سلامت عمومی (یعقوبی، کریمی، امیدی، باروتی و عابدی، 1391) پاسخ دادند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین والدگری هلیکوپتری و خودکارآمدی تحصیلی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. رابطه بین سلامت روان با خودکارآمدی تحصیلی نیز مثبت و معنادار است. اثر غیرمستقیم متغیرهای نشانه های سلامت روانی مثبت و نشانه های اختلال روانی بر بهزیستی از طریق خودکارآمدی تحصیلی، از نظر آماری معنادار و اثر غیرمستقیم والدگری هلیکوپتری بر بهزیستی از طریق خودکارآمدی تحصیلی، از نظر آماری غیرمعنادار بود. به طور کلی نتایج پژوهش نشان داد که مدل آزمون شده در مطالعه حاضر با مدل مفهومی اولیه برازش مناسب دارد و می توان از این مدل در بهزیستی تحصیلی دانش آموزان دختردوره متوسطه استفاده نمود.
۲۴.

تاثیر آموزش شفقت ورزی مبتنی بر ذهن آگاهی بر خودانتقادی و اضطراب مادران دارای فرزند مبتلا به بیماری فنیل کتونوری (PKU)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فنیل کتونوریا شفقت ذهن آگاهی اضطراب خودانتقادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 748 تعداد دانلود : 382
وجود کودک با نیازهای ویژه در یک خانواده نوعی بحران به شمار می آید و والدین آنها تنش و فشار روانی فراوانی متحمل می شوند. هدف پژوهش حاضرتعیین اثر بخشی آموزش شفقت ورزی مبتنی بر ذهن آگاهی، بر خودانتقادی و اضطراب مادران دارای فرزند مبتلا به بیماری فنیل کتونوری است. روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل می باشد. 24 نفر از مادران دارای فرزند مبتلا به بیماری PKU شهر قزوین در سال 1399 با توجه به معیار ورودی و به صورت هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش 9 جلسه آموزش دریافت کردند و گروه کنترل آموزشی دریافت نکردند. به منظور جمع آوری داده ها ازپرسشنامه خودانتقادی (2004) و پرسشنامه اضطراب بک (1998) استفاده شد. در تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کواریانس تک متغیره و تحلیل کواریانس چندمتغیره استفاده گردید. نتایج نشان داد که آموزش شفقت ورزی مبتنی بر ذهن آگاهی بر خودانتقادی و اضطراب مادران تاثیر معنادار داشته (p<0/01) و منجر به کاهش خودانتقادی و اضطراب مادران گردید. نتایج پژوهش دارای تلویحات کاربردی بوده و می تواند به عنوان یک شیوه درمانی در کاهش اضطراب و خودانتقادگری مادران کودکان PKU استفاده گردد.
۲۵.

بررسی رابطه رهبری استثماری با پنهان سازی دانش بواسطه نقش میانجی پریشانی روان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رهبری استثماری پریشانی روان شناختی پنهان سازی دانش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 331 تعداد دانلود : 199
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه رهبری استثماری با پنهان سازی دانش بواسطه نقش میانجی پریشانی روان شناختی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیّه معلّمان ناحیه دو شیراز در سال تحصیلی 1400-1399 به تعداد 1945 نفر بودند، که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و بر مبنای فرمول کوکران نمونه ای به حجم 319 معلّم از این جامعه انتخاب شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه رهبری استثماری اشمید و همکاران(2019)؛ پرسشنامه پریشانی روان شناختی لاویبوند و لاویبوند(1995) و پرسشنامه پنهان سازی دانش کانلی و زویگ(2015) استفاده گردید که ضریب آلفای کرانباخ آنها به ترتیب: 97/0 ، 91/0 و 94/0 بدست آمد. روایی سازه پرسشنامه ها نیز به وسیله تحلیل عاملی تأییدی تعیین گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری و به کمک دو نرم افزار Spss و lisrel انجام شد. یافته های پژوهش نشان داد که: رهبری استثماری رابطه مثبت و معناداری با پنهان سازی دانش و پریشانی روان شناختی در سطح 05/0 دارد؛ پریشانی روان شناختی نیز رابطه مثبت و معناداری با پنهان سازی دانش در سطح 05/0 دارد؛ رهبری استثماری بواسطه نقش میانجی پریشانی روان شناختی رابطه غیرمستقیم، مثبت و معناداری با پنهان سازی دانش دارد. بنابراین چنانچه مدیران و رهبران مدارس دارای خصوصیّات و ویژگی های منفی رهبری استثماری باشند، با سوء استفاده از تلاش معلّمان، یک جو غیر سازنده در مدرسه ایجاد می کنند؛ در این جو مخرّب، معلّمان با اضطراب و پریشانی روان شناختی، جهت مقابله با این رهبران، دانش و اطلاعات شان را از سایر همکاران پنهان می کنند.
۲۶.

نقش میانجی پریشانی روان شناختی در رابطه بین کانون کنترل سلامت و اضطراب کرونا در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: کانون کنترل سلامت پریشانی روان شناختی اضطراب کرونا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 785 تعداد دانلود : 402
پژوهش حاضر با هدف نقش واسطه ای پریشانی روان شناختی در رابطه بین کانون کنترل سلامت و اضطراب کرونا صورت پذیرفت. روش پژوهش، همبستگی از نوع تحلیل مسیر بود. جامعه ی این پژوهش شامل تمامی دانشجویان مقطع کارشناسی مرکز آموزش عالی پلدختر در سال تحصیلی 400-1399 بود. حجم نمونه آماری بر اساس قاعده سرانگشتی کلاین برابر 230 نفر تعیین شد که به روش نمونه گیری در دسترس و با پرسشنامه آنلاین انجام شد. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش مقیاس اضطراب بیماری کرونا ویروس (CDAS)، مقیاس پریشانی روان شناختی کسلر (KPDS-10) و مقیاس چند وجهی کانون کنترل سلامت (MHLC) بود. تحلیل داده ها به روش آماری تحلیل مسیر و با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS-22 و AMOS-24 انجام شد و برای بررسی نقش واسطه ای متغیرها از آزمون بوت استراپ استفاده شد. بر اساس یافته های پژوهش، بین کانون کنترل سلامت مربوط به شانس و اضطراب کرونا رابطه علّی مستقیم وجود داشت (01/0>p)؛ اما کانون کنترل سلامت درونی با واسطه گری پریشانی روان شناختی می تواند از میزان اضطراب کرونا بکاهد و کانون کنترل سلامت مربوط به افراد مؤثر با واسطه گری پریشانی روان شناختی می تواند بر اضطراب کرونای دانشجویان بیفزاید. بنابراین، به روان شناسان و مشاوران پیشنهاد می گردد در درمان مشکلات روان شناختی دانشجویان بر کانون کنترل سلامت درونی به عنوان متغیری مهم در ارتقای سلامت جسمی و روانی تأکید کنند و دانشجویان را به سمت این مؤلفه سوق دهند تا بهتر بتوانند با شرایط بحرانی سازگار شوند.
۲۷.

پیش بینی کیفیت زندگی براساس ابعاد مثبت و منفی خودشفقت ورزی در زنان سرپرست خانوار: نقش میانجی گری توانمندسازی روانشناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت زندگی خودشفقت ورزی زنان سرپرست خانوار توانمندسازی روانشناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 357 تعداد دانلود : 131
پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه کیفیت زندگی با ابعاد مثبث و منفی خودشفقت ورزی با میانجی گری توانمندسازی روان شناختی در زنان سرپرست خانوار انجام شد. روش این پژوهش همبستگی از نوع تحلیل مسیر بود. جامعه آماری این پژوهش (4300نفر)، زنان سرپرست خانوار غرب تهران بودند که از میان آنها نمونه ای به تعداد 285 نفر به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. شرکت-کنندگان به مقیاس های کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی-فرم کوتاه ، خودشفقت ورزی نف و توانمندسازی روان شناختی اسپریتزر پاسخ دادند. داده های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل مسیر با نرم افزارهای spss نسخه 26 و Amos نسخه 21 مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که متغیرهای ابعاد مثبت خودشفقت ورزی (267 %)، و توانمندسازی روانشناختی (105 %) تاثیر مستقیم و مثبت بر کیفیت زندگی دارند. همچنین ابعاد منفی خودشفقت ورزی (106- %) تاثیر منفی و مستیم بر کیفیت زندگی دارد. و ابعاد مثبت خودشفقت ورزی از تغییر توانمندسازی روانشناختی تاثیر غیرمستقیم و مثبتی بر کیفیت زندگی دارد و همچنین ابعاد منفی خودشفقت ورزی به طور غیرمستقیم از طریق توانمندسازی روانشناختی بر کیفیت زندگی اثر غیر مستقیم و مثبت ندارد . با توجه به یافته های به دست آمده آموزش توانمندسازی روان شناختی از طریق شناخت و ارتقا توانایی های زنان سرپرست خانوار و همچنین تاثیر غیرمستقیمی از راه ابعاد مثبت خودشفقت ورزی بر ارتقای کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار دارد، نقش مهمی در ارتقا کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار دارد بنابراین افزودن آن در مداخلات مربوط به مراکز بهزیستی و همچنین مراکز توانمندسازی زنان سرپرست خانوار پیشنهاد می شود.
۲۸.

مقایسه اثربخشی درمان ذهن آگاهی مثبت محور و درمان شناختی رفتاری برتنظیم هیجانی دانشجویان افسرده دانشکده توانبخشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درمان ذهن آگاهی مثبت محور درمان شناختی رفتاری تنظیم هیجانی افسردگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 232 تعداد دانلود : 987
پژوهش حاضر، با هدف بررسی تأثیر درمان گروهی ذهن آگاهی مثبت محور و درمان گروهی شناختی رفتاری بر افزایش تنظیم شناختی هیجانی دانشجویان افسرده دانشکده توانبخشی دانشگاه جندی شاپور اهواز تدوین گردیده است. این پژوهش در یک طرح نیمه-آزمایشی، و طی یک کارآزمایی کنترل شده تصادفی سه گروهی (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل) پژوهشی سه مرحله ای با طرح پیش پس آزمون و پیگیری اجرا گردید. از میان جامعه آماری کلیه ی دانشجویان مقطع کارشناسی دانشکده توانبخشی دانشگاه جندی شاپور شهر اهواز (1400-1399)، تعداد 30 نفر از دانشجویان افسرده بر اساس معیارهای ورود به پژوهش به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی و مساوی در دو گروه آزمایش(تحت برنامه درمان گروهی ذهن آگاهی مثبت محور10=n و تحت برنامه درمان گروهی شناختی رفتاری 10=n طی 12 جلسه گروهی) و گروه کنترل(10=n: در این بازه زمانی مداخله ای دریافت نکرد) گمارده شدند. کلیه شرکت کنندگان پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و همکاران(۲۰۰۱) را درهر سه گروه قبل وبعدازمداخله و یک ماه بعد از مداخله تکمیل کردند. نتایج روش آماری تحلیل واریانس مکرر نشان داد که در مقایسه دو گروه درمانی ذهن آگاهی مثبت محور و شناختی رفتاری درمانی در نمرات تنظیم هیجان در پس آزمون و پیگیری در مقایسه با پیش آزمون تفاوت معناداری وجود نداشت و هیچ کدام از درمان ها تاثیر معناداری بر این مؤلفه نداشته اند(05/0<p). همچنین یافته ها نشان داد که دو گروه آزمایش درمان گروهی ذهن آگاهی مثبت محور و شناختی رفتاری درمانی نسبت به گروه کنترل بر افزایش تنظیم شناختی مثبت وکاهش تنظیم شناختی منفی دانشجویان تأثیر معناداری وجود داشت (01/0>p). طبق نتایج این پژوهش، درمان گروهی ذهن آگاهی مثبت محور و شناختی رفتاری درمانی روش موثری برای افزایش تنظیم شناختی مثبت و کاهش تنظیم شناختی منفی در درمان افراد مبتلا به افسردگی است.
۲۹.

ارائه مدل ساختاری درگیری تحصیلی بر اساس نگرش به تحصیل و آینده شغلی و خودباوری تحصیلی: نقش میانجی گری پایستگی تحصیلی در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نگرش به تحصیل و آینده شغلی خودباوری تحصیلی درگیری تحصیلی و پایستگی تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 376 تعداد دانلود : 499
هدف این پژوهش، ارائه مدل ساختاری درگیری تحصیلی بر اساس نگرش به تحصیل و آینده شغلی و خودباوری تحصیلی: نقش میانجی گری پایستگی تحصیلی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی اهواز بود. به این منظور تعداد 299 دانشجو به روش نمونه-گیری خوشه ای چندمرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند؛ و پرسشنامه های درگیری تحصیلی ریو (2013)، نگرش به تحصیل و آینده شغلی حسنلو، حسن نژاد و خزائی پول (1396)، خودباوری تحصیلی نوری، جعفری و سعادتمند (1394) و پایستگی تحصیلی ساموئلز (2004) در بین آنها توزیع شد. ارزیابی مدل پیشنهادی با استفاده از روش تحلیل مسیر انجام گرفت. جهت آزمون روابط غیرمستقیم از آزمون بوت استراپ استفاده شد. نتایج نشان داد تمام مسیرهای مستقیم بجز مسیر نگرش به تحصیل و آینده شغلی با درگیری تحصیلی در سطح p<0.01 معنادار شدند. مسیرهای غیرمستقیم نیز از طریق پایستگی تحصیلی با درگیری تحصیلی در سطح p<0.01 معنادار شدند. بر اساس نتایج این پژوهش، الگوی پیشنهادی از برازش مطلوبی برخوردار است و گام مهمی در جهت شناخت عوامل مؤثر در درگیری و انگیزش تحصیلی دانشجویان محسوب می شود و می تواند به عنوان الگویی مناسب برای تدوین و طراحی برنامه های پیشگیری از افت تحصیلی دانشجویان، مفید فایده باشد.
۳۰.

اعتباریابی متقاطع مدل صفات سه گانه روشن شخصیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: رفتار جامعه پسند همدلی شفقت نوع دوستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 36 تعداد دانلود : 199
صفات روشن شخصیت فرمول بندی جدیدی از جهت گیری و رفتارهای اجتماع پسند است که شامل همدلی، شفقت و نوع دوستی است. پژوهش حاضر با هدف معرفی و بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس صفات سه گانه روشن شخصیت انجام شد. برای این منظور تعداد 400 نفر دانشجوی کارشناسی به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و به وسیله ابزارهای مقیاس صفات روشن شخصیت و مقیاس دوجین کثیف مورد ارزیابی قرار گرفتند. نمونه پژوهش جهت تحلیل عاملی اکتشافی و تائیدی به دو گروه تقسیم شد. تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که سه عامل همدلی، شفقت و نوع دوستی قابل استخراج است و درمجموع 58 درصد از واریانس نمرات را تبیین می کند. تحلیل عاملی تائیدی آشکار کرد عامل صفات روشن شخصیت در مرتبه بالاتر از سه عامل مرتبه پایین همدلی، شفقت و نوع دوستی تشکیل شده است و مدل از برازش مطلوبی برخوردار است. بررسی ضریب همسانی گویه ها از طریق محاسبه آلفای کرونباخ برای کل مقیاس 92/0 و برای مؤلفه های همدلی، شفقت و نوع دوستی به ترتیب 88/0، 88/0 و 87/0 به دست آمد. بررسی رابطه بین صفات روشن شخصیت با صفات سه گانه ماکیاولیسم، جامعه ستیزی و خودشیفتگی نشانگر رابطه منفی معنادار بین آنها بود. همچنین بین زنان و مردان از لحاظ صفات همدلی، شفقت و نوع دوستی تفاوت وجود داشت. مدل صفات روشن شخصیت از سه عامل مرتبه پایین همدلی، شفقت و نوع دوستی تشکیل شده است و می تواند به عنوان ابزاری مناسب برای ارزیابی صفات روشن شخصیت استفاده شود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۷