علوم زیستی ورزشی

علوم زیستی ورزشی

علوم زیستی ورزشی سال چهاردهم تابستان 1401 شماره 2 (پیاپی 53) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تأثیر محافظتی تمرین تناوبی شدید بر سمیت قلبی ناشی از دوکسوروبیسین به واسطۀ کاهش بیان mir-499 در رت های نر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تمرین تناوبی دوکسوروبیسین سمیت قلبی MiR-499

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 500 تعداد دانلود : 42
مقدمه: دوکسوروبیسین داروی مؤثری در درمان انواع سرطان است، ولی کاربرد آن به دلیل سمیت قلبی محدود شده است. درباره تأثیر محافظتی تمرین تناوبی شدید در مقابل سمیت قلبی ناشی از دوکسوروبیسین و مکانیسم های آن تحقیقات نادری وجود دارد. هدف این تحقیق بررسی تأثیر تمرین تناوبی شدید پیش از القای دوکسوروبیسین بر میزان بیان miR-499، که به طور گسترده ای در شرایط فیزیولوژیکی در قلب بیان می شود، در سلول های قلبی است. روش پژوهش: 24 سر رت نر ویستار به طور تصادفی به چهار گروه (6=n) تقسیم شدند: 1- کنترل-سالین (Control)؛ درمان با دوکسوروبیسین (20 میلی گرم/کیلوگرم وزن بدن) (DOX)؛ 2- تمرینات تناوبی شدید (HIIT) (هشت هفته، 7 ست 4 دقیقه ای 80-90 درصد VO<sub>2 max مجزاشده با دوره های سه دقیقه ای 65–75 درصد VO<sub>2 max) و درمان با دوکسوروبیسین پس از اتمام آخرین جلسه تمرینات تناوبی شدید (HIIT+DOX). بررسی میزان بیان miR-499 با روش RT-PCR انجام گرفت. از تجزیه وتحلیل واریانس یکطرفه و سپس آزمون تعقیبی توکی برای بررسی آماری داده ها استفاده شد (05/0>α). یافته ها : نتایج نشان داد القای دوکسوروبیسین بیان miR-499 را به طور معنا داری در بافت بطن چپ قلب افزایش می دهد (05/0>P). همچنین میزان بیان miR-499 پس از تمرین افزایش یافت، ولی این تفاوت از نظر آماری معنا دار نبود. تمرین پیش از القای دوکسوروبیسین نیز موجب کاهش معنا دار میزان بیان miR-499 در گروهHIIT+DOX  نسبت به گروه DOX شد (05/0>P). بنابراین انجام تمرین تناوبی شدید پیش از القای دوکسوروبیسین می تواند تغییرات بیان miR-499 ناشی از دوکسوروبیسین را کاهش دهد. نتیجه گیری: نتیجه اینکه تمرین تناوبی شدید می تواند روش مناسبی در محافظت قلب در برابر سمیت قلبی ناشی از دوکسوروبیسین از طریق کاهش میزان بیان miR-499 باشد.
۲.

تأثیر تمرین ترکیبی و مکمل دهی ویتامین D بر برخی شاخص های آسیب کبدی، عملکردی و افسردگی زنان معتاد در حال ترک مت آمفتامین و هروئین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آنزیم کبدی افسردگی تمرین ترکیبی زنان معتاد عملکردی ویتامین D

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 624 تعداد دانلود : 961
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر تعیین اثر تمرین ترکیبی و مکمل دهی ویتامین D بر برخی شاخص های آسیب کبدی، عملکردی و افسردگی زنان معتاد در حال ترک مت آمفتامین و هروئین است. روش پژوهش: در این تحقیق نیمه تجربی، 32 زن معتاد با میانگین سن 7/6 ± 34/28 سال، وزن 24/10 ± 06/62 کیلوگرم و شاخص توده بدنی 93/2 ± 10/24 کیلوگرم بر متر مربع از اردوگاه ترک اعتیاد فرشته تبریز به صورت داوطلبانه انتخاب و در چهار گروه تمرین، تمرین+ مکمل (ویتامین D با دوز 2000 واحد بین الملل در روز)، مکمل و کنترل جایگزین شدند. برنامه گروه تمرین ترکیبی شامل شش حرکت مقاومتی دایره ای با شدت 40-70 درصد یک تکرار بیشینه به صورت ایستگاهی و فعالیت هوازی با شدت 50-70 درصد ضربان قلب ذخیره به صورت اینتروال های هوازی 5 دقیقه ای 3 جلسه در هفته در 8 هفته اجرا شد. پیش و پس از پروتکل تمرینی، نمونه خونی برای اندازه گیری آنزیم های ALT، AST،ALP  از داوطلبان اخذ شد. همچنین ولع مصرف، افسردگی، عملکرد ورزشی و استقامت عضلانی اندازه گیری شد. از آزمون شاپیروویلک برای بررسی توزیع طبیعی داده ها و از آزمون کروسکال والیس، آنوا و تعقیبی بونفرونی برای مقایسه گروه ها در سطح معنا داری 05/0α< استفاده شد. یافته ها : یافته ها نشان داد آنزیم های کبدی AST، ALP کاهش معنا داری در گروه تمرین + مکمل نسبت به سایر گروه ها داشت (03/0=P). اما آنزیم ALT در همه گروه ها به طور معنا داری کاهش نیافت (05/0 نتیجه گیری: بنابراین می توان گفت تمرین ترکیبی به همراه مکمل ویتامین D می تواند آثار مطلوبی در کاهش آسیب های کبدی، افسردگی و افزایش عملکرد و استقامت عضلانی زنان معتاد داشته باشد.
۳.

اثر هشت هفته تمرین هوازی و ژل رویال بر فشار اکسایشی و آنزیم های بافت کبدی موش های چاق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تمرین هوازی اکسیدانت و آنتی اکسیدانت بافت کبد چاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 316 تعداد دانلود : 651
استرس اکسیداتیو با انواع مختلفی از بیماری های التهابی و متابولیک از جمله چاقی ارتباط دارد. هدف این مطالعه برسی تاثیر هشت هفته تمرین هوازی و ژل رویال بر فشار اکسایشی و آنزیم های بافت کبدی موش های چاق بود. در این مطالعه تجربی، 45 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار (میانگین وزن 37/9±5/187) در پنج گروه رژیم غذایی نرمال (ND)، رژیم غذایی پرچرب (HFD)، رژیم غذایی پرچرب-تمرین (HFDT)، رژیم غذایی پرچرب-ژل رویال (HFDRJ) و رژیم غذایی پرچرب-تمرین-ژل رویال (HFDTRJ) قرار گرفتند. گروه های مکمل، طی دوره مداخله روزانه 100 میلی گرم ژل رویال (به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) رقیق شده در آب مقطر را به صورت خوراکی دریافت کردند. برنامه تمرین هوازی شامل دویدن روی تردمیل با شدت 60-50 درصد اکسیژن مصرفی (VO2max)، پنج روز هفته به مدت هشت هفته اجرا شد. داده ها به روش تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی در سطح معنی داری P<0.05 تجزیه و تحلیل شد. افزایش معنی دار در میزان MDA و کاهش معنی دار میزان SOD، GPX و CAT در گروه HFD نسبت به گروه ND مشاهده شد(001/0=P). همچنین کاهش معنی داری در مقادیر MDA افزایش معنی-دار میزان SOD، GPX و CAT در گروه های HFDT، HFDRJ و HFDTRJ نسبت به گروه HFD؛ و گروه HFDTRJ نسبت به گروه های HFDT، HFDRJ مشاهده شد (001/0=P). به نظر می رسد مداخله تمرین هوازی و ژل رویال می تواند به کاهش فشار اکسایشی و بهبود آنزیم های کبدی طی چاقی کمک کند.
۴.

تأثیر تمرینات ورزشی با شدت کم، متوسط و زیاد بر شاخص های آپوپتوز بافت بیضۀ موش های صحرایی نر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تمرینات ورزشی بافت بیضه مسیر داخلی آپوپتوز موش صحرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 479 تعداد دانلود : 667
مقدمه: تأثیر تمرینات ورزشی با شدت های مختلف بر القا و یا مهار فرایند آپوپتوز وابسته به میتوکندری در بافت بیضه تاکنون ناشناخته مانده است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر تمرین تداومی با شدت کم (LICT)، متوسط(MICT) و زیاد (HICT) بر فرایند آپوپتوز در بافت بیضه موش های صحرایی بود. روش پژوهش: بدین منظور، 24 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به صورت تصادفی به چهار گروه LICT، MICT، HICT و کنترل تقسیم شدند. گروه LICT با شدت 50-60 درصد حداکثر سرعت ، گروه MICT با شدت 65-70 درصد حداکثر سرعت  و گروه HICT با شدت 80-85 درصد حداکثر سرعت  تمرین کردند. بیان پروتئین و ژنBax ، Bcl-2، کاسپاز 3 با روش وسترن بلات و PCR کمی اندازه گیری شد. داده های پژوهش با آزمون آماری ANOVA و آزمون تعقیبی توکی تجزیه وتحلیل شد. یافته ها : نتایج نشان داد که در گروه LICT و MICT بیان Bcl2، Bax و کاسپاز 3 تغییر معناداری در مقایسه با گروه کنترل نداشت (05/0P>). در گروه HICT بیان Bcl-2 کاهش معنادار (01/0P=) و بیان Bax و کاسپاز-3 افزایش معناداری (05/0P=) داشت. همچنین تعداد سلول های آپوپتوتیک در LICT و MICT تغییر معناداری را نشان نداد، ولی در گروه HICT افزایش معناداری داشت (001/0P=). نتیجه گیری: به نظر می رسد هشت هفته تمرین LICT و MICT هیچ تأثیر معناداری در بروز یا القای فرایند آپوپتوز وابسته به میتوکندری در بافت بیضه ندارد. درحالی که گروه HICT با کاهش بیان Bcl2 و افزایش بیان Bax و کاسپاز 3، فرایند آپوپتوز را القا می کند و تعداد سلول های آپوپتوتیک را در بافت بیضه افزایش می دهد. 
۵.

بررسی رابطه ژنوتیپ های مر تبط با ژن های HIF1-α و VEGF با تغییرات توان هوازی به دنبال هشت هفته تمرین استقامتی با شدت متوسط در زنان غیر فعال- مطالعه آزمایشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تمرین هوازی آنژیوژنز ژنوتیپ HIF1-α VEGF

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 803 تعداد دانلود : 23
مقدمه: هدف از پژوهش بررسی رابطه ژنوتیپ های مر تبط با ژن های HIF1-α و VEGF با تغییرات توان هوازی به دنبال هشت هفته تمرین استقامتی با شدت متوسط در زنان غیر فعال بود. روش پژوهش: 23 زن غیر فعال 34 تا 43 ساله به صورت غیر هدفمند در دسترس انتخاب و 8 هفته تمرین هوازی هر هفته 5 جلسه و هر جلسه 30 دقیقه با شدت55% تا 75% ضربان قلب بیشینه انجام دادند. قبل و بعد از دوره تمرین، توان هوازی توسط آزمون برووس اندازه گیری شد. نمونه بزاقی اخذ و ژنوتیپ های مختلف ژنهای ژن HIF1- α   شامل CC و  ژنوتیپ های مختلف ژن VEGF شامل GG، CG و CC  اندازه گیری شد، از روشهای آماری تی زوجی و آنوا برای تغییرات میانگین های توان هوازی و برای بررسی ژنوتیپ ها از روش RLFP استفاده شد. یافته ها: نتایج تغییرات توان هوازی آزمودنی ها و بررسی رابطه ژنوتیپ های مختلف ژنهای VEGFو HIF1-a  به دنبال هشت هفته تمرین استقامتی با شدت متوسط در ارتباط با ژنو تیپ های CC و CT ژن HIF1- α   در ژنوتیپCT برابر با(529/0P=) و ژنوتیپ های GG و CC و CGژن VEGF ژنوتیپ  CGبرابر با (873/0P=) بوده که ژنوتیپ CT ژن HIF1-α  بیشترین افزایش را داشته  اما این افزایش معنا دار نبوده است. نتیجه گیری: هشت هفته تمرین استقامتی با شدت متوسط موجب افزایش توان هوازی در رابطه با پروفایل های ژنی ژن هایHIF1-α  و VEGF  در زنان غیر فعال چاق شده اما تغییرات توان هوازی در ارتباط با  پروفایل های ژنی ژن های مزبور  معنادار نمی باشد.
۶.

تأثیر حاد مکمل ال-آرژنین بر سوخت و ساز چربی و کربوهیدرات قبل، حین و بعد از فعالیت استقامتی در ورزشکاران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ال آرژنین اکسیداسیون کربوهیدرات اکسیداسیون چربی عملکرد ورزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 256 تعداد دانلود : 440
مقدمه: ال-آرژنین اسید آمینه ای نیمه ضروری است که می تواند بر برخی پاسخ های فیزیولوژیک از جمله سنتز پروتئین، سوخت وساز کربوهیدرات و چربی اثر بگذارد. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر حاد مکمل ال-آرژنین بر سوخت وساز چربی و کربوهیدرات پیش، حین و پس از فعالیت استقامتی در ورزشکاران بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع طرح تک گروهی، به صورت متقاطع و یک سوکور بود که در فوتبالیست های 16 تا 20 ساله پسر شهر شاهرود انجام گرفت. مدل تحقیق از نوع سری های زمانی (شامل دو سری زمانی مصرف ال- آرژنین یا دارونما با فاصله دو هفته) با اندازه گیری مکرر بود؛ به این شکل که در روز آزمون پس از تست وزن و قد، اولین مرحله خون گیری انجام گرفت و تست گاز آنالیزور در حالت استراحت انجام گرفت، سپس آزمودنی ها شش گرم ال-آرژنین به همراه 400 میلی لیتر آب یا دارونما مصرف کردند و ۴۵ دقیقه پس از آن دومین مرحله خون گیری انجام گرفت و تست بروس روی تردمیل به عمل آمد. بلافاصله پس از اتمام آزمون، سومین مرحله خون گیری صورت پذیرفت و پس از 30 دقیقه استراحت، آزمودنی ها در آخرین مرحله خون گیری شرکت کردند. داده ها مربوط به نمونه های خون و گازهای تنفسی با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر و با استفاده از آزمون بو نفرونی بررسی شدند. یافته ها: مصرف حاد مکمل ال-آرژنین سبب کاهش حداکثر اکسیداسیون چربی، افزایش حداکثر اکسیداسیون کربوهیدرات و نسبت تبادل تنفسی پس از فعالیت ورزشی پیش رونده شد (001/0P=). افزون بر این مصرف حاد مکمل افزایش غلظت گلوکز (001/0P=) و گلیسرول خون (02/0P=) را به همراه داشت. نتیجه گیری: براساس یافته های این تحقیق مصرف حاد مکمل ال- آرژنین سبب افزایش عملکرد استقامتی و تغییر در سوخت وساز هنگام فعالیت در ورزشکاران شد.
۷.

اثر تمرین هوازی همراه با مصرف ژل رویال بر شاخص های آنتی اکسیدانی در بافت سرخرگ آئورت موش های صحرایی اورکتومی شدۀ مبتلا به دیابت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آلزایمر آنتی آکسیدان تمرینات استقامتی ژل رویال NF-κB

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 373 تعداد دانلود : 714
مقدمه: بیماری آلزایمر موجب تحلیل هیپوکامپ و از دست رفتن حافظه و زوال عقل می شود. به هر حال اثر تمرینات ورزشی اختیاری و اجباری و مصرف ژل رویال بر این بیماری به روشنی مشخص نیست. در این پژوهش تأثیر هشت هفته تمرین استقامتی اختیاری و اجباری و مصرف ژل رویال (RJ) بر بیان ژن NF-κB و عوامل آنتی اکسیدانی موش های صحرایی آلزایمری شده با تری متیل تین (TMT) بررسی شد. روش پژوهش: پس از القای آلزایمر با TMT، 60 سر موش صحرایی نر به صورت تصادفی به هشت گروه شامل کنترل آلزایمری شده کشتار هفته اول و آخر، تمرین اختیاری (VT)، تمرین اجباری شنا (ST)، شم، تمرین اختیاری + مصرف ژل رویال(VT+ RJ)، تمرین اجباری + مصرف ژل رویال (ST+ RJ) و مصرف ژل رویال (RJ) تقسیم شدند. 12 سر موش دیگر در گروه های کنترل سالم کشتار هفته اول و آخر قرار گرفتند. گروه های تمرین VT و ST به مدت هشت هفته، سه جلسه در هفته و هر جلسه به مدت 60 دقیقه با استفاده از اصل اضافه بار به ترتیب در چرخ دوار و استخر ویژه جوندگان شنا قرار گرفتند. گروه های مصرف RJ به مدت هشت هفته 100mg/kg/day را به صورت صفاقی دریافت کردند. برای تجزیه وتحلیل آماری مقادیر مالئون دی آلدئید (MDA)، آنتی اکسیدانت تام (TAC)، میکروگلوبولین2بتا (B2m) و NF-κB  از ANOVA یکطرفه استفاده شد. یافته ها: بیان ژن TAC در بافت هیپوکامپ گروه ST وVT نسبت به گروه سالم معنا دار بود (02/0 (P=، اما بیان ژن MDA (165/0P=)، B2m )060/0(P= و NF-κB (069/0P=) معنا دار نبود. نتیجه گیری: به طور کلی تمرینات استقامتی اختیاری و اجباری و مصرف ژل رویال بیان ژن آنتی اکسیدان ها را در بافت هیپوکامپ موش های آلزایمری شده با TMT بهبود می بخشند.
۸.

تأثیر شیوه های تمرینی منتخب بر بیان ژن های ANG1و ANG2 در بافت چربی زیرجلدی رت های نر ویستار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آنژیوپویتین1 آنژیوپویتین2 تمرین تناوبی تمرین تداومی تمرین متوسط چربی زیر جلدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 990 تعداد دانلود : 270
مقدمه: یکی از مهم ترین عوامل تأثیرگذار در فرایند سازگاری های فیزیولوژیکی انسان آنژیوژنز است که با ایجاد مداوم رگ های خونی از طریق فعالیت آنژیوپویتین ها به ترمیم و رشد بافت های بدن کمک ویژه می کند. در تحقیق حاضر تأثیر سه شیوه تمرینی تداومی با شدت متوسط، تداومی پرشدت  و تناوبی پرشدت بر بیان ژن های آنژیوپویتین1 و آنژیوپویتین2 در بافت چربی زیرجلدی رت های نر ویستار بررسی شد. روش پژوهش: بدین منظور 32 سر رت نر ویستار با میانگین وزن 5/34±3/236 گرم و سن هشت هفته به صورت تصادفی در چهار گروه تمرین هوازی دویدن تناوبی شدید (شامل چهار وهله تناوب شدید با شدت 90 تا 100 درصد VO<sub>2max و چهار وهله تناوب کم شدت در 50 تا 60 درصد<sub> VO<sub>2max در زمان کل 38 دقیقه)، تمرین هوازی دویدن تداومی با شدت متوسط (شامل دویدن در 65 VO<sub>2max در زمان کل 47 دقیقه)، تمرین هوازی دویدن تداومی پرشدت (شامل دویدن در 65 درصد VO<sub>2max در زمان کل 40 دقیقه با شیب فزاینده نوار گردان هر دو هفته به میزان 2 درصد) و گروه کنترل قرار گرفتند. 24ساعت پس از آخرین جلسه تمرینی پس از بی هوشی کامل نمونه برداری بافت چربی زیرجلدی از ناحیه شکم انجام گرفت. مقادیر بیان ژن آنژیوپویتین1 و آنژیوپویتین2 در بافت چربی زیرجلدی با روش RT-PCR اندازه گیری شد. با توجه به غیرطبیعی بودن توزیع داده ها در برخی گروه ها از روش آماری کروسکال والیس استفاده شد. یافته ها : نتایج نشان داد بیان ژن آنژیوپویتین1 در هر سه گروه تمرینی نسبت به گروه کنترل افزایش داشت که این میزان در گروه تداومی با شدت متوسط معنادار بود. بیان فاکتور آنژیوپویتین2 نیز در هر سه گروه نسبت به گروه کنترل افزایش داشته که این میزان در گروه تداومی پرشدت معنادار است. نتیجه گیری: به طور کلی به نظر می رسد تمرینات تداومی بر افزایش بیان آنژیوپویتین1 و 2 در بافت چربی زیرجلدی تأثیر مثبتی دارد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۷