نظریه و عمل در تربیت معلمان - راهبردهای نوین تربیت معلمان

زمینه:توانمندسازی منابع انسانی فرآیندافزایش حس خودکارآمدی درمیان اعضاء سازمان ازطریق شناخت خود واز میان بردن عواملی است که سبب ضعف قدرت می شود.هدف:این پژوهش با هدف بررسی رابطه مدیریت دانش وسرمایه روان شناختی باتوانمندسازی معلمان بامیانجی گری کیفیت زندگی کاری انجام گرفته است.روش شناسی:روش پژوهش،همبستگی وازنوع مدل معادلات ساختاری می باشدوازجنبه هدف، جزء پژوهش های کاربردی می باشد. جامعه آماری شامل کلیه معلمان مقطع متوسطه شهر تبریز به تعداد2،747درسال 1395می باشد،تعداد نمونه با توجه به جدول کرجسی- مورگان به تعداد335 نفر برآوردشد.روش نمونه گیری به صورت تصادفی خوشه ای سه مرحله ای انجام گرفت.ابزار گرد آوری داده ها شامل چهارعددپرسشنامه استانداردسرمایه روانشناختی لوتانز(2002)، توانمندسازی مارتین و همکاران(2001)،مدیریت دانش نیومن وکنراد(1999)وکیفیت زندگی کاری ایلگان و همکاران(2014)می باشد که روایی و پایایی آنها بررسی ومورد تأئیدمی باشند.داده ها به کمک نرم افزارAmos 24مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها:نتایج یافته ها نشان دادکه سرمایه روان شناختی باکیفیت زندگی کاری رابطه مثبت و معناداری دارد(0.01, p <7.786t =)،مدیریت دانش با کیفیت زندگی کاری رابطه مثبت و معناداری دارد(0.01, p <7.603t=)،مدیریت دانش باتوانمندسازی رابطه مثبت ومعناداری دارد(0.01, p <6.137t =)،کیفیت زندگی کاری باتوانمندسازی رابطه مثبت ومعناداری دارد(0.01,p<7.422t =)و سرمایه روان شناختی باتوانمندسازی رابطه مثبت ومعناداری دارد(0.01, p <5.589t =)ونتایج تحلیل عاملی تأئیدی نیزحاکی ازبرازش مناسب مدل پژوهش می باشد )0.01, p<5531, df = 8257.99, X 2 = 0.03,RMSEA = 0.96(CFI =.نتیجه گیری:باتوجه به نتایج یافته ها،دربررسی اثرمستقیم،مدیریت دانش بیشترین اثررابر روی توانمندسازی معلمان ازبین سه متغیر داشته است،بنابراین مسئولان نظام آموزشی بایدراهکارهای خلق دانش،توسعه دانش وبکارگیری آن رادر الویت برنامه های خودقرار دهند.

این پژوهش با هدف بررسی تاثیر صمیمیت معلم و بد رفتاری معلم در ادراک دانش آموزان از اعتبار معلم در ابعاد شایستگی علمی، مراقبت (حسن نیت) و قابلیت اعتماد انجام شد. پژوهش حاضر از نوع آزمایشی و طرح دو عاملی بوده است. جامعه مورد مطالعه شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر دوره متوسطه دوم شهرستان لنگرود در استان گیلان انجام شده است که 360 نفر از آنها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسش نامه ی معیار انتظار بی واسطه از معلم (IES)، پرسش نامه ی بازنگری چهارسناریوی ثویت و مک کراسی (1998) و پرسش نامه ی معیار اعتبار تون و مک کراسی (1995) استفاده گردید. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس عاملی چند متغیره و با نرم افزار SPSS-23 تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که تأثیر صمیمت معلم و بد رفتاری معلم بر ارزیابی اعتبار معلم معنادار بود و صمیمیت و بد رفتاری معلمان تأثیر معناداری بر ارزیابی دانش آموزان از شایستگی علمی، مراقبت (حسن نیت) و قابلیت اعتماد آن ها داشت و ارزیابی دانش آموزان پسر نسبت به دانش آموزان دختر بیش تر تحت تأثیر صمیمیت معلمان شان قرار داشت. به طور کلی، دانش آموزان در دو مؤلفه شایستگی علمی و مراقبت (حسن نیت) نسبت به صمیمیت معلمان تأثیرپذیرتر بوده اند اما در مؤلفه قابلیت اعتماد، بیش تر تحت تأثیر بدرفتاری معلمان بوده اند. بنابراین، غیر صمیمی بودن و بدرفتاری معلم موجب می شود که اعتبارش کاهش پیدا کند. این یافته ها، اهمیت صمیمیت رفتاری و نداشتن بدرفتاری در معلمان را در کلاس درس برای تدریس اثربخش معلمان متذکر می شود.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی دوره های آموزش ضمن خدمت بر توانمندسازی مدیران مدارس ابتدایی شهر تهران انجام شد. این پژوهش، از نظر نوع هدف کابردی، به روش توصیفی و از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش، کلیه مدیران مدارس ابتدائی شهر تهران در سال 1400-1399 بودند که بر اساس بررسی های به عمل آمده از اداره کل آموزش و پرورش کل شهر تهران، تعداد مدیران مدارس ابتدائی دولتی مشتمل بر 1225 می باشند که طبق فرمول کوکران و تعداد نمونه 280 نفر محاسبه گردید که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای (انتساب متناسب) در پنح ناحیه شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز تهران انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل دو پرسشنامه، آموزش ضمن خدمت اسلامی و همکاران (1390) و پرسشنامه توانمندسازی اسپرتیزر(1995) بود. پایایی پرسشنامه ها به ترتیب 978/0 و 939/0 برآورد گردید. یافته های حاصل از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی حاکی از آن بود که آموزش ضمن خدمت 41 درصد احساس شایستگی، 1/38 درصد استقلال، 5/48 درصد احساس مؤثر بودن و 2/30 درصد معنی دار بودن شغل را در مدیران دوره ابتدایی تببین می کند. از بین مؤلفه های آموزش ضمن خدمت، نظم و تعاون در احساس شایستگی، خلاقیت، تصمیم گیری و مهارت در استقلال، تعاون، تصمیم گیری و مهارت در مؤثر بودن و خلاقیت و نظم در معنی دار بودن شغل مدیران بیشترین تأثیر را داشتند.

پژوهش حاضر با هدف «واکاوی عناصر الگوی برنامه درسی تربیت زیبایی شناسی در دوره ابتدایی بر مبنای آموزه ها و اعجاز قرآن کریم» انجام شده است. روش پژوهش،کیفی و از نوع داده بنیاد، جامعه آماری تحقیق شامل آیات قرآن کریم و خبرگان متخصص در حوزه علوم قرآنی بود. نمونه مورد نظر، به صورت مطلوب از نوع هدفمند از میان منابع در دسترس محقق انتخاب شده است. داده ها در طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدکه در قالب مدل اولیه و مدل نهایی شامل ضرورت و اهداف تربیت زیبایی شناسی، محتوا، روش های یاددهی یادگیری، تربیت معلم، ارزشیابی، آموزش غیر مستقیم، مواد ومنابع، مدرسه، خانواده، فواید الگو شکل گرفت. بنابراین، در تحقیق حاضر مبانی از آموزه های زیبایی شناسی قرآن کریم استخراج شد و بر اساس آن الگوی برنامه درسی تربیت زیبایی شناسی ارائه گردید. برای به دست آوردن اعتبار و روایی داده ها از دو روش بازبینی مشارکت کنندگان و مرور خبرگان غیر شرکت کننده در پژوهش استفاده شد. در پایان بر مبنای یافته ها و نتایج به دست آمده، رهنمودهایی برای عملی شدن برنامه ارائه شده است.

این پژوهش با هدف بررسی رابطه ادارک از کلاس درس با نگرش به مدرسه با میانجیگری یادگیری خودراهبری در دانش آموزان پسر متوسطه دوم بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری تمامی دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه مدارس دولتی شهر بهشهر در سال تحصیلی 99-98 در حال تحصیل هستند که در مجموع 800 نفر شدتد که براساس جدول گرجسی و مورگان 260 نفر با روش نمونه گیری طبقه ای بر اساس پایه تحصیلی به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد جنتری، گابل و ریزا(2002)، نگرش به مدرسه مک کوچ و سیگل(۲۰۰۳) و یادگیری خودراهبر از مقیاس فیشر(2001) استفاده شد که پایایی و روایی آنها قبل توسط سازندگان بدست آمده و در این تحقیق نیز میزان آلفای محاسبه شده به ترتیب 84/0 ، 81/0 و 79/0 به دست آمده است. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی و معادلات ساختاری و به کمک نرم افزار های SPSS18 و PLS تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد بین ادراک از کلاس درس و نگرش به مدرسه (39/0= β؛ 000/0 sing =) همچنین بین ادراک از کلاس درس و یادگیری خودراهبری (64/0= β ؛ 000/0 = sing ) و بین یادگیری خودراهبری و نگرش به مدرسه (41/0= β ؛ 000/0= sing) رابطه معناداری وجود دارد. همچنین یافته ها نشان داد ادراک از کلاس علاوه بر نقش مستقیم بر نگرش به مدرسه، بطور غیرمستقیم و از طریق یادگیری خودراهبری نیز بر نگرش به مدرسه نقش داشته است.

هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش زیست شناسی به سه روش سخنرانی، نمایش فیلم آموزشی و تلفیقی بر میزان یادگیری زیست شناسی است. جامعه آماری، کلیه دانش آموزان پسر پایه یازدهم رشته علوم تجربی شهرستان البرز در سال تحصیلی 1397-1398 به تعداد 226 نفر بود. نمونه آماری انتخاب شده به تعداد 60 نفر در سه گروه تحت آموزش قرار گرفتند. پژوهش به روش نیمه آزمایشی (پیش آزمون – پس آزمون) انجام شده است که برای تعیین میزان یادگیری از آزمون پیشرفت تحصیلی محقق ساخته و برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد، درصد فراوانی) و آمار استنباطی (آزمون های زوجی، دانکن و تحلیل واریانس یک طرفه) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد دانش آموزان تحت آموزش به روش تلفیقی در مقایسه با روش سخنرانی و نمایش فیلم آموزشی نمرات بالاتری کسب کردند و تفاوت معنی داری بین نمرات دانش آموزان گروه تلفیقی با دو روش دیگر وجود دارد، پس مداخله ی آزمایشی تلفیقی موجب افزایش یادگیری زیست شناسی شده است.

هدف این پژوهش، آینده پژوهی انگیزه شغلی معلمان است. در این مقاله با استفاده از روش تحلیل لایه ای علّی به عنوان یک روش آینده پژوهی جهت شکافتن لایه های مختلف به موضوع انگیزه شغلی معلمان ، سناریوهای مختلفی برای آینده در نظر گرفته شده است. جامعه آماری این پژوهش معلمان دبیرستان ناحیه 1 شهر رشت در سال 1399 می باشند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و نظری، 11 نفر از آن ها به عنوان نمونه برگزیده شدند. تکنیک گردآوری اطلاعات، مصاحبه نیمه متمرکز است. در این راستا بر اساس تحلیل های مربوط به لایه های پایین تر و با توجه به میزان عدم قطعیت و اهمیت، دو پیشران اجتماعی و اقتصادی شناسایی شده و براساس آنها سناریوهای مورد نظر طراحی گردیدند. در یافته های این تحقیق چهار سناریو شناسایی شده است که شغل به مثابه پروبلماتیک فرهنگیان می باشد.